Χαιρετισμός
του Προέδρου της Δημοκρατίας
κ.
Νίκου Αναστασιάδη στην Ημερίδα του ΚΙΜΕ, στη Λεμεσό
Είναι μεγάλη η χαρά
μου που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για να απευθύνω χαιρετισμό στο εκλεκτό αυτό
ακροατήριο και να κηρύξω την έναρξη της Ημερίδας «Νέες προκλήσεις για τις
Ευρω-Μεσογειακές σχέσεις μετά την Αραβική Άνοιξη».
Θέλω να συγχαρώ το
Κυπριακό Ίδρυμα Μελετών και Ερευνών, για την οργάνωση της εξαιρετικής αυτής
εκδήλωσης, η οποία μας δίνει την ευκαιρία να καταθέσουμε τους στόχους και
σχεδιασμούς της πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας στην κρίσιμη αυτή γωνιά της
υφηλίου, της Ανατολικής Μεσογείου.
Όπως έχω πολλάκις και
με σαφήνεια τονίσει, η κυβέρνησή μας από της αναλήψεως της εξουσίας, υιοθέτησε
μια νέα εξωτερική πολιτική, η οποία χαρακτηρίζεται από στοχοπροσήλωση, ευελιξία
και στρατηγικό σχεδιασμό, μέσα από την ιδιότητά της του πλήρους μέλους της
Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ευρωπαϊκή ιδιότητά μας κατέχει κεντρικό ρόλο και αποτελεί
τον πυρήνα της εξωτερικής πολιτικής και της πολιτικής μας απέναντι στις
προκλήσεις που διαγράφονται για τις ευρωμεσογειακές σχέσεις μετά την Αραβική
Άνοιξη.
Θέλω να τονίσω τη νέα
δυναμική της γεωστρατηγικής θέσης της Κύπρου και τον σημαντικό γεωπολιτικό ρόλο
που η χώρα μας μπορεί να διαδραματίσει την περίοδο αυτή, των κοσμογονικών
αλλαγών στην περιοχή μας.
Ο επαναπροσδιορισμός
της εξωτερικής πολιτικής μας διαμορφώνεται στη βάση μιας συνολικής και
εξωστρεφούς προσέγγισης που σκοπεύει, μεταξύ άλλων, στις ακόλουθες στοχεύσεις:
- Στην επίτευξη λύσης του Κυπριακού προς όφελος, βεβαίως, όλων των Κυπρίων, αλλά και προς όφελος της περιφερειακής σταθερότητας,
- Στη διασφάλιση της εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου με τα συνεπακόλουθα εσωτερικά και περιφερειακά οικονομικά και πολιτικά οφέλη,
- Στην ενίσχυση της συμμετοχής της Κύπρου σε όλους τους πυλώνες της ΕΕ,
- Στην ενεργό συμβολή μας στην προώθηση της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο και
- Στην αναβάθμιση των διμερών μας σχέσεων με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ, χωρίς αυτό να επηρεάζει τις ήδη βαθιά ριζωμένες σχέσεις μας με τη Ρωσία, την Κίνα και τις χώρες του αραβικού κόσμου.
Αναφερόμενος στις
εξελίξεις στην περιοχή, θέμα που αφορά και το αντικείμενο της ημερίδας σας,
πρέπει να τονίσω τη μεγάλη στρατηγική αξία της ανακάλυψης υδρογονανθράκων στην
Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και του Ισραήλ, με
το οποίο αναπτύσσουμε τα τελευταία χρόνια συμμαχικές σχέσεις φιλίας. Ως εκ
τούτου, θέλω να χαιρετίσω ως ιστορική εξέλιξη τις πρόσφατες συμφωνίες μεταξύ
Ισραήλ και Παλαιστίνης και μεταξύ Ισραήλ και Ιορδανίας, για τη δημιουργία
αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου από το Ισραήλ στους Παλαιστίνιους και τους
Ιορδανούς. Τέτοιες εξελίξεις επιβεβαιώνουν την πολιτική σημασία της εξεύρεσης
υδρογονανθράκων στην εύφλεκτη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Πρέπει να τονίσω ότι
ο τομέας της ενέργειας μπορεί να αποβεί καταλύτης στην επίλυση πολιτικών
διαφορών και περιφερειακής ενσωμάτωσης, αντί πηγή διένεξης, όπως ορισμένοι
επιμένουν να αντιμετωπίζουν αυτό το θείο δώρο. Ως Κυπριακή Δημοκρατία
επιδιώκουμε συνέργειες, δημιουργία ευκαιριών και πιθανούς επενδυτές μέσω
διακρατικών διμερών και περιφερειακών συνεργασιών και χωρίς προκαταλήψεις και
δογματισμούς. Οι προθέσεις μας στρέφονται και προς σημαντικές χώρες της Αραβικής,
λεγόμενης, Άνοιξης.
Σε περιφερειακό
επίπεδο φιλοδοξούμε να φέρουμε κοντά τους ενδιαφερόμενους σε μια κοινή
συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, της οικονομίας και του εμπορίου.
Η Κύπρος έχει μια
εξαιρετική γεωγραφική θέση με σταθεροποιητικό ρόλο στην περιοχή. Είναι μια
στέρεα ευρωπαϊκή δημοκρατία σε μια ταραχώδη περιοχή, που επιθυμεί και
προτίθεται να συμβάλει στην αποκατάσταση της ειρήνης και της ασφάλειας στην
Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το ρόλο της αναγνωρίζουν μεγάλες διεθνείς δυνάμεις και
παράγοντες, όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω κατά τις επισκέψεις μου στην
Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη.
Είναι γνωστό ότι η
Ανατολική Μεσόγειος, είναι μια ποικιλόμορφη περιοχή από άποψη ιστορίας,
πολιτισμού και θρησκείας και τυγχάνει να είναι μια από τις πιο άστατες περιοχές
στον κόσμο με τις διάφορες εντάσεις και αντιπαραθέσεις να έχουν, συνήθως, ως
κοινό παρονομαστή το στοιχείο της θρησκείας. Αυτό δημιουργεί την ανάγκη
ανάπτυξης πολιτικών, μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας και της προώθησης του
ενδοθρησκευτικού διαλόγου.
Ο ρόλος της θρησκείας
πρέπει να χρησιμοποιηθεί από μόνος του ως εργαλείο για την ευημερία των
κοινωνιών, αφού έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην επίτευξη ειρήνης και στην
επίλυση συγκρούσεων.
Στο σημείο αυτό θέλω
να ανοίξω μια σύντομη, αλλά σημαντική παρένθεση, για να σημειώσω τη σημαντική
δράση που τελευταία αναπτύσσεται στο εσωτερικό της Κύπρου με το διάλογο μεταξύ
του Προκαθήμενου της Εκκλησίας μας κ.κ. Χρυσοστόμου Β’ και του Τουρκοκύπριου
Μουφτή, αλλά και των άλλων θρησκευτικών δογμάτων της χώρας μας. Θέλω, επίσης,
να σημειώσω ως μια επίσης σημαντική εξέλιξη την κοινή δράση, αλλά και τη
συμφωνία μεταξύ του Δήμαρχου της Αμμοχώστου και του Δήμαρχου της τουρκικής
συνοικίας της Αμμοχώστου για την Περιφορά του Επιταφίου στην Εκκλησία του Αγίου
Γεωργίου του Εξορινού στη μεσαιωνική πόλη της Αμμοχώστου, ύστερα από 56
ολόκληρα χρόνια.
Οι εξελίξεις αυτές
δικαιώνουν όσους επενδύουν στο θετικό ρόλο που η θρησκεία μπορεί να
διαδραματίσει στην επίλυση πολιτικών και άλλων διαφορών.
Η Κύπρος, εκτός από
πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας, μπορεί να μετατραπεί στην κρίσιμη αυτή
περιοχή, σε πρότυπο διαθρησκευτικής συμβίωσης καθώς η θρησκεία δεν απετέλεσε
ποτέ πηγή σύγκρουσης ή αντιπαράθεσης στον τόπο μας. Θέλω να θυμίσω ότι το
κυπριακό πρόβλημα δεν είναι προϊόν θρησκευτικών διαφορών. Αντίθετα, οι Κύπριοι,
οποιασδήποτε εθνότητας ή καταγωγής, ασκούσαν πάντοτε και πλάι ο ένας στον άλλο
τη θρησκευτική λατρεία τους. Ακόμα και όταν οι εκκλησιές βρίσκονταν δίπλα από
τα τζαμιά.
Δυστυχώς, όμως, το
όραμα μας για επίτευξη ειρήνης και ασφάλειας στην Κύπρος και την περιοχή της
Ανατολικής Μεσογείου δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί ενόσω η Τουρκία αφενός
κατέχει, από το 1974, το 37% του εδάφους μας και αφετέρου αμφισβητεί τα
κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική
της Ζώνη.
Μιλώντας για τις
υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι της Κύπρου, πρέπει να πω ότι θα ήταν τεράστιο
το όφελος για ολόκληρη την περιοχή αν η χώρα αυτή υιοθετούσε ένα εποικοδομητικό
ρόλο σε ό,τι αφορά την άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην ΑΟΖ μας,
αλλά ιδιαίτερα και στην επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Αν η τουρκική πλευρά είναι
θετική, τότε θα επαναλάβω ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να εργαστούμε για την
οικοδόμηση μιας νέας σχέσης μεταξύ της Κύπρου και της Τουρκίας που θα οδηγεί
στην επίλυση του Κυπριακού, με άρση των κατοχικών δεδομένων, συμβάλλοντας έτσι
στην περιφερειακή ειρήνη, σταθερότητα και ευημερία.
Θέλω να προσθέσω ότι
είναι δεδηλωμένη η θέση των εκάστοτε Κυβερνήσεων υπέρ του ευρωπαϊκού
προσανατολισμού της Τουρκίας. Απαραίτητη, ωστόσο, προϋπόθεση είναι η μεταβολή
της τουρκικής στάσης έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους πλήρους
μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και η συμβολή της στην επίλυση του κυπριακού και
την επανένωση της πατρίδας μας.
Η Κύπρος, όπως
παραδοσιακά έπραττε και η Ελλάδα για πολλά χρόνια, θέλει να έχει ρόλο και
συμμετοχή στα τεκταινόμενα στην περιοχή μας, έχοντας ξεκάθαρες θέσεις για όλα τα
ζητήματα. Η ταυτότητα της εξωτερικής μας πολιτικής στην περιοχή της
νοτιοανατολικής Μεσογείου αποτελεί την προστιθέμενη αξία στην Κοινή Εξωτερική
Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για αυτό ακριβώς το λόγο
χρειάζονται ξεκάθαρες πολιτικές και προσεγγίσεις.
Θέλω να σας θυμίσω
ότι η ξεκάθαρη προσέγγισή μας για όσα συνέβησαν και συμβαίνουν στην Αίγυπτο,
μας έδωσε το διαβατήριο και έθεσε τις βάσεις για τη δημιουργία τριμερούς
πλαισίου συνεργασίας Αιγύπτου – Ελλάδας – Κύπρου. Το ίδιο έγινε και στην
περίπτωση του Ισραήλ, όπου οι κοινές θεματικές αντιλήψεις επέτρεψαν τη σύναψη
τριμερούς συνεργασίας για θέματα ενέργειας και ύδατος.
Γίνεται αντιληπτό ότι
η Κύπρος διαδραματίζει ρόλο και επιθυμεί να καταστεί παράγοντας στην περιοχή
της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, χωρίς να είναι μέρος των προβλημάτων, αλλά μέρος
των προσπαθειών για επίλυσή τους.
Με αυτές τις σκέψεις
και με την ευχή για καλή επιτυχία, κηρύσσω την έναρξη της ημερίδας σας, τα
πορίσματα της οποίας θα αποτελέσουν πολύτιμο βοήθημα στις μελέτες της
Κυβέρνησης για τη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής μας και ειδικότερα της
πολιτικής μας απέναντι στη μετά την Αραβική Άνοιξη περίοδο.
____________
