Δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών
για την επίσκεψη Juncker στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ
Ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Ιωάννης
Κασουλίδης, σε δηλώσεις του σήμερα στην εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου
Προγράμματος του ΡΙΚ, αναφέρθηκε στην επίσκεψη του Προέδρου της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής κ. Jean Claude Juncker στην Κύπρο καθώς και
στον ρόλο της ΕΕ στη διαδικασία επίλυσης του κυπριακού προβλήματος.
Το πλήρες κείμενο των
ερωταπαντήσεων ακολουθεί:
Ερώτηση: Επιδιώξαμε αυτήν την
επίσκεψη;
Απάντηση: Είναι η πρώτη διμερής
επίσκεψη του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε κράτος μέλος της ΕΕ. Ήρθε εδώ
τη μέρα που καθορίστηκε σαν υποψήφιος για την προεδρία.
Ερώτηση: Μας αγαπά πολύ είπε, η
ψυχή του είναι στην Κύπρο…
Απάντηση: Εγώ πιστεύω ότι ο κ.
Juncker ήταν πάντα
θετικά διακείμενος και προς την Ελλάδα, διότι είναι επίκαιρο το θέμα.
Ερώτηση: Κάποιοι λένε ότι έδωσε
αγώνα για την Ελλάδα όλο αυτό το διάστημα.
Απάντηση: Θέλω να υπενθυμίσω ότι
τη ζοφερή εκείνη μέρα της 13 ης του Μάρτη 2013, η μόνη χώρα που
τοποθετήθηκε με συμπάθεια και θετικά απέναντι στην Κύπρο εκείνο το φοβερό βράδυ
ήταν το Λουξεμβούργο. Τον θυμάμαι και στο Κοινοβούλιο, όπου βρισκόταν μια μέρα
προηγουμένως και μίλησε ο ίδιος ως Πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου πολύ
υποστηρικτικά για την Κύπρο. Πιστεύω ότι το μεσοδιάστημα είχε σταματήσει να
είναι Πρόεδρος του Eurogroup λίγους μήνες.
Ερώτηση: Και κάποιοι λένε ότι
ήμασταν άτυχοι γιατί αν ήταν εκείνος επικεφαλής μπορεί να ήταν λίγο διαφορετικά
τα πράγματα.
Απάντηση: Τα πράγματα αυτά καθ’
αυτά πιθανόν να μην ήταν διαφορετικά, αλλά όταν χειρίζεται κάποιος με συμπάθεια
τα ζητήματα, όταν δεν προσβάλλει, δεν ταπεινώνει… Αυτό έχει σημασία.
Ερώτηση: Ταπεινώθηκε η
Ελλάδα;
Απάντηση: Εγώ έχω παράπονο από
τους εταίρους μου στην ΕΕ, ιδιαίτερα στην Ευρωζώνη διότι, τουλάχιστον εμείς δεν
δεχόμαστε τον τρόπο του χειρισμού και της συμπεριφοράς κυρίως προς την Ελλάδα.
Θα μπορούσε το αποτέλεσμα να είναι το ίδιο αλλά τουλάχιστον με κάποιο
σεβασμό.
[….]
Του πόνου και της θυσίας του
ελληνικού λαού. Αυτά θα έρθουν και θα παρέλθουν. Το μακροχρόνιο όμως θέμα του να
βρίσκεται η Ελλάδα εκεί που φυσιολογικά ανήκει, στον πυρήνα της ΕΕ, διότι μεταξύ
των άλλων η Ευρώπη των αξιών στηρίζεται στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, αυτό
είναι αναντίλεκτο και αυτό ήταν, είναι και πρέπει να είναι η πρώτη προτεραιότητα
του κάθε ενός.
Ερώτηση: Χθες ο Υπουργός
Οικονομικών μας έλεγε ότι πρέπει να επανεξεταστεί ο τρόπος λήψης αποφάσεων για
το κοινό νόμισμα. Γίνονται παρατηρήσεις και επικρίσεις ότι είναι
οικονομικίστικες οι προσεγγίσεις και απουσιάζουν οι πολιτικές προσεγγίσεις και
αποφάσεις στη βάση των αρχών της Ευρώπης. Είναι καιρός να ξαναδούμε τι είμαστε
και ποιοι είμαστε ως Ευρωπαίοι;
Απάντηση: Πάντα πρέπει να βλέπουμε
ποιοι είμαστε και τι είμαστε και τι πρέπει να γίνουμε διότι αυτή είναι η πορεία
ενός ονείρου η οποία δεν έχει τέλος, έχει συνεχή διεκδίκηση για το
καλύτερο.
Ερώτηση: Θέλαμε αυτήν την
επίσκεψη, τη ζητήσαμε, για να πετύχουμε μεγαλύτερη εμπλοκή της ΕΕ στην
διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Αυτό που ανακοινώθηκε χθες είναι αρκετό;
Απάντηση: Νομίζω ναι. Νομίζω αυτή
τη στιγμή έχει αντιληφθεί και η τουρκοκυπριακή κοινότητα και ο κ. Ακιντζί τη
μεγάλη χρησιμότητα. Τι θέλουμε; Θέλουμε η λύση που θα βρεθεί μέσα από τις
διαπραγματεύσεις να δημιουργεί ένα νέο κράτος το οποίο να μπορεί να λειτουργήσει
μέσα στην ΕΕ, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, με τις αρχές και τις αξίες πάνω
στις οποίες ιδρύθηκε η ΕΕ. Δεύτερον, πρέπει και η ΕΕ να μεριμνήσει, ώστε όταν
αυτό το νέο κράτος θα βρίσκεται στους κόλπους της, θα μπορεί και η ίδια να
λειτουργεί. Αυτά τα δύο, τα οποία ασφαλώς οδηγούν στην αναζήτηση λύσης με βάση
το ευρωπαϊκό κεκτημένο, το οποίο είναι πολλά πράγματα, δεν είναι απλώς οι
βασικές ελευθερίες. Είναι πάρα πολλά πράγματα και χρειάζεται εξειδικευμένοι
άνθρωποι από την Κομισιόν να παρακολουθούν τις διαπραγματεύσεις, να δίνουν
συμβουλές στις πλευρές, να δίνουν συμβουλές στον κ. Eide για να μπορέσει αυτό το
πράγμα να γίνει κατορθωτό. Αυτό το ζητούσαμε από την αρχή της εκλογής του κ.
Αναστασιάδη, αλλά δυστυχώς η προηγούμενη ηγεσία της τ/κ κοινότητας το έβλεπε με καχυποψία, γιατί
τάχα εμείς είμαστε στην ΕΕ και αυτοί δεν είναι και θα δημιουργηθεί ασυμμετρία,
ωσάν και οι εκπρόσωποι θα έρχονταν εδώ για να επιβάλουν οτιδήποτε.
Ερώτηση: Και τώρα υπάρχει
διάσταση. Εμείς λέμε ότι η λύση πρέπει να συνάδει με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, η
τ/κ πλευρά λέει ότι μπορούν να υπάρξουν παρεκκλίσεις και να γίνουν αποδεκτές, να
είναι πρωτογενές δίκαιο η όποια λύση.
Απάντηση: Να δώσω από αέρος μια
συμβουλή, ταπεινά, στους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους εάν μου επιτρέπετε.
Ποιος έχει περισσότερη πιθανότητα να κερδίσει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο; Εκείνος
που θα προσφύγει διότι αποκλείονται εσαεί τα ατομικά του δικαιώματα μέσα από μια
λύση που τάχα θα έχει διασφαλιστεί μέσω πρωτογενούς δικαίου, που σας λέω ότι δεν
διασφαλίζεται. Ή εκείνος ο οποίος θα του λεχθεί ότι θα πάρει την πλησιέστερη
προς την αποκατάσταση των δικαιωμάτων του λύση εφόσον η πλήρης αποκατάσταση εξ’
αντικειμένου και πειστικά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ποιος από τους δύο είναι
αυτός που έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να κερδίσει την προσφυγή του στο Ευρωπαϊκό
Δικαστήριο; Όλο αυτό με το πρωτογενές δίκαιο δεν διασφαλίζει, αλλά απεναντίας
αδυνατίζει. Όλη αυτή η ιστορία είναι γιατί λένε ότι δεν θέλουν δικαστήρια να
ανατρέψουν πρόνοιες της λύσης. Δεν μπορεί να αποκλειστεί αυτό το πράγμα. Οι
συνθήκες της ΕΕ υπερτερούν και του πρωτογενούς δικαίου. Άρα είναι παραπλανημένοι
ότι μέσω αυτής της μεθόδου μπορούν να διευθετηθούν αυτά τα ζητήματα.
Ερώτηση: Πώς θα το λύσουμε το
πρόβλημα αν η ίδια η λύση απαιτεί κάποιες παρεκκλίσεις;
Απάντηση: Οι προσωρινές
παρεκκλίσεις είναι κεκτημένο. Λειτουργούν σε πολλές χώρες, για να μην πω για τις
χώρες της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, όπου ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού
απώλεσε τις περιουσίες του και με διάφορους μηχανισμούς ότι μπορούσε να
αποκατασταθεί αποκαταστάθηκε, αλλά υπήρχαν άλλες μέθοδοι θεραπείας για τους
πολλούς.
Ερώτηση: Εσείς λέτε ότι μπορεί να
είναι οι προσωρινές παρεκκλίσεις και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υιοθετήσει
η Ευρώπη αυτό που ζητάει η άλλη πλευρά.
Απάντηση: Δεν θα μπορέσει να
δεχτεί η Ευρώπη τέτοιο πράγμα, πέραν του γεγονότος ότι αυτή είναι και η θέση της
πλευράς μας. Εμείς ξέρουμε πώς λειτουργεί η ΕΕ και θυμηθείτε το επιχείρημα που
σας είπα μόλις προηγουμένως. Δεν υπάρχει περίπτωση οποιοδήποτε πρωτογενές δίκαιο
– ας υποθέσουμε – εγκριθεί για την Κύπρο να υπερτερεί των συνθηκών της Ρώμης,
της Λισαβόνας, της Χάρτας του Ευρωπαίου πολίτη. Πέραν του ότι αυτή η δέσμευση
δεν θα ισχύει για το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της
Ευρώπης. Έχουν ορισμένες θέσεις στερεότυπα, που ξεκίνησαν εδώ και 40 χρόνια με
το Κυπριακό και οι Τουρκοκύπριοι και εμείς δυστυχώς και μείναμε σε αυτές τις
θέσεις χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι ο κόσμος εξελίχθηκε εντωμεταξύ. Και
ορισμένα πράγματα που φάνταζαν τότε ότι θα μπορούσαν γίνουν, τώρα δεν μπορούν να
γίνουν.
Ερώτηση: Τώρα ποιο ρόλο θα έχει ο
απεσταλμένος;
Απάντηση: Η επίσημή του θέση είναι
ότι θα είναι σύμβουλος των δύο διαπραγματευτικών ομάδων που διαπραγματεύονται το
κυπριακό και του κ. Eide – ο ίδιος τον ονόμασε μέλος της ομάδας του. Θα είναι
περίπου κάτι τέτοιο, θα γνωρίζει τα διαμειβόμενα κατά τη διάρκεια των
διαπραγματεύσεων και θα διαβουλεύεται και με τους δύο μαζί η χωριστά για να τους
εξηγεί ορισμένα πράγματα που μπορούν να γίνουν. Θα αναφέρεται απευθείας στον
Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εάν χρειάζεται και η δική του προσωπική
παρέμβαση. Επίσης, θα συμμετέχει μαζί με άλλους ειδικούς σε μια ομάδα εργασίας η
οποία θα σχηματιστεί και θα απαρτίζεται από εκπροσώπους της ε/κ πλευράς,
εκπροσώπους της τ/κ πλευράς και εκπροσώπους της ομάδας του κ. Eide μαζί με τους ευρωπαίους
εκπροσώπους για να προετοιμαστεί η τ/κ κοινότητα στην εξοικείωση με το ευρωπαϊκό
κεκτημένο και για να είναι έτοιμη με τη λύση του Κυπριακού να λειτουργεί ως
κομμάτι, ως επαρχία, συνιστών κρατίδιο της ΕΕ.
Ερώτηση: Θα ελέγχει εάν όλα αυτά
που μπαίνουν στο τραπέζι συνάδουν ή όχι με το ευρωπαϊκό κεκτημένο;
Απάντηση: Αυτό είναι που θα κάνει
ο κ. Van Nuffel. Ξέρετε ότι από το ευρωπαϊκό κεκτημένο είναι αποδεκτά
παραδείγματα τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν πάνω στη λύση του Κυπριακού για
να επιλύσουν πολλά θέματα που ήταν άλυτα προηγουμένως; Εάν θυμάστε, προηγουμένως
μιλούσαμε για μηχανισμούς επίλυσης αδιεξόδων και εκεί σκοντάφταμε πάνω στη μια ή
στην άλλη περίπτωση, άλλοτε ότι θα διοικεί το δικαστήριο άλλοτε ότι θα
αποφασίζει πολιτικά ενώπιον αδιεξόδου. Τώρα πιστεύω ότι πάμε να λύσουμε αυτό το
θέμα διότι για τη νομοθετική εξουσία που θα καταλήγει σε αποφάσεις κατόπιν εισήγησης της
εκτελεστικής εξουσίας, βρήκαμε το μηχανισμό επίλυσης αδιεξόδων εντός της ίδιας
της νομοθετικής εξουσίας, σχεδόν, αλλά πάμε πάρα πολύ καλά. Για τον μηχανισμό
των ιδίων της ΕΕ όπου εκεί τα δύο νομοθετικά σώματα της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό
Κοινοβούλιο από τη μια και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από την άλλη, εκεί που υπάρχει
διάσταση απόψεων μεταξύ των δύο σωμάτων υπάρχουν οι μηχανισμοί οι οποίοι οδηγούν
στην τελική επίλυση αυτής της διάστασης απόψεων. Κάτι παρόμοιο θα υπάρχει για τη
νομοθετική εξουσία της Ομόσπονδης Δημοκρατίας της Κύπρου. Το άλλο θέμα είναι οι
συνταγματικές διαφορές τις οποίες θα λύνει το Ομόσπονδο Ανώτατο Δικαστήριο όπως
παραπέμπει και η κοινή διακήρυξη του Φεβρουαρίου του 2014 όπου εκεί θα λύονται
αυτού του είδους οι διαφορές συνταγματικής υφής. Έτσι λύνεται και αυτό το
σημαντικό θέμα της επίλυσης των αδιεξόδων προερχόμενο από ιδέες που λειτουργούν
εντός της ΕΕ.
Ερώτηση: Δημοσίευμα αναφέρει ότι
συμφωνήθηκε ανεξάρτητος μηχανισμός ελέγχου που θα διορίζεται από το Υπουργείο
Γεωργίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και θα ελέγχει την παραγωγή χαλλουμιού και
στις δύο πλευρές. Αυτή είναι η συμφωνία.
Απάντηση: Περίπου αυτή είναι και
ότι διά του κανονισμού της πράσινης γραμμής θα τεθεί η νομική βάση και θα μπορεί
να γίνεται και η εμπορία που θα συζητηθεί στα επόμενα στάδια.
Ερώτηση: Έρχεται σήμερα και ο
Βρετανός ομόλογός σας και θα τεθεί, λέει, και το θέμα των αναχρονιστικών
εγγυήσεων.
Απάντηση: Για το θέμα αυτό πρέπει
πρώτα να προηγηθεί η επίλυση μεταξύ των Κυπρίων και όταν οι Κύπριοι έχουν την
κοινή τους θέση και θα απευθυνθούν προς τη Βρετανία είμαι βέβαιος πως δεν θα
εγείρει προσκόμματα.
Ερώτηση: Υπάρχουν σκέψεις για
Διάσκεψη το Φθινόπωρο;
Απάντηση: Αυτή τη στιγμή δεν έχει
τεθεί η οποιαδήποτε σκέψη προς τις πλευρές. Για να φτάσεις εκεί πρέπει να είσαι
σε ένα στάδιο όπου όλα βοηθούν και τείνουν. Και πώς θα γίνει και ποιοι θα
συμμετέχουν, κτλ, είναι πράγματα που δεν έχουν συζητηθεί καθόλου.
Ερώτηση: Το θέμα της Αμμοχώστου
μπήκε στο συρτάρι;
Απάντηση: Θα προσθέσω ένα σχόλιο.
Δεν πρέπει κανένας που θα προδίδει ότι βιάζεται να διαταράξει τον ομαλό τρόπο με
τον οποίο αυτήν τη στιγμή διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις και προχωρούν
κανονικά.
Ερώτηση: Για τα έξωθεν μιλάτε.
Είναι μήνυμα αυτό;
Απάντηση: Βεβαίως. Για τα έξωθεν
μιλάω.