Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων Τσερίου κατά την τουρκική εισβολή του 1974, στο Τσέρι06/11/2011
Είναι με ιδιαίτερη τιμή που βρισκόμαστε σήμερα εδώ στoν νεοσύστατο Δήμο Τσερίου για να τελέσουμε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων Τσερίου κατά την τουρκική εισβολή του 1974. Τριανταεπτά χρόνια μετά, η σεμνή αυτή εκδήλωση φέρνει ξανά στη μνήμη μας τα τραγικά γεγονότα του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, εκείνα τα γεγονότα που αμαύρωσαν τις σελίδες της σύγχρονης Ιστορίας μας. Τα γεγονότα που σφράγισαν ανεξίτηλα τις ψυχές όλων μας.
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Πλούσιο το ιστορικό και πολιτιστικό παρελθόν του Τσερίου που δήλωσε παρών στους αγώνες του πολύπαθου νησιού μας. Παρών ήταν και το καλοκαίρι του 1974, όταν τα παιδιά του Τσερίου ανταποκρίθηκαν με αυταπάρνηση στο κάλεσμα για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας, για την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κύπρου ενάντια στους Τούρκους εισβολείς. Από αυτά τα παλικάρια, εννέα δεν επέστρεψαν ποτέ. Από τότε αγνοείται η τύχη των Ηλία Χριστοδούλου, Κώστα Χαραλάμπους, Γιώργου Σταυρινού, Κώστα Ευθυμίου, Γιάγκου Μ. Κυριακίδη, Μιχάλη Τουραπή και Νικόλα Θεοδώρου. Τον κατάλογο αυτό συμπληρώνουν ο Κώστας Καψοκάρτης και ο Ανδρέας Ράσπας. Πριν δύο, περίπου, χρόνια τα λείψανα του Κώστα και του Ανδρέα ταυτοποιήθηκαν μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου, η οποία λειτουργεί υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, και παραδόθηκαν στις οικογένειές τους για να ταφούν με τις πρέπουσες τιμές.
Αδιαμφισβήτητα, το θέμα των αγνοουμένων αποτελεί την πιο θλιβερή πτυχή της κυπριακής τραγωδίας του 1974. Πάνω από τριανταεπτά χρόνια πέρασαν και οι οικογένειες των αγνοουμένων περιμένουν με πόνο τα δικά τους πρόσωπα, αγωνιώντας για τη διακρίβωση της τύχης τους. Εμείς αναγνωρίζουμε ότι οι οικογένειες έχουν το αναφαίρετο δικαίωμα να γνωρίζουν για την τύχη του δικού τους αγνοουμένου. Με την επαναλειτουργία της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων Κύπρου, οι εκταφές που έχουν ήδη γίνει, και που συνεχίζονται, αποτελούν ένα θετικό βήμα για τη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων.
Στηρίζουμε ηθικά και έμπρακτα το έργο της Επιτροπής και καταβάλλουμε προσπάθειες ώστε η Τουρκία, με βάση και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στην 4η Διακρατική Προσφυγή της Κύπρου, να υποχρεωθεί να δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες και στοιχεία που θα βοηθήσουν στην πλήρη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων.
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Βρισκόμαστε εδώ για να τελέσουμε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων Τσερίου κατά την τουρκική εισβολή του 1974, ως ένδειξη ελάχιστης τιμής προς αυτούς τους ηρωικούς αγωνιστές της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Βρισκόμαστε σήμερα εδώ ως ένδειξη τιμής, αλλά και ως ένδειξη της συμπαράστασής μας, προς τις οικογένειες των πεσόντων και αγνοουμένων. Το χρέος μας απέναντι στους ήρωές μας είναι μεγάλο. Εμείς έχουμε πλήρη συναίσθηση του χρέους αυτού και έμπρακτα το αποδεικνύουμε. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου τιμούμε με ειδικό παράσημο τους ταυτοποιηθέντες πεσόντες κατά την τουρκική εισβολή, τους αγνοουμένους μας και τους τραυματίες και ανάπηρους κατά το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής. Ήδη έχουν γίνει οι πρώτες εκδηλώσεις τιμής προς όσους πρόσφεραν τόσα πολλά στην πατρίδα.
Η επανένωση της πατρίδας μας και η απαλλαγή από την τουρκική κατοχή είναι η ύψιστή μας προτεραιότητα. Είναι στόχος ζωής. Είναι γι’ αυτό που αναλώνουμε όλες μας τις δυνάμεις και αγωνιζόμαστε με συνέπεια για να πετύχουμε μια δίκαιη, υπό τις περιστάσεις, βιώσιμη και λειτουργική λύση, στο πλαίσιο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Η πορεία των συνομιλιών είναι γεμάτη δυσκολίες, εμπόδια και παλινωδίες. Αυτή η πραγματικότητα δεν πρέπει να μας ξεστρατίσει από τον στόχο μας. Απορρίπτουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας τον συμβιβασμό με τη διχοτόμηση της πατρίδας μας και την οριστική παράδοση της μισής μας πατρίδας στην Τουρκία. Απεναντίας, θα εξαντλήσουμε όλες τις δυνατότητες που προσφέρονται στο πλαίσιο της συμφωνημένης υφιστάμενης διαδικασίας για να επιτύχουμε την απελευθέρωση και την επανένωσή της. Ο αγώνας μας είναι γεμάτος εμπόδια και δυσκολίες και για να αντιμετωπίσουμε την τουρκική αδιαλλαξία και τις τουρκικές προκλήσεις χρειαζόμαστε τη μεγαλύτερη δυνατή ενότητα και ομοψυχία στο εσωτερικό μας μέτωπο.
Η συνάντηση της Νέας Υόρκης των ηγετών των δύο Κοινοτήτων με το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ανέδειξε τις δυσκολίες που συναντούμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Η δήλωση του Γενικού Γραμματέα είναι ενδεικτική ότι η πρόοδος που επιτεύχθηκε στα μεγάλα θέματα που συζητήθηκαν στη Νέα Υόρκη, δηλαδή αυτά της διακυβέρνησης, του περιουσιακού, του εδαφικού και της ιθαγένειας, ήταν πολύ περιορισμένη έως ανύπαρκτη. Πρόοδος επετεύχθη στα θέματα της οικονομίας, της εσωτερικής ασφάλειας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία συζητήθηκαν εδώ στην Κύπρο και όχι στη Νέα Υόρκη.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στη δήλωσή του, με σαφήνεια, επανέλαβε για ακόμα μια φορά ότι η σύγκληση διεθνούς διάσκεψης για την επίλυση των διεθνών πτυχών του Κυπριακού θα γίνει δυνατή αν εξευρεθεί λύση στις εσωτερικές πτυχές του προβλήματος. Στη συνάντηση δεν έγινε λόγος για άσκηση επιδιαιτησίας και για ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα. Αυτό θέλω να το υπογραμμίσω. Ο Γενικός Γραμματέας στην ανακοίνωσή του διατύπωσε την ευχή ή και την πρόθεση να φτάσουμε σε ένα τέλος, το οποίο ερμηνεύεται ως μια ύστατη προσπάθεια να φτάσουμε σε συμφωνημένη λύση ή να καταλήξουμε σε αδιέξοδο.
Η διαπίστωσή μας είναι ότι, δυστυχώς, δεν βρισκόμαστε κοντά σε λύση ένεκα των μεγάλων διαφορών που χωρίζουν τις δύο πλευρές. Παρά τις δυσκολίες, όμως, η δική μας πλευρά δηλώνει ότι θα συνεχίσει να εργάζεται με καλή θέληση, όπως κάνει μέχρι τώρα, για να γεφυρωθεί το χάσμα και να βρεθούμε στην ευχάριστη θέση να καταλήξουμε σε συμφωνημένη λύση, βιώσιμη και λειτουργική η οποία θα στηρίζεται στα περί Κύπρου ψηφίσματα του ΟΗΕ, στις αρχές του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου και στις συμφωνίες υψηλού επιπέδου μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων του 1977 και του 1979. Στόχος μας είναι η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία, ένα κράτος με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή προσωπικότητα.
Για να γίνει αυτό κατορθωτό χρειάζεται η τουρκική πλευρά να περάσει από την προπαγανδιστική θριαμβολογία σε έμπρακτη μετακίνηση από δογματικές θέσεις που οδηγούν σε αδιέξοδα.
Χρειάζεται, επίσης, η Τουρκία να εγκαταλείψει την πολιτική των κανονιοφόρων, της επιθετικότητας και των απειλών και να περάσει στην πολιτική της ειρηνικής συνύπαρξης και της συνεργασίας με την ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία. Για να γίνει αυτό επιβάλλεται ο διεθνής παράγοντας να ασκήσει επιρροή και πίεση πάνω στην Τουρκία. Αυτή είναι η παράκλησή μας προς τον Γενικό Γραμματέα και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ώστε να σημειωθεί στροφή της πολιτικής της Τουρκίας στο Κυπριακό, ώστε με τη λύση του Κυπριακού να τερματιστεί η κατοχή και ο εποικισμός, θα επανενωθεί ο τόπος και ο λαός, ο οποίος να επωφεληθεί όλων των αγαθών της ειρήνης, της ασφάλειας και της ευημερίας που μπορεί να προσφέρει η λύση.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Σήμερα, ο Δήμος Τσερίου τιμά τα παιδιά του με την ανέγερση του μνημείου που έχουμε μπροστά μας. Συγχαίρω τον Δήμο Τσερίου για την πρωτοβουλία του να ανεγείρει το Μνημείο Πεσόντων και Αγνοουμένων Τσερίου κατά την τουρκική εισβολή 1974. Ένα έργο συνολικής δαπάνης €90.000. Η Κυβέρνησή μας είχε τη δική της ουσιαστική συμβολή παραχωρώντας ποσό ύψους €20.000, το οποίο καταβλήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Θερμά, επίσης, συγχαίρω τους εμπνευστές και δημιουργούς του έργου.
Υποκλινόμαστε στο μεγαλείο των ηρώων μας. Τελούμε τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Πεσόντων και Αγνοουμένων Τσερίου κατά την τουρκική εισβολή 1974 με το βλέμμα στραμμένο στην κατεχόμενη γη και δίνουμε την υπόσχεση πως δεν θα αφήσουμε τη θυσία τους να πάει χαμένη. Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για αποτίναξη της κατοχής και επανένωση της πατρίδας και του λαού μας που αποτελεί και τη μόνη δικαίωση των ηρώων μας.
