Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στο 14o Συνέδριο The Economist
Θα ήθελα να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες στους διοργανωτές του Συνεδρίου, καθώς και στους χορηγούς και υποστηρικτές του, για την ευκαιρία που μου δίδεται να περιγράψω εν συντομία την ενεργειακή στρατηγική της Κυπριακής Δημοκρατίας σε έναν τέτοιο εκλεκτό κοινό.
Μια στρατηγική, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη τόσο με τη γεωγραφική μας θέση σε μια ιδιαίτερα εύθραυστη περιοχή όσο και με την εξωτερική πολιτική και συμμαχίες που έχουμε αναπτύξει.
Είναι καλά γνωστό πως με την ανάληψη των καθηκόντων μου το 2013, παρά την προσήλωσή στη διάσωση της οικονομίας και στην αντιμετώπιση των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων που η κρίση προκάλεσε, και μη παραγνωρίζοντας ακόμη την ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού, κινηθήκαμε παράλληλα στο διεθνές πεδίο, ενισχύοντας στην πράξη την οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Χαράξαμε μια αξιόπιστη και ολοκληρωμένη στρατηγική σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να αξιοποιήσουμε κατά τον βέλτιστο τρόπο τη συμμετοχή της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να αξιοποιήσουμε ταυτοχρόνως τον γεωστρατηγικό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην περιοχή.
Συμμετέχοντας πλέον ενεργά στη διαμόρφωση πολιτικών εντός της ΕΕ, ιδιαίτερα στην καταπολέμηση ασύμμετρων απειλών και στη διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων, ως επίσης και στην παροχή διευκολύνσεων προς τον σκοπό αυτό σε όσους εταίρους ήθελαν να αιτηθούν ανάλογες διευκολύνσεις, έχουμε αποδείξει εμπράκτως τον ρόλο μας ως γέφυρα της Ένωσης με την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Ανάλογες διευκολύνσεις παρέχουμε και προς άλλες φίλες χώρες, όπως η Ρωσία, οι ΗΠΑ – πέραν δηλαδή της ΕΕ, πάντοτε για ανθρωπιστικούς σκοπούς.
Ταυτοχρόνως, εμβαθύναμε περαιτέρω τις σχέσεις μας με όλα τα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και σωρεία άλλων κρατών, συνεργαζόμενοι σε μια πλειάδα θεμάτων και αναδεικνύοντας τον ρόλο που η χώρα μας μπορεί να διαδραματίσει.
Την ίδια στιγμή, αναβαθμίσαμε τις ιστορικά στενές μας σχέσεις με όλα τα γειτονικά κράτη, καθιερώνοντας, σε συνεργασία με την Ελλάδα, τριμερείς μηχανισμούς συνεργασίας με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο, την Παλαιστίνη, και όχι μόνο, αλλά εκτείνοντας πλέον τις δράσεις και τις σχέσεις μας με τις χώρες του αραβικού Κόλπου.
Μηχανισμοί συνεργασίας, οι οποίοι αποδείχτηκαν ιδιαίτερα επιτυχημένοι, με απτά και σημαντικά οφέλη για τις συνεργαζόμενες χώρες, που ως αποτέλεσμα είχαν την εκδήλωση ενδιαφέροντος τόσο από χώρες της ΕΕ όσο και του αραβικού κόσμου, για συμμετοχή και προέκταση των μηχανισμών συνεργασίας.
Η υλοποίηση, χωρίς τυμπανοκρουσίες, μιας πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, σε συνδυασμό με τη δυναμική αναπτυξιακή προοπτική της χώρας, έχουν συνδράμει στο να θεωρείται πλέον η Κύπρος ένας ιδιαίτερα αξιόπιστος εταίρος, τόσο στις χώρες της ευρύτερης περιοχής όσο και εντός της ΕΕ, σε σημείο θετικής αναφοράς και πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Και είναι ακριβώς η αναντίλεκτη ενίσχυση του κύρους της Κυπριακής Δημοκρατίας και η ανάδειξη του γεωστρατηγικού της ρόλου που μας επιτρέπει, παρά τις όποιες προκλήσεις, να προχωρούμε στην εφαρμογή των ενεργειακών μας σχεδιασμών.
Ενεργειακοί σχεδιασμοί οι οποίοι λαμβάνουν χώρα σε στενή συνεργασία με τις γείτονες χώρες, και όχι μόνον, και τη συμμετοχή εταιρειών κολοσσών, στη βάση τριών βασικών αρχών:
(1) Στον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
(2) Στη δημιουργία σημαντικών προοπτικών όσον αφορά στην οικονομικό-επενδυτική συνεργασία, προς όφελος των πολιτών των λαών μας.
(3) Στην κοινή πεποίθηση πως η ανακάλυψη σημαντικών αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο, συμβάλλοντας έτσι στην ασφάλεια, στη σταθερότητα και στην ευημερία της περιοχής.
Στο πλαίσιο αυτό, η Κυπριακή Δημοκρατία προωθεί ενεργά τη δημιουργία του Διαδρόμου Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου, ο οποίος, μέσω εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς του φυσικού αερίου, θα συνδέει τις ανακαλύψεις της Κύπρου και, ευρύτερα, της Ανατολικής Μεσογείου, τόσο μεταξύ των χωρών της περιοχής όσο και με την ΕΕ.
Ένας σχεδιασμός, ο οποίος όχι μόνο θα αναβαθμίσει περαιτέρω τον γεωπολιτικό ρόλο της Κύπρου αλλά θα συνδράμει ουσιαστικά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόσφατη υπογραφή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, αναφορικά με τον απευθείας υποθαλάσσιο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, αποτελεί ένα σημαντικότατο βήμα προς τη δημιουργία αυτού του Διαδρόμου.
Μια συμφωνία που αποσκοπεί στην αποτελεσματική εκμετάλλευση του υποθαλάσσιου πλούτου στο κοίτασμα «Αφροδίτη», ενισχύοντας τις κοινές προσπάθειες των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για δημιουργία των συνεργειών που απαιτούνται για την προσέλκυση επενδύσεων σε υποδομές παραγωγής και μεταφοράς υδρογονανθράκων.
Στο σημείο αυτό και έχοντας αναφερθεί στο τερματικό υγροποίησης, αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της διερευνητικής γεώτρησης του consortium Exxon Mobil – Qatar Petroleum, η οποία αναμένεται να αρχίσει περί τα μέσα Νοεμβρίου.
Σχετικά με τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, όπως είναι καλά γνωστό, κύριος στόχος του έργου είναι να παράσχει ακόμη μια επιλογή για την εμπορική αξιοποίηση των πρόσφατων και μελλοντικών ανακαλύψεων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, τόσο προς όφελος της περιοχής όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία θα παράσχει 34.5 εκατομμύρια ευρώ για πραγματοποίηση της σχετικής τεχνοοικονομικής μελέτης ή και μελέτης βιωσιμότητας ενός αναλόγου εγχειρήματος.
Την ίδια στιγμή, προωθούμε την κατασκευή σημαντικών έργων υποδομής τα οποία αποσκοπούν σε τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανάμεσά τους η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου, Ελλάδας και Ισραήλ (EuroAsia Interconnector) αλλά και πιο πρόσφατα, η προτεινόμενη ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με Ελλάδα και Αίγυπτο (EuroAfrica Interconnector).
Ακόμη μια έμπρακτη απόδειξη της στήριξης της ΕΕ στις ενεργειακές προοπτικές της περιοχής, είναι και η χρηματοδότηση της τάξης των 101 εκατομμυρίων ευρώ για το έργο CyprusGas2EU, το οποίο αποσκοπεί στον ελλιμενισμό πλωτής μονάδας αποθήκευσης και αεριοποίησης φυσικού αερίου (FSRU), καθώς και κατασκευής χερσαίων υποδομών για την παροχή φυσικού αερίου στη μονάδα ηλεκτροπαραγωγής στο Βασιλικό.
Θα συνεχίσουμε με στοχοπροσήλωση να ασκούμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ως ανεξάρτητο κράτος – μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προχωρώντας απρόσκοπτα με τον ενεργειακό μας σχεδιασμό προς όφελος του συνόλου των νομίμων κατοίκων της χώρας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Την ίδια στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη πως ο εν λόγω σχεδιασμός βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην περιφερειακή συνεργασία και στη διατήρηση και ενίσχυση των στενών σχέσεων με τους γείτονές μας, θα συνεχίσουμε τις πρωτοβουλίες αναβάθμισης των ενεργειακών μας συμπράξεων με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρώπης και, βεβαίως, το υπογραμμίζω, με την επίλυση του Κυπριακού και με την Τουρκία.
Ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα οδηγήσει στην περαιτέρω αναβάθμιση του ρόλου που η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει, δεν υπάρχει αμφιβολία, είναι η επίλυση του Κυπριακού.
Προς αυτή την κατεύθυνση – και επαναλαμβάνω την αποφασιστικότητά μας για αυτό – θέλουμε να συνεργαστούμε εποικοδομητικότατα και με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, και με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους, και με τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, προκειμένου να επιτύχουμε μια λύση που δίδει προοπτική και μέλλον στους κατοίκους αυτής της χώρας.
Είμαστε πολύ μικροί για να είμαστε διαιρεμένοι, είμαστε και έχουμε το δικαίωμα να είμαστε ένα κυρίαρχο ανεξάρτητο κράτος, απόλυτα εναρμονισμένο με τις αρχές της ΕΕ, με προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του συνόλου των πολιτών.
Απλώς να αναφέρω, διότι πολλές φορές υπάρχει παρερμηνεία, ότι σήμερα είναι εγγεγραμμένοι στα ληξιαρχικά γραφεία της Κυπριακής Δημοκρατίας 110 χιλιάδες Τουρκοκύπριοι. Και, συνεπώς, η συντριπτική πλειοψηφία είναι νόμιμοι πολίτες.
Και δεν παραγνωρίζουμε ότι και όσοι αδυνατούν ή δεν έπραξαν το ανάλογο, παραμένουν βεβαίως νόμιμοι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνεπώς, οι όλες προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας επικεντρώνονται από τη μια, στην αξιοποίηση αλλά και στην ενάσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, αλλά από την άλλη, και ως ελληνοκυπριακή κοινότητα, εξαντλούμε κάθε προσπάθεια προκειμένου να επιτύχουμε μια βιώσιμη λύση, που για να είναι βιώσιμη πρέπει να είναι λειτουργική.
Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι ιδέες που ανέφερα προς τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, προς τους πολιτικούς ηγέτες, προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και βεβαίως, ενήμερος και κοινωνός θα γίνει και ο κυπριακός λαός.
Αναφορικά με τις συμπράξεις με τους γείτονες μας και όχι μόνον, αυτές αποσκοπούν στη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την αξιοποίηση υφιστάμενων αλλά και ενδεχόμενων νέων ανακαλύψεων υδρογονανθράκων, δημιουργώντας συνθήκες αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης στην περιοχή, συντείνοντας από τη μια, στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων των παρατεταμένων συγκρούσεων, ενώ από την άλλη, θα έχουν προστιθέμενο όφελος και για την Ευρώπη.
Εξάλλου, μαζί με τον σεβασμό από όλα τα μέρη του διεθνούς δικαίου και των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, αυτό είναι το είδος του ειρηνικού και σταθερού περιβάλλοντος που είμαστε υποχρεωμένοι να συνθέσουμε από κοινού, προκειμένου να επιτύχουμε την αμοιβαία επωφελή εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου.
