Έρευνα της Υπηρεσίας Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών αναφορικά με εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus

Έρευνα της Υπηρεσίας Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών

αναφορικά με εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus

Ο περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμος του 2007. Ν.103(Ι)/2007 .

Έρευνα της Υπηρεσίας Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού αναφορικά με εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus.

Απόφαση

Η Υπηρεσία Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών του Υπουργείου Ενέργειας Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, είναι η Εντεταλμένη Υπηρεσία για την εφαρμογή του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου του 2007 Ν.103(Ι)/2007.

Τα καθήκοντα, αρμοδιότητες και εξουσίες της Εντεταλμένης Υπηρεσίας καθορίζονται στο Μέρος V, άρθρα 9 μέχρι και 14 του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου του 2007 Ν.103(Ι)/2007.

Αντικείμενο εξέτασης της παρούσας υπόθεσης αποτελεί η διεξαγωγή έρευνας από την Εντεταλμένη Υπηρεσία αναφορικά με αθέμιτη εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus.

Η αξιολόγηση των γεγονότων που συνθέτουν την παρούσα υπόθεση αποτελεί το ουσιαστικό υπόβαθρο της εξέτασης. Ως εκ τούτου, η παράθεση των σχετικών με την υπόθεση γεγονότων και δεδομένων καθίσταται αναγκαία και επιτακτική και προς τούτο παρατίθενται τα ουσιώδη γεγονότα που αφορούν την υπό εξέταση καταγγελία.

Η Υπηρεσία Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, ως η Εντεταλμένη Υπηρεσία στην εφαρμογή του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου του 2007 Ν. 103(Ι)/2007, διερεύνησε παράπονα από καταναλωτές, τα οποία αφορούν την Lidl Cyprus.

2

Συγκεκριμένα οι παραπονούμενοι ανέφεραν ότι η Lidl Cyprus διαφήμιζε ότι κατά την πασχαλινή περίοδο 2014, και συγκεκριμένα από τις 14 έως τις 19 Απριλίου 2014, θα διέθετε προς πώληση αρνίσιο κρέας σε τιμή προσφοράς. Τα παράπονα των καταναλωτών εστιάζονταν στο ότι οι προσφερόμενες ποσότητες αρνίσιου κρέατος ήταν πολύ μικρότερες της ζήτησης, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μη μπορούν να επωφεληθούν της προσφοράς, καθώς οι ποσότητες σε κάθε υπεραγορά Lidl εξαντλούνταν σε μικρό χρονικό διάστημα μετά τις 8 π.μ που οι υπεραγορές Lidl συνήθως ανοίγουν για τους καταναλωτές.

Η πιο πάνω προσφορά, αφορούσε αρνίσια σούβλα με τιμή πώλησης 4,44 €/κιλό, αρνίσια παϊδάκια με τιμή πώλησης 4,99 €/κιλό και αρνίσιο μπούτι με τιμή πώλησης 4,99 €/κιλό.

Στις 15, 16 και 17 Απριλίου 2014, μέλη της Εντεταλμένης Υπηρεσίας διενήργησαν έρευνα στις υπεραγορές Lild στην επαρχία Λευκωσίας και στην επαρχία Λάρνακας.

Κατά την έρευνα, τα μέλη της Εντεταλμένης Υπηρεσίας, ζήτησαν από τον υπεύθυνο της κάθε υπεραγοράς, όπως τους προμηθεύσει αντίγραφα στα οποία να φαίνονται οι ποσότητες αρνίσιου κρέατος που ήταν διαθέσιμες στην υπεραγορά κατά ημερομηνία και είδος κρέατος. Παράρτημα Ι

Στις 23 Απριλίου 2014, στάλθηκε επιστολή προς την Lidl Cyprus (Παράρτημα ΙΙ), σε σχέση με την υπό διερεύνηση υπόθεση, με την οποία της ζητήθηκε όπως αποστείλει τα κατωτέρω στοιχεία και πληροφορίες στην Εντεταλμένη Υπηρεσία:

1. Ποσότητες που διατέθηκαν κατά ημερομηνία, είδος κρέατος και κατάστημα.

2. Το ολοκληρωμένο διαφημιστικό πρόγραμμα της Lidl Cyprus για την εν λόγω προσφορά όπως ημερομηνίες, όνομα και μέσο δημοσίευσης και αριθμό δημοσιεύσεων κατά ήμερα.

Στις 25 Απριλίου 2014 λήφθηκε επιστολή από το δικηγορικό γραφείο «Λ. Παπαφιλίππου & Σια Δ.Ε.Π.Ε», το οποίο εκπροσωπεί την Lidl Cyprus (Παράρτημα ΙΙΙ), στην οποία η διατυπώθηκαν οι πιο κάτω απόψεις

1. Ότι την εβδομάδα 14 μέχρι 19 Απριλίου 2014 η Lidl Cyprus διέθεσε στην κυπριακή αγορά 20.000 κιλά νωπό αρνί (σούβλα, μπούτι και παϊδάκια). Η ποσότητα αυτή, όπως αναφέρετε στην επιστολή αντιστοιχεί περίπου σε 14.894 τεμάχια.

3

2. Ότι η πιο πάνω ποσότητα είναι επτά φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τις ποσότητες που είχε διαθέσει η Lidl Cyprus πέρσι στην αγορά την αντίστοιχη περίοδο.

3. Ότι η συνολική ποσότητα που διατέθηκε προς πώληση και το ποσοστό πώλησης για κάθε είδος αρνίσιου κρέατος ήταν:

· Αρνίσια σούβλα - διατέθηκαν και πωλήθηκαν συνολικά 9.688 τεμάχια.

· Αρνίσια παϊδάκια - διατέθηκαν και πωλήθηκαν συνολικά 3.310 τεμάχια.

· Αρνίσιο μπούτι - διατέθηκαν και πωλήθηκαν συνολικά 1.896 τεμάχια.

-

Ότι η αποδοχή στα συγκεκριμένα προϊόντα που υπήρξε από το καταναλωτικό κοινό όσο διήρκησε η προσφορά ξεπέρασε και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις της Lidl Cyprus.

Επίσης, η Lidl Cyprus παρέθεσε αναλυτικά την ποσότητα των πιο πάνω κρεάτων που είχε κατανεμηθεί για κάθε υπεραγορά Lidl σε όλη την Κύπρο για κάθε ημέρα ξεχωριστά, για την εβδομάδα που διήρκησε η προσφορά.

Επίσης, στην εν λόγω επιστολή η Lidl Cyprus ανέφερε ότι η συγκεκριμένη προσφορά διαφημίστηκε τηλεοπτικά, ηλεκτρονικά και μέσω διαφημιστικού φυλλαδίου και παρέθεσε το πρόγραμμα προβολής των τηλεοπτικών διαφημίσεων, καθώς επίσης αντίγραφα των έντυπων και ηλεκτρονικών διαφημίσεων.

Με βάση όλα τα πιο πάνω διαπιστώθηκε κατ’ αρχήν παράβαση του σημείου 5 του Παραρτήματος Ι του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου Ν. 103(Ι)/2007 στην υπό διερεύνηση εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus.

Συγκεκριμένα, στο εν λόγω σημείο του Νόμου αναφέρεται ότι η πρόσκληση για αγορά προϊόντων σε μια καθορισμένη τιμή, χωρίς να γίνεται γνωστή η ύπαρξη των οποιωνδήποτε εύλογων λόγων μπορεί να έχει ο εμπορευόμενος να πιστεύει ότι δε θα μπορέσει να προμηθεύσει ή να αναθέσει σε άλλον εμπορευόμενο να προμηθεύσει τα προϊόντα αυτά ή ισοδύναμά τους στην τιμή αυτή μέσα σε εύλογο διάστημα και σε εύλογες ποσότητες, λαμβανομένου υπόψη του προϊόντος, της κλίμακας διαφήμισης του προϊόντος και της τιμής που προσφέρεται (διαφήμιση «δόλωμα»), είναι παραπλανητική εμπορική πρακτική.

4

Η πιο πάνω κατ’ αρχήν παράβαση διαπιστώθηκε λαμβάνοντας υπόψη ότι, με βάση τα στοιχεία που συλλέχθηκαν κατά την έρευνα, όλες οι ποσότητες κρέατος που αναλογούσαν στην πρώτη ημέρα έναρξης της προσφοράς, οι οποίες παραλήφθηκαν από όλες τις υπεραγορές Lidl, εξαντλήθηκαν από τις πρώτες ώρες έναρξης της προσφοράς.

Το πιο πάνω, αποτελεί εύλογο λόγο που μπορεί να είχε ο εμπορευόμενος, στην προκειμένη περίπτωση η LIdl Cyprus, να πιστεύει ότι δε θα μπορέσει να προμηθεύσει τα προϊόντα της προσφοράς στην τιμή της προσφοράς και σε εύλογες ποσότητες. Η LIdl Cyprus θα μπορούσε είτε να προβεί σε ενέργειες αύξησης των ποσοτήτων της προσφοράς, αμέσως μετά τη διαπίστωση ότι οι ποσότητες εξαντλούνταν από τις πρώτες ώρες από το λειτουργίας των υπεραγορών, είτε να προβεί σε κατάλληλη γνωστοποίησή της προς το καταναλωτικό κοινό.

Κατά την έρευνα των μελών της Εντεταλμένης Υπηρεσίας, διαπιστώθηκε ότι στις υπεραγορές LIdl, στο τμήμα κρεάτων υπήρχε αναρτημένη η εξής ανακοίνωση, μετά την εξάντληση των αποθεμάτων της προσφοράς: «Αγαπητοί πελάτες, λόγω της μεγάλης ζήτησης στα νωπά προϊόντα προσφοράς “Αρνίσια Σούβλα / Μπούτι / Παϊδάκια” το απόθεμα των προϊόντων εξαντλήθηκε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ευχαριστούμε πολύ για την κατανόηση σας». Η εν λόγω πινακίδα δεν μπορεί να θεωρηθεί γνωστοποίησή του προβλήματος στο ευρύ καταναλωτικό κοινό, αλλά εκ των υστέρων ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού, ότι δηλαδή τα αποθέματα της ημέρας είχαν εξαντληθεί.

Η γνωστοποίηση θα έπρεπε να προειδοποιεί εκ των προτέρων το καταναλωτικό κοινό ότι η Lidl Cyprus δε θα μπορέσει να προμηθεύσει τα προϊόντα της προσφοράς στην τιμή της προσφοράς σε εύλογες ποσότητες και όχι απλά να ενημερώνει εκ των υστέρων τους καταναλωτές ότι οι ποσότητες εξαντλήθηκαν. Επίσης η γνωστοποίηση θα έπρεπε να ήταν ανάλογη με την έκταση της διαφήμισης της προσφοράς.

Με βάση τα έγγραφα που τηρούνται στο Αρχείο Εφόρου Εταιρειών (Παράρτημα Ι V), οι Συνέταιροι του Ομόρρυθμου Συνεταιρισμού Lidl Cyprus στην Κύπρο είναι οι εταιρείες:

1. LIDL HOLDING LIMITED, Εμπορίου 19, Ελεύθερη Ζώνη Εμπορίου, Αραδίππου, 7100, Λάρνακα, Κύπρος.

5

2. LIDL VENTURES CYPRUS LIMITED, Εμπορίου 19, Ελεύθερη Ζώνη Εμπορίου, Αραδίππου, 7100, Λάρνακα, Κύπρος.

Με βάση τα πιο πάνω, επιδόθηκε, στις 3 Ιουλίου 2014, στην Lidl Cyprus, επιστολή με ημερομηνία 01 Ιουλίου 2014, στην οποία παρατέθηκαν όλα τα πιο πάνω γεγονότα και ζητήθηκε από την Lidl Cyprus όπως φροντίσει η συγκεκριμένη εμπορική πρακτική μη επαναληφθεί στο μέλλον. Επίσης η Lidl Cyprus κλήθηκε όπως εκφράσει τις απόψεις της (γραπτώς, προφορικώς ή με εκπρόσωπό της) στην Υπηρεσία Ανταγωνισμού και Προστασίας Καταναλωτών του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανία και Τουρισμού βάση των προνοιών του άρθρου 12 του Νόμου Ν.103(Ι)/2007. Παράρτημα V.

Στις 15 Ιουλίου 2014, λήφθηκε επιστολή (Παράρτημα VΙ) από τ o δικηγορικό γραφείο ……………………………… το οποίο εκπροσωπεί την Lidl Cyprus, με ημερομηνία 14 Ιουλίου 2014, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής:

1. Η προσφορά των υπεραγορών Lidl προς το κοινωνικό σύνολο είναι πολύ ουσιαστική.

2. Η συνεργασία της Lidl Cyprus με όλες τις κρατικές υπηρεσίες είναι πλήρης και άμεση και ότι οι δραστηριότητες της ήταν πάντοτε μέσα στα νόμιμα πλαίσια. Η Lidl Cyprus ανέφερε επίσης ότι είναι η πρώτη φορά που η ίδια, μετά από έρευνα, φαίνεται να έχει παραβεί πρόνοιες του εν θέματι νόμου.

3. Στα πλαίσια της διερεύνησης του όλου θέματος η Lidl Cyprus συνεργάστηκε πλήρως με την Εντεταλμένη Υπηρεσία.

4. Στη συγκεκριμένη εμπορική πρακτική, μοναδική πρόθεση της Lidl Cyprus ήταν να προσφέρει μέσα στις γιορτές του Πάσχα, κρέας σε χαμηλές τιμές προς το καταναλωτικό κοινό.

5. Η ποσότητα κρέατος που διατέθηκε φέτος στην Κυπριακή αγορά ήταν 7 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τις ποσότητες που είχε διαθέσει η ίδια πέρσι στην αγορά την αντίστοιχη περίοδο.

6. Η αποδοχή που έτυχαν τα συγκεκριμένα προϊόντα από το καταναλωτικό κοινό όσο διήρκησε η προσφορά ξεπέρασε τις προβλέψεις της, ενώ λόγω της μικρής διάρκειας της προσφοράς, όπως ανέφερε, δεν υπήρχε η δυνατότητα να προβεί σε ενέργειες για να αυξήσει τις διαθέσιμες ποσότητες.

6

Επίσης, με την εν λόγω επιστολή, η Lidl Cyprus έθεσε ενώπιον της Εντεταλμένης Υπηρεσίας τις θέσεις της, όσο αφορά, όπως η ίδια ανέφερε, το ύψος της ποινής που θα της επιβληθεί και αναφέρθηκε συγκεκριμένα στα εξής:

1. Στην αρχή της αναλογικότητας.

2. Στο ότι, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το κατά πόσο ο κατηγορούμενος έχει προηγούμενες καταδίκες.

3. Στο ότι, θα πρέπει να υπάρξει εξατομίκευση της ποινής.

4. Στο ότι, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η παράβαση δεν υπάρχει πλέον και ότι αυτή ήταν πολύ περιορισμένης χρονικής διάρκειας.

5. Στο ότι, η ανάρτηση της σχετικής διαφήμισης στο διαδίκτυο δεν προσθέτει οτιδήποτε στην ουσία, ουσιαστικό καθότι υπάρχει περιορισμένη χρήση του διαδικτύου για τους συγκεκριμένους σκοπούς και ότι επίσης, όπως ανέφερε, η διάδοση του διαφημιστικού φυλλαδίου ήταν η ίδια που γίνεται από την Lidl Cyprus κάθε εβδομάδα.

6. Στο ότι, στη διαφήμιση της προσφοράς, στο διαφημιστικό φυλλάδιο, υπήρχε παραπομπή στο κάτω αριστερό μέρος του φυλλαδίου, που ανέφερε ότι η προσφορά ισχύει μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων.

Με βάση όλα τα πιο πάνω διαπιστώθηκε παράβαση του άρθρου 4 και ειδικότερα της παραγράφου 4 του συγκεκριμένου άρθρου, σε συνδυασμό με το σημείο 5 του Παραρτήματος Ι του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου Ν. 103(Ι)/2007 στην υπό διερεύνηση εμπορική πρακτική της Lidl Cyprus.

Συγκεκριμένα, στο σημείο 5 του Παραρτήματος Ι του Νόμου αναφέρεται ότι η πρόσκληση για αγορά προϊόντων σε μια καθορισμένη τιμή, χωρίς να γίνεται γνωστή η ύπαρξη των οποιωνδήποτε εύλογων λόγων μπορεί να έχει ο εμπορευόμενος να πιστεύει ότι δε θα μπορέσει να προμηθεύσει ή να αναθέσει σε άλλον εμπορευόμενο να προμηθεύσει τα προϊόντα αυτά ή ισοδύναμά τους στην τιμή αυτή μέσα σε εύλογο διάστημα και σε εύλογες ποσότητες, λαμβανομένου υπόψη του προϊόντος, της κλίμακας διαφήμισης του προϊόντος και της τιμής που προσφέρεται (διαφήμιση «δόλωμα»), είναι παραπλανητική εμπορική πρακτική.

7

Η Εντεταλμένη Υπηρεσία κατέληξε στην πιο πάνω διαπίστωση για παράβαση του Νόμου 103(Ι)/2007 λαμβάνοντας υπόψη:

· Ότι η LIdl Cyprus είχε εύλογο λόγο να πιστεύει ότι δε θα μπορέσει να προμηθεύσει τα προϊόντα της προσφοράς στην τιμή της προσφοράς και σε εύλογες ποσότητες, μετά την εξάντληση, από τις πρώτες ώρες λειτουργίας των υπεραγορών, όλων των ποσοτήτων κρέατος που αναλογούσαν στην κάθε ημέρα, από την πρώτη μέρα έναρξης της προσφοράς.

· Ότι η τιμή πώλησης των κρεάτων η οποία ήταν σημαντικά χαμηλότερη της τιμής των ίδιων κρεάτων που προσφέρονταν προς πώληση στην αγορά.

Με βάση το παρατηρητήριο τιμών του Υπουργείου Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού για την περίοδο του Πάσχα, η τιμές για τα ίδια κρέατα στις υπόλοιπες υπεραγορές, κυμαίνονταν από 5,99 μέχρι 8,90 €/κιλό, με μέση τιμή 6,78 €/κιλό, ενώ οι τιμές στις υπεραγορές Lidl ήταν 4,99 και 4,44 €/κιλό.

· Ότι η συνολική ποσότητα κρέατος που ανέφερε η Lidl Cyprus ότι διέθεσε προς πώληση και το ποσοστό πώλησης για κάθε είδος αρνίσιου κρέατος, από τα γεγονότα, φαίνεται να μην ήταν αρκετή προκειμένου να καλύψει την ζήτηση από το καταναλωτικό κοινό, αφού οι ποσότητες εξαντλούνταν πολύ νωρίς μετά την έναρξη λειτουργίας των υπεραγορών Lidl.

· T α παράπονα που λήφθηκαν από καταναλωτές για το ίδιο θέμα, το γεγονός ότι τα παράπονα αφορούσαν διαφορετικές υπεραγορές Lidl σε όλη την Κύπρο και το ότι τα παράπονα αφορούσαν διαφορετικές μέρες της εβδομάδας κατά την οποία η προσφορά της Lidl Cyprus ήταν σε ισχύ.

Με βάση τα πιο πάνω εξήχθη το συμπέρασμα ότι τα παράπονα των καταναλωτών δεν προήλθαν από μια μεμονωμένη περίπτωση, αλλά ήταν αποτέλεσμα εμπορικής πρακτικής της Lidl Cyprus, στο θέμα της προώθησης της πώλησης των υπό αναφορά κρεάτων κατά την περίοδο του Πάσχα.

8

· Την διαπίστωση μέλους της Εντεταλμένης Υπηρεσίας, το οποίο διενεργούσε έρευνα στην υπεραγορά Lidl στην οδό Μεδούσης στη Λάρνακα, στις 16 Απριλίου 2014, στην οποία τα αποθέματα αρνίσιου νωπού κρέατος, που ήταν σε προσφορά,είχαν εξαντληθεί 15 με 20 λεπτά μετά την έναρξη λειτουργίας της υπεραγοράς. Παράρτημα VII.

Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόνοιες του Άρθρου 11 και ιδιαίτερα της παραγράφου (2) εδάφιο (δ) του περί των Αθέμιτων Εμπορικών Πρακτικών των Επιχειρήσεων προς τους Καταναλωτές Νόμου του 2007, Ν.103(Ι)/2007, η Εντεταλμένη Υπηρεσία επιβάλλει στην Lidl Cyprus Διοικητικό Πρόστιμο ύψους €20.000 (Είκοσι χιλιάδες ευρώ).

Στον καθορισμό του ύψους του Διοικητικού Προστίμου λήφθηκαν υπόψη:

• Ότι η Lidl Cyprus δεν έχει απασχολήσει στο παρελθόν την Εντεταλμένη Υπηρεσία για παραβάσεις του Νόμου.
• Τα όσα διατύπωσε η Lidl Cyprus, μέσω του εκπροσώπου της, στις επιστολές με ημερομηνία 25 Απριλίου 2014 και 14 Ιουλίου 2014.
• Τη χρονική διάρκεια της εμπορικής πρακτικής, η οποία ήταν 6 ημέρες, από τις 14 έως τις 19 Απριλίου 2014.
• Τη χρονική στιγμή της εμπορικής πρακτικής, η οποία ήταν η περίοδος των εορτών του Πάσχα, περίοδος κατά την οποία η ζήτηση αρνίσιου κρέατος είναι αυξημένη από το καταναλωτικό κοινό της Κύπρου.
• Ότι η έκταση της διαφήμισης ήταν σε παγκύπρια κλίμακα και για τους σκοπούς της διαφήμισης χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν όλα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως τηλεόραση, διαδίκτυο και μεγάλος αριθμός διαφημιστικών εντύπων τα οποία διατέθηκαν τόσο στις υπεραγορές όσο και σε οικίες και ως εκ τούτου επηρεάστηκε μεγάλος αριθμός καταναλωτών.
• Ότι η τιμή πώλησης των κρεάτων, που περιλαμβάνονταν στην υπό διερεύνηση εμπορική πρακτική, ήταν σημαντικά χαμηλότερη της τιμής των ίδιων κρεάτων που προσφέρονταν προς πώληση στην αγορά.
• Το ανώτατο ύψος του διοικητικού προστίμου που είναι €500.000.
• Ότι το ύψος του διοικητικού προστίμου πρέπει να είναι αποτελεσματικό, να έχει ένα επαρκώς αποτρεπτικό αποτέλεσμα και να είναι ανάλογο με τη φύση, τη βαρύτητα και τη διάρκεια της παράβασης.

8

Ημερομηνία σύνταξης της Απόφασης 12 Αυγούστου 2014.

Πάμπος Χαραλάμπους

Διευθυντής Υπηρεσίας Ανταγωνισμού

και Προστασίας Καταναλωτών