Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου
Αναστασιάδη
στα εγκαίνια
της φωτογραφικής έκθεσης «50 χρόνια UNFICYP: Με εκτίμηση»
Κυρίες και Κύριοι,
Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για τα 50
χρόνια από την εγκαθίδρυση της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην
Κύπρο, εις ένδειξιν εκτίμησης και τιμής για τις χιλιάδες των ειρηνευτών που
έχουν υπηρετήσει στην Κύπρο από το 1964.
Θα ήθελα με αυτήν την ευκαιρία να
εκφράσω την ευγνωμοσύνη της Κυβέρνησης και του λαού της Κύπρου προς τα Ηνωμένα
Έθνη και τις 32 χώρες που συμμετέχουν με στρατεύματα, καθώς και προς όλες τις
χώρες που έχουν υποστηρίξει την UNFICYP μέσω εθελοντικών και αξιόλογων
συμμετοχών, για τη συνεχή δέσμευσή τους στην ειρηνευτική αποστολή στην Κύπρο.
Στις αρχές του 1960, η
νεοσυσταθείσα Κυπριακή Δημοκρατία βρέθηκε σύντομα αντιμέτωπη με προκλήσεις και
στις 4 Μαρτίου 1964 το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε την το
Ψήφισμα 186, προτείνοντας «τη δημιουργία, με τη συγκατάθεση της Κυπριακής
Κυβέρνησης, μιας Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο».
Προς το συμφέρον της διατήρησης
της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, ανατέθηκε στην UNFICYP να «καταβάλει τις
καλύτερες προσπάθειές της για να εμποδίσει την επανάληψη εχθροπραξιών και, ως
χρειαστεί, να συμβάλει στη διατήρηση και αποκατάσταση του νόμου και της τάξης
και στην επιστροφή ομαλών συνθηκών».
Μέχρι το τέλος του Μαρτίου 1964, η
Δύναμη τέθηκε σε λειτουργία υπό τον Αντιστράτηγο Gyani της Ινδίας. Αφίχθησαν
στρατιωτικά αποσπάσματα από την Αυστρία, τον Καναδά, τη Δανία, τη Φινλανδία, την
Ιρλανδία, τη Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς και μονάδες Πολιτικής Αστυνομίας από την Αυστραλία, την
Αυστρία, τη Δανία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Σουηδία. Ο Πρόεδρος Μακάριος τους
περιέγραψε ως «στρατιώτες της ειρήνης που φτάνουν από μια μεγάλη και μακρινή
χώρα, με μόνο σκοπό να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της ειρήνης και της
τάξης».
Το καλοκαίρι του 1974 οι όροι
εντολής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ τέθηκαν υπό δοκιμασία. Μετά την τουρκική εισβολή και εν
μέσω του πολέμου, ειρηνευτές προσπάθησαν να διασφαλίσουν κατά τόπους εκεχειρίες
και να βοηθήσουν τον πληγέντα πληθυσμό. Πράγματι, πολλοί στρατιώτες της UNFICYP
σκοτώθηκαν όταν οι θέσεις τους πλήγηκαν είτε από διασταυρούμενα πυρά είτε
υπερασπιζόμενοι από τουρκική επίθεση το Διεθνές Αεροδρόμιο Λευκωσίας, που είναι
τώρα τα κεντρικά γραφεία της UNFICYP.
Στο Ψήφισμα 359 της
15ης Αυγούστου 1974, το Συμβούλιο Ασφαλείας εξέφρασε τη βαθιά του
λύπη γιατί «μέλη της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο
σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν». Επιθυμώ να αναγνωρίσω τη θυσία εκείνων των
ειρηνευτών που πέθαναν το τραγικό εκείνο
καλοκαίρι.
Κυρίες και κύριοι,
Ας αποτίσουμε με ενός λεπτού σιγή,
φόρο τιμής στους 184 ειρηνευτές που από το 1964 έχασαν τη ζωή τους ενώ
υπηρετούσαν στην Κύπρο.
Κυρίες και κύριοι,
Αμέσως μετά την τουρκική εισβολή,
η ΟΥΝΦΙΚΥΠ βοήθησε τον Ύπατο Αρμοστή για τους Πρόσφυγες, τη Διεθνή Επιτροπή του
Ερυθρού Σταυρού και άλλους διεθνείς οργανισμούς στις προσπάθειες ανακούφισης των
πληγέντων. Πρόσφεραν βοήθεια στα θύματα
της εισβολής, διευκόλυναν τις παραδόσεις φαρμάκων και τροφίμων και εργάστηκαν
για τον εντοπισμό αγνοουμένων και την απελευθέρωση των αιχμαλώτων πολέμου.
Στο πλαίσιο της
εφαρμογής της εντολής της για την πρόληψη της επανάληψης των συγκρούσεων, η
Δύναμη ανέλαβε, μεταξύ άλλων, την επίβλεψη των 180 χιλιομέτρων που καλύπτει η
νεκρή ζώνη μεταξύ των γραμμών κατάπαυσης του πυρός. Της δόθηκε επίσης διευρυμένη
ανθρωπιστική εντολή για παροχή βοήθειας έκτακτης ανάγκης και κατόπιν,
ανθρωπιστικής ανακούφισης στους εκτοπισμένους, στους Ελληνοκύπριους και
Μαρωνίτες εγκλωβισμένους, και στους Τουρκοκύπριους στις περιοχές υπό τον έλεγχο
της Κυβέρνησης.
Πιο πρόσφατα, η ΟΥΦΙΚΥΠ έπαιξε σημαντικό ρόλο στην αποναρκοθέτηση στη
νεκρή ζώνη και στη διευκόλυνση για το άνοιγμα των σημείων διέλευσης.
Από την ίδρυσή της, η ΟΥΝΦΙΚΥΠ στήριξε τις προσπάθειες στο πλαίσιο
της Αποστολής Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη
«συνεχιζόμενη αναζήτηση μιας
ειρηνευτικής διευθέτησης».
Αυτός ο πολύπλευρος ρόλος προσωποποιείται στη Λίζα Μπατενχάιμ, η
οποία βρίσκεται εδώ μαζί μας σήμερα, υπό την ιδιότητά της ως Ειδική Αντιπρόσωπος
του Γενικού Γραμματέα, Επικεφαλής της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών
στην Κύπρο και ως Αναπληρώτρια Ειδική Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα για την
Κύπρο.
Αγαπητή κα Μπατενχάιμ, αγαπητή
Λίζα,
Μέσω εσάς, εκφράζουμε την εκτίμησή
μας προς τα Ηνωμένα Έθνη και τον Γενικό Γραμματέα για τη δέσμευση του Διεθνούς
Οργανισμού στην υπόθεση της ειρήνης στην Κύπρο
Κυρίες και Κύριοι,
Ευγνωμοσύνη απευθύνουμε επίσης
στις 32 χώρες που εκπροσωπούνται εδώ απόψε, οι οποίες κατά την 52χρονη ιστορία
της Δύναμης, έχουν συνεισφέρει με στρατεύματα στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Η προσφορά τους για
την ειρήνη στην Κύπρο και στον κόσμο αναγνωρίζεται με εκτίμηση.
Αναγνωρίζουμε επίσης την προσφορά
όλων των κρατών μελών του Οργανισμού που έχουν στηρίξει και εξακολουθούν να
στηρίζουν την ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Η Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων
Εθνών στην Κύπρο έχει διαδραματίσει έναν ανεκτίμητο ρόλο κατά την εκτέλεση της
αποστολής της. Η παρουσία της είναι απαραίτητη μέχρι την ημέρα που μια διαρκής
λύση που θα επανενώνει την Κύπρο και τον λαό της θα εφαρμοστεί πλήρως.
Η υιοθέτηση της Κοινής Διακήρυξης
της 11 ης Φεβρουαρίου 2014 άνοιξε τον δρόμο για την επανέναρξη πλήρων
συνομιλιών ανάμεσα στις δύο κοινότητες της Κύπρου, υπό την αιγίδα του Γενικού
Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Όραμά μου είναι, στο όχι απώτερο μέλλον, οι
διαπραγματεύσεις αυτές να αποδώσουν καρπούς και να επιτευχθεί μια διευθέτηση,
πραγματώνοντας τις προσδοκίες όλων των Κυπρίων να συμβιώνουν ειρηνικά σε μια
ευρωπαϊκή χώρα, απολαμβάνοντας πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και
θεμελιωδών ελευθεριών τους.
Η άμεση αποκατάσταση της
περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της κάτω από τη
διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, όπως προνοείται σε αριθμό ψηφισμάτων της Ηνωμένων
Εθνών, όπως και άλλα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης που έχω προτείνει, θα δώσουν
ώθηση προς αυτήν την κατεύθυνση και θα αποτελέσουν έναν άνευ προηγουμένου
παράγοντα αλλαγής των δεδομένων.
Αυτό από μόνο του θα συμβάλει στη
δημιουργία ενός κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και
Τουρκοκυπρίων. Θα δώσει μια πρόσθετη ώθηση στις διαπραγματεύσεις, αποκαθιστώντας
την ελπίδα, την εμπιστοσύνη και την πίστη του κυπριακού λαού στην προοπτική της
επίλυσης του κυπριακού προβλήματος.
Πιστεύω ειλικρινά ότι έχει έλθει η
ώρα να δώσουμε στις διαπραγματεύσεις - οι οποίες έχουν πλέον εισέλθει σε μια νέα
φάση – τη σημαντική ώθηση που μόνο η εφαρμογή των Μέτρων Οικοδόμησης
Εμπιστοσύνης θα μπορούσε να δώσει. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο είναι
τόσο σημαντικό το γεγονός ότι οι επικεφαλής των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, αρκετοί
Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της Καγκελαρίου Μέρκελ, την οποία
επισκέφθηκα πρόσφατα, και η Κυβέρνηση Ομπάμα χαιρέτισαν την εν λόγω
πρόταση.
Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τόσο
οι κυανόκρανοι άνδρες και γυναίκες, καθώς και οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ όλων των
επίπεδων, θα καλωσορίσουν την υλοποίηση του Ψηφίσματος 550 του Συμβουλίου
Ασφαλείας που κάνει έκκληση για τη «μεταβίβαση των Βαρωσίων στη διοίκηση των
Ηνωμένων Εθνών» και η ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να
επεκτείνει τον υφιστάμενο τρόπο λειτουργίας της, προκειμένου να διευκολύνει την
αποκατάσταση της περιφραγμένης περιοχής της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους
της.
Σας ευχαριστώ που συμμετέχετε
σήμερα σε αυτό το φωτογραφικό οδοιπορικό που καταγράφει την παρουσία της
ΟΥΝΦΙΚΥΠ στην Κύπρο, προς αναγνώριση των σημαντικών καθηκόντων που έχει
αναλάβει. Αυτή η έκθεση έχει ετοιμαστεί από το Υπουργείο Εξωτερικών και το
Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, για να τιμήσει τον κάθε ένα ειρηνευτή που έχει
εκπροσωπήσει τη χώρα του και τον ΟΗΕ στην Κύπρο, με ανδρεία και διάκριση.
Επιτρέψτε μου να κλείσω με μια
νότα ελπίδας. Προσμένω την ημέρα, στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, όπου μια
έκθεση στη μνήμη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα εγκαινιαστεί σε μια ειρηνική και επανενωμένη
Κύπρο. Σε μια επανενωμένη χώρα όπου Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα
απολαμβάνουν τα οφέλη ενός κοινού και ευτυχισμένου μέλλοντος, όπως ακριβώς
έκαναν και οι πρόγονοί τους στο παρελθόν. Σε μια επανενωμένη και ακμάζουσα
Κύπρο, την οποία πρώην ειρηνευτές θα
επισκεφθούν για να σχηματίσουν νέες μνήμες ειρήνης .
Σας ευχαριστώ.
