Δηλώσεις του Υπουργού Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνου Πετρίδη στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ
Στο νομοθέτημα για το Υφυπουργείο Τουρισμού που συζητήθηκε σήμερα στη Βουλή, στην μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των οικοδομικών και πολεοδομικών αρχών, αναφέρθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Κωνσταντίνος Πετρίδης σε δηλώσεις του στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτοαπαντήσεων.
Ερώτηση: Τι ακριβώς είναι αυτό το νομοθέτημα που καταθέσατε στη Βουλή;
Απάντηση: Το νομοθέτημα που καταθέσαμε στη Βουλή, εδώ και αρκετό καιρό, αφορά το Υφυπουργείο Τουρισμού ούτως ώστε ο κύριος άξονας οικονομικής δραστηριότητας σ’ αυτή τη χώρα να έχει έναν σαφή πολιτικό προϊστάμενο που θα παρακάθεται στο Υπουργικό Συμβούλιο, που θα λογοδοτεί απ’ ευθείας στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και να μπορεί να εφαρμόσει οριζόντια πολιτική, κάτι που δεν μπορεί να γίνει με το υφιστάμενο σύστημα. Θα μπορεί επίσης να εφαρμόσει ενιαία στρατηγική που αφορά συντονισμό και με άλλα υπουργεία. Το υφιστάμενο σύστημα διακυβέρνησης ως έχει σήμερα, που αναθέτει τη διαχείριση του τουρισμού σε έναν ημικρατικό οργανισμό, έχει ολοκληρώσει τον κύκλο του και το κράτος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του, και την πολιτική. Σταδιακά πρέπει επίσης να γίνει αναδιάρθρωση ούτως ώστε να μετεξελιχθεί σε σύγχρονο Υφυπουργείο. Προτείνουμε και διοικητικές δομές για να γυρίσουμε σελίδα αλλά αυτό εξαρτάται και από τον Υφυπουργό. Είμαστε η μόνη τουριστική χώρα στην ΕΕ που δεν έχει ένα αντίστοιχο υφυπουργείο και ευελπιστώ ότι θα υπάρξει θετική κατάληξη.
Έχουν γίνει αρκετές διαβουλεύσεις. Πιστεύω ότι το θέμα έχει εξαντληθεί και κάπου πρέπει να καταλήξουμε. Είναι όντως πρωτοφανές διότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς συμφωνούν και έχουν τοποθετηθεί με σαφή τρόπο όσον αφορά την ανάγκη δημιουργίας αυτού του Υφυπουργείου. Για μένα είναι αυτονόητο ότι χρειάζεται. Δεν τάχθηκε κανένα πολιτικό κόμμα ενάντια στη δημιουργία Υφυπουργείου. Υπήρχε η θέση να δούμε αν θα μπορούσε αυτό το σύστημα να συνυπάρξει με τον ΚΟΤ κλπ. Νομίζω ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε με το αρχικό νομοσχέδιο που κατέθεσε η Κυβέρνηση στη Βουλή και να τελειώνει αυτή η κουβέντα.
Όσον αφορά το προσωπικό του ΚΟΤ, θέλω να επισημάνω ότι δεν επηρεάζονται εργασιακά δικαιώματα. Έχουμε κάνει και συμφωνία όσον αφορά αυτά τα θέματα με τις συντεχνίες. Η μεγαλύτερη συντεχνία στον ΚΟΤ τάσσεται υπέρ της δημιουργίας Υφυπουργείου. Όσον αφορά τα θέματα της στελέχωσης, υπάρχουν και τα εργαλεία της κινητικότητας. Δεν θ’ αλλάξει κάτι από την πρώτη μέρα αλλά αν πρέπει να γίνουν μετακινήσεις μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα θα γίνουν αλλά δεν αγγίζουμε αυτά τα θέματα. Απλώς χρειάζεται μια εσωτερική αναδιάρθρωση.
Αντιδράσεις υπάρχουν αλλά δεν είναι από το οργανωμένο σύνολο που αντιπροσωπεύει την πλειονότητα των εργαζομένων. Αντιδράσεις υπάρχουν και από αλλού, είτε από κάποια μέλη του διοικητικού συμβουλίου, είτε από κάποιους που ασχολούνται με το θέμα. Όπως είπα όμως πριν, το ότι τάχθηκαν υπέρ όλοι οι οργανωμένοι φορείς συμπεριλαμβανομένης και της πλειοψηφίας των εργαζομένων είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και επίσης δεν μπορείς να προχωρήσεις με δραστικές τομές χωρίς να υπάρξουν έστω κάποιες αντιδράσεις. Έχουμε καταφέρει μέσω ενός συνεχούς διαλόγου και διαβούλευσης να περιορίσουμε στο ελάχιστο αυτές τις αντιδράσεις και είναι μεμονωμένες. Δεν μπορούμε να είμαστε όμηροι της όποιας αντίδρασης.
Έχει γίνει ολόκληρο στρατηγικό σχέδιο που πρέπει να το φέρουμε στην οριστική και τελική του μορφή. Θα πρέπει ν’ αρχίσει να εφαρμόζεται, να δημιουργηθούν τεχνικές υπηρεσίες, να υπάρχει ένας προϊστάμενος να λογοδοτεί γι’ αυτό το πράγμα. Είναι πολύ σημαντικός ο τουρισμός για ν’ αφεθεί στο υφιστάμενο πλαίσιο διακυβέρνησης.
Eρώτηση: Θα κρίνει κάτι η σημερινή συνεδρίαση;
Απάντηση: Νομίζω πως ναι, διότι δεν βλέπω πώς μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον αυτή η συζήτηση.
Eρώτηση: Είναι πιο δύσκολα τα πράγματα με τη μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση;
Απάντηση: Ναι, εκεί τα θέματα είναι και πιο περίπλοκα. Όταν μιλάμε για μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μιλάμε για μια αλληλουχία μεταρρυθμίσεων που συμπληρώνουν ένα πάζλ. Έχουν κατατεθεί νομοσχέδια από τον Ιούλιο 2015 που έχουν συζητηθεί εκτενώς, έχουν προκύψει αλλαγές αλλά ακόμα δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή. Υπάρχουν σημαντικές διαφωνίες και επί της ουσίας μεταξύ των κομμάτων. Τώρα που έχουν τελειώσει οι εκλογές πρέπει να δούμε πού βρισκόμαστε και να αναλάβουμε και εμείς πρωτοβουλία ως Υπουργείο Εσωτερικών για ένα νέο γύρο διαβούλευσης διότι και αυτή η ιστορία πρέπει να προχωρήσει διότι είναι σημαντικά όλα όμως η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι ενδεχομένως η πιο σημαντική μεταρρύθμιση που έχουμε να κάνουμε διότι επηρεάζει την καθημερινότητα όλων μας. Επηρεάζει τις υπηρεσίες στους πολίτες, τις άδειες που εκδίδονται, τις καθυστερήσεις, τα αναπτυξιακά έργα, τα πάντα. Το υφιστάμενο σύστημα, αν μπορεί να ονομαστεί «σύστημα», έχει καταρρεύσει.
Λέμε ότι έχουμε τοπικές αρχές που πρέπει να είναι αυτόνομες και να μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες και να έχουν τους πόρους. Στην Κύπρο έχουμε 30 δήμους και 350 κοινότητες. Δηλαδή 380 τοπικές αρχές. Αν αναλογιστεί κανείς το μέγεθος και τον πληθυσμό της Κύπρου, δεν υπάρχει η κρίσιμη μάζα που να μπορέσει αυτός ο μεγάλος αριθμός τοπικών αρχών να είναι αυτόνομος, να έχουν επάρκεια προσωπικού, να έχουν αποτελεσματικότητα, να είναι θωρακισμένες από τοπικά συμφέροντα και να δρουν με επιστημονοσύνη και επαγγελματισμό. Δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Πρέπει να γίνουν οργανισμοί που να μπορούν να λειτουργήσουν. Γι’ αυτό έχουμε προχωρήσει, ανεξάρτητα με το πώς προχωρούν τα νομοσχέδια, σε συνεργασία με την Ένωση Κοινοτήτων, να γίνει συμπλεγματοποίηση υπηρεσιών, όσον αφορά θέματα προσωπικού, διοίκησης, πόρων, αρμοδιοτήτων, των 350 νομικών οντοτήτων που αποτελούν τις κοινότητες σε 39.
Έχει γίνει τεχνοοικονομική μελέτη. Ξέρουμε ότι θα υπάρξουν περίπου εξοικονομήσεις περίπου 40% όσον αφορά τα σκύβαλα. Ξέρουμε πόσο προσωπικό θα χρειαστούν και ποιές θα είναι οι αρμοδιότητες. Ξέρουμε ότι αυτό το προσωπικό θα τους δίνει την επάρκεια να ωριμάζουν έργα και να τηρούν τα λογιστικά τους με τρόπο σαφή για να μην μένουν εκτεθειμένες ενώπιων Εκθέσεων Γενικών Ελεγκτών ή άλλων ελέγχων. Έτσι θα καταπολεμήσουμε και ενδεχόμενα διαφθοράς/διαπλοκής που έχουν παρατηρηθεί τα περασμένα χρόνια. Αυτό είναι ένα τεράστιο βήμα και χαίρομαι που έχει ωριμάσει ο καιρός και όλες οι κοινότητες το θέλουν. Αυτή τη στιγμή και οι κοινότητες είναι όμηροι αυτού του συστήματος. Ένας κοινοτάρχης όσο κι αν προσπαθεί δεν μπορεί να αντεπεξέλθει και πρέπει να πάει στον Υπουργό για να του λύσει ένα πρόβλημα. Κατ’ ουσία, ο Υπουργός έχει καταντήσει να είναι και ο κοινοτάρχης όλων των κοινοτήτων. Όταν μιλάμε για σύστημα Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να έχουν μια περισσότερη δυνατότητα και αυτοτέλεια αυτές οι κοινότητες. Αυτό είναι που προσπαθούμε να κάνουμε σε αυτό τον τομέα.
Παρόμοια κατάσταση πρέπει να δούμε τι γίνεται και με τους Δήμους. Υπάρχουν διαφωνίες που πρέπει να δούμε πώς θα τις συγκεράσουμε για να προχωρήσουμε σε αυτή την πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση που θα επηρεάσει τη ζωή όλων μας, είτε αυτοί είναι πολίτες είτε εργαζόμενοι είτε επιχειρήσεις.
Ένας από τους φόβους κάποιων κομμάτων είναι ότι μέσω αλλεπάλληλων συζητήσεων που έχουν γίνει στη Βουλή και κάποιων θεμάτων που έχουν δρομολογηθεί ενδέχεται να οδηγηθούμε σε ένα έκτρωμα. Δεν λέω ότι συμμερίζομαι ή ότι ασπάζομαι αυτή την άποψη. Αυτές οι συζητήσεις όμως γίνονται εδώ και τρία χρόνια. Θα πρέπει, ως Κυβέρνηση, να βάλουμε μια τελεία, να το δούμε ξανά συνολικά σε ανώτατο επίπεδο και να δούμε και τις δικές μας ανησυχίες. Π.χ. θεωρούμε ότι δεν μπορούν να μείνουν στην Κύπρο 36 οικοδομικές αρχές και δέκα πολεοδομικές αρχές. Αυτό προκαλεί καθυστερήσεις και κάποια ανομία, αταξία, αναρχία, γι’ αυτό προτείναμε πέντε που να υπάγονται στο ίδιο σώμα ούτως ώστε σταδιακά να μπορέσουμε να περάσουμε και σ’ αυτό που εισηγήθηκαν οι Αυστριακοί μελετητές που ήρθαν πρόσφατα στην Κύπρο, ενοποίηση οικοδομικής και πολεοδομικής άδειας. 36 αρχές δεν έχουν ούτε την τεχνογνωσία ούτε το κατάλληλο προσωπικό, είναι πολύ στενά συνδεδεμένες με τοπικά συμφέροντα και αυτό το ξέρουμε, χρησιμοποιούν διαφορετικούς τρόπους/ερμηνείες, προκαλούνται καθυστερήσεις και πρέπει να νοικοκυρευτεί το σύστημα. Ξέρετε πόσο σημαντική είναι η έκδοση αυτών των αδειών, είτε στο αναπτυξιακό τους σκέλος, είτε στο πολεοδομικό τους σκέλος και στον ορθό σχεδιασμό ενός κράτους. Θέματα ελέγχου, δεν μπορούν οι υφιστάμενες οικοδομικές αρχές να ελέγχουν επαρκώς τι γίνεται στην περιφέρειά τους. Θα πρέπει να βρούμε πώς ελέγχεται αυτό το πράγμα για να αντιμετωπίσουμε και το θέμα των παρανομιών.
Οι αρμοδιότητες όσον αφορά τις οικοδομικές και πολεοδομικές αρχές πρέπει να λιγοστέψουν. Γι’ αυτό προτείναμε πέντε αρχές ανάπτυξης. Εδώ υπάρχει διαφωνία. Το ένα κόμμα τάσσεται υπέρ της συμπλεγματοποίησης των δήμων σε επαρχιακό επίπεδο αλλά η αρμοδιότητα των αδειών να μείνει στους 30 δήμους συν τα επαρχιακά κλπ. Άλλο κόμμα λέει απλά να εξετάσουμε προσεκτικότερα τι μπορεί να προκύψει από τη μείωση των δήμων κλπ. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις για την μεταρρύθμιση και έγιναν διάφορες μελέτες. Πρέπει όμως το σύστημα να μπορεί να δουλέψει. Γι’ αυτό χρειάζεται ν’ αρχίσει διαβούλευση σε ανώτατο επίπεδο για να μπορέσουμε να γυρίσουμε σελίδα.
Πιστεύω ότι όλα τα κόμματα θέλουν να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση. Πρέπει όμως να γίνει με τρόπο που να μπορεί να δουλέψει. Οι τοπικές αρχές πρέπει να έχουν και την τεχνογνωσία για να χειριστούν και θέματα όπως οι ανάγκες των ατόμων με αναπηρίες.
