Ενιαία Ψηφιακή Αγορά: σημαντικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ηλεκτρονικό εμπόριο και οπτικοακουστικά μέσα

Ενιαία Ψηφιακή Αγορά: σημαντικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ηλεκτρονικό εμπόριο και οπτικοακουστικά μέσα

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε δέσμη μέτρων που δίνουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις να αγοράζουν και να πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες στο διαδίκτυο με μεγαλύτερη ευκολία και εμπιστοσύνη παντού στην ΕΕ.

Παράλληλα σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για τα οπτικοακουστικά μέσα με σκοπό τη δημιουργία ενός δικαιότερου περιβάλλοντος για όλους τους παράγοντες, την προώθηση ευρωπαϊκών ταινιών, την προστασία των ανηλίκων και την καλύτερη αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους. Η πρόταση αυτή αντικατοπτρίζει επίσης μια νέα προσέγγιση για τις διαδικτυακές πλατφόρμες, καθώς εξετάζει τις προκλήσεις σε διάφορους τομείς.

1- Πρόταση νέων κανόνων για το ηλεκτρονικό εμπόριο προς όφελος καταναλωτών και επιχειρήσεων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υλοποιώντας τη στρατηγική της για την ψηφιακή ενιαία αγορά και την ενιαία αγορά, παρουσίασε σχέδιο για την τόνωση του ηλεκτρονικού εμπορίου, αποτελούμενο από τρεις συνιστώσες, την αντιμετώπιση του γεωγραφικού αποκλεισμού, τη διασυνοριακή παράδοση δεμάτων σε πιο προσιτές τιμές και την αύξηση της εμπιστοσύνης των πελατών χάρη στην καλύτερη προστασία και επιβολή της νομοθεσίας.

Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής κ. Andrus Ansip, αρμόδιος για την ψηφιακή ενιαία αγορά, δήλωσε σχετικά: «Πολύ συχνά ο κόσμος, όταν κάνει αγορές στο διαδίκτυο, εμποδίζεται να έχει πρόσβαση στις καλύτερες προσφορές ή αποφασίζει να μην αγοράσει από άλλη χώρα εξαιτίας των πολύ υψηλών τιμών παράδοσης ή ανησυχεί μήπως δεν μπορέσει να ασκήσει τα δικαιώματά του, αν κάτι πάει στραβά. Θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα που εμποδίζουν τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν πλήρως τις ευκαιρίες της αγοράς και πώλησης προϊόντων και υπηρεσιών στο διαδίκτυο.»

Ο Επίτροπος κος Günther H. Oettinger, αρμόδιος για την ψηφιακή οικονομία και κοινωνία, δήλωσε: «Η πρωτοβουλία για τον γεωγραφικό αποκλεισμό επιτυγχάνει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ του συμφέροντος των καταναλωτών να μπορούν να πραγματοποιούν διαδικτυακές αγορές εκτός συνόρων και της παροχής επαρκούς ασφάλειας δικαίου για τις επιχειρήσεις. Είμαι πεπεισμένος ότι η προσέγγισή μας, λαμβανομένων δεόντως υπόψη ορισμένων τομέων, θα δώσει τη σωστή ώθηση στο διασυνοριακό εμπόριο στην ΕΕ.»

Η Επίτροπος κα Elżbieta Bieńkowska, αρμόδια για την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την επιχειρηματικότητα και τις ΜΜΕ, πρόσθεσε: «Οι διακρίσεις που ασκούνται στους καταναλωτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες πηγάζουν από τον κατακερματισμό των αγορών κατά μήκος των εθνικών συνόρων, δεν έχουν θέση στην ενιαία αγορά. Με σαφέστερους κανόνες, καλύτερη επιβολή των κανόνων και πιο προσιτή, οικονομικά, τη διασυνοριακή παράδοση δεμάτων, θα είναι πιο εύκολο για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, ιδίως τις ΜΜΕ, να αξιοποιήσουν στον μέγιστο βαθμό την ενιαία αγορά της ΕΕ και το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο».

Η Επίτροπος κα Vĕra Jourová, αρμόδια για τη δικαιοσύνη, τους καταναλωτές και την ισότητα των φύλων, δήλωσε: «Πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη διστάζουν να αγοράσουν διαδικτυακά, επειδή δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους ή πιστεύουν πως θα είναι δύσκολο να τα ασκήσουν. Θέλω οι καταναλωτές να αγοράζουν στο διαδίκτυο με την ίδια εμπιστοσύνη που αγοράζουν και εκτός διαδικτύου. Θα δώσουμε στις αρχές προστασίας των καταναλωτών τα μέσα ώστε να επιβάλλουν αποτελεσματικότερα τα δικαιώματα των καταναλωτών στο διαδίκτυο και να πατάσσουν τις δόλιες πρακτικές. Η σημερινή δέσμη μέτρων αποτελεί σημαντικό βήμα για να συμβαδίσει η προστασία των καταναλωτών με τον κόσμο του διαδικτύου και να παράσχει ασφάλεια δικαίου στις επιχειρήσεις.»

Η σημερινή δέσμη μέτρων αποτελείται από τα ακόλουθα:

·        νομοθετική πρόταση για την αντιμετώπιση του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων λόγω ιθαγένειας, κατοικίας ή εγκατάστασης·

·        νομοθετική πρόταση σχετικά με τις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων για να αυξηθεί η διαφάνεια των τιμών και να βελτιωθεί η κανονιστική εποπτεία·  

·        νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση της επιβολής των δικαιωμάτων των καταναλωτών και κατευθυντήριες γραμμές που θα διευκρινίζουν, μεταξύ άλλων, το τι μπορεί να χαρακτηριστεί ως αθέμιτη εμπορική πρακτική στον ψηφιακό κόσμο.

Η πρόληψη του γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων λόγω ιθαγένειας ή τόπου κατοικίας

Η Επιτροπή προτείνει νομοθεσία ώστε να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές που επιθυμούν να αγοράσουν προϊόντα και υπηρεσίες σε άλλη χώρα της ΕΕ, είτε διαδικτυακά είτε αυτοπροσώπως, δεν υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε τιμές, τις πωλήσεις ή τους όρους πληρωμής, εκτός εάν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους όπως ο ΦΠΑ ή ορισμένες νομικές διατάξεις για την κοινή ωφέλεια.

Όταν ο καταναλωτής πηγαίνει να ψωνίσει σε κατάστημα άλλης χώρας της ΕΕ, ο ιδιοκτήτης δεν του ζητά ταυτότητα για να κάνει δεκτή μια αγορά ή να προσαρμόσει τις τιμές ή τους όρους. Ωστόσο, στον κόσμο του διαδικτύου, πολύ συχνά οι καταναλωτές αποκλείονται από την πρόσβαση σε προσφορές σε άλλες χώρες, αφού, για παράδειγμα, ανακατευθύνονται σε δικτυακό τόπο σε συγκεκριμένη χώρα ή πρέπει να πληρώσουν με χρεωστική ή πιστωτική κάρτα συγκεκριμένης χώρας. Τέτοιες διακρίσεις δεν έχουν θέση στην ενιαία αγορά.

Η αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων έχει μεν καθιερωθεί ήδη, σύμφωνα με την οδηγία για τις υπηρεσίες, και η Επιτροπή την έχει εφαρμόσει σε τομείς υπηρεσιών, όπως οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων ή τα πάρκα αναψυχής, ωστόσο τόσο οι εταιρείες όσο και οι καταναλωτές θα ωφεληθούν από τη μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου σχετικά με ποιες πρακτικές επιτρέπονται και ποιες όχι. Ο κανονισμός θα παράσχει αυτή την ασφάλεια δικαίου και την δυνατότητα επιβολής του νόμου για προϊόντα και υπηρεσίες που πωλούνται είτε μέσω διαδικτύου είτε εκτός διαδικτύου.

Για να μην θεσπίζονται δυσανάλογες επιβαρύνσεις για τις επιχειρήσεις, ο κανονισμός δεν επιβάλλει υποχρέωση παράδοσης σε ολόκληρη την ΕΕ και εξαιρεί τις μικρές επιχειρήσεις, που εμπίπτουν στο κατώτατο όριο ΦΠΑ σε εθνικό επίπεδο, από ορισμένες διατάξεις.

Διασυνοριακή παράδοση δεμάτων πιο προσιτή οικονομικά και πιο αποτελεσματική

Με τον κανονισμό που προτείνεται σήμερα θα αυξηθεί η διαφάνεια των τιμών και η κανονιστική εποπτεία των υπηρεσιών διασυνοριακής παράδοσης δεμάτων, ούτως ώστε οι καταναλωτές και οι έμποροι λιανικής να μπορούν να επωφεληθούν από οικονομικά προσιτές και βολικές επιλογές παράδοσης και επιστροφής, ακόμη και στις απομακρυσμένες περιφέρειες.

Οι καταναλωτές και οι μικρές επιχειρήσεις διαμαρτύρονται ότι τα προβλήματα που αφορούν την παράδοση δεμάτων, ιδίως τα υψηλά έξοδα αποστολής σε διασυνοριακές αποστολές, τους εμποδίζουν να πραγματοποιούν περισσότερες πωλήσεις ή αγορές σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι τιμές που χρεώνονται από φορείς παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών για τη διανομή ενός μικρού δέματος σε άλλο κράτος μέλος συχνά είναι έως και 5 φορές υψηλότερες σε σχέση με τις εγχώριες τιμές, χωρίς σαφή συσχέτιση με το πραγματικό κόστος.

Ο κανονισμός θα ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό, εισάγοντας μεγαλύτερη διαφάνεια τιμών. Η Επιτροπή δεν προτείνει ανώτατο όριο στις τιμές παράδοσης. Η ρύθμιση των τιμών αποτελεί μόνο έσχατο μέσο, όποτε ο ανταγωνισμός δεν φέρνει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Το 2019 η Επιτροπή θα προβεί σε απολογισμό της προόδου που σημειώθηκε και θα εκτιμήσει εάν απαιτούνται περαιτέρω μέτρα.

Ο κανονισμός θα παρέχει στις εθνικές ταχυδρομικές ρυθμιστικές αρχές τα δεδομένα που χρειάζονται για την παρακολούθηση των διασυνοριακών αγορών και τον έλεγχο της οικονομικής προσιτότητας και του προσανατολισμού των τιμών στο κόστος. Θα ενθαρρύνει επίσης τον ανταγωνισμό απαιτώντας τη διαφανή και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση τρίτων μερών στις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων και στις υποδομές. Η Επιτροπή θα δημοσιεύει τις τιμές του τιμολογίου υπηρεσιών των φορέων παροχής καθολικής υπηρεσίας με σκοπό να αυξήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ ομόλογων φορέων και τη διαφάνεια των τιμών.

Η πρόταση συμπληρώνει πρωτοβουλίες αυτορρύθμισης από φορείς παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών για τη βελτίωση της ποιότητας και για τη διευκόλυνση των υπηρεσιών παράδοσης δεμάτων διασυνοριακά.

Αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο

Η προτεινόμενη αναθεώρηση του κανονισμού σχετικά με τη συνεργασία για την προστασία των καταναλωτών θα δώσει περισσότερες αρμοδιότητες στις εθνικές αρχές με σκοπό την καλύτερη επιβολή των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Θα είναι σε θέση:

·        να ελέγχουν εάν οι ιστότοποι εφαρμόζουν γεωαποκλεισμό καταναλωτών ή προσφέρουν όρους μετά την πώληση οι οποίοι δεν συμβαδίζουν με τους κανόνες της ΕΕ (π.χ. δικαιώματα υπαναχώρησης)·

·        να διατάζουν την άμεση απόσυρση των ιστοτόπων που φιλοξενούν απάτες·

·        να ζητούν πληροφορίες από υπηρεσίες καταχώρισης τομέων και από τράπεζες για τον εντοπισμό της ταυτότητας του υπεύθυνου επιχειρηματία.

Σε περίπτωση παραβιάσεων των δικαιωμάτων των καταναλωτών σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή θα είναι σε θέση να συντονίζει κοινές δράσεις με τις εθνικές αρχές επιβολής του νόμου για τη διακοπή αυτών των πρακτικών. Θα εξασφαλίζει ταχύτερη προστασία των καταναλωτών, ενώ θα εξοικονομείται χρόνος και πόροι για τα κράτη μέλη και τις επιχειρήσεις.

Η Επιτροπή δημοσιεύει επίσης επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, μεταξύ άλλων, για να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θέτει ο ψηφιακός κόσμος. Αποσαφηνίζει την εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Για παράδειγμα, οποιαδήποτε διαδικτυακή πλατφόρμα που μπορεί να χαρακτηριστεί «εμπορική» και προωθεί ή πωλεί αγαθά, υπηρεσίες ή ψηφιακό περιεχόμενο στους καταναλωτές πρέπει να εξασφαλίζει ότι οι εμπορικές πρακτικές που εφαρμόζει συμμορφώνονται πλήρως με το καταναλωτικό δίκαιο της ΕΕ. Οι πλατφόρμες πρέπει να αναφέρουν σαφώς ότι οι κανόνες για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων δεν ισχύουν για ιδιώτες που πωλούν προϊόντα, ενώ οι μηχανές αναζήτησης θα πρέπει να κάνουν σαφή διάκριση μεταξύ πληρωμένων καταχωρίσεων και αποτελεσμάτων φυσικής αναζήτησης.

Οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν επίσης δύο σειρές αρχών αυτορρύθμισης που συμφωνήθηκαν μεταξύ των ενδιαφερομένων: η μία σειρά θα υποστηρίζει εργαλεία σύγκρισης για την καλύτερη συμμόρφωση με την οδηγία και η άλλη θα συμβάλει στην επιβολή των κανόνων για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και την καταπολέμηση των παραπλανητικών και αβάσιμων περιβαλλοντικών ισχυρισμών.

Ιστορικό

Η σημερινή δέσμη μέτρων για το ηλεκτρονικό εμπόριο συμπληρώνει δύο νομοθετικές προτάσεις σχετικά με την παροχή ψηφιακού περιεχομένου και διαδικτυακών και άλλων πωλήσεων αγαθών εξ αποστάσεως, που πρότεινε η Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2015, και την επικείμενη πρόταση απλούστευσης του ΦΠΑ, που προβλέπεται να υποβληθεί το φθινόπωρο του 2016.

Παράλληλα με την έγκριση της δέσμης για το ηλεκτρονικό εμπόριο, η Επιτροπή υπέβαλε σήμερα επικαιροποιημένους κανόνες της ΕΕ στον τομέα των οπτικοακουστικών μέσων και την προσέγγισή της όσον αφορά τις διαδικτυακές πλατφόρμες.  

Για περισσότερες πληροφορίες

Ερωτήσεις και απαντήσεις: Ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου στην ΕΕ

Πρόταση κανονισμού σχετικά με την αντιμετώπιση του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων με βάση τον τόπο κατοικίας ή εγκατάστασης ή την ιθαγένεια εντός της ενιαίας αγοράς

Πρόταση κανονισμού σχετικά με τις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων

Πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού για τη συνεργασία όσον αφορά την προστασία των καταναλωτών

Κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.  

Το Δελτίο Τύπου στον ιστότοπο της ΕΕ

2- Επικαιροποίηση κανόνων για τα οπτικοακουστικά μέσα και στοχευμένη προσέγγιση για τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες

Παράλληλα, σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για τα οπτικοακουστικά μέσα με σκοπό τη δημιουργία ενός δικαιότερου περιβάλλοντος για όλους τους παράγοντες, την προώθηση ευρωπαϊκών ταινιών, την προστασία των ανηλίκων και την καλύτερη αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους. Η πρόταση αυτή αντικατοπτρίζει επίσης μια νέα προσέγγιση για τις διαδικτυακές πλατφόρμες, καθώς εξετάζει τις προκλήσεις σε διάφορους τομείς.

Στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, η Επιτροπή παρουσίασε σήμερα μια επικαιροποιημένη οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία ΟΥΟΑΜ), τροποποιώντας τους κοινούς κανόνες που ίσχυαν για τα οπτικοακουστικά μέσα και διασφάλιζαν την πολιτισμική ποικιλομορφία και την ελεύθερη κυκλοφορία περιεχομένου στην EΕ σχεδόν επί μια 30ετία. Σήμερα οι τηλεθεατές παρακολουθούν περιεχόμενο βίντεο όχι μόνο από τα τηλεοπτικά τους κανάλια, αλλά όλο και περισσότερο από τις υπηρεσίες βίντεο κατά παραγγελία (όπως η Netflix και η MUBI) και από πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο (όπως το Youtube και η Dailymotion). Γι' αυτόν τον λόγο η Επιτροπή επιθυμεί μια μεγαλύτερη ισορροπία όσον αφορά τους κανόνες που εφαρμόζουν σήμερα οι παραδοσιακοί ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί, οι πάροχοι βίντεο κατά παραγγελία και οι διαδικτυακές πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο, ιδίως όταν πρόκειται για την προστασία των παιδιών. Η αναθεωρημένη οδηγία ΟΥΟΑΜ ενισχύει επίσης την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πολυμορφίας, διασφαλίζει την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών φορέων του οπτικοακουστικού τομέα και παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς σε θέματα διαφήμισης.

Η συγκεκριμένη πρόταση αντανακλά τη νέα προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά τις διαδικτυακές πλατφόρμες, όπως οι ηλεκτρονικές αγορές, οι μηχανές αναζήτησης, τα συστήματα πληρωμών, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι ιστότοποι βίντεο και ανταλλαγής περιεχομένου. Από τη δρομολόγηση της στρατηγικής για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, τον Μάιο 2015, η Επιτροπή προβαίνει σε αναλυτική αξιολόγηση του κοινωνικού και οικονομικού ρόλου των νέων αυτών παραγόντων. Σήμερα, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια προσέγγιση «ενιαίου τύπου» δεν επαρκούσε προκειμένου οι καταναλωτές να επωφελούνται από τις υπάρχουσες δυνατότητες και ταυτόχρονα οι κανόνες να ρυθμίζουν τις διάφορες προκλήσεις που θέτει η ευρύτατη πολυμορφία των διαδικτυακών πλατφορμών. Με βάση αυτή την προσέγγιση, η Επιτροπή θα εξετάσει κάθε τομέα όπου δύναται να δράσει, από τις τηλεπικοινωνίες ως τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ώστε να προτείνει συγκεκριμένες και βιώσιμες λύσεις για όλους τους παράγοντες της αγοράς.

Ο κ. Άντρους Άνσιπ, Αντιπρόεδρος της Επιτροπής και αρμόδιος για την Ψηφιακή Ενιαία Αγορά, δήλωσε: «Θέλω οι διαδικτυακές πλατφόρμες, ο τομέας των οπτικοακουστικών μέσων και ο δημιουργικός τομέας να γίνουν οι κινητήριες δυνάμεις της ψηφιακής οικονομίας, και όχι να επιβαρύνονται με περιττούς ή παρωχημένους κανόνες. Οι τομείς αυτοί χρειάζονται ένα σύγχρονο και δίκαιο νομικό περιβάλλον, και αυτό ακριβώς παρέχουμε σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι δεν αλλάζουν όσοι από τους ισχύοντες κανόνες λειτουργούν, π.χ., σχετικά με την αξιοπιστία των παρόχων διαδικτυακών υπηρεσιών. Σημαίνει επίσης απορρύθμιση όπου αυτό χρειάζεται για τους παραδοσιακούς τομείς όπως η ραδιοτηλεοπτική μετάδοση, ή επέκταση ορισμένων υποχρεώσεων σε πλατφόρμες και άλλους ψηφιακούς παράγοντες, με σκοπό τη βελτίωση της προστασίας των χρηστών και τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού.»

Ο κ. Γκίντερ Έτινγκερ, Επίτροπος Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας, δήλωσε: «Ο τρόπος με τον οποίο βλέπουμε τηλεόραση ή βίντεο ίσως έχει αλλάξει, αλλά οι αξίες μας παραμένουν οι ίδιες. Με τους νέους αυτούς κανόνες θα στηρίξουμε την πολυφωνία των μέσων και την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών αρχών του οπτικοακουστικού τομέα και θα βεβαιωθούμε ότι η υποκίνηση μίσους δεν έχει θέση στις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο. Θέλουμε επίσης να διασφαλίσουμε ότι θα επικρατήσουν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού, υπεύθυνη συμπεριφορά, εμπιστοσύνη και δικαιοσύνη στις διαδικτυακές πλατφόρμες, σύμφωνα με το όραμά μας που διατυπώνεται στη σημερινή μας ανακοίνωση.»

Ένα πλαίσιο για τα οπτικοακουστικά μέσα του 21ου αιώνα

Η Επιτροπή πραγματοποίησε αξιολόγηση της οδηγίας του 2010 για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ΟΥΟΑΜ) και, στη βάση αυτή, πρότεινε τα εξής:

o   Υπεύθυνες πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο: οι πλατφόρμες που οργανώνουν και ταξινομούν μεγάλες ποσότητες βίντεο οφείλουν να προστατεύουν τους ανηλίκους από επιβλαβές περιεχόμενο (π.χ. πορνογραφία και βία) καθώς και όλους τους πολίτες από την υποκίνηση μίσους. Στα λεπτομερή μέτρα περιλαμβάνονται εργαλεία μέσω των οποίων οι χρήστες θα μπορούν να καταγγέλλουν και να επισημαίνουν το επιβλαβές περιεχόμενο, καθώς και συστήματα επαλήθευσης της ηλικίας ή του γονικού ελέγχου. Για να βεβαιωθεί ότι τα μέτρα αυτά είναι βιώσιμα και αποτελεσματικά, η Επιτροπή θα καλέσει όλες τις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο να συνεργαστούν στο πλαίσιο της Συμμαχίας για την καλύτερη προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο, με σκοπό την εκπόνηση ενός κώδικα δεοντολογίας της βιομηχανίας. Αντί να εξασφαλίζουν απλώς την αυτορρύθμισή τους, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές του οπτικοακουστικού τομέα θα έχουν εξουσία ως προς την τήρηση των κανόνων, η οποία θα μπορεί να οδηγεί και σε επιβολή προστίμων, ανάλογα με την εθνική νομοθεσία.

o   Μεγαλύτερος ρόλος για τις ρυθμιστικές αρχές του οπτικοακουστικού τομέα: η οδηγία θα διασφαλίζει πλέον ότι οι ρυθμιστικές αρχές είναι πράγματι ανεξάρτητες από τις κυβερνήσεις και τη βιομηχανία και ότι μπορούν να διεκπεραιώνουν με τον καλύτερο τρόπο τον ρόλο τους, τουτέστιν να διασφαλίζουν ότι τα οπτικοακουστικά μέσα λειτουργούν προς το συμφέρον των τηλεθεατών. Ο ρόλος της ομάδας ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA), η οποία απαρτίζεται από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές των 28 κρατών μελών, θα καθοριστεί στη νομοθεσία της ΕΕ. Η ERGA θα αξιολογήσει τους κώδικες δεοντολογίας για την από κοινού ρύθμιση και θα συμβουλεύσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

o   Στήριξη της ευρωπαϊκής δημιουργικότητας: σήμερα, οι ευρωπαϊκοί τηλεοπτικοί οργανισμοί επενδύουν περίπου το 20% των εσόδων τους σε πρωτότυπο περιεχόμενο και οι πάροχοι περιεχομένου κατά παραγγελία, λιγότερο από το 1%. Η Επιτροπή επιθυμεί οι τηλεοπτικοί οργανισμοί να αφιερώνουν τουλάχιστον το ήμισυ του χρόνου τηλεθέασης σε ευρωπαϊκά έργα και θα υποχρεώνει τους παρόχους περιεχομένου κατά παραγγελία να διαθέτουν στους καταλόγους τους ευρωπαϊκό περιεχόμενο κατά 20% τουλάχιστον. Τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να ζητούν κατά παραγγελία υπηρεσίες διαθέσιμες στη χώρα τους και να στηρίζουν οικονομικά τα ευρωπαϊκά έργα.

o   Μεγαλύτερη ευελιξία για τους τηλεοπτικούς οργανισμούς: οι τηλεθεατές που ενοχλούνται από την προβολή υπερβολικά πολλών διαφημίσεων μπορούν να στραφούν σε διαδικτυακές υπηρεσίες που παρέχονται χωρίς διαφημίσεις, οι οποίες δεν υπήρχαν πριν από μια δεκαετία. Οι αναθεωρημένοι κανόνες ανταποκρίνονται σε αυτή την ανάγκη, καθώς και σε άλλες νέες συνθήκες. Η αναθεωρημένη οδηγία παρέχει στους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς μεγαλύτερη ευελιξία όσον αφορά τον χρόνο μετάδοσης διαφημίσεων - το όριο του 20% του συνολικού χρόνου μετάδοσης διατηρείται μεταξύ 7πμ και 11μμ, αλλά αντί για 12 λεπτά την ώρα που ισχύει σήμερα, οι οργανισμοί μπορούν να κατανέμουν με μεγαλύτερη ελευθερία τον χρόνο μετάδοσης διαφημίσεων όλη την ημέρα. Οι ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί και οι πάροχοι κατά παραγγελία θα έχουν επίσης μεγαλύτερη ευελιξία σε θέματα τοποθέτησης προϊόντων και χορηγίας, εφόσον τηρούνται ενήμεροι οι θεατές.

Τα διάφορα αυτά μέτρα αναμένεται να έχουν θετικό οικονομικό αντίκτυπο στους παρόχους υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων - κυρίως τους τηλεοπτικούς οργανισμούς - και να αυξήσουν την ικανότητά τους για επενδύσεις σε οπτικοακουστικό περιεχόμενο. Το γεγονός αυτό είναι σημαντικό για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας οπτικοακουστικών μέσων της ΕΕ.

Διαδικτυακές πλατφόρμες: δυνατότητες και προκλήσεις για την Ευρώπη

Οι διαδικτυακές πλατφόρμες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην καινοτομία και την ανάπτυξη της Ψηφιακής Ενιαίας Αγοράς. Έφεραν επανάσταση στην πρόσβαση σε πληροφορίες και συνδέουν αγοραστές και πωλητές με καλύτερο και αποτελεσματικότερο τρόπο. Απαιτείται δράση σε επίπεδο ΕΕ ώστε να δημιουργηθεί περιβάλλον κατάλληλο για την προσέλκυση, διατήρηση και ανάπτυξη νέων φορέων καινοτομίας για τις διαδικτυακές πλατφόρμες.

Η Επιτροπή παρουσίασε μια προσέγγιση στοχευμένη και βασιζόμενη σε αρχές, με σκοπό την επίλυση προβλημάτων που είχαν επισημάνει συμμετέχοντες στη δημόσια διαβούλευση της Επιτροπής, η οποία διεξήχθη κατά την ετήσιας διάρκειας αξιολόγηση των πλατφορμών (βλ. ερωτήσεις και απαντήσεις). Η Επιτροπή θα υποστηρίξει τη βιομηχανία και τις προσπάθειες των ενδιαφερόμενων μερών για αυτορρύθμιση και από κοινού ρύθμιση, ώστε να διασφαλιστεί ότι αυτού του είδους η προσέγγιση παραμένει ευέλικτη και επικαιροποιημένη. Στους τομείς δράσης συγκαταλέγονται:

o   Όμοιοι κανόνες για όμοιες ψηφιακές υπηρεσίες: για όμοιες ψηφιακές υπηρεσίες πρέπει να ισχύουν οι ίδιοι ή παρεμφερείς κανόνες και, στο μέτρο του δυνατού, η Επιτροπή θα πρέπει να μειώσει το πεδίο εφαρμογής και την έκταση της υφιστάμενης νομοθεσίας. Η Επιτροπή θα εφαρμόσει αυτές τις αρχές σε εν εξελίξει αναθεωρήσεις της νομοθεσίας της ΕΕ για τις τηλεπικοινωνίες και της οδηγίας για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, π.χ. όταν εξετάζει κατά πόσο οι κανόνες περί απορρήτου πρέπει να ισχύουν για τους παρόχους διαδικτυακών υπηρεσιών επικοινωνιών καθώς και για τους παρόχους παραδοσιακών τηλεπικοινωνιών.

o   Υποχρέωση υπεύθυνης συμπεριφοράς για τις διαδικτυακές πλατφόρμες: το ισχύον καθεστώς για την ευθύνη των ενδιάμεσων φορέων, όπως καθορίζεται στην οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο αναμένεται να διατηρηθεί. Ειδικά προβλήματα θα αντιμετωπιστούν με στοχευμένα μέσα, όπως κανόνες για τα οπτικοακουστικά μέσα ή τα πνευματικά δικαιώματα (βλ. δελτίο Τύπου), ή με οικειοθελείς προσπάθειες εκ μέρους της βιομηχανίας.
Για παράδειγμα, η Επιτροπή συνεργάζεται εντατικά με σημαντικές διαδικτυακές πλατφόρμες για έναν κώδικα καταπολέμησης της ρητορικής μίσους στο διαδίκτυο και θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα τις προσεχείς εβδομάδες.

o   Προαπαιτούμενο η εμπιστοσύνη: η διασυνοριακή συνεργασία για την επιβολή της νομοθεσίας θα διασφαλίσει ότι οι πλατφόρμες ανταποκρίνονται πλήρως στις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τα δικαιώματα των καταναλωτών, π.χ., αναγράφουν με σαφήνεια τα αποτελέσματα αναζητήσεων με χορηγία (δελτίο Τύπου). Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης τη βιομηχανία να επισπεύσει τις οικειοθελείς προσπάθειές της για την αντιμετώπιση πρακτικών όπως οι ψευδείς ή παραπλανητικές αναφορές που περιέχονται στο διαδίκτυο. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες να αναγνωρίζουν διάφορα είδη ασφαλών ηλεκτρονικών ταυτοτήτων (eID) οι οποίες παρέχουν την ίδια ασφάλεια με τα δικά τους συστήματα eID.

o   Ανοικτές αγορές για μια οικονομία βασιζόμενη στα δεδομένα: η πρωτοβουλία ελεύθερης ροής δεδομένων που σχεδιάζεται για τα τέλη του 2016 θα διευκολύνει την ανταλλαγή και τη φορητότητα δεδομένων μεταξύ διάφορων διαδικτυακών πλατφορμών και υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους.

o   Ένα δίκαιο και φιλικό προς την καινοτομία επιχειρηματικό περιβάλλον: η Επιτροπή θα προβεί σε συγκέντρωση στοιχείων για θέματα που έθεσαν μέσω δημόσιας διαβούλευσης οι επιχειρήσεις και οι προμηθευτές που έχουν άμεση σχέση με πλατφόρμες. Πρόκειται για ανησυχίες σχετικά με αθέμιτους όρους και προϋποθέσεις, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε σημαντικές βάσεις δεδομένων, με την πρόσβαση στην αγορά και τη γενικότερη έλλειψη διαφάνειας. Βασιζόμενη στα παραπάνω, η Επιτροπή θα αποφασίσει την άνοιξη του 2017 κατά πόσο απαιτείται περαιτέρω δράση της ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα.

Στο πλαίσιο της επικείμενης ευρωπαϊκής ατζέντας για τη συνεργατική οικονομία, η Επιτροπή θα διατυπώσει επίσης κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με την ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ και θα προβεί σε συστάσεις προς τα κράτη μέλη.