Ομιλία
του Προέδρου της Δημοκρατίας
κ. Ν.
Αναστασιάδη
για την Παγκόσμια Ημέρα του ΟΗΕ
για την Παγκόσμια Ημέρα του ΟΗΕ
Θα
ήθελα να σας καλωσορίσω και να σας
ευχαριστήσω για την παρουσία σας στην
εκδήλωση του Συνδέσμου Ηνωμένων Εθνών
Κύπρου για την ημέρα των Ηνωμένων Εθνών.
Του
διεθνούς οργανισμού που ιδρύθηκε από
την αδήριτη ανάγκη αποτροπής των
τραυματικών ιστορικών εμπειριών δύο
παγκοσμίων πολέμων και τη συλλογική
συνείδηση για διατήρηση της ειρήνης
και ασφάλειας, εφαρμογή του διεθνούς
δικαίου και της αποτελεσματικής
προστασίας των θεμελιωδών ελευθεριών
και ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των
πολιτών, ανεξαρτήτως φύλου, φυλετικής
ή εθνικής καταγωγής, θρησκείας ή
πεποιθήσεων.
Έχοντας
ως πρώτιστο στόχο την προώθηση των
βασικών αρχών των Ηνωμένων Εθνών, είμαστε
υποχρεωμένοι, μέσω μιας αυτοκριτικής
προσέγγισης, να παραδεχτούμε ότι τα όσα
ανησυχητικά επισυμβαίνουν σήμερα
απειλούν την κυριαρχία των κρατών και
την περιφερειακή και παγκόσμια
σταθερότητα, με κίνδυνο ανατροπής της
ισχύουσας παγκόσμιας τάξης.
Και
αναφέρομαι, βεβαίως, σε πράξεις
τρομοκρατίας, προσάρτησης
περιοχών με παράνομη χρήση βίας,
χρηματοδότησης και υπόθαλψης αποσχιστικών
κινημάτων, θρησκευτικού φονταμενταλισμού
και βίαιων μετακινήσεων εκατομμυρίων
ανθρώπων.
Συνεπώς,
η παγκόσμια ημέρα του Οργανισμού Ηνωμένων
Εθνών που τιμούμε σήμερα αποτελεί μια
ευκαιρία περισυλλογής και συναίσθησης
των ευθυνών που αναλογούν τόσο στις
κυβερνήσεις έκαστης χώρας όσο και
συλλογικά μέσω της συμμετοχής μας στον
ΟΗΕ.
Τούτο
καθίσταται ιδιαίτερα αναγκαίο εάν
αναλογιστεί κανείς πως στη σημερινή
εποχή της παγκοσμιοποίησης όλες οι
χώρες επηρεάζονται, με τον ένα ή τον
άλλο τρόπο, από γεγονότα που εκτυλίσσονται
σε οποιαδήποτε χώρα ή περιοχή, αν και
σε ανόμοια κλίμακα και σε διαφορετική
χρονική περίοδο.
Κύριες
και κύριοι,
Δεν
είναι πρόθεση μου με κανέναν τρόπο να
μειώσω την πολυδιάστατη συνεισφορά των
Ηνωμένων Εθνών σε πληθώρα περιπτώσεων,
όπως και στην Κύπρο, κατά τις τελευταίες
εφτά δεκαετίες.
Αυτό
που επιθυμώ να τονίσω είναι το ότι
απαιτούνται περαιτέρω κοινές δράσεις
μέσω μιας αμοιβαίας κατανόησης, ότι
παρά τις επιμέρους διαφορές μας, η πορεία
προς την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη
δημοκρατία μπορεί να επιτευχθεί μόνο
μέσω των προνοιών του Χάρτη του ΟΗΕ.
Ως
εκ τούτου, η ενίσχυση του ρόλου του
Οργανισμού, η τήρηση των αρχών του Χάρτη
και η εφαρμογή των ψηφισμάτων του, είναι
απαραίτητες προϋποθέσεις για τη
διασφάλιση της αποτελεσματικότητας
τόσο των αποφάσεων όσο και των δράσεων
του, με στόχο την αποφασιστική
αντιμετώπιση
νέων και μακροχρόνιων απειλών.
Συναφώς,
εάν αποφάσεις ή ψηφίσματα που είναι
βασισμένα στο διεθνές δίκαιο ή που
καταδικάζουν τις παραβιάσεις των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τα κυριαρχικά
δικαιώματα των κρατών-μελών του ΟΗΕ δεν
εφαρμόζονται ή δεν επιβάλλονται, τότε
αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως ανοχή ή ακόμη
και επιβράβευση της αυθαιρεσίας.
Σε
αυτήν την περίπτωση, οι παραβιάσεις
δύναται να διατηρούνται επ’ άπειρον,
εξυπηρετώντας τα συμφέροντα και τις
σκοπιμότητες των όσων παραβιάζουν τον
Χάρτη, σε βάρος του διεθνούς δικαίου
και των οικουμενικών αρχών και αξιών
του Οργανισμού, κάτι που ενδεχόμενα ως
κλασικότερο παράδειγμα μπορεί να
θεωρηθεί η χώρα μας μαζί βεβαίως και με
άλλες περιοχές.
Δυστυχώς,
η μη εφαρμογή των σχετικών ψηφισμάτων
του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων
Εθνών για το Κυπριακό και η αδυναμία
της διεθνούς κοινότητας να υποχρεώσει
την Τουρκία να σεβαστεί τα εν λόγω
ψηφίσματα και τους κανόνες και αρχές
του διεθνούς δικαίου, συντελεί όχι μόνο
στη συνέχιση της κατάφωρης παραβίασης
των δικαιωμάτων και των δικαίων της
Κύπρου και του κυπριακού λαού, στο σύνολό
του, αλλά αντίθετα υποθάλπει την αύξηση
της τουρκικής αδιαλλαξίας ή ακόμη και
περαιτέρω προκλήσεις προς υπονόμευση
της διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Θα
ήμουν πραγματικά ιδιαίτερα ευτυχής εάν
κατά τη σημερινή μου παρέμβαση υπήρχαν
εκείνες οι συνθήκες που θα μου επέτρεπαν
να μιλώ για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις.
Θα ήμουν ιδιαίτερα ευτυχής αν αντί να
αναφέρομαι σε παραβιάσεις των κυριαρχικών
δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας,
αναφερόμουν σε προσεγγίσεις κατά τη
διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Δυστυχώς,
και παρά τις πολλαπλές υποσχέσεις, παρά
τη σωρεία των δεσμεύσεων ή διακηρύξεων,
ελάχιστες μέρες πριν από την έναρξη του
τρίτου κύκλου ουσιαστικών συνομιλιών,
μετά τον διορισμό του νέου Ειδικού
Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του
ΟΗΕ,
είχαμε την κατάφορη παραβίαση των
κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής
Δημοκρατίας
από πλευράς Τουρκίας, με αποτέλεσμα
αντί του διαλόγου να έχουμε δυστυχώς
την εξ ανάγκης αναστολή της συμμετοχής
μου στον διάλογο και αντί της προόδου
την οπισθοδρόμηση.
Θέλω
να ελπίζω ότι όσοι εμπλέκονται στην
προσπάθεια ειρηνικής επίλυσης του
Κυπριακού, όσοι σέβονται τις αρχές και
τις αξίες των Ηνωμένων Εθνών, όσοι
ιδιαίτερα από τους εταίρους μας στην
ΕΕ αισθάνονται αντιλαμβάνονται και
καταγράφουν την παραβίαση των ευρωπαϊκών
αρχών και αξιών, θα συμβάλουν μέσα από
αποφασιστικές δράσεις, έτσι ώστε να
τερματιστεί αυτή η νέα απαράδεκτη
κατάσταση που καταγράφεται που δεν
αποτελεί απλώς την παραβίαση των
κυριαρχικών δικαιωμάτων μιας χώρας,
αλλά τη διατάραξη της ειρήνης.
Θέλω
και εύχομαι το συντομότερο δυνατόν να
συνειδητοποιήσει η Τουρκία ότι ο μόνος
δρόμος για να υπάρξει όφελος, όχι απλώς
των Τουρκοκυπρίων, αλλά και των γειτόνων
στην περιοχή, ή και ευρύτερα της ειρήνης,
και όσων επιδιώκουν τα Ηνωμένα Έθνη,
είναι να τερματίσει τις παραβιάσεις
των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής
Δημοκρατίας για να επιτρέψει ώστε μέσα
από έναν ειλικρινή ουσιαστικό διάλογο
να προχωρήσουμε το συντομότερο δυνατόν
στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος.
Η
ανεύρεση υδρογονανθράκων δεν θα πρέπει
ποτέ να αποτελεί την αιτία τριβής ή
συγκρούσεων. Αντίθετα μπορεί να αποτελέσει
την αιτία έτσι ώστε να μπορέσουμε μέσα
από τη συνεργασία να
δώσουμε
τη δυνατότητα αξιοποίησης και ευημερίας
του συνόλου του κυπριακού λαού.
Οι
υδρογονάνθρακες, όπως έχω πει κατ’
επανάληψη, ανήκουν στο κράτος. Η διάθεση
των πόρων από την αξιοποίηση βεβαίως
και θα ωφελήσει το σύνολο των κατοίκων,
αλλά και όχι μόνον διότι οι πρώτιστες
που θα ωφεληθούν θα είναι οι γειτονικές
χώρες,
και
δεν έχουμε λόγο να αρνηθούμε, κατά την
αξιοποίηση του φυσικού πλούτου, να είναι
μεταξύ των αγοραστών βεβαίως και η
Τουρκία.
Και
συνεπώς μέσα από τη συνεργασία,
χρησιμοποιώντας το φυσικό πλούτο ως
κίνητρο, μπορούμε να επισπεύσουμε την
επίλυση του Κυπριακού. Μπορούμε να
συνδράμουμε, και ιδιαίτερα η Τουρκία
να συνδράμει, στο να εξευρεθεί το
συντομότερο μια λύση που δεν θα αφήνει
νικητές και ηττημένους. Μια λύση η οποία
θα σέβεται τις αρχές και τις αξίες του
ΟΗΕ και της ΕΕ, που θα επιτρέπει την
ειρηνική συμβίωση, τη συνδημιουργία
μεταξύ των κατοίκων αυτού του νησιού.
Οι εντάσεις ποτέ δεν ωφέλησαν σε βάθος
χρόνου όσους τις προκαλούν. Θα πρέπει
να προβληματιστεί η Τουρκία για την
πολιτική των μηδενικών τάχα προβλημάτων
με τους γείτονες. Θα πρέπει να προβληματιστεί
πόσο έχει επιτύχει τους
στόχους
που έχει θέσει ή πόσο, αντίθετα, έχει
αποτύχει επιδιώκοντας μέσα από ένα
δόγμα που δεν εφάρμοσε να διαδραματίζει
ρόλο πρωταγωνιστή σε περιοχές που δεν
έχει ούτε τον έλεγχο ούτε και τις
επιτρεπόταν ποτέ να ασκήσει ένα ανάλογο
ρόλο.
Θα
ήτο παράλειψη μου εάν δεν μετάφερα την
εκτίμηση της Κυβέρνησης και των πολιτών
της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τα
Ηνωμένα Έθνη για τον ρόλο που έχουν
αναλάβει στο πλαίσιο της Αποστολής
Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα
του ΟΗΕ για εξεύρεση λύσης. Ένας ρόλος
που ευελπιστούμε πως σύντομα δεν θα
είναι αναγκαίος.
Ακόμη,
οφείλω να μεταφέρω ευχαριστίες προς
την Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ στην
Κύπρο, την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, η παρουσία της
οποίας για μισό σχεδόν αιώνα, συνιστά
την καλύτερη επιβεβαίωση της σημασίας,
αλλά και της ουσιαστικής βοήθειας που
ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών παρέχει
στον τόπο μας.
Θέλω
να ευχαριστήσω όλους, τα Ηνωμένα Έθνη,
τις χώρες που κατά καιρούς έχουν
αποστείλει στρατεύματά ή και άλλη
βοήθεια στην Κύπρο και τους αντιπροσώπους
του ΟΗΕ, από τότε μέχρι σήμερα, για τις
πολύτιμες υπηρεσίες τους προς την
πατρίδα μας. Ιδιαίτερα, θέλω να μνημονεύσω
τους 174 Ειρηνευτές, μέλη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ,
που έχασαν τη ζωή τους υπηρετώντας το
καθήκον στον τόπο μας.
Επιπλέον,
είναι άξιο αναφοράς ότι από την εποχή
της ανεξαρτησίας η Κύπρος επωφελήθηκε
ουσιαστικά και σε άλλους τομείς
δραστηριοτήτων του ΟΗΕ. Ειδικότερα, το
πρόγραμμα του ΟΗΕ για την ανάπτυξη (την
UNOPS και στη συνέχεια την UNDP), βοήθησε την
νεαρή Δημοκρατία στα πρώτα της βήματα
και την οδήγησε προς την κατεύθυνση της
οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης,
μέσω της παροχής τεχνικής βοήθειας και
υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων
του Οργανισμού.
Αγαπητοί
φίλες και φίλοι
Ευχόμενος
να έλθει σύντομα εκείνη η μέρα που οι
βασικές αρχές των Ηνωμένων Εθνών θα
κυριαρχούν στις σχέσεις των κρατών και
των εθνών και η ανθρωπότητα θα βιώνει
στην πράξη τους στόχους εκείνων που
δημιούργησαν τον Οργανισμό των Ηνωμένων
Εθνών, επιθυμώ να συγχαρώ τον Σύνδεσμο
Ηνωμένων Εθνών Κύπρου και τον Πρόεδρό
του για τη δράση τους και για τις
προσπάθειες που καταβάλλουν ώστε το
όραμα των Ηνωμένων Εθνών να καταστεί
συνείδηση και βίωμα στον καθένα από
εμάς.
--------------------
