Ομιλία του Υπουργού Μεταφορών κ. Μ. Δημητριάδη για την
Επετείου
της 28 ης Οκτωβρίου στο Σωματείο Ομόνοια
Αραδίππου, χθες
«Αι ιταλικαί στρατιωτικαί δυνάμεις
προσβάλλουν από της 5.30 πρωινής σήμερον, τα ημέτερα τμήματα προκαλύψεως της
Ελληνοαλβανικής μεθορίου. Αι ημέτεραι δυνάμεις, αμύνονται του πατρίου
εδάφους».
Μ’ αυτό το σύντομο και
συγκλονιστικό πολεμικό ανακοινωθέν, που ακουγόταν από το ελληνικό ραδιόφωνο,
ξύπνησαν οι Έλληνες το πρωινό της 28 ης Οκτωβρίου του 1940. Αι
ημέτεραι δυνάμεις αμύνονται του πατρίου εδάφους.
Αποτίνουμε απόψε, φίλες και φίλοι,
φόρο τιμής κι ευγνωμοσύνης στους αθάνατους ήρωες και πρωταγωνιστές του υπέροχου
έπους που γράφτηκε στις βουνοκορφές της Πίνδου και τις δαφνόσπαρτες πλαγιές της
Βορείου Ηπείρου το 1940.
Πριν από 75 χρόνια, ο διαβόητος
Άξονας Γερμανίας – Ιταλίας, άνοιξε το Κουτί της Πανδώρας, εξαπολύοντας έναν
ολέθριο πόλεμο που είχε γονατίσει σχεδόν όλη την Ευρώπη με μόνη εξαίρεση τη
Μεγάλη Βρετανία, που κι αυτής η πτώση ήταν βέβαιη, αν δεν συνέβαινε το
πρωτάκουστο εκείνο γεγονός της 28 ης Οκτωβρίου 1940, το «ΌΧΙ» των
Ελλήνων, που ήταν φυσικά φως ενθάρρυνσης κι ελπίδας.
Οι Ιταλοί αρχικά και οι σύμμαχοί
τους Γερμανοί στη συνέχεια, που είχαν κυριεύσει σ' όλες σχεδόν τις χώρες της
Ευρώπης και προκαλούσαν δέος στους αντιπάλους τους πριν καν επιτεθούν, δεν είχαν
υπολογίσει στην περίπτωση της Ελλάδας ότι η τραυματισμένη αξιοπρέπεια είναι
δύναμη ανίκητη.
«Είναι η δύναμη που πηγάζει πάντα
από το δίκιο. Είναι η Ελλάδα που κάνει τον πόλεμο», γράφει ο σπουδαίος Έλληνας
λογοτέχνης Γιώργος Θεοτοκάς, για την ελευθερία της και την τιμή της. «Πάντοτε οι
αθώοι είναι έτοιμοι για όλα» επισημαίνει ο Έλληνας φιλόσοφος, πολιτικός και
ακαδημαϊκός, Παναγιώτης Κανελλόπουλος, «οι ένοχοι φοβούνται, οι αθώοι ποτέ». Για
ένα πράγμα δεν είναι έτοιμος και άξιος ο αθώος: Για την ατιμία.
Έτσι διαμορφώθηκε η ελληνική ψυχή,
που μπόρεσε μέσα σε λίγες μέρες να αντιστρέψει τα δεδομένα στα σκληροτράχηλα και
αφιλόξενα βουνά της Πίνδου και από αμυνόμενοι οι Έλληνες, να περάσουν στην
αντεπίθεση και να ελευθερώσουν το Αργυρόκαστρο και την Κορυτσά, να σταματήσουν
με την κατάληψη της Κλεισούρας το Γενάρη του '41 και να αναγκάσουν όλο τον κόσμο
να παραμιλάει έκπληκτος από την απρόσμενη εξέλιξη.
Η ελληνική ψυχή, ατσαλωμένη από το
δίκιο και την αίσθηση του χρέους, σύντριψε και πάλι τον Μάρτη του '41 τις
ιταλικές δυνάμεις στην εαρινή, όπως την ονόμασαν, επίθεση. Στο ύψωμα 731 της
Βορείου Ηπείρου, γράφτηκαν νέες λαμπρές σελίδες δόξας. Ο Μουσολίνι επιστρέφει
απογοητευμένος στην Ιταλία. Η ώρα της γερμανικής επέμβασης έχει φτάσει, για να
δοθεί λύση στο αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί για τις δυνάμεις του Άξονα.
Ύστερα από τριήμερη ηρωική
αντίσταση από τους λιγοστούς Έλληνες
υπερασπιστές των οχυρών στα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα, οι σιδηρόφρακτες
ναζιστικές μεραρχίες βρίσκουν διέξοδο από την κοιλάδα του Αξιού και στις 9
Απριλίου φτάνουν στη Θεσσαλονίκη. Η αντίσταση των Ελλήνων ήταν παραπάνω από
ηρωική. Η αυτοθυσία, που έδειξαν στην ανίκητη μέχρι τότε πολεμική μηχανή των
Ναζί, ανάγκασε τον Χίτλερ να παραδεχτεί ότι οι Έλληνες στρατιώτες πολέμησαν με
παράτολμη και ύψιστη περιφρόνηση προς τον θάνατο.
Στις 27 Απριλίου οι Γερμανοί
καταλαμβάνουν την Αθήνα. Μετά, σειρά έχει η Κρήτη που ύστερα από δεκαήμερη
ηρωική αντίσταση των κατοίκων της στα τέλη Μαΐου του '41 έπεσε στα χέρια των
κατακτητών, σηματοδοτώντας την έναρξη τριπλής κατοχής της Ελλάδας από τις
δυνάμεις του άξονα: Την ηττημένη Ιταλία, τη Γερμανία και τη σύμμαχό τους
Βουλγαρία.
Στην κατακτημένη Ελλάδα ο αγώνας
για ελευθερία συνεχίζεται. Η πλειονότητα των Ελλήνων αντιστέκεται με κάθε τρόπο
και μέσο στους κατακτητές. Πολλοί κατέφυγαν στα βουνά και με τη βοήθεια των
συμμάχων μας οργάνωσαν και εκτέλεσαν μεγάλης σημασίας πολεμικές πράξεις, με
κορυφαία την ανατίναξη του Γοργοπόταμου. Άλλοι στις πόλεις και τα χωριά έδωσαν
τη μάχη της επιβίωσης κατά της πείνας, της εξαθλίωσης και της ταπείνωσης.
Μέσα στο σκοτάδι της τριπλής
κατοχής γράφεται μια ακόμη χρυσή σελίδα στη μακρόχρονη ιστορία του ελληνισμού:
το έπος της Αντίστασης. Οι πατριώτες Έλληνες εκτός από τους κατακτητές είχαν να
αντιμετωπίσουν ακόμη έναν εχθρό τους δωσίλογους. Εκείνους δηλαδή τους
συμπατριώτες, που συνεργάζονταν με τους κατακτητές, προτάσσοντας το προσωπικό
τους συμφέρον του εθνικού. Δυστυχώς, πάντοτε δίπλα στο πάνθεο των ηρώων θα
υπάρχουν και οι Εφιάλτες. Ίσως έτσι οι ήρωες αποκτούν μεγαλύτερη αίγλη.
Η πολυπόθητη λευτεριά ήρθε για την
Ελλάδα τον Οκτώβρη του ’44, ύστερα από αλλεπάλληλες ήττες των Γερμανών και των
συμμάχων τους σ' όλα τα πολεμικά μέτωπα. Ήταν 12 του Οκτώβρη, όταν σήμαναν οι
καμπάνες της απελευθέρωσης, ύστερα από τριάμισι χρόνια σκλαβιάς, θανάτων,
ηρωισμών και ολοκαυτωμάτων. Βαρύς ο φόρος αίματος για τους Έλληνες. Μισό
εκατομμύριο οι νεκροί, οι μισοί από την πείνα. Η Ελλάδα είχε, αναλογικά με τον
πληθυσμό της, τους περισσότερους νεκρούς από κάθε άλλη χώρα.
Ελληνίδες και Έλληνες,
Σήμερα, 75 χρόνια μετά, τιμούμε με
πανηγυρικό τρόπο το κορυφαίο εκείνο ιστορικό γεγονός, που πολύ εύστοχα
συμπυκνώθηκε σε μια λέξη: «ΌΧΙ».
Σήμερα, το «ΌΧΙ» του 1940
πλανιέται σαν φωτεινό μετέωρο και χαλυβδώνει την πίστη των αλύτρωτων όλου του
κόσμου. Εμείς, οι Έλληνες της Κύπρου, αναπολούμε ευλαβικά τις μεγάλες εκείνες
ώρες και στρέφουμε τη μνήμη μας σε εκείνους που τη ζωή τους έταξαν να φυλάνε
«Θερμοπύλες».
Ο λαός μας, εξακολουθεί να βιώνει
τις οδυνηρές συνέπειες της εισβολής και για 41 χρόνια τώρα, τις επιπτώσεις της
κατοχής. Ας αδράξουμε λοιπόν την ευκαιρία που μας παρέχει η σημερινή εκδήλωση,
για να σταθούμε με περίσκεψη απέναντι στην κρισιμότητα των στιγμών που περνά η
πατρίδα μας και να προσμετρήσουμε τις δικές μας ευθύνες.
Η μικρή, βασανισμένη μας πατρίδα
στενάζει ακόμα κάτω από την μπότα του
τουρκικού Αττίλα. Εξακολουθούμε να αγωνιζόμαστε για την αποκατάσταση των
καταπατημένων δικαιωμάτων του λαού μας, για τη διακρίβωση της τύχης των
αγνοουμένων μας και για τη διασφάλιση του αναφαίρετου δικαιώματος να ζήσουμε σε
μια ειρηνική, ελεύθερη και επανενωμένη ευρωπαϊκή Κύπρο, κοινή και ευτυχισμένη
πατρίδα όλων των κατοίκων της.
Η δική μας επίμονη και η σταθερή
προσήλωση στις αρχές και τις αξίες για τις οποίες η ανθρωπότητα έδωσε εκατόμβες
θυμάτων στη διάρκεια του αντιφασιστικού αγώνα, τον οποίο τιμούμε σήμερα,
αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων και των προσδοκιών
μας.
Ο λαός μας, στο σύνολό του,
επιθυμεί διακαώς τη λύση, γιατί είμαστε όλοι εμείς, Ελληνοκύπριοι και
Τουρκοκύπριοι, που έχουμε υποστεί όλα αυτά τα χρόνια τα πάνδεινα, εξαιτίας της
προδοσίας του πραξικοπήματος και της βάρβαρης τουρκικής εισβολής.
Διεκδικούμε απλά και μόνο τα
στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματά μας, όπως τα δικαιούνται και τα απολαμβάνουν
όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί. Έχουμε την ελπίδα και αναμένουμε από τον ΟΗΕ, την
Ευρωπαϊκή Ένωση και τον διεθνή παράγοντα γενικά, να στρέψουν την προσοχή τους
προς την κατοχική δύναμη, που είναι η Τουρκία, και να απαιτήσουν τον άμεσο
τερματισμό της κατοχής της ευρωπαϊκής Κύπρου από μια χώρα που φιλοδοξεί μάλιστα
να καταστεί και μέλος τη Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Είναι αδιανόητο, ενώ διανύουμε τη
δεύτερη δεκαετία του 21 ου αιώνα, η ευρωπαϊκή Κύπρος να αποτελεί τη
μοναδική εξαίρεση και την παραφωνία όσον αφορά την εφαρμογή των στοιχειωδών
ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών αρχών πάνω στις οποίες εδράζεται η
ευρωπαϊκή συνένωση, η συνύπαρξη και η συνεργασία.
Φίλες και φίλοι,
Χρέος της Κυβέρνησης είναι η
συνέχιση των προσπαθειών για επανένωση της πατρίδας μας. Προσβλέπουμε στη
συμφιλίωση και στη δημιουργία προϋποθέσεων πραγματικής ειρήνης και ασφάλειας,
εξέλιξη που θα δώσει τέλος στη τουρκοποίηση των κατεχομένων εδαφών μας, θα
ανακόψει τη ροή των εποίκων, θα απαλλάξει την πατρίδα μας από τα κατοχικά
στρατεύματα και θα δημιουργήσει συνθήκες ενότητας και συνδημιουργίας για το
σύνολο του κυπριακού λαού.
Αυτός είναι άλλωστε ο μόνος δρόμος που προκαλεί συνθήκες νίκης για
όλους, Ελληνοκυπρίους, Τουρκοκυπρίους και όλους ανεξαίρετα τους λαούς της
περιοχής. Είναι, ο δρόμος της ειρήνης. Αυτός ο δρόμος όμως, περνά μέσα από τη
λύση του Κυπριακού.
Η
δική μας πλευρά είναι έτοιμη να
προχωρήσει σε ιστορικούς και έντιμους συμβιβασμούς, που θα διασφαλίζουν
τον κυπριακό ελληνισμό στη γη των πατέρων του. Το ίδιο ωστόσο, θα πρέπει να
πράξει και η Τουρκία, η οποία συνεχίζει να κρατά το κλειδί της πόρτας που οδηγεί
στη λύση του Κυπριακού.
Για μας, μια είναι η επιθυμητή
πορεία. Αυτή που οδηγεί στο μονοπάτι της ειρήνης, της συνεργασίας και της
σταθερότητας. Ο δρόμος που προκαλεί συνθήκες νίκης για όλους, Ελληνοκυπρίους,
Τουρκοκυπρίους και όλους ανεξαίρετα τους λαούς της περιοχής. Ας ελπίσουμε, ότι
στους επόμενους μήνες, η Τουρκία θα δείξει με τις πράξεις και ενέργειες της ότι
ενδιαφέρεται πραγματικά, όπως και εμείς, για τη λύση του κυπριακού
προβλήματος.
