Χαιρετισμός της Διευθύντριας του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών δρος Ελεονώρας Γαβριηλίδη σε δημόσια συζήτηση με θέμα: «Μεταλλαγμένα-βιολογικά-συμβατικά προϊόντα», στη Δημοσιογραφική Εστία
Θεωρώ ότι μια δημόσια συζήτηση με θέμα: «Μεταλλαγμένα, βιολογικά και συμβατικά προϊόντα» είναι τόσο χρήσιμη όσο και επίκαιρη, καθώς πρόκειται αναμφίβολα για ένα φλέγον ζήτημα, με πολλές προεκτάσεις. Η ασφάλεια των τροφίμων, η προστασία των καταναλωτών και γενικά η διασφάλιση της δημόσιας υγείας βρίσκονται συχνά στο προσκήνιο της επικαιρότητας, προκαλούν μεγάλη ανησυχία και έντονες συζητήσεις και, κυρίως, αφορούν όλους μας.
Στις αρχές του 21ου αιώνα η πρόοδος και οι τεχνολογικές εξελίξεις επηρεάζουν, μεταξύ άλλων, και τη διατροφή μας και τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα αποτελούν πηγή προβληματισμού λόγω των επιδράσεων που πιθανόν να έχουν στην ανθρώπινη υγεία αλλά και στο ίδιο το περιβάλλον. Η παραγωγή μεταλλαγμένων τροφίμων μπορεί να έχει οφέλη για την ανθρωπότητα, ταυτόχρονα όμως δεν αποκλείεται να εμπερικλείει σημαντικούς κινδύνους που σήμερα δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε.
Τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν θεσπιστεί και εξακολουθούν να θεσπίζονται νομοθεσίες και μηχανισμοί, με στόχο τον καθορισμό προτύπων ασφάλειας των τροφίμων, την ορθή σήμανση των προϊόντων και τη διενέργεια αυστηρότερων ελέγχων ώστε τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά να είναι ασφαλέστερα. Υπάρχει όμως ακόμη επιτακτική ανάγκη για σωστή επιστημονική αξιολόγηση των επιπτώσεων που δυνατόν να προκαλεί η δημιουργία και η κατανάλωση μεταλλαγμένων προϊόντων, καθώς και για τη σχετική ενημέρωση του κοινωνικού συνόλου πάνω στα θέματα αυτά.
Τα τελευταία χρόνια, με την εμφάνιση νέων προϊόντων στην αγορά, όπως είναι τα γενετικά τροποποιημένα ή την επανεμφάνιση των βιολογικών προϊόντων, το θέμα της ασφάλειας των τροφίμων βρίσκεται όλο και πιο συχνά στην επικαιρότητα. Οι πιθανοί κίνδυνοι και τα οφέλη που προκύπτουν από την κατανάλωση των συγκεκριμένων προϊόντων, είναι ένα ζήτημα για το οποίο έχουν διατυπωθεί πολυάριθμες, συχνά αντικρουόμενες απόψεις ενώ το τοπίο παραμένει θολό και συγκεχυμένο για το ευρύ καταναλωτικό κοινό.
Η Ευρώπη εμφανίζεται διχασμένη στο θέμα της καλλιέργειας των γενετικά τροποποιημένων φυτών. Πρόσφατα, το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, απέρριψε πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με την οποία οι χώρες μέλη της ΕΕ θα μπορούσαν να αποφασίζουν ανεξάρτητα για την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων φυτών στο έδαφός τους και εκκρεμεί η τελική απόφαση για την πρόταση της Κομισιόν που θα ληφθεί από το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος της ΕΕ.
Πολλές οργανώσεις καταναλωτών και περιβαλλοντικές οργανώσεις υποστηρίζουν ότι διακυβεύεται η ανθρώπινη υγεία προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα τεράστια οικονομικά συμφέροντα κάποιων εταιρειών. Απόδειξη της έντονης ανησυχίας για το θέμα, αποτελεί άλλωστε και το γεγονός ότι πρόσφατα, στο πλαίσιο του θεσμού «Πρωτοβουλία των πολιτών» της Συνθήκης της Λισαβόνας, συγκεντρώθηκαν ένα εκατομμύριο υπογραφές από Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι απαιτούν την απαγόρευση της καλλιέργειας γενετικά τροποποιημένων φυτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Κύπρο, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ευρωβαρόμετρου, οι πολίτες τάσσονται στη συντριπτική πλειοψηφία τους και συγκεκριμένα σε ποσοστό 88% ενάντια στους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Ωστόσο, στην αντίπερα όχθη, ορισμένοι διατείνονται ότι κακώς δαιμονοποιούνται τα μεταλλαγμένα προϊόντα καθώς παρέχουν μια πραγματική διέξοδο στην απειλή της πείνας στον πλανήτη, στη μείωση της χρήσης ζιζανιοκτόνων και ακόμη στην ανάγκη παραγωγής τροφίμων με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά.
Φαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση, οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα έχουν περιορισμένο χρονικό ορίζοντα και ως εκ τούτου, δεν είναι σε θέση να καταδείξουν τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας κατανάλωσης μεταλλαγμένων τροφίμων. Ζητήματα όπως η διατροφική αξία, η αλλεργιογόνος δράση αυτών των προϊόντων, η πιθανή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος και της διατροφικής αλυσίδας καθώς και η δυνατότητα μεταφοράς μεταλλαγμένου DNA στον άνθρωπο, χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.
Παράλληλα, διιστάμενες απόψεις εκφράζονται και όσον αφορά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των βιολογικών προϊόντων. Την τελευταία πενταετία παρατηρείται μια ολοένα αυξανόμενη τάση για κατανάλωση βιολογικών προϊόντων εφόσον επικρατεί η άποψη ότι τα εν λόγω προϊόντα είναι πιο υγιεινά, χωρίς αυτό να έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας.
Τα ερωτήματα που τίθενται, συνεπώς, είναι πώς θα πρέπει να αντιμετωπίζουμε όλα αυτά τα νεοφανή προϊόντα και πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια των τροφίμων, αν υπάρχει ασπίδα προστασίας από πιθανές επικίνδυνες ουσίες ή ποια μέτρα χρειάζεται να ληφθούν για αποτελεσματική σήμανση.
Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλει μαζί με άλλους φορείς και Υπηρεσίες να ενημερώνει τους Κύπριους πολίτες για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους ως πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έλαβε την πρωτοβουλία της διοργάνωσης της συζήτησης αυτής, μαζί με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο και τον Ραδιοφωνικό σταθμό ΑΣΤΡΑ.
Με την ευκαιρία αυτή, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στον Έντιμο Υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Δημήτρη Ηλιάδη που τιμά με την παρουσία και την ομιλία του την εκδήλωση, στον Επίτροπο Περιβάλλοντος κ. Χαράλαμπο Θεοπέμπτου καθώς και στους κ.κ. Δημήτρη Τσάλτα, Γεωπόνο, Επίκουρο Καθηγητή του ΤΕ.ΠΑ.Κ., Λάκη Πίγγουρα, Πρόεδρο του Συνδέσμου Βιοκαλλιεργητών Κύπρου, Νικόλα Κανάρη, Γεωπόνο και Διευθυντή Εταιρείας Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων και Χαράλαμπο Σβανά, Ανθοκόμο και μέλος του Συμβουλίου Νέων Γεωργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη συμμετοχή τους. Ευχαριστώ πολύ την επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο κα Ανδρούλλα Καμιναρά καθώς και τους δημοσιογράφους κ. Γιώργο Παυλίδη και κ. Μιχάλη Λοϊζίδη για τη συμβολή τους στη διοργάνωση της εκδήλωσης αυτής.
Τέλος, ευχαριστώ όλους εσάς για την παρουσία σας σε μια συζήτηση που όλοι αναμένουμε να είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και που θα επιχειρήσει τουλάχιστον να δώσει απαντήσεις σε πολλά από τα ερωτήματα που προβληματίζουν τους Κύπριους καταναλωτές σήμερα.
