Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη στην 3η Ευρω-Αραβική Σύνοδο, με θέμα «Κοινοί Ορίζοντες», στην Αθήνα
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες στην Ελληνική Κυβέρνηση για την τιμητική πρόσκληση να λάβω εκ νέου μέρος στις εργασίες της 3ης Ευρω-Αραβικής Συνόδου.
Μίας Συνόδου που λαμβάνει χώρα για τρίτη συνεχή χρονιά, καταδεικνύοντας πως έχει καταστεί ένας σημαντικός και συνάμα υποστηρικτικός θεσμός στις προσπάθειες που συλλογικά ως Ευρωπαϊκή Ένωση καταβάλλουμε για την αμοιβαία επωφελή ενίσχυση των σχέσεων μας με τον Αραβικό κόσμο.
Η επιλογή της θεματικής της Συνόδου «Κοινοί Ορίζοντες» αποτυπώνει με τον πλέον ευέλικτο τρόπο τους στόχους και επιδιώξεις που όλοι προσβλέπουμε και προσδοκούμε.
«Κοινοί Ορίζοντες» που αποσκοπούν στην επίτευξη ειρήνης, σταθερότητας, ασφάλειας και κοινωνικής δικαιοσύνης, προς όφελος της ευημερίας των λαών μας.
Για την επίτευξη αυτού του κοινού οράματος, πρωτίστως, και πάνω από όλα, θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που συντείνουν στη διαιώνιση των παρατεταμένων ταραχών και στην επιδείνωση της αστάθειας που βιώνουμε στην περιοχή μας, αποτρέποντας την απρόσκοπτη εφαρμογή των αξιών και ιδανικών που μοιραζόμαστε.
Προκλήσεις, όπως: φτώχεια, πείνα, παιδική θνησιμότητα, κοινωνική και οικονομική ανισότητα, έλλειψη επαρκών υπηρεσιών υγείας και ευκαιριών για εκπαίδευση και απασχόληση, δυστυχώς, συνέβαλαν στην επιδείνωση ανησυχητικών φαινομένων που βάναυσα καταπατούν τις αρχές και αξίες κάθε ανθρώπινης κοινωνίας.
Την ίδια ώρα, φαινόμενα όπως η τρομοκρατία, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός, η καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, παραβιάσεις της εδαφικής ακεραιότητας κρατών και εθνικές διενέξεις, έχουν οδηγήσει σε μια άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση βίαιου εκτοπισμού εκατομμυρίων ανθρώπων, που με τη σειρά τους έχουν επιφέρει πρωτοφανείς ροές προσφύγων και μεταναστών τις οποίες οι πλείστες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και του αραβικού κόσμου βιώνουν.
Οι σοβαρές προκλήσεις που καλούμαστε συλλογικά να αντιμετωπίσουμε απαιτούν επιτακτικά την ενίσχυση των συμπράξεων και της αλληλοεπίδρασης μεταξύ της Ευρώπης και του Αραβικού Συνδέσμου, τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό-κοινωνικό επίπεδο.
Για τούτο και θεωρώ σημαντικές, ανάλογες με τη σημερινή Συνόδους, αφού δεν συμβάλλουν μόνο στην αλληλοκατανόηση, αλλά ιδιαίτερα στις αποφάσεις και τα μέτρα που επιβάλλεται να ληφθούν ώστε αποτελεσματικά να αντιμετωπίσουμε ή ακόμα και να προλάβουμε επιδείνωση των όσων προκαλούν την πρωτόγνωρη ανθρωπιστική κρίση που βιώνουμε.
Αποφάσεις και μέτρα που πρέπει να στοχεύουν:
(i) Στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων που οδήγησαν στην ανεξέλεγκτη επιδείνωση των κρίσεων στην περιοχή μας, στη βάση ενός στρατηγικού σχεδιασμού μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του αραβικού κόσμου.
(ii) Στη δημιουργία και ενίσχυση προγραμμάτων, τα οποία, μέσα από συλλογικές δράσεις και καινοτόμες συνέργειες, θα δημιουργούν συνθήκες αειφόρου και βιώσιμης ανάπτυξης, θα αντιμετωπίσουν την ανεργία και θα οδηγήσουν στην ειρήνη και σταθερότητα στις σημερινές εστίες κρίσεων.
(iii) Ταυτόχρονα, απαιτείται αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος, μέσω μιας ολιστικής και συλλογικής προσέγγισης, με βάση την αρχή της αλληλεγγύης, της ενότητας και της ισότιμης κατανομής ευθυνών από όλους.
Λέγοντας τα πιο πάνω, δεν υπονοώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει λάβει μια σειρά από μέτρα. Αντίθετα, αυτό που με την αναφορά μου θέλω να σημειώσω είναι πως απαιτούνται ακόμη πιο αποφασιστικά βήματα, προκειμένου ριζικά και με χειροπιαστά αποτελέσματα να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Η Κύπρος και η Ελλάδα, διατηρώντας ιστορικούς δεσμούς με τις γείτονες αραβικές χώρες, μέσα από κοινές δράσεις ενίσχυσαν, όχι μόνο περαιτέρω τους δεσμούς, αλλά και ενήργησαν σαν οι πρεσβευτές του Αραβικού κόσμου μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν, αλλά και να ενισχύσουν μέτρα που θα συμβάλουν στην ειρήνη και σταθερότητα των χωρών της περιοχής.
Θα ήθελα με την ευκαιρία να επισημάνω πως μέσα από τις τριμερείς συνεργασίες που έχουμε αναπτύξει Ελλάδα και Κύπρος με τις αραβικές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και όχι μόνον, προέκυψαν σημαντικά οφέλη που σαν αποτέλεσμα είχαν την προέκταση ανάλογων συνεργασιών με χώρες του Αραβικού Κόλπου.
Ταυτόχρονα, δεν μπορώ να παραγνωρίσω την επίδραση που είχαν σε ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να συνεργαστούν και να συμβάλουν μαζί μας στην περαιτέρω βελτίωση των σχέσεων με αδελφά αραβικά κράτη. Και θέλω να χαιρετίσω την παρουσία του φίλου Βούλγαρου Πρωθυπουργού, ο οποίος μέσα από το ενδιαφέρον που επιδεικνύει ευελπιστώ ότι μαζί και με τον Έλληνα Πρωθυπουργό θα προχωρήσουμε σε περαιτέρω συνεργασίες με τα αραβικά κράτη της περιοχής μας. Το ίδιο συμβαίνει και με άλλους αρχηγούς κρατών. Θεωρώ πως ορθότερο είναι εκείνοι να προχωρήσουν στις εξαγγελίες. Αυτό που θα ήθελα να πω είναι ότι με τον Αλέξη Τσίπρα εργαζόμαστε συστηματικά για να ευαισθητοποιήσουμε όσο το δυνατόν περισσότερους για να υπάρχει μια στενότερη συνεργασία μεταξύ αραβικών κρατών και Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε επίπεδο κορυφής.
Την ίδια ώρα, η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου δημιουργεί νέα δεδομένα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι πρόδηλο πως και οι συνεργασίες άλλων ευρωπαϊκών χωρών με αραβικά κράτη της Μεσογείου, αλλά και τα προγράμματα που υιοθετούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμβάλουν από τη μια στην αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτίων της κρίσης, ενώ από την άλλη θα έχουν προστιθέμενο όφελος και για την Ευρώπη.
Αναφερόμενος στη σημασία της επίτευξης ειρήνης και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή και τους τρόπους με τους οποίους μπορεί να επιτευχθεί, αισθάνομαι υποχρεωμένος να τονίσω τη σημασία και τα συνακόλουθα, πολλαπλά οφέλη τα οποία θα επιφέρει η επίτευξη μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού που από το 1974 μια μικρή χώρα όπως η Κύπρος βιώνει τη διαίρεση.
Μιας λύσης που, μέσα από τις πρόνοιες της, θα ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκύπριων, να συνυπάρξουν ειρηνικά και να συνδημιουργήσουν σε μια ευημερούσα ευρωπαϊκή χώρα, πλήρως ανεξάρτητη και απαλλαγμένη από ξένες εξαρτήσεις.
Μίας λύσης που περιφερειακά θα μετατρέψει την Κύπρο σε ένα λαμπρό παράδειγμα εθνοτικής, πολιτιστικής, θρησκευτικής και γλωσσικής συνεργασίας μεταξύ χριστιανικών και μουσουλμανικών κοινοτήτων, συμβάλλοντας στις προσπάθειες δημιουργίας ενός περιβάλλοντος σταθερότητας στην περιοχή.
Αυτό που προσδοκούμε και επιδιώκουμε είναι να δημιουργήσουμε ένα μοντέλο ειρηνικής συνύπαρξης. Αναμένουμε και ευελπιστούμε ότι η Τουρκία, θα επιδείξει την απαραίτητη πολιτική αποφασιστικότητα για επίτευξη λύσης, μακριά από αξιώσεις που δεν συνάδουν με τις αρχές που θα πρέπει να διέπουν ένα ανεξάρτητο, κυρίαρχο, ευρωπαϊκό κράτος.
Ολοκληρώνοντας και προσβλέποντας στη διοργάνωση της Συνόδου Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αραβικού Συνδέσμου τον Φεβρουάριο του 2019, η οποία είμαι βέβαιος θα σηματοδοτήσει μια νέα προοπτική διάνοιξης των κοινών μας οριζόντων, θα ήθελα για άλλη μια φορά να ευχαριστήσω θερμά τον Έλληνα Πρωθυπουργό και την Ελληνική Κυβέρνηση για την άψογη φιλοξενία και να συγχαρώ τους διοργανωτές της 3ης Ευρω-Αραβικής Συνόδου.
