Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας,
Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστα Καδή στα εγκαίνια του
Σημείου Ενημέρωσης στα Πλατάνια
Με μεγάλη χαρά και ιδιαίτερη ικανοποίηση βρίσκομαι σήμερα εδώ, στα εγκαίνια του Σημείου Ενημέρωσης στα Πλατάνια, που αποτελεί μέρος του έργου iLIFE-TROODOS «Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους - Προώθηση φυσικών αξιών και οικοσυστημικών υπηρεσιών». Το έργο, που άρχισε τον Οκτώβριο του 2017 και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2020, υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει συνολικό προϋπολογισμό 1,3 εκ. ευρώ, εκ των οποίων, το 60% συγχρηματοδοτείται από κοινοτικά κονδύλια.
Στόχοι του έργου είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού για τις φυσικές αξίες του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους, οι οποίες αποτέλεσαν το βασικό κριτήριο για την ένταξη του στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, καθώς και η ανάδειξη των οικοσυστημικών υπηρεσιών που το Πάρκο παρέχει. Αφορμή και κίνητρο για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του έργου αποτέλεσε μια έρευνα που έγινε από το Πανεπιστήμιο Frederick σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι οι φυσικές αξίες και οι οικοσυστημικές υπηρεσίες που προσφέρει το Τροόδος δεν ήταν γνωστές στο ευρύ κοινό και ούτε είχαν προβληθεί ποτέ οργανωμένα. Η έρευνα κατέδειξε ακόμα ότι η άποψη του κοινού για τη σημασία και τον ρόλο του Δικτύου Natura 2000 δεν είναι ξεκάθαρη.
Στο έργο, στο οποίο συμμετέχουν το Τμήμα Δασών ως Επικεφαλής Εταίρος, το Τμήμα Περιβάλλοντος, το Πανεπιστήμιο FREDERICK και η εταιρεία Contact Advertising Agency Ltd, περιλαμβάνονται δράσεις που μπορούν να συμβάλουν στην υλοποίηση των στόχων της Κυβέρνησης για την ανάπτυξη των κοινοτήτων του Τροόδους. Η διεξαγωγή εργαστηρίων πληροφόρησης που απευθύνονται στους κατοίκους της περιοχής, στην τουριστική βιομηχανία και σε φορείς χάραξης πολιτικής, η δημοσίευση δελτίων τύπου, ενημερωτικών φυλλαδίων και διαφημίσεων, η παραγωγή και προβολή ντοκιμαντέρ, κινουμένων σχεδίων και ταινιών μικρού μήκους, η δημιουργία ιστοσελίδας και ο διαγωνισμός και η έκθεση φωτογραφίας με θέμα το Τρόοδος, είναι μόνο μερικές από τις δράσεις αυτές. Σήμερα, θα γίνει η απονομή των βραβείων του Διαγωνισμού Φωτογραφίας με τίτλο «Τρόοδος, είναι στη φύση μας» που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη Φωτογραφική Εταιρεία Κύπρου. Επιδίωξη του διαγωνισμού ήταν η φωτογραφική αποτύπωση της φυσικής ομορφιάς του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους και η ανάδειξη της πανίδας, της χλωρίδας, της γεωλογικής του ταυτότητας και των φυσικών του τοπίων. Απευθύνω συγχαρητήρια σε όλους τους συμμετέχοντες και ιδιαίτερα στους βραβευθέντες.
Στο Σημείο Ενημέρωσης που εγκαινιάζουμε σήμερα, ο επισκέπτης μπορεί να βρει πλούσιο ενημερωτικό υλικό για τη χλωρίδα και την πανίδα του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους αλλά και χρήσιμες πληροφορίες για ναούς, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, περιπατητικές διαδρομές, καταλύματα, εστιατόρια, γεώτοπους και άλλα σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή. Φωτογραφίες, ενημερωτικά κείμενα, παιχνίδια με παζλ και ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής για τη βιοποικιλότητα, τις οικοσυστημικές υπηρεσίες και τις δυνατότητες αναψυχής, είναι κάποια από τα στοιχεία που θα διεγείρουν το ενδιαφέρον του επισκέπτη και θα διευρύνουν τις γνώσεις του. Αξίζει να σημειωθεί ότι, εκτός από το παρόν Σημείο Ενημέρωσης, πολύ σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί και δεύτερο Σημείο Ενημέρωσης, στην πλατεία Τροόδους. Το συνολικό κόστος υλοποίησης των δύο σημείων υπολογίζεται στις 80 χιλιάδες ευρώ περίπου.
Το Εθνικό Δασικό Πάρκο Τροόδους, με έκταση 93 τετραγωνικά χιλιόμετρα, φιλοξενεί σήμερα 92 από τα 143 συνολικά ενδημικά είδη φυτών που υπάρχουν στην Κύπρο. Από αυτά, τα 37 απαντούν μόνο εδώ και πουθενά αλλού στην Κύπρο ή στον πλανήτη. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί 87 απειλούμενα είδη από τα 238 απειλούμενα που αναφέρονται στο Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου. Η σημασία της χλωρίδας του Εθνικού Δασικού Πάρκου Τροόδους καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι φιλοξενεί 10 είδη φυτών από τα 19 που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα της Ευρωπαϊκής Οδηγίας για τους Οικότοπους καθώς και τον μεγαλύτερο αριθμό ιθαγενών και ενδημικών φυτών από κάθε άλλη περιοχή της Κύπρου. Δικαίως, λοιπόν, χαρακτηρίζεται ως μια από τις 13 περιοχές με μεγάλο ποσοστό βιοποικιλότητας φυτών στη Μεσόγειο.
Η πανίδα της περιοχής Τροόδους είναι εξίσου σημαντική και χαρακτηρίζεται από ένα σημαντικό αριθμό ειδών. Πολλά από τα αυτά είναι ενδημικά, ενώ κάποια άλλα χρησιμοποιούν αποκλειστικά το Πάρκο ως καταφύγιο αναπαραγωγής, τροφοληψίας ή διαχείμασης. Η περιοχή χαρακτηρίστηκε ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα πουλιά, αφού υποστηρίζει σημαντικούς πληθυσμούς από τα ενδημικά αναπαραγόμενα, όπως είναι ο τρυποράσιης, η σκαλιφούρτα, το θουπί και τον μοναδικό στην Κύπρο πληθυσμό του σταυρομύτη. Επίσης, σημαντικά αρπακτικά είδη, όπως ο γύπας και το γεράκι, καταγράφονται τακτικά να χρησιμοποιούν την περιοχή για τροφοληψία ή για καταφύγιο. Όσον αφορά στα θηλαστικά, το Πάρκο αποτελεί τον σημαντικότερο χώρο διαχείμασης ειδών νυχτερίδων που απειλούνται σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα είδη αυτά βρίσκουν καταφύγιο στις εγκαταλελειμμένες γαλαρίες εξόρυξης χρωμίου καθώς και σε εγκαταλειμμένα κτίρια, στα οποία έχουν γίνει έργα αποκατάστασης ώστε να αποτελούν ασφαλή καταφύγια. Επίσης, τα τελευταία χρόνια στην περιοχή ζει σε μόνιμη βάση ένας σημαντικός αριθμός του μεγαλύτερου θηλαστικού στο νησί, του ενδημικού αγρινού. Επιπρόσθετα, στο Πάρκο παρατηρούνται σχεδόν όλα τα είδη ερπετών και αμφιβίων που έχουν καταγραφεί μέχρι σήμερα στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων του κυπριακού ενδημικού φιδιού, του κυπριακού νερόφιδου καθώς και της ενδημικής σαύρας του Τροόδους.
Δεν χρειάζεται νομίζω να λεχθούν περισσότερα για να γίνει κατανοητή η τεράστια αξία της περιοχής του Τροόδους, σε όλα τα επίπεδα, ιδιαίτερα όμως σε ό,τι αφορά στο φυσικό περιβάλλον και στη βιοποικιλότητα. Ως εκ τούτου, κάθε προσπάθεια ανάδειξης της ανεκτίμητης αυτής αξίας, όπως αυτή που στοχευμένα και μεθοδικά καταβάλλεται μέσω του έργου iLIFE-TROODOS, αποκτά μεγάλη σημασία. Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος έχει θέσει πολύ ψηλά στις προτεραιότητες του την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της πατρίδας μας και θα στηρίξει με κάθε δυνατό τρόπο δράσεις και πρωτοβουλίες όπως η σημερινή. Απευθύνω, λοιπόν, τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες και τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους τους συνεργαζόμενους φορείς και συντελεστές του σπουδαίου αυτού έργου, ευχόμενος να επιτευχθούν πλήρως οι στόχοι που έχουν τεθεί.