για την 50η επέτειο ενασχόλησης του
Παν/μίου Λυών με την Κύπρο
Βρισκόμαστε
σήμερα στον αρχαιολογικό χώρο του αρχαίου Κιτίου, για να γιορτάσουμε την
πεντηκοστή επέτειο της ενασχόλησης του Πανεπιστημίου της Λυών με την κυπριακή
αρχαιολογία. Τιμούμε και γιορτάζουμε αυτή την επέτειο, αναγνωρίζοντας τη μεγάλη
και σημαντική προσφορά της συγκεκριμένης Γαλλικής αρχαιολογικής αποστολής, στην
ανάδειξη της πλούσιας πολιτισμικής
κληρονομιάς του τόπου μας.
Προσφωνώ αυτή
τη εκδήλωση με μεγάλη ευχαρίστηση, για δύο λόγους: πρώτον, γιατί αναδεικνύει
μέσα από την έκθεση που θα εγκαινιάσουμε σε λίγο την πολύ σημαντική ανασκαφική
και επιστημονική έρευνα της Γαλλικής Αρχαιολογικής Αποστολής στη Σαλαμίνα, τη
μητρόπολη της κυπριακής αρχαιότητας.
Δεύτερο,
γιατί τονίζει τη βαθιά και ειλικρινή συναδελφική συνεργασία που αναπτύχθηκε
ανάμεσα στη Γαλλική Αποστολή της Σαλαμίνας και την αντίστοιχη κυπριακή αποστολή
που ανέσκαπτε τα μνημεία της μεγάλης πόλης, υπό τον τότε Διευθυντή του Τμήματος
Αρχαιοτήτων, καθηγητή Βάσο Καραγιώργη. Ήταν, εξάλλου, ο καθηγητής Βάσος
Καραγιώργης που το 1964 προσκάλεσε τον φωτισμένο ελληνιστή Ζιαν Πουγιού (Jean
Pouilloux), καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Λυών, να αναλάβει την ανασκαφή μιας
έκτασης πολύ κοντά στην περιοχή που ανέσκαπτε ο ίδιος.
Η Γαλλική
Αποστολή της Σαλαμίνας, υπό την διεύθυνση του Ζιαν Πουγιού, εργάστηκε για δέκα
χρόνια με επιστημονική προσήλωση και βαθύ σεβασμό στα χώματα της Σαλαμίνας.
Έχοντας πάντα δίπλα τους, τους ενθουσιώδεις κατοίκους των γειτονικών χωριών, της
Έγκωμης, του Αγίου Σέργιου ως εργάτες ανασκαφής, ως επιστάτες και ως φίλους, οι
Γάλλοι αρχαιολόγοι ίδρυσαν δίπλα από το χώρο των εργασιών τους το Σπίτι των
Ανασκαφών, το οποίο αναδείχτηκε σε κέντρο έρευνας της κυπριακής αρχαιολογίας. Με
χρηματοδότηση από την Επιτροπή Ανασκαφών του Γαλλικού Υπουργείου Εξωτερικών,
δεκάδες ερευνητές αφοσιώνονταν κάθε χρόνο στην αποκάλυψη της πόλης της βασιλικής
γενιάς των Τευκριδών.
Ανάμεσα σε
αυτούς και η μετέπειτα διάδοχος του αείμνηστου Ζιαν Πουγιού στη διεύθυνση της
Γαλλικής Αρχαιολογικής Αποστολής της Σαλαμίνας, η Μαργκερίτ Γιόν (Marguerite
Yon).
Η μεγάλη επιτυχία της Γαλλικής Αρχαιολογικής
Αποστολής της Σαλαμίνας οφείλεται και στο γεγονός ότι κατάφερε να γίνει κομμάτι
του τόπου. Για να δείξει έμπρακτα το σεβασμό του στην Γαλλική Αποστολή της
Σαλαμίνας, ο Αρχιεπίσκοπος και Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Μακάριος Γ´
δεξιώθηκε πολλές φορές τα μέλη της στο Προεδρικό Μέγαρο. Σήμερα, συνεχίζουμε να
τιμούμε τους καλούς φίλους της Κύπρου: σε μια τελετή που έγινε στο Προεδρικό
Μέγαρο τον περασμένο Μάιο, η Κυπριακή Κυβέρνηση και ο Πρόεδρος Νίκος
Αναστασιάδης τίμησαν τη Γαλλική Αποστολή του Πανεπιστημίου της Λυών στο πρόσωπο
της καθηγήτριας Μαργκερίτ Γιον, με την απονομή του Ανώτερου Ταξιάρχη του
Τάγματος Αξίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Με συγκίνηση θυμόμαστε ότι όταν το
1974 ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στο νησί μας, οι κατοχικές αρχές απαγόρευσαν
στον Ζιαν Πουγιού να επισκεφθεί το Σπίτι των Ανασκαφών της Σαλαμίνας και να
περισυλλέξει τα ημερολόγια της ανασκαφής, γιατί ο στρατός τα θεώρησε «λάφυρα
πολέμου».
Από τότε, ο Ζιαν Πουγιού, δεν
έχανε ευκαιρία να διακηρύττει στα πνευματικά ιδρύματα του εξωτερικού και σε
διεθνή συνέδρια το μεγάλο έγκλημα που έγινε εις βάρος της Κύπρου.
Μετά το 1974, η Γαλλική
Αρχαιολογική Αποστολή δεν εγκατέλειψε το νησί αλλά αντιθέτως ακολούθησε τη μοίρα
των κατοίκων των χωριών της Αμμοχώστου και κατατρεγμένη από τον Αττίλα
εγκαταστάθηκε σε ένα νέο φιλόξενο σπίτι, στη Λάρνακα. Και εδώ στη Λάρνακα, στα
χώματα του αρχαίου Κιτίου συνέχισε με τον ίδιο ζήλο και την ίδια επιστημονική
κατάρτιση την κυπρολογκή αρχαιολογική έρευνα. Δεν θα μπορούσαμε, λοιπόν, να
βρούμε πιο κατάλληλο χώρο για να γιορτάσουμε τα 50 χρόνια της Γαλλικής
Αρχαιολογικής Αποστολής της Σαλαμίνας, από τον αρχαιολογικό χώρο του Κιτίου.
Απευθύνουμε στη δόκτωρα Σαμπίν Φουριέ (Sabine Fourrier) δεύτερη κατά σειρά
διάδοχο του αείμνηστου Ζιαν Πουγιού στη διεύθυνση της Γαλλικής Αρχαιολογικής
Αποστολής του Πανεπιστημίου της Λυών τις ειλικρινείς μας ευχαριστίες για την
προσφορά τους και τους διαβεβαιώνουμε ότι στηρίζουμε την έρευνά τους για
ανάδειξη της αρχαιολογικής κληρονομιάς του τόπου μας.
Οι εργασίες
της Γαλλικής Αρχαιολογικής αποστολής της Σαλαμίνας και (πλέον) του Κιτίου, το
ενδιαφέρον του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Κύπρο και η ευγενική χορηγία του
Ιδρύματος Λεβέντη στην υλοποίηση της έκθεσης που εγκαινιάζουμε σήμερα,
επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι οφείλουμε να επενδύσουμε την ανάλογη αξία στην
αρχαιολογική μας κληρονομιά για να δημιουργήσουμε τη νέα προοπτική που θα έχει
ως γνώμονα την κοινωνία των πολιτών, όχι μόνο σε κυπριακό, αλλά και σε ευρωπαϊκό
επίπεδο.
-------------------------
