Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην εκδήλωση απόδοσης τιμών στους τραυματίες, ανάπηρους και παθόντες κατά το πραξικόπημα και τη τουρκική εισβολή του 1974, στο Προεδρικό Μέγαρο
16/05/2011Να μη μεταδοθεί πριν τις 7 μ.μ.
Είναι με μεγάλη συγκίνηση που βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας. Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να αποδοθούν επιτέλους τιμές στους τραυματίες, ανάπηρους και παθόντες του πραξικοπήματος και της εισβολής, είχα την ευκαιρία να προβληματιστώ για την εκδήλωση που διοργανώνουμε σήμερα. Σκεφτόμουν εσάς και τις οικογένειες σας, και προσπάθησα να βρεθώ ξανά στη θέση σας, να νιώσω τα συναισθήματά σας και να διαβάσω τις σκέψεις σας.
Σήμερα πραγματοποιείται για πρώτη φορά, 37 περίπου χρόνια από το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή, εκδήλωση απόδοσης τιμής στους τραυματίες, ανάπηρους και παθόντες. Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα το γεγονός ότι βρίσκομαι σήμερα ενώπιον σας για την απόδοση τιμών. Απόδοση τιμών στους θεματοφύλακες της δημοκρατίας και της ελευθερίας του τόπου μας. Σε μια τελετή που είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μια εκδήλωση λιτή αλλά συμβολική, με ιδιαίτερα μηνύματα.
Είναι ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο που όλο αυτό το χρονικό διάστημα αναλογιζόμουν τα συναισθήματα σας. Ο καθένας βιώνει καταστάσεις που συμβαίνουν στον περίγυρο του. Τις αντιμετωπίζει προσωπικά, οικογενειακά και βεβαίως συλλογικά, στα πλαίσια της κοινωνίας. Ο σοφός λαός μας λέει ότι «το λαμπρόν τζιεί που πέφτει κρούζει». Όταν όμως τα σοβαρά προβλήματα τραυματισμού, αναπηρίας και τόσα άλλα είναι αποτέλεσμα της μεγαλύτερης εθνικής καταστροφής που έπληξε τον τόπο, όταν είναι αποτέλεσμα προαποφασισμένης προδοσίας, όταν είναι αποτέλεσμα σχεδιασμών ξένων με τελική κατάληξη την εισβολή, τότε η κάθε ευνομούμενη πολιτεία έχει υποχρέωση αυτά τα προβλήματα να τα αναγάγει σε συλλογικά ζητήματα για το λαό και την πατρίδα.
Η διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης ήταν επιβεβλημένη. Δυστυχώς, καθυστέρησε πάρα πολύ η πολιτεία να εκπληρώσει το ελάχιστο χρέος απέναντι σας με την απόδοση τιμών. Μια τέτοια εκδήλωση θα έπρεπε να είχε οργανωθεί εδώ και πολλά χρόνια. Εκ μέρους της πολιτείας νιώθω την ανάγκη να απολογηθώ στους τραυματίες, ανάπηρους και παθόντες του πραξικοπήματος και της εισβολής. Κάποιοι δεν πρόλαβαν να τιμηθούν όσο ήταν στη ζωή και σήμερα θα δεχθούν τις τιμές οι περήφανες οικογένειές τους. Έστω όμως και 37 χρόνια μετά η Κυβέρνηση μας με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου έρχεται να εκπληρώσει ένα οφειλόμενο χρέος της πολιτείας.
Η Κυπριακή Δημοκρατία τιμά όλους εσάς και είναι υπερήφανη για την προσφορά σας. Γνωρίζει και αναγνωρίζει τους αγώνες σας, τη συμβολή σας στην υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Γνωρίζουμε το βαρύ τίμημα που πλήρωσαν όσοι δεν βρίσκονται σήμερα μαζί μας, το βαρύ τίμημα που συνεχίζετε να πληρώνετε οι υπόλοιποι, από την έκβαση ενός αγώνα προδομένου με προσχεδιασμένη κατάληξη. Γνωρίζουμε και αναγνωρίζουμε τις δυσκολίες, τον καθημερινό σας αγώνα για τη διατήρηση της υποδειγματικής σας αξιοπρέπειας και των αρχών σας. Αναγνωρίζουμε ότι βιώσατε ακυρωμένες ελπίδες και όνειρα. Αναγνωρίζουμε ότι η προσφορά σας αποτελεί ένα συλλογικό βίωμα και ιστορική μνήμη. Αυτή την ιστορική μνήμη εμείς θα την διαφυλάξουμε με όλη μας τη δύναμη.
Η δική σας αγωνιστικότητα, το δικό σας υψηλό φρόνιμα, επιτρέπουν σε όλους εμάς να νιώθουμε υπερήφανοι για τη δύναμη και την καρτερικότητα του λαού μας. Ταπεινά υποκλινόμαστε μπροστά στα πάθη του λαού μας και αγωνιζόμαστε σκληρά για τη δικαίωση του.
Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,
Σήμερα η μνήμη αναπόφευκτα στρέφεται στις αποφράδες μέρες του Ιούλη και Αυγούστου του 1974. Στις μέρες της μεγάλης προδοσίας και της επιδρομής του Αττίλα. Μνήμη αναπότρεπτη και ιστορικά επιβεβλημένη. Λαοί που δεν διδάσκονται και δεν παραδειγματίζονται από την ιστορία τους είναι καταδικασμένοι να ζήσουν νέα δεινά.
To χρέος της θύμησης των μαύρων εκείνων ημερών περιλαμβάνει την ηθική υποχρέωση για απόδοση τιμών σε όλους εκείνους που προασπίστηκαν την ελευθερία της πατρίδας μας.
Το εγκληματικό προδοτικό πραξικόπημα λειτούργησε σαν Δούρειος Ίππος και άνοιξε τις πύλες στην Τουρκία που για 37 τώρα χρόνια παραμένει κατακτητής. Έδωσε την πρόφαση για την εφαρμογή των επεκτατικών σχεδίων της Άγκυρας και των διχοτομικών σχεδιασμών του ΝΑΤΟ. Πρόσφατα με την ολοκλήρωση του πορίσματος της Επιτροπής για τον Φάκελο της Κύπρου παρουσιάζονται όλα τα ιστορικά στοιχεία και ντοκουμέντα, όλη η πικρή αλήθεια για το πώς φτάσαμε στο δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής του 1974. Επιτέλους, μετά από τόσα χρόνια, έχουμε και επίσημα τεκμηριωμένη γνώση για τα γεγονότα που οδήγησαν στην τραγωδία που βίωσε και βιώνει ο τόπος και ο λαός μας, που βίωσαν όσοι απουσιάζουν από τη σημερινή εκδήλωση, όλοι εμείς και οι οικογένειές μας.
Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,
Παλεύουμε για το στοιχειώδες και πανανθρώπινο δικαίωμα να ζούμε ελεύθεροι σε μια επανενωμένη πατρίδα χωρίς στρατούς κατοχής, χωρίς τα τείχη της διαίρεσης, χωρίς πρόσφυγες και εγκλωβισμένους. Διεκδικούμε την ειρήνη και την ευημερία του λαού μας σε ολόκληρη την Κύπρο. Αγωνιζόμαστε να ανατρέψουμε τα δεδομένα που δημιούργησαν το πραξικόπημα, η εισβολή και η κατοχή. Θέλω να στείλω το μήνυμα, για ακόμη μια φορά, ότι έχουμε πλήρη συνείδηση της αποστολής μας και τους χρέους μας.
Για την επίτευξη των στόχων μας αναγκαία προϋπόθεση αποτελεί η ενότητα. Όμως η ενότητα δεν μπορεί να κτίζεται στη λήθη και την ισοπέδωση. Η πραγματική ενότητα προϋποθέτει αναγνώριση λαθών και εγκλημάτων, ειλικρινή καταδίκη και μετάνοια. Η καθολική ενότητα προϋποθέτει ελάχιστη κοινή πολιτική βάση και στόχους. Από το 1977, μετά τον ιστορικό συμβιβασμό του Εθνάρχη Μακαρίου στην πρώτη Συμφωνία Υψηλού Επιπέδου, στόχος της πλευράς μας είναι η επίτευξη λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως αυτή περιγράφεται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αυτό τον στόχο επιδίωξαν να επιτύχουν όλοι ανεξαίρετα οι Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας μέχρι σήμερα. Πιθανή αλλαγή του στρατηγικού στόχου της δικής μας πλευράς θα δώσει την ευκαιρία στην Τουρκία να απεγκλωβιστεί πλήρως από τη δέσμευση για επανένωση της Κύπρου μέσα από τη λύση της ομοσπονδίας και να προωθήσει χωρίς προβλήματα και επιπτώσεις για την ίδια τα διχοτομικά της σχέδια σε βάρος της Κύπρου.
Αναμφίβολα, η επίτευξη λύσης δεν εξαρτάται μόνο από εμάς. Εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την Τουρκία. Το ζητούμενο είναι να αλλάξει η Τουρκία την αδιάλλακτη στάση που τηρεί μέχρι τώρα. Προς αυτή την κατεύθυνση εργαζόμαστε σκληρά, ισχυροποιώντας τη θέση της Κύπρου διεθνώς και αξιοποιώντας τον ευρωπαϊκό παράγοντα.
Απορρίπτουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας τον συμβιβασμό με τη διχοτόμηση, με την οριστική δηλαδή παράδοση της μισής μας πατρίδας στην Τουρκία. Η διχοτόμηση είναι καταστροφή για τον τόπο και τον λαό μας. Η μόνη εφικτή λύση που μπορεί να οδηγήσει σε απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας και του λαού μας είναι η λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με μία κυριαρχία, μία ιθαγένεια και μία διεθνή προσωπικότητα. Συνεχίζουμε να υπερασπιζόμαστε αρχές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Συνεχίζουμε να παλεύουμε για την εφαρμογή των κανόνων του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου στην Κύπρο. Δεν πρόκειται να εγκαταλείψουμε την προσπάθεια, όσες δυσκολίες και εάν συναντούμε στο δρόμο μας.
Θέλω να διαβεβαιώσω τον κυπριακό λαό ότι καμιά πίεση και καμιά μεθόδευση για εγκατάλειψη αρχών, για επιβολή λύσης αντίθετης με τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που θα καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες του λαού μας, δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από εμάς.
Είμαι βέβαιος ότι όσοι μαρτύρησαν εξαιτίας της θηριωδίας του πραξικοπήματος και της εισβολής είναι και οι πιο ένθερμοι κήρυκες της δικαίωσης των αγώνων τους. Αυτή η δικαίωση θα έρθει μόνο μέσα από τον τερματισμό της κατοχής και του εποικισμού, μέσα από την αποτροπή των διχοτομικών σχεδίων όσων οργάνωσαν το δίδυμο έγκλημα του πραξικοπήματος και της εισβολής.
Τέτοιες εκδηλώσεις όπως η σημερινή, η παρουσία σας εδώ και τα βιώματά σας, μας θυμίζουν το υπέρτατο χρέος. Το χρέος να δικαιώσουμε τα πάθη και τους αγώνες σας. Έχετε αναδειχθεί στη συλλογική μας συνείδηση ως προασπιστές της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, προασπιστές αρχών και ιδεωδών της ζωής.
Για ακόμη μια φορά, εκ μέρους της πολιτείας, σας ευχαριστώ για όλα όσα έχετε προσφέρει, εσείς και οι οικογένειές σας με τον αγώνα σας. Ιδιαίτερα η σκέψη μας βρίσκεται σήμερα σε όσους τιμούμε αλλά δυστυχώς δεν βρίσκονται μαζί μας. Αιωνία τους η μνήμη. Τιμή και δόξα στους ήρωές μας.
