Πόρισμα Επιτρόπου
Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού αναφορικά με καταγγελία για
αμφισβήτηση των διευκολύνσεων σε μαθήτρια με αναπηρίες κατά τις τελικές
εξετάσεις
Α. Εισαγωγή
1. Το παρόν Πόρισμα συντάχθηκε στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων που μου παρέχονται από τους περί Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμους του 2007 και 2014 [Ν.74(Ι)/2007 και Ν.44(Ι)/2014], στα πλαίσια διερεύνησης παραπόνου.
Β. Ιστορικό
2. Το παράπονο αφορούσε την περίπτωση μαθήτριας που είναι διεγνωσμένη με αυτισμό και δεν κατέχει τη δεξιότητα παραγωγής προφορικού λόγου, αλλά επικοινωνεί μόνο γραπτώς. Σύμφωνα με απόφαση της Επαρχιακής Επιτροπής Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης (ΕΕΕΑΕ), μια από τις διευκολύνσεις που παρέχονται στη μαθήτρια είναι η στήριξη του χεριού της από τη Σχολική Συνοδό κατά τη γραφή.
3. Η συγκεκριμένη μαθήτρια, στη διάρκεια του γυμνασίου, φοιτούσε με καθεστώς ακροάτριας. Μερικές βδομάδες πριν την αποφοίτησή της, κατόπιν εισήγησης της ΕΕΕΑΕ και συγκατάθεσης των γονέων, έγιναν διαδικασίες για μετάβαση της μαθήτριας από καθεστώς ακροάτριας σε καθεστώς συνηθισμένης φοίτησης. Ως εκ τούτου, καταρτίστηκε πρόγραμμα κατατακτήριων εξετάσεων για όλα τα εξεταζόμενα μαθήματα των τριών τάξεων του γυμνασίου.
4. Το παράπονο υποβλήθηκε σε μένα, με επιστολή των γονέων της μαθήτριας, ημερομηνίας 7/7/2016, στην οποία εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για τον τρόπο που έτυχε χειρισμού η μαθήτρια στη διάρκεια των τελικών εξετάσεων της Γ’ Γυμνασίου, κατά τη σχολική χρονιά 2015-2016. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς των γονέων, η μαθήτρια αναγκάστηκε να διακόψει δύο εξετάσεις, κατόπιν αμφισβήτησης των διευκολύνσεων που της παρέχονταν, λόγω της άσχημης ψυχολογικής κατάστασης στην οποία υποβλήθηκε.
5. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την αναφορά των γονέων, στην πρώτη εξέταση (στις 6/6/2016) η επιτηρήτρια καθηγήτρια, όταν είδε τη συνοδό να υποβαστάζει το χέρι της μαθήτριας, αμφισβήτησε την εφαρμογή αυτής της διευκόλυνσης και ανέπτυξε διάλογο με τη συνοδό στην παρουσία του παιδιού (κατά τη διάρκεια της εξέτασης) για τον τρόπο που της κρατά το χέρι. Η μαθήτρια αναστατώθηκε και διέκοψε την εξέταση. Οι γονείς κατάγγειλαν το περιστατικό στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (ΥΠΠ).
6. Στη διάρκεια της δεύτερης εξέτασης (στις 10/6/2016), μια από τις επιτηρήτριες, αμφισβητώντας την εφαρμογή της διευκόλυνσης, φωτογράφισε με το κινητό της τηλέφωνο τη μαθήτρια και τη συνοδό. Η δεύτερη επιτηρήτρια που ήταν παρούσα βρέθηκε σε αντίλογο με τη συνοδό σε σχέση με την εφαρμογή της διευκόλυνσης. Η μαθήτρια διέκοψε ξανά την εξέταση, αφού βρέθηκε σε κακή ψυχολογική κατάσταση. Οι γονείς προχώρησαν σε καταγγελία και του δεύτερου περιστατικού στο ΥΠΠ.
7. Στη συνέχεια, κατόπιν οδηγιών της Διεύθυνσης Μέσης Εκπαίδευσης του ΥΠΠ προς τον Διευθυντή του Γυμνασίου, με επιστολή ημερομηνίας 21/6/2016, το πρόγραμμα εξετάσεων της μαθήτριας διακόπηκε. Ο Διευθυντής του Γυμνασίου εξέδωσε σχετική βεβαίωση, ημερομηνίας 22/6/2016, πιστοποιώντας ότι η συγκεκριμένη ακροάτρια μαθήτρια «κατά τη σχολική χρονιά 2015-2016 παρακάθισε στις ενδοσχολικές κατατακτήριες εξετάσεις ανεπιτυχώς».
8. Η ιατρική έκθεση της παιδοψυχιάτρου που παρακολούθησε το παιδί, μετά τα εν λόγω γεγονότα, αναφέρεται σε συμπτώματα Μετατραυματικής Διαταραχής και κρίσεων πανικού, καθώς, επίσης, στην αναφορά της μαθήτριας: «Είμαι χάλια γιατί με αμφισβητούν […] γιατί είμαι διαφορετική».....