Χαιρετισμός Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Ν. Αναστασιάδη στο συνέδριο του “The Economist”

Χαιρετισμός Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Ν. Αναστασιάδη στο συνέδριο του “The Economist” με θέμα: “Reinventing Cyprus – On the Road to Recovery 04/11/2014 Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα εδώ για να χαιρετίσω τις εργασίες του 10ου Συνεδρίου του Economist στη Κύπρο. Η περσινή Σύνοδος βρήκε την Κυπριακή Δημοκρατία να διέρχεται μια από τις κρισιμότερες περιόδους στη σύγχρονη οικονομική ιστορία της. Να σας θυμίσω ότι αναλάβαμε τον Μάρτιο του 2013 τη διακυβέρνηση, με ένα τραπεζικό σύστημα υπό κατάρρευση, με τα δημόσια οικονομικά εξαθλιωμένα, την οικονομία σε ύφεση και τη χώρα εκτός αγορών και χωρίς πρόγραμμα στήριξης. Είκοσι μήνες μετά την υπογραφή του Μνημονίου με την Τρόικα μπορώ πλέον με αυτοπεποίθηση και σιγουριά να δηλώσω ότι γυρίζουμε σελίδα. Η κυπριακή οικονομία βρίσκεται πλέον σε τροχιά ανάκαμψης. Η πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο θέμα των νομοσχεδίων για τις εκποιήσεις, αποκαθιστά πλήρως τη συνταγματική τάξη και θα επιτρέψει την απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης από το πρόγραμμα στήριξης, μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η ικανότητα της Κύπρου να χρηματοδοτήσει από μόνη της τις ανάγκες της. Οι σχετικές ρυθμίσεις που έγιναν, και θα συμπληρωθούν με την ολοκλήρωση του πλαισίου αφερεγγυότητας μέχρι το τέλος του χρόνου, διασφαλίζουν τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και δίνουν την ευκαιρία τους δανειζομένους που πλήγηκαν από την οικονομική κρίση να ανακάμψουν. Κυρίες και κύριοι, Από τον Μάρτιο του 2013 έχουν γίνει τεράστια βήματα προόδου στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα. Νέες διοικήσεις και διευθύνσεις έχουν αναλάβει σε όλες τις κυπριακές τράπεζες, και έχει ενισχυθεί η εποπτεία. Έχει ανακεφαλαιοποιηθεί ο Συνεργατισμός, και το σημαντικότερο, ξένα κεφάλαια έχουν επενδυθεί τόσο στη Τράπεζα Κύπρου όσο και στην Ελληνική Τράπεζα. Κάτι που αποτελεί ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης στην οικονομία μας από τους πιο δύσπιστους κριτές. Τους διεθνείς επενδυτές. Τα πρόσφατα επιτυχή αποτελέσματα της πανευρωπαϊκής άσκησης Αντοχής σε Προσομοιώσεις Ακραίων Καταστάσεων (stress tests), μιας ομολογουμένως ιδιαίτερα σκληρής σε επίπεδο έλεγχων άσκησης, αναδεικνύουν και επιβεβαιώνουν την οριστική σταθεροποίηση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Κύπρου. Οι εσωτερικοί περιορισμοί κεφαλαίων έχουν αρθεί εντελώς, πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι και οι ποιο αισιόδοξοι ανέμεναν. Παράλληλα, οι συναλλαγές με το εξωτερικό γίνονται ουσιαστικά χωρίς εμπόδια. Στον τομέα των δημόσιων οικονομικών λάβαμε δύσκολες και τολμηρές αποφάσεις, χωρίς όμως να πλήξουμε το κοινωνικό σύνολο. Στοχεύσαμε και περιορίσαμε τις δαπάνες χωρίς να καταφύγουμε σε σκληρά μέτρα που εφαρμόστηκαν σε άλλες χώρες, είτε με κάθετες μειώσεις των κοινωνικών δαπανών, είτε με ιδιαίτερα επώδυνες για το κοινωνικό σύνολο φορολογίες. Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας αναφέρω ότι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, το πρωτογενές ισοζύγιο για το 2014, προβλέπεται ότι θα κινηθεί σε θετικά επίπεδα. Κάτι που συνάδει και με την ανάκαμψη του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας. Όσον αφορά την ανεργία, η μείωση της, αποτελεί για την Κυβέρνηση πρώτιστο μέλημα. Ξέρουμε ο δείκτης της ανεργίας είναι ο πιο δύσκολος να διορθωθεί και ότι το πρόβλημα θα επιλυθεί οριστικά μόνο όταν οι μηχανές της οικονομίας πάρουν για τα καλά μπροστά και επιστρέψει η ανάπτυξη. Δεν μπορούμε όμως να αγνοήσουμε ότι με την σταθεροποίηση της οικονομίας, για πρώτη φορά από το 2007 ο αριθμός των ανέργων άρχισε να μειώνεται. Ανακόψαμε μια ξέφρενη πορεία ανόδου της ανεργίας που συνεχίστηκε για έξι κατά σειρά χρόνια. Το ίδιο ισχύει και με την αναστροφή των αξιολογήσεων της κυπριακής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Τις συνεχιζόμενες κατά σειρά πολλών χρόνων υποβαθμίσεις έχουν αρχίσει να διαδέχονται σημαντικές αναβαθμίσεις, οι οποίες μαζί με την επιστροφή της Κύπρου στις διεθνείς αγορές ένα μόλις χρόνο μετά την υπογραφή του Μνημονίου, και με ένα πολύ ευνοϊκό επιτόκιο, δίνουν ένα δυνατό μήνυμα. Το μήνυμα της ένδειξης εμπιστοσύνης για τη χώρα. Κυρίες και κύριοι, Παρόλο που η κατάσταση είναι σαφώς βελτιωμένη, σε καμία περίπτωση δεν επαναπαυόμαστε. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι ο δρόμος προς την πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης είναι μακρύς και επίπονος. Η έμφαση τώρα στρέφεται προς τις τόσο αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Θέλουμε να εφαρμόσουμε το δικό μας, ‘Κυπριακό μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα’ το οποίο εμείς θα καθορίσουμε και δεν θα μας επιβάλλεται εκ των έξω. Οφείλουμε όχι μόνο να προχωρήσουμε αλλά και να εμβαθύνουμε σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θα οδηγήσουν στη νέα Κύπρο που όλοι ονειρευόμαστε. Σε μια ευρεία διοικητική και αναπτυξιακή μεταρρύθμιση που θα βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον, που θα κάνει την Κύπρο πραγματικά ελκυστική για τις επενδύσεις, που θα οδηγήσει στην πραγματικά βιώσιμη ανάπτυξη. Να απλοποιήσουμε πολύπλοκες διαδικασίες, να μειώσουμε τη γραφειοκρατία και να καταστίσουμε την Κύπρο ένα ανταγωνιστικό προορισμό για τις επενδύσεις, ξένες αλλά και ντόπιες. Σκοπός μας είναι η μετατροπή της δημόσιας διοίκησης σε ένα ευέλικτο οργανισμό που στόχο έχει την καλύτερη εξυπηρέτηση της οικονομίας και του κοινωνικού συνόλου. Μια δημόσια διοίκηση η οποία θα δημιουργεί προοπτικές και όχι αχρείαστα κανονιστικά εμπόδια στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Οφείλουμε να απελευθερώσουμε τη δυναμική του ιδιωτικού τομέα. Και εδώ θέλω να κάνω μια ιδιαίτερη μνεία στη συμβολή του στην προσπάθεια της χώρας να ξεπεράσει την κρίση. Σε αυτόν οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η επιτυχής πορεία σταθεροποίησης που ακολουθήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια αφού βασικοί παραγωγικοί τομείς της κυπριακής οικονομίας όπως για παράδειγμα οι χρηματοοικονομικές και επαγγελματικές υπηρεσίες, ο τουρισμός και η ναυτιλία κατάφεραν να αντέξουν την άνευ προηγουμένου κρίση και να κρατήσουν την κυπριακή οικονομία όρθια. Ιδιαίτερη αναφορά θέλω όμως να κάνω και στη στάση και συνεισφορά όλων των κοινωνικών εταίρων αλλά και των εργαζομένων, η οποία ήταν καταλυτική στην προσπάθεια της χώρας να ξεπεράσει την κρίση. Ήταν μια στάση εθνικής συλλογικής ευθύνης η οποία πρέπει να συνεχιστεί γιατί η δυναμική της κυπριακής οικονομίας είναι πολύ μεγαλύτερη. Και μαζί πρέπει να πορευτούμε σε ένα μεταρρυθμιστικό χάρτη που θα αλλάξει τη χώρα προς το καλύτερο. Πέραν των παραδοσιακών κλάδων της οικονομίας θέλουμε να ανοίξουμε τον δρόμο και σε νέους τομείς. Ο τομέας της ενέργειας τόσο σε σχέση με το φυσικό αέριο όσο και με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο τόσο στις πολιτικές όσο και στις οικονομικές εξελίξεις του τόπου μας για τα επόμενα χρόνια. Μελετούμε προσεκτικά όλα τα δεδομένα και όλες τις εναλλακτικές επιλογές, προωθώντας ταυτόχρονα τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές που δημιουργούνται για επενδύσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα της βιομηχανίας υδρογονανθράκων. Άλλος ένας βασικός πυλώνας μεταρρύθμισης είναι ο τομέας της υγείας. Δεν νοείται η Κύπρος να συνεχίζει να παραμένει η μόνη χώρα στην ΕΕ χωρίς ένα εθνικό σύστημα υγείας. Παρά το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, οδεύουμε στην εφαρμογή ενός προσεκτικά σχεδιασμένου συστήματος υγείας με στόχο την παροχή ποιοτικής φροντίδας σε όλους τους πολίτες. Με μία μόνο προϋπόθεση. Την οικονομική του βιωσιμότητα, που μεταξύ άλλων επιβάλλει τη διοικητική και οικονομική αυτονόμηση των δημοσίων νοσοκομείων. Μια άλλη βασικότατη μεταρρύθμιση αλλά και προτεραιότητα για την Κυβέρνηση είναι η δημιουργία ενός πραγματικού κράτους πρόνοιας. Που θα στηρίζει αυτούς που πραγματικά έχουν ανάγκη, αντί να δίνει αστόχευτες παροχές, πολλές φορές στους ‘έχοντες’, αφήνοντας παράλληλα εκτεθειμένες τις πραγματικά ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Η εφαρμογή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος μέσω του εξορθολγισμού των διάσπαρτων παροχών, όχι μόνο δεν μειώνει τις συνολικές κοινωνικές παροχές, αλλά έχει δώσει φέτος την ευκαιρία σε 17,000 συμπολίτες οι οποίοι έχουν ανάγκη, και οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν ήταν δικαιούχοι κανενός επιδόματος, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι, να αιτηθούν το κοινωνικό αυτό εισόδημα. Ένα εισόδημα που δεν θα τους κάνει πλούσιους αλλά θα τους παρέχει την ευχέρεια μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης όπως αρμόζει στον κάθε Ευρωπαίο πολίτη. Έχουμε επίσης προχωρήσει σε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα προώθησης των αποκρατικοποιήσεων με ένα πολύ συγκεκριμένο και στοχευμένο τρόπο. Θέλω να τονίσω ότι οι αποκρατικοποιήσεις δεν γίνονται με μόνο στόχο το δημοσιονομικό κέρδος, αλλά είναι μια εξόχως διαρθρωτική αλλαγή που θα φέρει ξένες επενδύσεις και θα τονώσει την ανταγωνιστικότητα σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας, όπως είναι οι τηλεπικοινωνίες και τα λιμάνια. Κυρίες και κύριοι, Ακριβώς ένα χρόνο πριν, από το βήμα του Συνεδρίου του Economist είχα απαντήσει θετικά στο ερώτημα του Συνεδρίου για το εάν η οικονομία της Κύπρου βρίσκεται σε θετική πορεία αναδιάρθρωσης. Ένα χρόνο μετά, είμαι πάλι στην ευχάριστη θέση να απαντήσω θετικά. Ναι, η κυπριακή οικονομία και ο τραπεζικός τομέας έχουν πλέον σταθεροποιηθεί. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου για την δημιουργία ενός νέου οικονομικού μοντέλου για τη χώρα. Τα θετικά αποτελέσματα δεν μας εφησυχάζουν και δεν σηματοδοτούν τη χαλάρωση της προσπάθειας. Μας δίνουν την δύναμη να συνεχίσουμε με την ίδια συνέπεια και αποφασιστικότητα για πιο ριζικές μεταρρυθμίσεις, για πιο βαθιές τομές. Και έτσι θα πορευτούμε.