Χαιρετισμός Επιτρόπου Προεδρίας κ.
Φώτη Φωτίου εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας σε εκδήλωση για την
Ημέρα Ανάμνησης των Θυμάτων των δύο Παγκοσμίων Πολέμων
Με απεριόριστο σεβασμό και βαθιά εκτίμηση τιμούμε
σήμερα, με αφορμή τη σεμνή αυτή τελετή, τα θύματα των δύο Παγκοσμίων
Πολέμων, ανάμεσα στα οποία συγκαταλέγονται εκατοντάδες εθελοντές
συμπατριώτες μας, Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Αρμένιοι, Μαρωνίτες και
Λατίνοι, οι οποίοι θυσιάστηκαν, υπερασπιζόμενοι στο πλευρό των
συμμαχικών δυνάμεων τις αξίες της ελευθερίας, της ισότητας και της
δημοκρατίας.
Αποτελεί κοινή παραδοχή, ιστορικά αποδεδειγμένη και τεκμηριωμένη, ότι οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι αποτέλεσαν τις δύο μεγαλύτερες, καταστροφικότερες και αιματοβαμμένες διεθνείς συγκρούσεις, οι οποίες σηματοδότησαν τη σύγχρονη ιστορία του 20ού αιώνα.
Ως Ημέρα Ανάμνησης των Θυμάτων των δύο Παγκόσμιων Πολέμων ή Ημέρα Ανακωχής ή Ημέρα Εκεχειρίας, καθιερώθηκε η 11η Νοεμβρίου, δεδομένου ότι στις 11 Νοεμβρίου 1918, «την ενδεκάτη ώρα, της ενδέκατης ημέρας, του ενδέκατου μήνα», τέθηκε σε ισχύ η συνθήκη της Κομπιέν, που όριζε την ανακωχή των συμμαχικών δυνάμεων της Αντάντ με τη Γερμανία, τερματίζοντας ουσιαστικά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ωστόσο, οι πολύπλοκοι ανταγωνισμοί, η επεκτατική πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων, τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, υποκίνησαν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που αποτέλεσε τη φοβερότερη πολεμική αναμέτρηση στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Η λαίλαπα και οι ολοκληρωτικές καταστροφές των δύο Παγκοσμίων Πολέμων οδήγησαν φωτισμένους ανθρώπους στην αναζήτηση του οράματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης και της ευρωπαϊκής ιδέας. Ως κυρίαρχος στόχος τέθηκε το τέλος των συχνών και αιματηρών πολέμων μεταξύ των γειτονικών χωρών, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία και την αλληλεγγύη, σε όλα τα επίπεδα, και ελαχιστοποιώντας το όποιο ενδεχόμενο πολεμικών συγκρούσεων.
Χρόνια μετά, με έμβλημα την κόκκινη παπαρούνα, εις ανάμνηση των χιλιάδων παπαρούνων που είχαν ανθίσει στα πεδία των μαχών, που διεξήχθησαν στη Φλάνδρα, τιμάται αλληγορικά η αιματοχυσία στους «πολέμους των χαρακωμάτων», που στοίχισαν τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τιμάται με τον τρόπο αυτό ο μάχιμος και άμαχος πληθυσμός, που οδηγήθηκε στις πιο πολύνεκρες πολεμικές αναμετρήσεις, αφού βρέθηκε αντιμέτωπος με τη μισαλλοδοξία, τον οικονομικό ανταγωνισμό και τις επεκτατικές βλέψεις διαφόρων κρατών, καθώς και με την αναβίωση του φασιστικού και του ναζιστικού ρεύματος.
Η καθιέρωση της παγκόσμιας Ημέρας Μνήμης των Θυμάτων των δύο Παγκοσμίων Πολέμων στέλνει τα δικά της ηχηρά μηνύματα, τονίζοντας την αναγκαιότητα, την υποχρέωση και ταυτόχρονα τη σημασία και την αξία να παλεύουμε και να αγωνιζόμαστε για την επικράτηση της ειρήνης, της ευημερίας και της ασφάλειας.
Τα παραπάνω μπορούν να ευδοκιμήσουν, υπό προϋποθέσεις, με πρώτιστο μέλημα την καλλιέργεια εγγράμματων πολιτών με κριτική και ιστορική σκέψη, καθώς και με ανεπτυγμένο φιλειρηνικό πνεύμα.
Η συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων και ευρύτερα των λαών επιτυγχάνεται μέσα από την διαφύλαξη του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ισότητα, την ανοχή και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Σήμερα, που ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βρίσκεται αντιμέτωπο με πολλαπλές προκλήσεις, αναφύεται η ανάγκη συντήρησης της συλλογικής ιστορικής μνήμης, καθώς και η αξιοποίηση όλων εκείνων των στοιχείων, που θα διασφαλίσουν περεταίρω την ειρήνη, την ασφάλεια, την πρόοδο και την ανάπτυξη. Ανάμεσα σε πολλά άλλα, η Γηραιά Ήπειρος καλείται σήμερα να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση που ξέσπασε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, η οποία πηγάζει κατά κύριο λόγο από την ευρύτερη εμπόλεμη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και συγκεκριμένα από τη γειτονική μας Συρία, που τα τελευταία χρόνια ταλανίζεται μέσα σε ένα συνεχές, αιματοβαμμένο πεδίο μάχης.
Την ίδια στιγμή το δικό μας πολύπαθο νησί, αν και πλήρες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, εξακολουθεί εδώ και 45 χρόνια να στερείται την εφαρμογή βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και το υπέρτατο αγαθό της ειρήνης, αφού βρίσκεται υπό την κατοχή του τουρκικού στρατού με την Τουρκία να παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Εκδηλώσεις όπως η σημερινή έχουν πολύ μεγάλη σημασία ακριβώς γιατί επαναφέρουν στη μνήμη τραγικά γεγονότα, τα οποία η ανθρωπότητα όχι μόνο δεν πρέπει να ξεχάσει αλλά, κυρίως, θα πρέπει παλεύει και να αγωνίζεται ουσιαστικά, ώστε να μην επαναληφθούν.
Αποτελεί ελάχιστη υποχρέωση μας να τιμούμε τους ηρωικούς νεκρούς, που θυσιάστηκαν στον βωμό του καθήκοντος, υπερασπιζόμενοι αξίες οικουμενικές και πανανθρώπινες. Ταυτόχρονα, όμως αποτελεί και υποχρέωσή μας να αφουγκραζόμαστε συνειδητά και με αντικειμενική σκέψη τις διδαχές, τα μηνύματα και τις ερμηνείες της ιστορίας, αν επιθυμούμε να διαμορφώσουμε με τους καλύτερους οιωνούς το παρόν και το μέλλον για μας και τα παιδιά μας.
Σας ευχαριστώ.
Αποτελεί κοινή παραδοχή, ιστορικά αποδεδειγμένη και τεκμηριωμένη, ότι οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι αποτέλεσαν τις δύο μεγαλύτερες, καταστροφικότερες και αιματοβαμμένες διεθνείς συγκρούσεις, οι οποίες σηματοδότησαν τη σύγχρονη ιστορία του 20ού αιώνα.
Ως Ημέρα Ανάμνησης των Θυμάτων των δύο Παγκόσμιων Πολέμων ή Ημέρα Ανακωχής ή Ημέρα Εκεχειρίας, καθιερώθηκε η 11η Νοεμβρίου, δεδομένου ότι στις 11 Νοεμβρίου 1918, «την ενδεκάτη ώρα, της ενδέκατης ημέρας, του ενδέκατου μήνα», τέθηκε σε ισχύ η συνθήκη της Κομπιέν, που όριζε την ανακωχή των συμμαχικών δυνάμεων της Αντάντ με τη Γερμανία, τερματίζοντας ουσιαστικά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ωστόσο, οι πολύπλοκοι ανταγωνισμοί, η επεκτατική πολιτική των Μεγάλων Δυνάμεων, τα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, υποκίνησαν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, που αποτέλεσε τη φοβερότερη πολεμική αναμέτρηση στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Η λαίλαπα και οι ολοκληρωτικές καταστροφές των δύο Παγκοσμίων Πολέμων οδήγησαν φωτισμένους ανθρώπους στην αναζήτηση του οράματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης και της ευρωπαϊκής ιδέας. Ως κυρίαρχος στόχος τέθηκε το τέλος των συχνών και αιματηρών πολέμων μεταξύ των γειτονικών χωρών, ενισχύοντας παράλληλα τη συνεργασία και την αλληλεγγύη, σε όλα τα επίπεδα, και ελαχιστοποιώντας το όποιο ενδεχόμενο πολεμικών συγκρούσεων.
Χρόνια μετά, με έμβλημα την κόκκινη παπαρούνα, εις ανάμνηση των χιλιάδων παπαρούνων που είχαν ανθίσει στα πεδία των μαχών, που διεξήχθησαν στη Φλάνδρα, τιμάται αλληγορικά η αιματοχυσία στους «πολέμους των χαρακωμάτων», που στοίχισαν τη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους. Τιμάται με τον τρόπο αυτό ο μάχιμος και άμαχος πληθυσμός, που οδηγήθηκε στις πιο πολύνεκρες πολεμικές αναμετρήσεις, αφού βρέθηκε αντιμέτωπος με τη μισαλλοδοξία, τον οικονομικό ανταγωνισμό και τις επεκτατικές βλέψεις διαφόρων κρατών, καθώς και με την αναβίωση του φασιστικού και του ναζιστικού ρεύματος.
Η καθιέρωση της παγκόσμιας Ημέρας Μνήμης των Θυμάτων των δύο Παγκοσμίων Πολέμων στέλνει τα δικά της ηχηρά μηνύματα, τονίζοντας την αναγκαιότητα, την υποχρέωση και ταυτόχρονα τη σημασία και την αξία να παλεύουμε και να αγωνιζόμαστε για την επικράτηση της ειρήνης, της ευημερίας και της ασφάλειας.
Τα παραπάνω μπορούν να ευδοκιμήσουν, υπό προϋποθέσεις, με πρώτιστο μέλημα την καλλιέργεια εγγράμματων πολιτών με κριτική και ιστορική σκέψη, καθώς και με ανεπτυγμένο φιλειρηνικό πνεύμα.
Η συνεργασία και η αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων και ευρύτερα των λαών επιτυγχάνεται μέσα από την διαφύλαξη του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ισότητα, την ανοχή και την αποδοχή της διαφορετικότητας.
Σήμερα, που ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα βρίσκεται αντιμέτωπο με πολλαπλές προκλήσεις, αναφύεται η ανάγκη συντήρησης της συλλογικής ιστορικής μνήμης, καθώς και η αξιοποίηση όλων εκείνων των στοιχείων, που θα διασφαλίσουν περεταίρω την ειρήνη, την ασφάλεια, την πρόοδο και την ανάπτυξη. Ανάμεσα σε πολλά άλλα, η Γηραιά Ήπειρος καλείται σήμερα να διαχειριστεί αποτελεσματικά τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση που ξέσπασε από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, η οποία πηγάζει κατά κύριο λόγο από την ευρύτερη εμπόλεμη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και συγκεκριμένα από τη γειτονική μας Συρία, που τα τελευταία χρόνια ταλανίζεται μέσα σε ένα συνεχές, αιματοβαμμένο πεδίο μάχης.
Την ίδια στιγμή το δικό μας πολύπαθο νησί, αν και πλήρες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, εξακολουθεί εδώ και 45 χρόνια να στερείται την εφαρμογή βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και το υπέρτατο αγαθό της ειρήνης, αφού βρίσκεται υπό την κατοχή του τουρκικού στρατού με την Τουρκία να παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Εκδηλώσεις όπως η σημερινή έχουν πολύ μεγάλη σημασία ακριβώς γιατί επαναφέρουν στη μνήμη τραγικά γεγονότα, τα οποία η ανθρωπότητα όχι μόνο δεν πρέπει να ξεχάσει αλλά, κυρίως, θα πρέπει παλεύει και να αγωνίζεται ουσιαστικά, ώστε να μην επαναληφθούν.
Αποτελεί ελάχιστη υποχρέωση μας να τιμούμε τους ηρωικούς νεκρούς, που θυσιάστηκαν στον βωμό του καθήκοντος, υπερασπιζόμενοι αξίες οικουμενικές και πανανθρώπινες. Ταυτόχρονα, όμως αποτελεί και υποχρέωσή μας να αφουγκραζόμαστε συνειδητά και με αντικειμενική σκέψη τις διδαχές, τα μηνύματα και τις ερμηνείες της ιστορίας, αν επιθυμούμε να διαμορφώσουμε με τους καλύτερους οιωνούς το παρόν και το μέλλον για μας και τα παιδιά μας.
Σας ευχαριστώ.
