Απάντηση του Υπουργείου Γεωργίας σε δημοσίευμα της εφημερίδας «ΣΗΜΕΡΙΝΗ»
26/03/2012
Αναφορικά με δημοσίευμα της εφημερίδας «ΣΗΜΕΡΙΝΗ» ημερομηνίας 7/3/2012 με τίτλο «Σκάνδαλο και στο νερό», το οποίο αναφέρεται στην ανάθεση του διαγωνισμού 57/2010, «RENOVATION AND OPERATION OF THE LARNACA DESALINATION PLANT», το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος διευκρινίζει τα ακόλουθα:
Ο Σταθμός Αφαλάτωσης Λάρνακας λειτουργεί από το 2001, υπό τη διαχείριση της ισραηλινής εταιρείας IDE Technologies, παρέχοντας μέχρι σήμερα έως και 60.000 κ.μ. αφαλατωμένου νερού την ημέρα. Η δημιουργία και λειτουργία του Σταθμού Αφαλάτωσης Λάρνακας διέπεται από τους όρους συμφωνίας η οποία προέβλεπε δεκαετή διάρκεια λειτουργίας και για τον λόγο αυτό η κανονική διάρκεια της συμφωνίας έληγε το 2011.
Η Κυβέρνηση προκήρυξε τον ανοικτό διαγωνισμό 57/2010 πριν από τη λήξη της προηγούμενης συμφωνίας με σκοπό την ανακαίνιση του σταθμού και την προμήθεια νερού από τον σταθμό για τα επόμενα 25 χρόνια.
Ο διαγωνισμός έχει διεξαχθεί σύμφωνα με τους σχετικούς με τη σύναψη Δημοσίων Συμβάσεων Νόμους και Κανονισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και σε αυτόν συμμετείχαν πέντε εταιρείες και /ή κοινοπραξίες. Η κατάληξή του διαγωνισμού ήταν η αποδοχή της προσφοράς της κοινοπραξίας «Μ.Ν. Larnaca Desalination Co Ltd» ως της πιο συμφέρουσας. Η κοινοπραξία «Μ.Ν. Larnaca Desalination Co Ltd» αποτελείται από την ισραηλινή εταιρεία «Mekorot Development & Enterprise Ltd» η οποία διαθέτει και την τεχνογνωσία για έργα αφαλάτωσης και την κυπριακή εταιρεία «Netcom Limited» η οποία ουσιαστικά ανήκει στη Logicom Public Ltd και Δήμητρα Επενδυτική.
Το δημοσίευμα της εφημερίδας αναφέρει ότι «αθόρυβα και χωρίς τυμπανοκρουσίες η Κυβέρνηση παραχώρησε στην εταιρεία «Δήμητρα Επενδυτική» τον σταθμό αφαλάτωσης Λάρνακας......». Αυτό αποτελεί παραπλανητική πληροφόρηση διότι δεν έγινε καμία «παραχώρηση» αλλά κατακύρωση σε επιλέξιμο προσφοροδότη, που δεν είναι βεβαίως η «Δήμητρα Επενδυτική», αλλά η κοινοπραξία που αναφέρεται πιο πάνω, με βάση τις νενομισμένες διαδικασίες. Τόσο η προκήρυξη του Διαγωνισμού, όσο και η ανάθεση της Σύμβασης δημοσιεύθηκαν στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας. Η διαδικασία δεν έγινε εν κρυπτώ και παραβύστω αφού ήταν ανοικτή, δημοσιευμένη και σε αυτή συμμετείχε ικανοποιητικός αριθμός εταιρειών, τόσο κυπριακών όσο και ξένων.
Το δημοσίευμα αναφέρει, επίσης, ότι «η «Δήμητρα Επενδυτική» μαζί με την «Logicom» θα εισπράξουν στα δύο πρώτα χρόνια της συμφωνίας το ποσό των 8.920.000 ευρώ υπό μορφή αντιτίμου έναντι πώλησης νερού στο Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (T.A.Y.) και στη συνέχεια θα εισπράττουν το ποσό των 11.701.800 ευρώ ετησίως. Διευκρινίζεται ότι ο δικαιούχος των ποσών που θα πληρώνει το κράτος είναι η επιλεγείσα κοινοπραξία M.N. Larnaca Desalination Co Ltd η οποία θα τα εισπράττει επειδή θα έχει επενδύσει χρήματα για να ανακαινιστεί ο σταθμός, και θα λειτουργεί τον σταθμό για να παράγει αφαλατωμένο νερό με ό,τι έξοδα αυτό συνεπάγεται.
Το δημοσίευμα αναφέρει δε ότι το κράτος θα είναι υποχρεωμένο να καταβάλλει στη «Δήμητρα Επενδυτική» το ποσό του 1.018.000 ευρώ ανά έτος ως αποζημίωση αν αποφασίσει να διαχειρίζεται το ίδιο τον σταθμό. Υπογραμμίζεται ότι δεν υπάρχει τέτοια πρόνοια στο συμβόλαιο.
Όσον αφορά το ακόλουθο ερώτημα που τίθεται στο δημοσίευμα: «Δεν μπορούσε το κράτος να διορίσει κατ’ ευθείαν τους Ισραηλινούς ως εργολάβους για ανακαίνιση του σταθμού και στη συνέχεια να τον λειτουργεί το ίδιο μέσω του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων; Αν ο σταθμός κόστισε περί τα 70.000.000 ευρώ (κόστος κατασκευής και λειτουργίας για τα πρώτα 10 χρόνια), πως είναι δυνατό να χρειάζονται τέτοια υπέρογκα ποσά για την ανακαίνισή του;», το Υπουργείο Γεωργίας τονίζει ότι το κράτος προκηρύσσει ανοικτούς διαγωνισμούς και κατακυρώνει προσφορές στον Ανάδοχο που δίνει την πιο συμφέρουσα για το δημόσιο προσφορά. Τα ποσά που αναφέρονται είναι παραπλανητικά και αναφέρονται επίσης με τρόπο που να οδηγούν το αναγνωστικό κοινό σε εσφαλμένα συμπεράσματα.
Σε σχέση με τα «υπέρογκα ποσά» που αναφέρονται στο δημοσίευμα ότι το κράτος θα δώσει στη «Δήμητρα Επενδυτική» και τα οποία συμποσούνται σε 292.000.000 ευρώ, διευκρινίζεται πρώτον, ότι η Μονάδα Αφαλάτωσης Λάρνακας για τις υπηρεσίες παραγωγής και πώλησης νερού που προσφέρει στα 10 χρόνια λειτουργίας της εισέπραττε χονδρικά πέραν των 22.000.000 ευρώ ετησίως. Επιπλέον πρέπει να διευκρινιστεί ότι το 50-60% από τα ποσά αυτά δίδονται για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου, το 20% αποτελεί το κόστος απόσβεσης της Κεφαλαιουχικής Επένδυσης που έγινε για την κατασκευή του σταθμού και μόνο ένα ποσοστό της τάξης του 30% απομένει για την εταιρεία η οποία λειτουργεί τον σταθμό. Από αυτό δε, η εταιρεία θα πρέπει να πληρώσει όλα τα έξοδα λειτουργίας του σταθμού εκτός από την ενέργεια (δηλαδή τα έξοδά της για εργατικά, χημικά, αναλώσιμα κλπ) προτού αποκομίσει το κέρδος της. Επομένως, χονδρικά και πάλι, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι ποσό της τάξης των 22.000.000 ευρώ, έχει δαπανηθεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας αυτής για αγορά αφαλατωμένου νερού από τη μονάδα αυτή. Το δεύτερο που θα πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι το ποσό των 301.613.500 ευρώ (και όχι των 292.000.000) περιλαμβάνει κεφαλαιουχικές δαπάνες για την ανακαίνιση της Μονάδας, τα έξοδα λειτουργίας και συντήρησης τόσο κατά τη διετή διάρκεια ανακαίνισης της Μονάδας, όσο και κατά την 25ετή περίοδο λειτουργίας της μετά την ανακαίνιση, και φυσικά τα έξοδα για την αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας.
Επίσης, το δημοσίευμα θέτει το εξής ερώτημα: «Πως είναι δυνατόν να δεσμεύεται το κράτος για τα επόμενα 27 χρόνια σε έναν τομέα ο οποίος εξαρτάται άμεσα από τα φυσικά φαινόμενα; Δηλαδή φέτος δεν θα μπορούσαμε να μειώσουμε την παραγωγή αφαλατωμένου νερού και έτσι να μειώσουμε το κόστος που πληρώνουν οι πολίτες; Με ποια κριτήρια έγινε ο διαγωνισμός, με αποτέλεσμα να μπορεί οποιαδήποτε εταιρεία να προσφοροδοτεί και να αναλαμβάνει, χωρίς καμιά τεχνογνωσία την υγεία και εξάρτηση μας από το νερό; Χάθηκαν δηλαδή οι κυπριακές εταιρείες του κλάδου, και έπρεπε να στείλουμε το συνάλλαγμά μας στο Ισραήλ;» Σ’ ότι αφορά την εξάρτηση μας από τα καιρικά φαινόμενα, το συγκεκριμένο όπως και όλα τα συμβόλαια που υπογράφονται για κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης, περιλαμβάνει όρους που δίνουν τη δυνατότητα στο κράτος όχι απλώς να μειώνει αλλά και να διακόπτει εντελώς τη λειτουργία των μονάδων, αν κατά τους σχεδιασμούς του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων υπάρχει αρκετό νερό από άλλες, φυσικές και φθηνότερες πηγές. Στην περίπτωση αυτή το κράτος πληρώνει στους διαχειριστές των μονάδων αφαλάτωσης ένα πολύ μικρό, συμφωνημένο ποσό που αφορά απλώς τη συντήρηση των μονάδων σε κατάσταση εφεδρείας. Όσον αφορά τα κριτήρια με τα οποία έγινε ο διαγωνισμός, ο συγκεκριμένος, όπως και κάθε διαγωνισμός που διενεργείται για την κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης, περιλαμβάνει τόσο τεχνικά όσο και οικονομικά κριτήρια τα οποία πρέπει να πληροί ο Ανάδοχος που θα επιλεγεί για να κατασκευάσει και να λειτουργήσει τη μονάδα.
Στον διαγωνισμό που έγινε ανταγωνίστηκαν και κυπριακές και ευρωπαϊκές και ξένες εταιρείες και/ή κοινοπραξίες και η δε επιλεγείσα Κοινοπραξία διαθέτει και τεχνογνωσία και οικονομική ευρωστία για να εκτελέσει το έργο. Σε καμιά περίπτωση δεν γίνονται συμβιβασμοί σε ό,τι αφορά θέματα υγείας και αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι από όλες τις μονάδες αφαλάτωσης που λειτουργούν στην Κύπρο, το νερό είναι εξαιρετικής ποιότητας.
Το δημοσίευμα αναφέρεται, τέλος, σε «σήψη και διαφθορά στην πολιτική, κοινωνική και οικονομική ζωή του τόπου μας» και σε «ανευθυνότητα και ασχετοσύνη κάποιων καρεκλοκένταυρων της δημόσιας υπηρεσίας». Οι πιο πάνω απαντήσεις που δίδονται σε σχέση με τα ερωτήματα του δημοσιεύματος καταδεικνύουν ότι τουλάχιστον σε ότι αφορά το συγκεκριμένο θέμα της αφαλάτωσης δεν υπάρχει ίχνος που να δικαιολογεί τέτοιες απαξιωτικές και προσβλητικές αναφορές.
