Ομιλία του Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του Δημοκρατικού
Συναγερμού, κ. Νίκου Τορναρίτη, σε συνέδριο του Ρεπουμπλικανικού
Τουρκικού Κόμματος (CTP)
με θέμα «Ενωμένη ευρωπαϊκή Κύπρος, η κοινή μας πατρίδα»
Αγαπητέ Πρόεδρε Τουφάν Έρχουρμαν,
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Είναι με μεγάλη χαρά και τιμή που βρίσκομαι εδώ απόψε μαζί σας. Εκ μέρους του Δημοκρατικού Συναγερμού και του Προέδρου του κόμματος κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και την ευκαιρία που μου δίνετε να μοιραστώ μαζί σας κάποιες σκέψεις για τις τρέχουσες εξελίξεις στη χώρα μας. Τα κόμματά μας έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια στενές σχέσεις που βασίζονται στον αμοιβαίο σεβασμό και την αμοιβαία κατανόηση. Μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο προσπαθούμε να συμβάλουμε με εποικοδομητικό τρόπο στην επίτευξη του κοινού μας στόχου. Επιδιώκουμε με όλες μας τις δυνάμεις την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος που θα τερματίσει το απαράδεκτο status quo και θα επανενώσει τη χώρα μας και το λαό μας.
Η μεγάλη προσπάθεια για την επίλυση του Κυπριακού βρίσκεται σήμερα σε ένα πραγματικά κρίσιμο σημείο. Οι τελευταίες εξελίξεις είναι ραγδαίες. Η απόφαση για την άμεση επανέναρξη των συνομιλιών και την επακόλουθη Διάσκεψη για την Κύπρο στη Γενεύη είναι ιστορικής σημασίας. Στα μέσα Ιανουαρίου μπορεί να έχουμε μια συνολική συμφωνία. Πιστεύω ακράδαντα ότι εάν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη διαπραγματευτούν με καλή πίστη και μέσα σε πνεύμα συμβιβασμού, η συμφωνία είναι εφικτή.
Είμαστε μάρτυρες ιστορικών στιγμών. Οι επόμενες εβδομάδες θα καθορίσουν εάν θα έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε μαζί και να ευημερήσουμε σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα. Δεν πρέπει να χάσουμε αυτή την ιστορική ευκαιρία για επανένωση του νησιού μας, λόγω της αρνητικότητας και των φόβων του παρελθόντος. Η Κύπρος είναι πολύ μικρή για να παραμένει διαιρεμένη.
Βρισκόμαστε τώρα σε μια κρίσιμη καμπή στη διαπραγμάτευση, η οποία απαιτεί τολμηρές πολιτικές αποφάσεις. Ωστόσο, η διαπραγμάτευση αυτή δεν αφορά μόνο τους δύο ηγέτες, αλλά όλες τις πολιτικές δυνάμεις και τους πολίτες ξεχωριστά.
Έχει έρθει η ώρα που η λεκτική υποστήριξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας πρέπει να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες πρακτικές ενέργειες. Ενέργειες όπως αυτή που πραγματοποιούμε σήμερα εδώ μαζί. Πριν από μερικά χρόνια θεωρείτο αδύνατο ακόμη και να συζητάμε μαζί για το κοινό μας μέλλον. Το γεγονός ότι τα κόμματά μας μοιράζονται το ίδιο όραμα για ομοσπονδιακή λύση και επανένωση, δεν θα πρέπει να υποτιμάται. Για να είναι βιώσιμη και λειτουργική, η λύση θα πρέπει, εκτός από το να συμφωνηθεί από τις ηγεσίες σε πολιτικό επίπεδο, να αγκαλιαστεί και από τους πολίτες σε κοινωνικό επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να υπογραμμίσω τις άοκνες και γενναίες προσπάθειες του CTP για προώθηση της συμφιλίωσης τόσο σε κοινωνικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Γνωρίζω ότι η ψυχή του Κόμματός σας είναι η κοσμική σας ιδεολογία, η δημοκρατία αλλά και ο δημοκρατικός σοσιαλισμός. Ανήκετε, όπως και εμείς στον ΔΗΣΥ, στα δύο μεγάλα ρεύματα που συμπορεύονται και οικοδομούν σήμερα την Ευρώπη της ειρήνης, της συνεργασίας, της συμφιλίωσης και της ευημερίας. Γνωρίζω ότι αντλείτε, όπως και εμείς, από βαθιές λαϊκές ρίζες. Στην κοσμοθεωρία μας, στυλοβάτης είναι ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία.
Αντλούμε σήμερα τα διδάγματα και την κληρονομιά των ιστορικών μας ηγετών.
Γνωρίζω την ιστορική σας αναμέτρηση με τις δυνάμεις της διχοτόμησης. Μαθαίνω για τους ηγέτες σας: τον Αχμέτ Μπερπέρογλου, τον Οζγκέρ Οζγκούρ, τον Φερντί Σαμπίτ Σογιέρ και τον Οζγκάν Γιοργκάντζιογλου. Τιμώ τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και τον άξιο συνεχιστή Τουφάν Έρχουρμαν.
Και σας λέω ειλικρινά γιατί τώρα μαθαίνουμε ο ένας τον άλλο:
Σε αυτό το μικρό νησί, μας ενώνει η ασυμβίβαστη αγάπη για την Κύπρο μας, πατρίδα όλων των Κυπρίων. Στον ΔΗΣΥ η ψυχή μας, η σκέψη μας, η βούλησή μας, καθορίζεται από τον ιδρυτή μας Γλαύκο Κληρίδη, τον μετριοπαθή Κύπριο ηγέτη που αφιέρωσε τη ζωή του στην Κύπρο και μετά το ’74 στην επίλυση του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ.
Αυτή η κληρονομιά του Γλαύκου Κληρίδη, να ξέρετε ότι σήμερα μετουσιώνεται στην ιστορική προσπάθεια για την επίλυση και την επανένωση που αναλαμβάνει ο πρόεδρος Αναστασιάδης.
Σας διαβεβαιώνω ότι θα βρεθούμε μαζί στους δρόμους για να διαδηλώσουμε τη θέλησή μας για τερματισμό της διαίρεσης, ως ειλικρινείς συμπολίτες, φίλοι και συναγωνιστές.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Η συμφωνία για λύση και η έγκρισή της από το λαό μπορεί όντως να είναι το σημαντικότερο βήμα, αλλά δεν είναι το μόνο. Την επαύριο της υπογραφής η λύση θα πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα σε κοινωνικό επίπεδο. Η κοινωνία θα πρέπει να είναι τότε έτοιμη για την ειρηνική συμβίωση. Αυτό είναι, όμως, κάτι που δεν θα γίνει ούτε εύκολα, αλλά ούτε και αυτόματα. Τα τραγικά ιστορικά γεγονότα του παρελθόντος και ο συσσωρευμένος πόνος, θυμός και φόβος που αυτά προκάλεσαν δεν μπορούν να διαγραφούν μέσα σε μια νύχτα.
Ως εκ τούτου, τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να αναλάβουν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για να φέρουν τις δύο κοινότητες πιο κοντά και να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Το φυσικό τείχος που χωρίζει τις δύο πλευρές θα φύγει με την πολιτική συμφωνία. Το συναισθηματικό, όμως, τείχος θα φύγει μόνο με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και τη συμφιλίωση μεταξύ των δύο κοινοτήτων. Αυτό δεν θα πρέπει να αγνοείται, διότι η συμφιλίωση θα είναι η καλύτερη εγγύηση για την εφαρμογή και τη βιωσιμότητα της οποιασδήποτε λύσης. Η συμφιλίωση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για σταθερή και διαρκή ειρήνη.
Παρ’ όλα αυτά, η πραγματική συμφιλίωση δεν επιτυγχάνεται εύκολα. Οι προσπάθειες για συμφιλίωση αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις. Πρώτο, έχουν να αντιμετωπίσουν προκαταλήψεις και στερεότυπα που είναι βαθιά ριζωμένα σε πολύ αρνητικές, συχνά αλληλοσυγκρουόμενες, συλλογικές αφηγήσεις και ιστορικές μνήμες. Δεύτερο, έρχονται αντιμέτωπες με συλλογικές πεποιθήσεις σχετικά με τις κακές προθέσεις του «άλλου». Τρίτο, έχουν να αντιμετωπίσουν πολύ αρνητικά συναισθήματα, όπως τον φόβο, τον θυμό και το πένθος, συναισθήματα που εξασθενίζουν σημαντικά τη θέληση για αποδοχή της «άλλης» πλευράς.
Συνεπώς, έχοντας αυτό κατά νου, πώς μπορούμε να επιτύχουμε τη συμφιλίωση;
Η συμφιλίωση απαιτεί κοινωνική αλλαγή. Είναι μια ψυχολογική διαδικασία, η οποία αποτελείται από αλλαγές στα κίνητρα, τους στόχους, τις πεποιθήσεις και τα συναισθήματα της πλειοψηφίας των μελών της κοινωνίας.
Πρέπει να αλλάξουμε τη νοοτροπία μας, εάν πραγματικά θέλουμε να οικοδομήσουμε ειρηνικές σχέσεις εμπιστοσύνης.
Πρέπει να σταματήσουμε να αναπαράγουμε την αντιπαράθεση και την εχθρότητα, εάν θέλουμε να ζήσουμε μαζί σε ένα νέο πλαίσιο ειρήνης και ευημερίας.
Αυτό δεν είναι εύκολο, αλλά μπορούμε να το κάνουμε!! Σήμερα κάνουμε μαζί ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση!
Αναφέρομαι και στις δύο κοινότητες, όταν λέω:
• Ας ακούσουμε τη συλλογική αφήγηση του «άλλου» κι ας προσπαθήσουμε να κάνουμε τη δική μας αυτοκριτική.
• Ας παραδεχτούμε τα λάθη μας κι ας προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τον πόνο και της «άλλης» πλευράς.
• Ας οραματιστούμε μια εποχή ειρήνης και ευημερίας σε μια κοινή πατρίδα!
• Δεν έχουμε άλλη επιλογή από τη συμφιλίωση, επειδή η συμφιλίωση είναι ο μόνος τρόπος για ένα πραγματικά ειρηνικό μέλλον. Χρωστάμε αυτό το μέλλον στα παιδιά μας! Δεν πρέπει να αφήσουμε το μίσος του παρελθόντος να καταστρέψει το μέλλον μας!
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα, όμως, να τονίσω κάτι ρητά και κατηγορηματικά. Η προσπάθεια για συμφιλίωση δεν θα γίνει σε καμία περίπτωση μέσα από την παραχάραξη της ιστορίας, ούτε και μέσα από την αλλοίωση της εθνικής ταυτότητας της κάθε κοινότητας. Η βιωσιμότητα της λύσης εξαρτάται, άλλωστε, σε μεγάλο βαθμό από τον σεβασμό στη διακριτή ταυτότητα της κάθε κοινότητας.
Δεν επιδιώκουμε τη δημιουργία μιας νέας εθνικής ταυτότητας, αλλά τη δημιουργία μιας ενιαίας πολιτικής ταυτότητας, η οποία θα βασίζεται σε κοινές δημοκρατικές αξίες και κοινές σύγχρονες κοινωνικές αντιλήψεις, όπως αυτές έχουν εδραιωθεί στον ευρωπαϊκό κόσμο στον οποίο ανήκουμε. Αυτή η πολιτική ταυτότητα θα είναι και η καλύτερη εγγύηση για τη σταθεροποίηση του ανεξάρτητου κράτους και τη διαμόρφωση κοινών στόχων κι επιδιώξεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Κυρίες και κύριοι,
Κοιτάξτε τον κόσμο που περιβάλλει το νησί μας. Κάποιος ανυποψίαστος εξωτερικός παρατηρητής θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι η χώρα μας παραμένει μια «όαση ηρεμίας» ανάμεσα στα τεράστια προβλήματα που ταλανίζουν την περιοχή μας. Όμως η «όαση» είναι φαινομενική και όλοι όσοι ασχολούνται με την Κύπρο το γνωρίζουν αυτό. Η κατάσταση της διαίρεσης στην Κύπρο είναι μια ανωμαλία, ένας αναχρονισμός που έχει την ρίζα του στο παρελθόν και αναπαράγεται από γενιά σε γενιά.
Η διαιώνιση του Κυπριακού δεν επιτρέπει στην κοινωνία μας, τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους:
• να αξιοποιήσουμε όλες τις δυνατότητές μας σε όλο το μήκος και το πλάτος του νησιού,
• να διαχειριστούμε το μέλλον μας σε ένα ολοένα και πιο ανταγωνιστικό κόσμο και
• να θωρακίσουμε την πατρίδα μας απέναντι σε έναν κόσμο γεμάτο με νέες απειλές.
Το άλυτο Κυπριακό δεν είναι απλώς μια παγωμένη εθνικιστική διαμάχη που κρατά στρατούς στους στρατώνες. Κρύβει μέσα του στοιχεία που διαιωνίζουν τη σύγκρουση, δηλητηριάζουν την κοινωνία μας και μεταφέρουν αισθήματα εχθρότητας στις επόμενες γενιές.
Το Κυπριακό όσο παραμένει άλυτο, είναι ένα πρόβλημα που απορροφά καθημερινά ενέργεια και οικονομικούς πόρους που τόσο πολύ χρειαζόμαστε για άλλες πτυχές της καθημερινής μας ζωής.
Φίλες και φίλοι,
Η παρούσα διαπραγματευτική διαδικασία είναι μια χρυσή ευκαιρία για να τερματιστεί το κακό που καταδυναστεύει τις δύο κοινότητες για μισό αιώνα. Πολλοί θεωρούσαν για πολλά χρόνια ότι το Κυπριακό δεν μπορεί να λυθεί. Τώρα, όμως, είμαστε πιο κοντά από ποτέ!
Αν δεν αδράξουμε αυτή την ευκαιρία, θα είμαστε πραγματικά ανάξιοι της ιστορίας, του πολιτισμού και των προσδοκιών των πολιτών μας, ειδικά αν συγκρίνουμε το μέγεθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι άλλοι γύρω μας με αυτό που εμείς καλούμαστε να ξεπεράσουμε.
Διανύουμε ήδη τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα.
Το πλαίσιο της πολιτικής συμφωνίας για το Κυπριακό, εμείς το καθορίσαμε ήδη από το 1977. Διαπραγματευόμαστε για πάνω από 40 χρόνια. Σήμερα, έχοντας υπόψη τις εμπειρίες όλων των προηγούμενων διαπραγματεύσεων, πρέπει να υπερβούμε τις συνήθεις γραμμές που προκάλεσαν τις απανωτές αποτυχίες. Για να το πετύχουμε αυτό χρειάζεται να είμαστε έτοιμοι για λογικούς συμβιβασμούς.
Η λύση θα είναι πολιτικά βιώσιμη, λειτουργική και μόνιμη, μόνο εάν δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι στην τελική συμφωνία. Γι’ αυτό και η λύση θα πρέπει να βασίζεται σε έναν λογικό και ισορροπημένο συμβιβασμό που θα λαμβάνει υπόψη τις ανησυχίες και των δύο πλευρών και θα δημιουργεί μια επωφελή κατάσταση για όλους τους Κυπρίους.
Αυτή άλλωστε είναι και η φιλοσοφία της Ομοσπονδίας.
Εμείς οι Κύπριοι έχουμε επιπρόσθετα ένα μεγάλο πλεονέκτημα που μας διαφοροποιεί από τις εθνικιστικές διαμάχες σε άλλες περιοχές της γης. Μιλάμε για ένα κράτος που είναι και θα παραμείνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ένα κοινό κράτος που δεν θα λειτουργεί μόνο του, αλλά μαζί με τα άλλα κράτη-μέλη σε ένα σύγχρονο δημοκρατικό πολυπολιτισμικό πλαίσιο με εδραιωμένες ελευθερίες, ισχυρό κράτος δικαίου και με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Μιλάμε για δύο κοινότητες που θα έχουν την ευθύνη να διοικούν η κάθε μια την πολιτεία της. Μιλάμε για αλληλοσεβασμό και διατήρηση της πολιτιστικής, γλωσσικής και θρησκευτικής ταυτότητας της κάθε κοινότητας.
Αυτά τα στοιχεία αποτελούν τους πυλώνες μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής ζωής που στηρίζεται στη συνύπαρξη. Δυστυχώς για δεκαετίες την έχουμε αρνηθεί. Πάνω στο διαχωρισμό, το φόβο και το μίσος πολλοί από εμάς σκέφτηκαν να οικοδομήσουν καριέρες και συμφέροντα. Σήμερα αντιλαμβανόμαστε ότι τίποτα δεν κερδίσαμε με αυτή την πρακτική. Αντιθέτως φέραμε στους πολίτες της κάθε Κοινότητας και στην Κύπρο ως σύνολο, περισσότερη αβεβαιότητα για το μέλλον, λιγότερη ανεκτικότητα και λιγότερη κοινωνική αλληλεγγύη.
Για χρόνια επιμέναμε να χωρίσουμε, σήμερα αντιλαμβανόμαστε ότι προέχει να ενώσουμε. Έχουμε σπαταλήσει δεκαετίες στήνοντας αναχώματα, οδοφράγματα, τείχη και στρατούς για να μας χωρίσουν. Σήμερα οφείλουμε να κατεδαφίσουμε τους φραγμούς και να κτίσουμε ένα κοινό ευρωπαϊκό κράτος μέσα στο οποίο η νέα γενιά των Κυπρίων θα λειτουργήσει με αλληλοσεβασμό και σε ομοσπονδιακό πνεύμα.
Η επίλυση του Κυπριακού και η εφαρμογή της λύσης είναι στα χέρια των Κυπρίων. Η Ομοσπονδία συνεπάγεται μια ριζική αλλαγή στον τρόπο διακυβέρνησης και στην πολιτική και τη δράση των Κομμάτων.
Χαιρετίζω την συμβολή του CTP και του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ στη διαμόρφωση των συγκλίσεων που θα μας επιτρέψουν να ηγηθούμε της Ομοσπονδίας, με διαδικασίες που θα φέρουν στο προσκήνιο τη συνεχή όσμωση ανάμεσα στα Ε/κ και τα Τ/κ Κόμματα. Χαιρετίζω τη συμφωνία για διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο, που θα επιτρέψει στους Κυπρίους πολίτες, Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους να εκφραστούν στην επιλογή των ηγεσιών τους στην ανώτατη βαθμίδα της Εκτελεστικής Εξουσίας, χωρίς τον κάθετο πολιτικό διαχωρισμό του ’60.
Μια νέα πολιτική κουλτούρα αρχίζει και σε αυτήν θα είμαστε μαζί για να εκφράσουμε με ωριμότητα την κοινή μας βούληση να κυβερνήσουμε την κοινή μας πατρίδα.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων καλούμαστε να φτιάξουμε ένα σύνταγμα που θα κατοχυρώνει όλους, τις δύο Κοινότητες ως πολιτικές οντότητες, αλλά και τους πολίτες ατομικά, για να μπορέσουμε να ανοιχθούμε στον σύγχρονο κόσμο και να δημιουργήσουμε απελευθερώνοντας όλες μας τις δυνάμεις, τα ταλέντα και τις ικανότητες.
Θα ήταν άλλωστε παράδοξο να παραδώσουμε στη νέα γενιά μια διχοτομημένη πατρίδα. Θα μας έβλεπαν με απορία: Πώς είναι δυνατόν όλος ο ευρωπαϊκός κόσμος να έχει ενωθεί, να καταργεί τους φραγμούς για τους πολίτες του και εμείς εδώ στην ίδια μας την πατρίδα να υψώνουμε τείχη και περιορισμούς;
Πρέπει να επανενώσουμε την κοινή μας πατρίδα, όχι με κριτήριο το παρελθόν, αλλά με κριτήριο το μέλλον.
Έχω πολύ καλή επίγνωση των ευαισθησιών της Κοινότητας από την οποία προέρχομαι γιατί πολιτεύομαι μέσα σε αυτήν. Θεωρώ όμως ευθύνη μου να αντιληφθώ επίσης τις ευαισθησίες της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας. Χρειαζόμαστε αυτή τη διπλή αντίληψη για να βρούμε το δρόμο της επανένωσης. Αυτή η διπλή αντίληψη θα μας δείξει το δρόμο για την πολιτική συμφωνία και την επιτυχή εφαρμογή της. Αυτή η διπλή αντίληψη θα διασφαλίσει ότι δεν θα επαναλάβουμε τα μοιραία λάθη του παρελθόντος.
Θα ήθελα επίσης να αναφερθώ σε ένα κεντρικό ζήτημα των διαπραγματεύσεων, το κεφάλαιο της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Η ασφάλεια είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και για τις δύο κοινότητες, αλλά δεν θα πρέπει να αφήσουμε το φόβο να επικρατήσει. Σε μια ομοσπονδιακή Κύπρο, το αίσθημα ασφάλειας θα προέλθει κυρίως από την ομαλή λειτουργία του ομοσπονδιακού συστήματος και τη συνεργασία στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
Παρ’ όλα αυτά, χρειαζόμαστε και ένα πιο συγκεκριμένο πλαίσιο ασφάλειας, τουλάχιστον στην αρχή. Αυτό μπορούμε να το εξασφαλίσουμε με μια νέα διεθνή συνεννόηση κατά τρόπο που να καθησυχάζει τις όποιες ανησυχίες έχουμε, τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι. Θα πρέπει επίσης να εμπιστευτούμε το πλαίσιο που προσφέρει η ίδια η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και, αν το κρίνουμε, να το καταγράψουμε ρητώς στη συμφωνία επίλυσης.
Εμείς οι Κύπριοι μπορούμε να συμφωνήσουμε τα επίπεδα ασφάλειας που χρειαζόμαστε ώστε στην καθημερινή μας ζωή να υπερισχύει η ασφάλεια, η προστασία του πολίτη, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με ισχυρές κοινές αστυνομικές δυνάμεις.
Γνωρίζω τις ανησυχίες σας, γνωρίζω τις ανησυχίες και της δικής μου Κοινότητας. Όμως, τα λάθη του παρελθόντος δεν πρέπει να μας κυριεύσουν. Το δικαίωμα μονομερούς εξωτερικής επέμβασης και μάλιστα στρατιωτικής, δεν αξίζει στο λαό μας, ούτε ταιριάζει με τον 21ο αιώνα. Τα δικαιώματα μονομερούς επέμβασης από οποιαδήποτε τρίτη χώρα στον 21ο αιώνα, σε ένα κράτος-μέλος της ΕΕ, δεν είναι μόνο περιττά, αλλά και ένας αναχρονισμός στον σύγχρονο κόσμο.
Με ευρηματικότητα, ας αναζητήσουμε σύγχρονες ρυθμίσεις και μεταβατικές φόρμουλες που θα ικανοποιούν και τις δύο κοινότητες, αφήνοντας οριστικά πίσω το παρελθόν.
Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Κλείνω με το εξής μήνυμα.
Εμείς, οι Κύπριοι, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θέλουμε να απαλλαγούμε από το στίγμα του διαχωρισμού, του μίσους και του εθνικισμού.
Σήμερα σε ένα κόσμο που μοιάζει με κινούμενη άμμο, εμείς οι Κύπριοι μπορούμε να δώσουμε σε όλον τον πλανήτη, το πιο γενναίο παράδειγμα ειρήνης, δημοκρατίας, προόδου και ευημερίας. Μπορούμε να κτίσουμε μια κοινή ευρωπαϊκή πατρίδα για μας, αλλά περισσότερο για τα παιδιά μας.
Μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα νέο αφήγημα για την Κύπρο, που αντί να στηρίζεται στην ιστορική μας διαμάχη, να γίνει φωτεινό παράδειγμα συνύπαρξης σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό ομοσπονδιακό κράτος.
Όπως ξέρετε, δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ιστορία, ούτε και την γεωγραφία.
Μπορούμε, όμως να δημιουργήσουμε νέα ιστορία και να κάνουμε τη γεωγραφία της συνύπαρξης το μεγαλύτερο πλεονέκτημα μιας αναγεννημένης πατρίδας.
Ευχαριστώ.