Ομιλία Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού στη συνέντευξη Τύπου για τα 50χρονα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού

 Ομιλία Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού στη συνέντευξη Τύπου

για τα 50χρονα του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού

Γιορτάζουμε φέτος τα 50 χρόνια του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και τιμούμε τους εργάτες της ελληνικής παιδείας της Κύπρου για την προσφορά τους.

Μετά τη  διάλυση της Ελληνικής Κοινοτικής Συνέλευσης, που από το 1960 είχε την ευθύνη της ελληνικής παιδείας του τόπου, τη σκυτάλη πήρε την 1 ^η Απριλίου 1965 το Υπουργείο Παιδείας. Πρώτος Υπουργός Παιδείας ανέλαβε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Σπυριδάκις, ο ακούραστος πνευματικός εργάτης, του οποίου η συμβολή υπήρξε καθοριστική στην πνευματική και εκπαιδευτική ανάπτυξη του Κυπριακού Ελληνισμού.

Πεποίθησή μου, και πιστεύω όλων μας, είναι ότι το έργο που επιτελέστηκε μετά την τουρκική εισβολή του 1974 αποτελεί κορυφαίο επίτευγμα της κυπριακής εκπαίδευσης. Μετά την πλήρη κατάρρευση, την απώλεια εκατοντάδων σχολείων, την προσφυγοποίηση χιλιάδων μαθητών και εκπαιδευτικών και τις αμέτρητες πληγές που άφησε η εισβολή και η κατοχή, το εκπαιδευτικό μας σύστημα κατάφερε να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και να στηρίξει ηθικά και υλικά τα παιδιά μας που υπέφεραν. Μέσα από τις στάχτες του πολέμου λειτούργησαν σχολεία στους προσφυγικούς καταυλισμούς, τα υφιστάμενα σχολεία δέχτηκαν πολλαπλάσιους μαθητές από τις δυνατότητές τους και οι εκπαιδευτικοί κατέβαλαν υπεράνθρωπες προσπάθειες, για να στηρίξουν το εκπαιδευτικό μας οικοδόμημα και να διατηρήσουν ζωντανή την ελπίδα στα παιδιά και τους γονείς τους. Οφείλουμε όλοι να επαινέσουμε και να ευχαριστήσουμε όσους ξεπέρασαν εαυτούς και κράτησαν στέρεη την κοινωνική συνοχή.

Οι ελληνοκύπριοι διαχρονικά είχαν αγάπη για τη μόρφωση και ψηλές προσδοκίες για το παρεχόμενο επίπεδο εκπαίδευσης, αλλά και ευγενικές φιλοδοξίες για την προσωπική τους μόρφωση. Το νεοσύστατο κράτος βασίστηκε στα δικά του παιδιά και η εξέλιξη στην πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στηρίχθηκε στις δυνάμεις και τις γνώσεις των ίδιων των πολιτών της.

Ο αριθμός των σχολείων όλων των βαθμίδων αυξάνεται ραγδαία, η εκπαίδευση αναβαθμίζεται συνεχώς και το μορφωτικό επίπεδο των εκπαιδευτικών μας θεωρείται από τα ψηλότερα στην Ευρώπη. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα μπορεί να περηφανεύεται για πολλούς καταξιωμένους ανθρώπους της παιδείας και των γραμμάτων, που με τα επιτεύγματα και την πρόοδό τους αποτελούν κόσμημα για τον τόπο μας.

Στην πορεία του χρόνου σημειώθηκαν μεγάλες αλλαγές σε Δημοτική, Μέση και Τεχνική Εκπαίδευση και το εκπαιδευτικό μας σύστημα προσπαθούσε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κοινωνίας και να εξελίσσεται συνεχώς. Παράλληλα, νέοι τομείς και νέες διευθύνσεις εντάχθηκαν κάτω από την ομπρέλα του Υπουργείου, μετατρέποντάς το σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό οργανισμό. Το 1968 δημιουργήθηκε η Μορφωτική Υπηρεσία, η οποία το 1992 μετονομάστηκε σε Πολιτιστικές Υπηρεσίες, που είναι το αρμόδιο Τμήμα για την ανάπτυξη του σύγχρονου πολιτισμού.

Το 1972 ιδρύεται το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, καλύπτοντας έκτοτε τις επιμορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών μας και στηρίζοντάς τους στην προσπάθεια για συνεχή βελτίωση. Τον Ιούνιο του 2002 εντάχθηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο η ενοποιημένη Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων, που ανέλαβε τον ρόλο της έκδοσης σχολικών εγχειριδίων, στη βάση των αναλυτικών προγραμμάτων που συνεχώς διαμορφώνονταν. Θα ήταν μεγάλη παράλειψη, αν σε αυτό το σημείο δεν εξέφραζα τις θερμές μας ευχαριστίες προς τις ελληνικές κυβερνήσεις για την αποστολή εκατοντάδων χιλιάδων σχολικών βιβλίων όλα αυτά τα χρόνια και τη γενικότερη στήριξή τους στην παιδεία της Κύπρου. Τον Ιούνιο του 2008 δημιουργήθηκε το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης, η λειτουργία του οποίου εντάχθηκε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Το έργο του Υπουργείου Παιδείας ενισχύεται με το Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών, το οποίο ιδρύθηκε από το 1964, ενώ το Γραφείο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων είναι από το 2009 το τμήμα που συμβάλλει στην αποτελεσματική και δημιουργική συμμετοχή του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού στο ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι.

Σταθμός στην κυπριακή ιστορία, και όχι μόνο στην κυπριακή εκπαίδευση, αποτέλεσε η ίδρυση του Πανεπιστημίου Κύπρου το 1989 στη Λευκωσία. Ακολούθησε η ίδρυση του Ανοικτού Πανεπιστημίου το 2002, του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου το 2004 στη Λεμεσό και από το 2009 των πέντε Ιδιωτικών Πανεπιστημίων. Η λειτουργία Πανεπιστημίων συνέβαλε καταλυτικά στην αναβάθμιση του μορφωτικού επιπέδου της κοινωνίας μας και έδωσε την ευκαιρία σε χιλιάδες νέους να αποκτούν ισάξια με το εξωτερικό πανεπιστημιακή μόρφωση μέσα στη χώρα τους.

Το Υπουργείο μας δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη νεολαία και τα θέματα που την απασχολούν. Ο Οργανισμός Νεολαίας Κύπρου, που λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, προσφέρει στους νέους την ευκαιρία για ενεργό συμμετοχή στα κοινά. Αρμοδιότητα του Οργανισμού είναι η υποβολή εισηγήσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο, μέσω του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, για τη διαμόρφωση πολιτικής σχετικά με την πρόοδο και την ευημερία των νέων, την παροχή ευκαιριών, τη δημιουργική και υγιή απασχόληση και γενικά την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που τους απασχολούν.

To 1993 ιδρύθηκε το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 (ΣΙΜΑΕ), το οποίο υπάγεται διοικητικά στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού και μεριμνά για τους ιστορικούς χώρους και τα μνημεία που σχετίζονται με τον Αγώνα, για τη συλλογή και τη διαφύλαξη των κειμηλίων, καθώς και την μελέτη, την τεκμηρίωση και την εν γένει προβολή του Απελευθερωτικού Αγώνα.

Τον ίδιο χρόνο, επί υπουργίας Κλαίρης Αγγελίδου, το Υπουργείο Παιδείας μετονομάστηκε σε Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, καταξιώνοντας έτσι τον πολιτισμό μας και καθιερώνοντάς τον ως ένα από τα απαραίτητα συστατικά μιας κοινωνίας με ψηλό βιοτικό επίπεδο και κουλτούρα.

Ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου, ο οποίος ιδρύθηκε το 1971 και εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού, αναπτύσσει δραστηριότητες που περιλαμβάνουν μια πληθώρα συναφών προς τη θεατρική πράξη δράσεων, οι οποίες  χαρακτηρίζονται, πέρα από τον καλλιτεχνικό, και από κοινωνικοπολιτικό προσανατολισμό. Στόχος του ΘΟΚ είναι η προαγωγή της θεατρικής παιδείας στην Κύπρο και η αισθητική  καλλιέργεια του λαού καθώς και η ανάπτυξη καλλιτεχνικών σχέσεων μεταξύ του κυπριακού θεατρικού κόσμου, της Ελλάδας και άλλων χωρών. Ο Οργανισμός απέκτησε τη δική του στέγη το 2012.

Σημαντικό κομμάτι του οικοδομήματός μας αποτελεί και ο αθλητισμός, τομέας με παράδοση που πάει χιλιάδες χρόνια πίσω, από τις συμμετοχές μας στους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ανάπτυξη του εξωσχολικού αθλητισμού, ο συντονισμός της αθλητικής ζωής του τόπου μας, η καλλιέργεια του ολυμπιακού ιδεώδους και η προβολή της Κύπρου στον διεθνή αθλητικό χώρο αποτελούν βασικούς στόχους του Κυπριακού Οργανισμού Αθλητισμού, που λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου μας. Η Κύπρος έχει αναδείξει σπουδαίους αθλητές και με τα ταλέντα της καταφέρνει να είναι παρούσα στις σπουδαιότερες αθλητικές διοργανώσεις.

Η ιστορία και οι τομείς δραστηριοτήτων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού είναι συνδεδεμένοι με την κοινωνία και τη διαχρονική της εξέλιξη. Έχουν επιτευχθεί πολλά και σημαντικά αυτά τα χρόνια. Για αυτό και οφείλουμε μεγάλη τιμή στους διατελέσαντες Υπουργούς Παιδείας για την προσφορά τους στην Εκπαίδευση, τον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό. Τους αναφέρω όλους ονομαστικά: Κ ωνσταντίνος Σπυριδάκις, Φρίξος Πετρίδης, Ανδρέας Κούρος, Ανδρέας Μικελλίδης, Χρυσόστομος Σοφιανός, Νίκος Κονομής, Πάνος Ιωάννου, Στέλιος Κατσελλής, Ανδρέας Χριστοφίδης, Ανδρέας Φιλίππου, Χριστόφορος Χριστοφίδης, Κλαίρη Αγγελίδου, Γεώργιος Χατζηνικολάου, Λυκούργος Κάππας, Ουράνιος Ιωαννίδης, Πεύκιος Γεωργιάδης, Άκης Κλεάνθους, Ανδρέας Δημητρίου, Γιώργος Δημοσθένους, Κυριάκος Κενεβέζος.

Οι απαιτήσεις της κοινωνίας αλλάζουν συνεχώς, ζούμε σε ένα περιβάλλον ανταγωνιστικό και απαιτητικό, που συνεχώς μεταβάλλεται και εξελίσσεται κι εμείς καλούμαστε να κτίσουμε πάνω στην κληρονομιά που βρήκαμε και να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα. Σεβόμενοι όσα επιτεύχθηκαν μέχρι σήμερα προχωρούμε, με βάση και το πρόγραμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη, σε ολοκληρωτικό εκσυγχρονισμό της εκπαιδευτικής πολιτικής και των δομών του Υπουργείου και στηρίζουμε την αναβάθμιση του αθλητισμού και του πολιτισμού.

Μια σειρά από προτάσεις πολιτικής βρίσκονται στο στάδιο είτε της υλοποίησης, είτε της τελικής διαμόρφωσης. Τον ερχόμενο Σεπτέμβριο εφαρμόζονται τα Νέα Ωρολόγια Προγράμματα σε Γυμνάσια και Λύκεια. Τα Αθλητικά και Μουσικά Λύκεια λειτουργούν σε όλη την Κύπρο, ενώ δημιουργούνται τα πρώτα Μουσικά και Αθλητικά Γυμνάσια. Προχθές εγκαινιάσαμε έναν ακόμη νέο θεσμό, αυτόν του θερινού δημόσιου σχολείου. Ήδη ολοκληρώνονται και τα Νέα Αναλυτικά Προγράμματα, με τα οποία θα στηριχθούν οι νέοι στόχοι της εκπαίδευσης.

Σήμερα εγκρίθηκε   από το Υπουργικό Συμβούλιο και θα κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση, η πρόταση για την κατάργηση του Καταλόγου Διοριστέων και η εφαρμογή ενός νέου Συστήματος Διορισμού στην εκπαίδευση, πιο αντικειμενικού και πιο αξιοκρατικού. Η ιστορική αυτή απόφαση ολοκληρώνει μια προσπάθεια που ξεκίνησε πολλά χρόνια πριν και με την έγκριση του σχετικού νομοσχεδίου από τη Βουλή θα τεθεί τέλος σε ένα αναχρονιστικό τρόπο διορισμού, που δεν εξασφάλιζε κατ’ ανάγκην την καλύτερη ποιότητα.

Παράλληλα, έχει ολοκληρωθεί η πρόταση για το νέο Σύστημα Επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και βρίσκεται σε εξέλιξη η διαμόρφωση της πρότασης για το Νέο Σύστημα Αξιολόγησής τους, προτάσεις οι οποίες θεωρούμε ότι θα συμβάλουν καθοριστικά στην ενίσχυση του έργου των εκπαιδευτικών και στην αναβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Μια σειρά από αλλαγές και καινοτομίες επιχειρούνται επίσης στα θέματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, του πολιτισμού, του αθλητισμού και της νεολαίας. Νιώθουμε ότι στις αλλαγές που δρομολογούμε έχουμε σύμφωνη τη γνώμη της κοινωνίας, που απαιτεί να δει την εισαγωγή πολιτικών, που θα κάνουν την παιδεία μας δικαιότερη και πιο αξιοκρατική.

Τιμώντας μια πορεία 50 χρόνων του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, πολλά μπορούμε να πούμε για τη συμβολή του στην κυπριακή κοινωνία. Μέσα από τις εκδηλώσεις που προγραμματίζουμε, θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε αυτό το πολύπλευρο έργο. Συγκεκριμένα πρόκειται να διοργανωθούν οι ακόλουθες δράσεις:

1.      Δευτέρα, 12 Οκτωβρίου 2015, Εμβληματική Εκδήλωση στην παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Αναστασιάδη. Στην εκδήλωση τα Μουσικά μας Λύκεια θα παρουσιάσουν καλλιτεχνικό πρόγραμμα και μαθητές Δημοτικών Σχολείων έκθεση έργων τέχνης.

2.      Σάββατο, 17 Οκτωβρίου 2015, «Συνάντηση Ιδεών για την Παιδεία και τον Πολιτισμό».

3.      Παρασκευή και Σάββατο, 4-5 Δεκεμβρίου 2015, Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα «Πολιτικές και Θεσμοί του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού τα τελευταία 50 χρόνια».

Όλες οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στο Συνεδριακό Κέντρο Φιλοξενία στη Λευκωσία.

4. Παράλληλα με αυτά, ετοιμάζεται ντοκιμαντέρ για την ιστορία του Υπουργείου Παιδείας, σε συμπαραγωγή με το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου.

5.  Σήμερα σας παρουσιάζουμε τη νέα ιστοσελίδα ( http://50chrona.moec.gov.cy) που κατασκευάστηκε για τον ίδιο σκοπό. Πέρα από την ιστορία του Υπουργείου και τις δράσεις των διαφόρων διευθύνσεων, η ιστοσελίδα φιλοξενεί και τις «Αναμνήσεις» όσων συνδέθηκαν με οποιοδήποτε τρόπο με το εκπαιδευτικό σύστημα της Κύπρου. Ο καθένας μας θα μπορεί να ανεβάσει φωτογραφίες από τα μαθητικά του χρόνια.

Στα πλαίσια των 50 χρόνων λειτουργίας του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, διοργανώθηκε διαγωνισμός για το Λογότυπο των 50χρονων ανάμεσα σε μαθητές και φοιτητές, τους οποίους σήμερα θα βραβεύσουμε για τα πρωτότυπα και ενδιαφέροντα εμβλήματα που μας παρουσίασαν.

Χορηγός επικοινωνίας όλων των εκδηλώσεων και των δραστηριοτήτων μας θα είναι το Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου, το οποίο και ευχαριστούμε θερμά.

Στόχος μας στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού δεν είναι να συνεχίσουμε απλώς ό,τι βρήκαμε. Έχουμε υποχρέωση να βελτιώσουμε όσα παραλάβαμε, να αναβαθμίσουμε την παιδεία και τον αθλητισμό και να αναδείξουμε τον σπουδαίο μας πολιτισμό. Το απαιτεί η κοινωνία, το απαιτούν οι προσδοκίες της εποχής.