Αποτίουμε και φέτος, σε αυτήν τη σεμνή
τελετή που διοργανώνει η ΣΕΚ, φόρο τιμής στα θύματα των εργατικών
ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, με την ευχή τα επόμενα χρόνια
να εκλείψει ο λόγος τέτοιας μορφής εκδηλώσεων, και αντί τούτου να
γιορτάζουμε την επιτυχία του στόχου για μηδενικό αριθμό θανατηφόρων και
σοβαρών ατυχημάτων.
Η σκέψη μας σήμερα στρέφεται στους ανθρώπους
για τους οποίους μια συνηθισμένη μέρα στη δουλειά κατέληξε να είναι η
τελευταία, τερματίζοντας την ίδια τους τη ζωή και σε εκείνους που μετά
από αυτή τη μέρα οι ίδιοι και οι οικογένειες τους βιώνουν τα
αποτελέσματα μιας σοβαρής αναπηρίας ή μιας επαγγελματικής ασθένειας.
Τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές
ασθένειες δεν είναι τυχαία γεγονότα. Σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις
για την επαγγελματική ασφάλεια και υγεία, οι λόγοι για τους οποίους
προκαλούνται εργατικά ατυχήματα είναι σύνθετοι. Περιβαλλοντικοί
παράγοντες, ανθρώπινη συμπεριφορά, λάθη και παραλείψεις και
αλληλεπιδράσεις διάφορων παραμέτρων συμβάλλουν στην πρόκληση των
ατυχημάτων.
Ως εκ τούτου, η ανάπτυξη και υλοποίηση μιας
πολύπλευρης πολιτικής πρόληψης που να εστιάζει τις δράσεις της τόσο στην
ανθρώπινη συμπεριφορά όσο και στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον των
εργαζομένων καθίσταται επιβεβλημένη.
Κάθε εργατικό ατύχημα συνοδεύεται πάντα από
ανθρώπινο πόνο, συνοδεύεται όμως και από ευθύνες που βαραίνουν εκείνους
που δεν έκαναν αυτά που έπρεπε, εκείνους που αδιαφόρησαν ή καθυστέρησαν
να πάρουν μέτρα. Και είναι εδώ που ο καθένας από μας πρέπει να κάνει
την αυτοκριτική του. Θα πρέπει να διερωτηθούμε αν, ως Πολιτεία, ως
εργοδοτικοί και συνδικαλιστικοί φορείς και ως άτομα, κάναμε ό,τι ήταν
ανθρωπίνως δυνατό, για να αποτρέψουμε τα εργατικά ατυχήματα.
Προπάντων όμως, αφού αξιολογήσουμε με
σοβαρότητα τους λόγους και τις αιτίες που οδηγούν στην πρόκληση
εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, να προχωρήσουμε σε
έργα, δράσεις και ενέργειες που θα καταστήσουν την εργασία ασφαλή,
ευχάριστη και παραγωγική.
Ο ρόλος όλων των συνεργαζομένων στον χώρο
της αγοράς εργασίας φορέων στην όλη προσπάθεια ήταν και παραμένει
σημαντικός. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο θα έλεγα ότι διαδραματίζει και
πρέπει να συνεχίσει να διαδραματίζει το συνδικαλιστικό κίνημα, μέσα από
την προσπάθειά του για προάσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στον
τομέα της ασφάλειας και υγείας στην εργασία.
Ιδιαίτερα στις μέρες μας, κάτω από τις
δύσκολες συνθήκες που επέβαλε η παγκόσμια οικονομική κρίση και τις
οποίες βιώνουν καθημερινά τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι επιχειρήσεις,
όπου οι εργαζόμενοι αγωνιούν για τη διατήρηση της εργασίας τους και οι
άνεργοι για την εξασφάλιση μιας θέσης εργασίας, η ασφάλεια, η υγεία
αλλά και η αξιοπρεπής απασχόληση πρέπει να διαφυλαχτούν. Γιατί η
ανθρώπινη ζωή αποτελεί αξία αδιαπραγμάτευτη.
Το κράτος αναγνωρίζει το μερίδιο της ευθύνης
που του αναλογεί. Γι’ αυτό και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών
Ασφαλίσεων εκσυγχρονίζει συνεχώς τη νομοθεσία, ενδυναμώνει τις αρμόδιες
Υπηρεσίες του και προωθεί δράσεις και πρακτικές για την πιο
αποτελεσματική επιτήρηση της εφαρμογής της νομοθεσίας αλλά και την
καλλιέργεια συνείδησης ασφάλειας μεταξύ των πολιτών.
Στα πλαίσια αυτά, ύστερα από διαβούλευση και
στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, λαμβάνοντας υπόψη ότι η
πτώση από ύψος είναι η συχνότερη αιτία σοβαρών και θανατηφόρων εργατικών
ατυχημάτων στη Κύπρο, έχουμε εκδώσει ειδικό Κώδικα Πρακτικής για την
εκτέλεση εργασιών σε ύψος.
Παράλληλα έχει ετοιμαστεί Κώδικας Πρακτικής για προστασία των
εργαζόμενων από θερμικό φόρτο. Ο Κώδικας αναμένεται να εφαρμοστεί σε
πιλοτική βάση το ερχόμενο καλοκαίρι και, αφού επαναξιολογηθούν οι πρόνοιές του, να οριστικοποιηθεί. Επίσης,
όπως είναι γνωστό, έχουμε προχωρήσει, σε συνεργασία με τις εργοδοτικές
και συνδικαλιστικές οργανώσεις, στη θεσμοθέτηση διαγωνισμών για τις
Επιτροπές Ασφάλειας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις και στον
κατασκευαστικό τομέα.
Όμως δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε τη λύπη
μας για το γεγονός ότι το πρόγραμμα κατάρτισης νεοεισερχομένων στην
απασχόληση για θέματα ασφάλειας και υγείας δεν βρήκε την αναμενόμενη
ανταπόκριση. Παρά την απογοήτευση, θα καταβάλουμε κάθε δυνατή
προσπάθεια ούτως ώστε ο συγκεκριμένος στόχος να ευοδωθεί.
Οι αριθμοί των εργατικών ατυχημάτων και των
επαγγελματικών ασθενειών αποτελούν στίγμα για τη σύγχρονη κοινωνία και
δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Αρκεί
να αναλογιστούμε ότι ένας εργαζόμενος πεθαίνει κάθε μερικά δευτερόλεπτα
και 6.300 εργαζόμενοι πεθαίνουν κάθε ημέρα. Το συνολικό κόστος των
ατυχημάτων και των ασθενειών παγκόσμια υπολογίζεται ότι ανέρχεται
ετησίως περίπου στο 4% του παγκόσμιου ακαθάριστου προϊόντος.
Στην Κύπρο το 2011, έξι συνάνθρωποί μας,
πέντε εργοδοτούμενοι και ένας αυτοεργοδοτούμενος, πλήρωσαν με τη ζωή
τους την έλλειψη μέτρων ασφάλειας, ενώ άλλοι 2.010 εργαζόμενοι ήταν
θύματα του εργατικού ατυχήματος. Ανησυχητικό είναι και το γεγονός ότι το
πρώτο τρίμηνο του 2012 έχασαν τη ζωή τους τέσσερα εργοδοτούμενα και ένα
αυτοεργοδοτούμενο άτομο.
Η πολιτική βούληση του Υπουργείου Εργασίας
και Κοινωνικών Ασφαλίσεων για αυστηρή εφαρμογή των νομοθετικών ρυθμίσεων
και των θεσμών υπάρχει, αλλά προφανώς δεν επαρκεί. Οι
προσπάθειες θα πρέπει να ενταθούν σε πνεύμα συλλογικότητας και
συνεργασίας ώστε να μην προστεθούν νέα θύματα στον κατάλογο των θυμάτων
των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.
Πριν ολοκληρώσω τη σύντομη αυτή παρέμβασή
μου, θα ήθελα να συγχαρώ για μια ακόμα φορά τη ΣΕΚ για την πρωτοβουλία
της να διοργανώνει αυτή τη σεμνή αλλά μεστή από μηνύματα τελετή.
Αποτίοντας τον προσήκοντα φόρο τιμής στα θύματα των εργατικών
ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, θα ήθελα να διαβεβαιώσω για
μια ακόμα φορά ότι ως Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων
δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε τον αγώνα προκειμένου η εργασία να καταστεί
ασφαλής και αξιοπρεπής για όλους, όπως επιβάλλεται από τα πρότυπα μιας
σύγχρονης και υγιούς κοινωνίας. |
