Στις 27/11/2013 πραγματοποιήθηκε στη
Δημοσιογραφική Εστία η εξαγγελία της ίδρυσης του Ινστιτούτου Δημογραφικής και
Μεταναστευτικής Πολιτικής Κύπρου.
Ακολούθησε Ημερίδα, για το Δημογραφικό
και Μεταναστευτικό Πρόβλημα της Κύπρου.
Εισηγητές της Ημερίδας ήταν ο Πρύτανης
του Πανεπιστημίου Κύπρου κ. Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, η Διευθύντρια του
Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης κ. Άννυ Σιακαλλή και ο Διοικητής
της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Αστυνόμος Α’ κ. Γλυκέριος Λεοντίου.
Μετά το πέρας των εργασιών της
Ημερίδας έγινε συζήτηση με τους παρευρισκόμενους, και οι εισηγητές απάντησαν σε
ερωτήσεις που τους υποβλήθηκαν.
Από τις
παρουσιάσεις και την συζήτηση που ακολούθησε έχουν εξαχθεί τα παρακάτω
συμπεράσματα και υποβάλλουμε τις ακόλουθες εισηγήσεις .
|
Α. ΑΣΥΛΟ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
|
|||
|
1.
|
Διαπιστώθηκε με βάση τα στατιστικά στοιχεία της
Υ.Α&Μ. ότι γίνεται μια συστηματική κατάχρηση του συστήματος ασύλου από
αλλοδαπούς,
|
||
|
|
1(α)
|
Αλλοδαποί
αφικνούνται στα κατεχόμενα με διάφορους τρόπους όπως «φοιτητές, επισκέπτες,
εργάτες και έποικοι» ή αφικνούνται με πλοιάρια, βάρκες ή ταχύπλοα σκάφη σε
παραλίες των κατεχομένων. Στη συνέχεια προωθούνται από τα κυκλώματα
διακίνησης λαθρομεταναστών που δρουν τόσο στις κατεχόμενες περιοχές όσο και
στις περιοχές όπου το Κράτος ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο, διοχετεύουν τους
λαθρομετανάστες στις ελεύθερες περιοχές μέσω της γραμμής κατάπαυσης του
πυρός. Αφού εισέλθουν από συγκεκριμένα σημεία ή και μέσω των Βρετανικών
Βάσεων, μεταβαίνουν μετά από παρότρυνση των κυκλωμάτων στα γραφεία της
Υ.Α&Μ. για να υποβάλουν αίτηση ασύλου.
|
|
|
|
1(β)
|
Αλλοδαποί οι
οποίοι βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου οι οποίοι πέτυχαν είσοδο
νόμιμα στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας με το καθεστώς του εργάτη, το
καθεστώς του φοιτητή είτε σαν επισκέπτες, προτού λήξει η άδεια παραμονής τους
στην Κύπρο και πρέπει να αναχωρήσουν από
Θεόδωρου Λάσκαρη 9, 7060 Λειβάδια - Λάρνακα, Τηλ.: 99 57 24 67
το έδαφος της
Δημοκρατίας, καταχρούνται του θεσμού του αιτητή ασύλου και υποβάλλουν αίτηση
για να εξασφαλίσουν πρόσθετο χρόνο παραμονής. Μέχρι να εξεταστεί η αίτηση
τους, βάσει των χρονοδιαγραμμάτων του θεσμικού και νομικού πλαισίου που
ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση και στην Κύπρο, έχουν στόχο
πάντοτε να τους δοθεί χρόνος για να εργάζονται παράνομα.
|
|
|
|
1(γ)
|
Κάποιοι από
τις πιο πάνω κατηγορίες που εισέρχονται νόμιμα στην Κύπρο εγκαταλείπουν τους
χώρους εργασίας ή και παραμονής τους, εξαφανίζονται από τις δηλωθείσες
διευθύνσεις τους και παραμένουν παράνομα στην Κύπρο (overstayers), και εργάζονται παράνομα. Μόλις εντοπιστούν και
συλληφθούν από τις Διωκτικές Αρχές για να απελαθούν από την Κύπρο, εκφράζουν
επιθυμία για υποβολή αίτησης Ασύλου με σκοπό και πάλι την επέκταση της
παραμονής τους, πάντοτε με στόχο την παράνομη απασχόληση.
|
|
Οι πιο πάνω
κατηγορίες αλλοδαπών έχουν σαν συμβούλους, διάφορους Μη Κυβερνητικούς
Οργανισμούς, δικηγόρους, νομικούς συμβούλους και άλλους, οι οποίοι στηρίζουν
τις θέσεις τους έστω και αν δεν είναι αληθείς/δικαιολογημένες, για δικούς τους
λόγους, επικαλούμενοι πάντοτε τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ότι κινδυνεύει η
ζωή τους εάν απελαθούν στη χώρα τους.
|
|
1(δ)
|
Για
καταπολέμηση του πιο πάνω φαινομένου εισηγούμαστε:
|
|||
|
|
|
i.
Την αύξηση των
μέτρων επιτήρησης κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός από την
Αστυνομία
|
|||
|
|
|
ii.
Τον εντοπισμό
και παρακολούθηση των ευάλωτων/αδύναμων και ανεπιτήρητων σημείων της γραμμής
κατάπαυσης του πυρός και της πράσινης γραμμής όπου μπορούν να περάσουν στις
περιοχές όπου το κράτος ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο.
iii.
Την πιο στενή συνεργασία με τις Αρχές της UNFICYP για έλεγχο των περιοχών
απαγκίστρωσης κατά μήκος της γραμμής κατάπαυσης του πυρός (πράσινη γραμμή,
Πέργαμος-Πύλα)
|
|||
|
|
|
iv. Πριν μερικά χρόνια λόγω μείωσης της
αριθμητικής δύναμης της UNFICYP έχουν καταργηθεί τα φυλάκια της και ο έλεγχος γίνεται με μηχανοκίνητες
περιπολίες σε τακτά χρονικά πλαίσια. Αυτό το γνωρίζουν τα κυκλώματα
διακίνησης και εκμεταλλεύονται τον νεκρό χρόνο μεταξύ δύο περιπολιών και
προωθούν τους λαθρομετανάστες στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής
Δημοκρατίας.
|
|||
|
|
|
v.
Την πιο
αποτελεσματική συνεργασία με τις Αστυνομικές Αρχές των Βρετανικών Βάσεων στην
περιοχή των, για έλεγχο της γραμμής που εμπίπτει στην αρμοδιότητα τους από
Δεκέλεια μέχρι Άγιο Νικόλαο Αμμοχώστου (Road Corridor)
vi. Έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας
μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας (ΥΠΕΞ) και Βρετανικών Βάσεων. Επιβάλλεται η
επικαιροποίηση του Μνημονίου (M.o.U.) και πιο στενή
συνεργασία μεταξύ της Κυπριακής Αστυνομίας και της Αστυνομίας των Βρετανικών
Κυρίαρχων Βάσεων (Β.Κ.Β.).
vii.
Όσον αφορά τους παράνομους αλλοδαπούς που εισέρχονται
νόμιμα και παραβιάζουν τους όρους παραμονής τους, θα πρέπει να ασκείται
περισσότερος και τακτικότερος έλεγχος από τις Αστυνομικές Αρχές σε όλη την
επικράτεια των ελεύθερων περιοχών για καταπολέμηση του φαινομένου της παράνομης
παραμονής.
viii.
Όταν υποβάλουν
αίτηση για Άσυλο να εξετάζεται άμεσα και στις περιπτώσεις όπου η αίτηση
κρίνεται ως προδηλώς αβάσιμη να απορρίπτεται πάραυτα βάσει της υφιστάμενης
Νομοθεσίας και να καλείται ο αιτητής να εγκαταλείψει την Κύπρο, και εάν
αρνηθεί τότε να συλλαμβάνεται από την Αστυνομία και να απελαύνεται.
ix. Προβλέπεται στην Νομοθεσία και την
πολιτική απασχόλησης αλλοδαπών (π.χ. αλλοδαπός ο οποίος ολοκληρώνει το νόμιμο
χρόνο παραμονής και εργασίας για τέσσερα χρόνια και έχει άδεια τελική και μη
ανανεώσιμη (Final not Renewable), προτού λήξει ο
χρόνος υποβάλλει αίτηση για άσυλο. Είναι φανερός ο λόγος της καταχρηστικής
αίτησης και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει η υποκίνηση για υποβολή αίτησης.
x.
Μέσα στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης του προσωπικού που
υπηρετεί στο Δημόσιο να ενισχυθεί με προσωπικό η Ανεξάρτητη Αρχή Ασύλου και η
Αναθεωρητική Αρχή, ούτως ώστε να εξετάζουν άμεσα τις αιτήσεις Ασύλου που
υποβάλλονται, να δίνεται σύντομα απάντηση στους ενδιαφερόμενους και όταν οι
αιτήσεις απορρίπτονται να καλούνται να αναχωρήσουν από την Κύπρο. Όσοι
αρνούνται να συμμορφωθούν να απελαύνονται άμεσα. Είναι γεγονός ότι τα
τελευταία χρόνια οι αιτήσεις εξετάζονται πιο γρήγορα από ότι ήταν στο
παρελθόν.
|
|||
|
2.
|
Η επιδοματική πολιτική που ακολουθήθηκε στο παρελθόν
διαπιστώθηκε ότι ήταν ελκυστική (pull factor) και αυτό διαδιδόταν συνεχώς από
στόμα σε στόμα από αλλοδαπούς που διέμεναν στην Κύπρο σε αλλοδαπούς από
γειτονικές χώρες (Σύριοι, Ιρακινοί, Παλαιστίνιοι, Τούρκοι) οι οποίοι
ερχόντουσαν παράνομα στην Κύπρο, υπέβαλλαν αίτηση ασύλου και παρέμεναν στη
Κύπρο για μεγάλο χρονικό διάστημα υποβάλλοντας αιτήματα για παραχώρηση
επιδομάτων από το Τμήμα Κοινωνικής Ευημερίας.
Χαρακτηριστικό
των περιπτώσεων αυτών ήταν και τα πολλά παιδιά που τους συνόδευαν χωρίς
αποδεικτικά στοιχεία/έγγραφα με στόχο να εισπράττουν ψηλότερα επιδόματα. Τα
ίδια παιδιά μπορούσε να εγγράφονται και με άλλα ζευγάρια εξαπατώντας το
κράτος για να αποκομίζουν πρόσθετα οικονομικά οφέλη.
Με βάση τις παρεμβάσεις της αρμόδιας Επιτρόπου για Προστασία των
Δικαιωμάτων του Παιδιού και της Επιτρόπου Διοίκησης που εισηγήθηκαν ότι θα
πρέπει να γίνονται αποδεκτές αιτήσεις όταν δεν έχουν έγγραφα, γιατί οι αιτητές
έφυγαν διωκόμενοι από τις χώρες προέλευσης τους και δεν είχαν την ευκαιρία να
πάρουν τα έγγραφά τους ή να εξασφαλίσουν νέα έγγραφα από τις χώρες τους.
Πληροφορίες
που δεν επιδέχονται αμφισβήτησης, έφεραν στο παρελθόν πολλούς Σύριους,
Τούρκους Παλαιστίνιους να αναχωρούν μέσω των κατεχομένων προς τις χώρες
διαμονής τους μέσω Τουρκίας και να επιστρέφουν κάθε τέλος του μήνα για
είσπραξη των επιδομάτων τους.
Εισηγήσεις:
|
||||
|
|
i.
|
Για να πάψουν
να είναι τα ψηλά επιδόματα ελκυστικά (pull factors) η Κυβέρνηση εξήγγειλε νέα
πολιτική με κουπόνια διατροφής και διαδικασία στέγασης την οποία χαιρετίζουμε.
|
|||
|
|
ii.
|
Παράλληλα
εισηγούμαστε την μελέτη και εφαρμογή μοντέλων άλλων κρατών μελών της ΕΕ όπου
έχουν δημιουργηθεί πολλά κέντρα υποδοχής (πολυκατοικίες) για διαμονή και
σίτιση δωρεάν και ενός ελάχιστου ποσού που δεν υπερβαίνει τα €50.00 για είδη
υγιεινής, ξυριστικά κ.α. τον μήνα
|
|||
|
|
iii.
|
Να μελετηθεί η
περίπτωση επέκτασης και του κέντρου υποδοχής στην Κοφίνου, εάν δεν είναι
εφικτή η εισήγηση (ii) πιο πάνω.
|
|||
|
|
iv.
|
Θα
πρέπει να τροποποιηθεί η σχετική Νομοθεσία που αφορά την παράνομη εργοδότηση
και όταν το αδίκημα είναι αυτόφωρο να επιβάλλεται αυστηρό Διοικητικό Πρόστιμο
βάσει του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου από την Διευθύντρια του
Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης.
|
|||
|
3.
|
Κυκλώματα Διακίνησης Λαθρομεταναστών
|
||||
|
|
Είναι
παραδεκτό γεγονός ότι εάν δεν υπήρχαν τα κυκλώματα διακίνησης λαθρομεταναστών
σε όλο τον κόσμο, η διακίνηση τους δεν θα έφθανε στα ψηλά επίπεδα που είναι
σήμερα. Βάσει στοιχείων που περιέχονται σε έκθεση των Ηνωμένων Εθνών τα
παράνομα έσοδα των διακινητών και των κυκλωμάτων διακίνησης οικονομικών
μεταναστών είναι μέσα στις πέντε πρώτες θέσεις εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες παγκοσμίως.
Από αυτή την
δραστηριότητα δεν ήταν δυνατό να εξαιρεθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’
επέκταση και η Κύπρος.
Βάσει των
στατιστικών στοιχείων της Αστυνομίας (Υ.Α&Μ.) κυκλώματα δρουν στην
Τουρκία που είναι συνδεδεμένα με κυκλώματα διακινητών που βρίσκονται στις
κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου. Από εκεί, με βάσει την συνεργασία που έχουν
στις ελεύθερες περιοχές όπου η Κυπριακή Δημοκρατία ασκεί αποτελεσματικό
έλεγχο διοχετεύουν τους λαθρομετανάστες στις ελεύθερες περιοχές. Από τα
στοιχεία που υπάρχουν, οι διακινητές είναι Τούρκοι έποικοι στα κατεχόμενα, Τούρκοι
υπήκοοι που ζουν στις ελεύθερες περιοχές, και δυστυχώς και Ελληνοκύπριοι αλλά
κυρίως αλλοδαποί αιτητές ασύλου που βρίσκονται μεταξύ μας αφού είναι και ο
μεγαλύτερος αριθμός διακινητών.
Κατά την τελευταία πενταετία (2009-2013) έχουν εντοπιστεί 52 υποθέσεις
(κυκλώματα) με εμπλεκόμενους 79 διακινητές, και διακινήθηκαν 239 αλλοδαποί οι
οποίοι υπέβαλαν αίτηση ασύλου.
Η δράση αυτή
των κυκλωμάτων κατά κύριο λόγο χρησιμοποιεί σαν σημεία διέλευσης περιοχές των
Βρετανικών Βάσεων, περιοχές όπου υπάρχει συμφωνία για απαγκίστρωση
στρατιωτικών δυνάμεων (Πύλα-Πέργαμος, πράσινη γραμμή) που ελέγχεται από τα
Ηνωμένα Έθνη και άλλες περιοχές της επαρχίας Λάρνακας και ελεύθερες περιοχές
της Αμμοχώστου.
Εισηγήσεις
|
||||
|
|
i.
|
Γίνεται
εισήγηση για την πιο στενή παρακολούθηση των περιοχών που ελέγχονται από την
Κυπριακή Δημοκρατία, από την Αστυνομία. Για τις περιοχές που ελέγχονται από
τις Βρετανικές Βάσεις να αναπτυχθεί περισσότερη δράση και συνεργασία με την
Αστυνομία των Βάσεων και στις περιοχές απαγκίστρωσης περισσότερη συνεργασία
με τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών που επιτηρούν τις περιοχές αυτές.
|
|||
|
|
|
|
|||
|
|
ii.
|
Να καταβληθεί
περισσότερη προσπάθεια συλλογής πληροφοριών σχετικά με την διακίνηση
κυκλωμάτων.
|
|||
|
|
iii.
|
Γρήγορη
εκδίκαση των υποθέσεων από τα Δικαστήρια
|
|||
|
|
iv.
|
Δυστυχώς οι υποθέσεις που καταγγέλλονται και προσάγονται ενώπιον της
Δικαιοσύνης καθυστερούν πάρα πολύ να εκδικαστούν, οι αλλοδαποί διακινητές
παραμένουν ελεύθεροι και κάποτε υπό όρους με αποτέλεσμα να εξαφανίζονται και
να συνεχίζουν την παράνομη δραστηριότητά τους. Θα πρέπει να γίνουν
παραστάσεις προς την Γενική Εισαγγελία για παρέμβασή της λόγω αρμοδιότητας.
|
|||
|
4.
|
Παράνομη Εργοδότηση Αλλοδαπών
|
||||
|
|
Είναι γεγονός
ότι η παράνομη εργοδότηση για να συντελεστεί χρειάζονται να υπάρχουν,
-
Εργοδότες
-
Παράνομοι αλλοδαποί πρόθυμοι να εργαστούν
-
Ελκυστική εργασία
-
Όφελος αμφοτέρων των πλευρών
Με βάση την
παρουσίαση των στοιχείων από την Υ.Α&Μ., φαίνεται ότι παρά την οικονομική
κρίση που μαστίζει τον τόπο μας και τις χιλιάδες ανέργων συμπατριωτών μας,
-
Ασυνείδητοι εργοδότες προσφέρουν εργασία σε παράνομους
μετανάστες με χαμηλούς μισθούς και εξουθενωτικά ωράρια με στόχο πάντοτε το
δικό τους οικονομικό όφελος, απολύοντας Κύπριους εργάτες
-
Υπάρχει άγρια εκμετάλλευση των Κοινοτικών υπηκόων με
χαμηλούς μισθούς, εξουθενωτικά ωράρια και αδήλωτη εργασία
-
Οι καταγγελίες συνεχίζονται και προσάγονται εκατοντάδες
εργοδότες ενώπιον της Δικαιοσύνης καθώς και οι παράνομοι εργοδοτούμενοι.
Κατά την τελευταία πενταετία (2009-2013) έχουν καταγγελθεί 5,117
υποθέσεις που περιλαμβάνουν 5,176 εργοδότες που εργοδοτούσαν παράνομα 6,694
αλλοδαπούς.
|
||||
|
|
4(α)
|
Γίνεται εισήγηση όπως,
-
Ενισχυθεί η Υ.Α&Μ. με πρόσθετο προσωπικό για
καταπολέμηση του φαινομένου της παράνομης απασχόλησης με ακόμα πιο
αποτελεσματικό τρόπο
-
Να τροποποιηθεί η σχετική Νομοθεσία για επιβολή στους εργοδότες
που καταδικάζονται πρόσθετα περιοριστικά μέτρα
-
Αν και κανείς δεν μπορεί να επέμβει στην Δικαιοσύνη, θα
πρέπει τα Δικαστήρια σε τέτοιες περιπτώσεις να επιβάλλουν αποτρεπτικές ποινές
βάσει της ήδη υφιστάμενης Νομοθεσίας
-
Η Νομοθεσία προβλέπει ποινή 3 χρόνων
φυλάκιση, 5,000 πρόστιμο ή μέρος και των δύο και στέρηση του δικαιώματος
άδειας εργοδότησης αλλοδαπών.
-
Η εκδίκαση των υποθέσεων αυτών είναι χρονοβόρα με
αποτέλεσμα να χάνονται υποθέσεις. Θα πρέπει να εκδικάζονται σύντομα ούτως
ώστε οι αλλοδαποί που παράνομα εργοδοτούσαν να προσάγονται ενώπιον των
Δικαστηρίων αλλά και να μαρτυρούν εναντίον των εργοδοτών τους, αφού όταν
αφεθούν ελεύθεροι μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης είτε εξαφανίζονται είτε
αναχωρούν από την Κύπρο μέσω κατεχομένων και οι υποθέσεις χάνονται.
-
Να τροποποιηθεί η υφιστάμενη Νομοθεσία που αφορά τους
ελέγχους από Λειτουργούς του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων ούτως ώστε στις
περιπτώσεις που εντοπίζουν κατά τους ελέγχους στους χώρους εργασίας,
παράνομους αλλοδαπούς να εργάζονται ή κοινοτικούς αδήλωτους υπηκόους να
επιβάλλουν πιο τσουχτερό διοικητικό πρόστιμο από αυτό που επιβάλλουν τώρα επί
τόπου από το σημερινό, το οποίο όταν δεν πληρωθεί σε τακτή χρονική προθεσμία
να επιφέρει επιβάρυνση προστίμου με εκατοστιαία αναλογία σε 15 μέρες. Εάν και
πάλι δεν πληρωθεί σε 30 ημέρες να γίνεται ποινικός φάκελος και προσαγωγή
ενώπιον Δικαστηρίου (όπως γίνεται με τα εξώδικα που εκδίδει η Αστυνομία για
τροχαίες παραβάσεις).
|
|||
|
5.
|
Απελάσεις Αλλοδαπών
|
||||
|
|
-
|
Ο αριθμός των
απελάσεων υπηκόων τρίτων χωρών από την Αστυνομία σε συνεργασία με το Τμήμα
Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης θεωρείται ικανοποιητικός αφού κάθε
περίπτωση έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και δυσκολίες.
|
|||
|
|
-
|
Κατά τα τελευταία πέντε χρόνια (2009-2013) έχουν απελαθεί 18,098
αλλοδαποί, αριθμός που θεωρείται ικανοποιητικός αλλά μπορεί να αυξηθεί ακόμη
περισσότερο εάν ενισχυθούν με προσωπικό οι Διοικητικές Αρχές (Υ.Α&Μ).
|
|||
|
|
-
|
Ο αριθμός
μπορεί να αυξηθεί εάν καταστεί δυνατή η υπογραφή συμφωνιών επανεισδοχής με
τρίτες χώρες που θεωρούνται προβληματικές είτε διμερείς με την Κυπριακή
Δημοκρατία είτε με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τρίτες χώρες. Τέτοιες χώρες είναι
κατά κύριο λόγο Αφρικανικές ή και υποσαχάριες χώρες.
|
|||
|
|
-
|
Για να
καταστεί πιο αποτελεσματική η Υ.Α&Μ. θα πρέπει να μελετηθεί το ενδεχόμενο
δημιουργίας Συνοριακής Αστυνομίας και να υπαχθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών
αφού τα καθήκοντα που εκτελεί αφορούν αποκλειστικά το Υπουργείο Εσωτερικών.
Συνοριακή Αστυνομία υπάρχει σε αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και
μη.
|
|||
|
|
-
|
Τα περισσότερα κράτη της ΕΕ διαθέτουν ξεχωριστή Συνοριακή Αστυνομία που
είναι επιφορτισμένη με αποκλειστική ευθύνη φύλαξης των εναέριων (Αεροδρόμια),
θαλάσσιων (Λιμάνια) και χερσαίων συνόρων. Το προσωπικό εκπαιδεύεται κατάλληλα
και μετακινείται εντός των αποκλειστικών αναγκών των συνόρων. Στην Κύπρο οι
αρμόδιες Υπηρεσίες όπως Υ.Α&Μ., Λ&Ν.Α. και η Μονάδα Αεροπορικών
Επιχειρήσεων υπάγονται στην μοναδική Αστυνομία της Κύπρου και το προσωπικό
μετακινείται ανάλογα με τις ανάγκες της Αστυνομίας και των οδηγιών του Αρχηγού
Αστυνομίας και με τον τρόπο αυτό αποδυναμώνονται τα Σώματα αυτά. Η Κύπρος θα
πει κανείς είναι πολύ μικρή για να διαχωριστεί η Αστυνομία, αλλά θα πρέπει
από κάπου να αρχίσει η αυτονόμηση των Μονάδων αυτών κατ’ αρχήν μέχρι την
ολοκλήρωση της διαδικασίας. Οικονομικό κόστος δεν προβλέπεται εκτός από μικρά
διαδικαστικά θέματα. Οι μεταθέσεις έμπειρων και εκπαιδευμένων μελών της
Υ.Α&Μ. αποδυναμώνουν το όλο σύστημα για το οποίο έχουν ξοδευθεί χιλιάδες
Ευρώ για εκπαιδεύσεις.
|
|||
|
6.
|
Οικιακές Εργαζόμενες
|
||||
|
|
Υπάρχει στην
Κύπρο ένας μεγάλος αριθμός οικιακών εργαζομένων οι οποίες απασχολούνται σε
οικογένειες με βάση κριτήρια που έχει καθορίσει η Υπουργική Επιτροπή για την
απασχόληση αλλά και σε υπερήλικες πέραν των 75 ετών με πιο ελαστικά κριτήρια
και απεριόριστο χρόνο εργασίας.
Οι αποφάσεις
αυτές λήφθηκαν προτού δημιουργηθεί η οικονομική κρίση και θα πρέπει όλα τα
κριτήρια να επανασχεδιαστούν με βάση τα σημερινά οικονομικά δεδομένα και να
επιβληθούν πρόσθετοι περιορισμοί.
Αυτό θα πρέπει
να γίνει επειδή σήμερα το οικονομικό περιβάλλον δεν είναι ότι καλύτερο. Οι
οικιακές εργαζόμενες πέραν του χώρου εργασίας που εξασφάλισαν σχετική άδεια
για να εργάζονται, εργάζονται παράνομα σε πολλούς τομείς της οικονομίας της
χώρας εξασφαλίζοντας περισσότερο οικονομικό όφελος.
Όλα τα χρήματα
που αντλούν είτε από τη νόμιμη εργασία τους ή και την παράνομη απασχόληση
τους (πολλά εκατομμύρια Ευρώ), τα εξάγουν από την Κύπρο και το όφελος από την
παραμονή και απασχόλησή τους για τον τόπο είναι μηδαμινό.
Με βάση τα στοιχεία του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης
υπάρχουν στην Κύπρο περίπου 30 χιλιάδες οικιακές βοηθοί/εργαζόμενες και από
το 2009-2013 υπάρχουν 3,310 αναζητούμενες. Όλες εργάζονται παράνομα
κερδίζοντας σεβαστά χρηματικά ποσά τα οποία επίσης φεύγουν από την Κύπρο.
Δυστυχώς
υπάρχουν κυκλώματα και ιδιωτικά γραφεία εξεύρεσης εργασίας τα οποία
εκμεταλλεύονται προς ιδίο όφελος τους εργάτες και τις οικιακές εργαζόμενες
που φέρνουν στην Κύπρο και τελικά καταλήγουν να γίνονται αντικείμενο
εκμετάλλευσης και εμπορίας.
Είμαστε έτοιμοι
να δώσουμε τις απόψεις μας εάν και όταν μας ζητηθούν.
|
||||
|
7.
|
Φοιτητές
|
||||
|
|
Με βάση
εξαγγελθείσα πολιτική του Κράτους, η Κύπρος μπορεί και πρέπει να αποτελέσει
ένα εκπαιδευτικό κέντρο προσφοράς εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε Κύπριους αλλά
και να προσελκύσει και φοιτητές από το εξωτερικό.
Υπάρχουν
Πανεπιστήμια και Κολλέγια τα οποία διαφημίζουν προγράμματα εκπαιδευτικά και
άλλα ελκυστικά πακέτα για να επιλεγεί η Κύπρος ως τελικός εκπαιδευτικός
προορισμός και να εγγραφούν στα κολλέγια τους για δικό τους όφελος.
Σήμερα
υπάρχουν στην Κύπρο 2,796 φοιτητές από Αφρικανικές και Ασιατικές κατά κύριο
λόγο χώρες, οι οποίοι φοιτούν στην Κύπρο. Από αυτούς ένας μεγάλος αριθμός
απασχολείται παράνομα στην Κύπρο για εξασφάλιση χρημάτων για κάλυψη των
προσωπικών τους αναγκών και διδάκτρων με αποτέλεσμα αντί να συνεισφέρουν στην
οικονομία του τόπου να απομυζούν οφέλη.
Με βάση στοιχεία που υπάρχουν 1,092 αλλοδαποί φοιτητές εγκατέλειψαν τα
εκπαιδευτικά ιδρύματα που φοιτούν και παραμένουν παράνομα στην Κύπρο. Είναι
βέβαιο ότι εργάζονται παράνομα.
Εισηγήσεις:
|
||||
|
|
i.
|
Θα πρέπει να
επανασχεδιαστεί η πολιτική από το Υπουργείο Παιδείας μαζί με τα άλλα
συναρμόδια Υπουργεία και Υπηρεσίες του Κράτους. Tα Πανεπιστήμια
και Κολλέγια που λειτουργούν να ενθαρρυνθούν να ξανοιχτούν σε νέες αγορές
όπως οι πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες και η Ρωσία για να αντλήσουν φοιτητές με
υψηλά οικονομικά δεδομένα για να βοηθηθεί οικονομικά και η Κύπρος από την
παρουσία τους. Η εμπειρία του παρελθόντος να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο
στη χάραξη της νέας πολιτικής. Το κράτος μπορεί να βοηθήσει με την υπογραφή
συμφωνιών στις χώρες αυτές ή την παροχή στήριξης στα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
|
|||
|
|
ii.
|
Να
απλοποιηθούν οι διαδικασίες εγγραφής φοιτητών στα Πανεπιστήμια και άλλα
εκπαιδευτικά ιδρύματα για υποψήφιους φοιτητές, οι οικογένειες των οποίων
παραμένουν στην Κύπρο.
|
|||
|
|
iii.
|
Να γίνεται
αυστηρός έλεγχος από το Υπουργείο Παιδείας για το τι διαφημίζεται στις
ιστοσελίδες των Κολλεγίων και να τους επιβάλλουν κυρώσεις εκεί όπου υπάρχει
παραπλάνηση.
|
|||
|
|
iv.
|
Μαζί με τους Λειτουργούς
του Υπουργείου Παιδείας που μεταβαίνουν στις χώρες προέλευσης των φοιτητών
για συνεντεύξεις να μεταβαίνουν και Αστυνομικοί της Υ.Α&Μ. για έλεγχο της
γνησιότητας των εγγράφων και άλλων δικαιολογητικών, αλλά και να λαμβάνουν
μέρος στις συνεντεύξεις για αποκλεισμό όσων δεν πληρούν τα κριτήρια.
|
|||
|
|
v.
|
Παλαιότερα τις
συνεντεύξεις διεξήγαγαν μέλη της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης που
είχαν εμπειρία και γνώσεις διαβατηριακού ελέγχου και στον εντοπισμό πλαστών
εγγράφων. Οι παρεμβάσεις των Διευθυντών των Κολλεγίων ακύρωσαν αυτή τη
διαδικασία η οποία γίνεται από το Υπουργείο Παιδείας με βάση κριτήρια που
έθεσε το Υπουργείο Παιδείας για ακαδημαϊκά και μόνο προσόντα.
|
|||
|
|
vi.
|
Κατά την περίοδο όπου η Αστυνομία διενεργούσε τις συνεντεύξεις, ο αριθμός
των αιτήσεων των φοιτητών που εγκρίνοντο ήταν κατά μέσο όρο 15-20%, ενώ τώρα
που γίνονται από το Υπουργείο Παιδείας οι εγκρίσεις φθάνουν το 90+%.
|
|||
|
|
|
|
|||
|
Β.
|
ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΑ
|
||||
|
|
Μέσα από την
παρουσίαση της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης παρουσιάστηκαν
σοκαριστικά αριθμητικά δεδομένα και στοιχεία όσον αφορά τον πληθυσμό της
Κυπριακής Δημοκρατίας στις περιοχές όπου το κράτος ασκεί αποτελεσματικό
έλεγχο. Είναι πολύ ανησυχητικά τα φαινόμενα που παρουσιάζονται και επιβάλλουν
την άμεση λήψη μέτρων προτού είναι αργά αν δεν είναι ήδη.
Υπάρχει αύξηση
του πληθυσμού από 632.900 το 1993 σε 862.000 το 2011 τα δεικνύει η Στατιστική
Υπηρεσία (αύξηση 26.5% για 20 χρόνια). Αν λάβει κανείς υπόψιν ότι στις
ελεύθερες περιοχές της Κύπρου υπάρχουν 196.000 μη Κύπριοι πολίτες (117.946
Ευρωπαίοι, 78.061 υπήκοοι τρίτων χωρών και πρόσθετα 25-30 χιλιάδες παράνομοι
από τρίτες χώρες) εξάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι η αύξηση του πληθυσμού
οφείλεται στην μετανάστευση και όχι στον γηγενή πληθυσμό. Ένας στους τέσσερις
κατοίκους στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου (αφαιρουμένων των Τ/Κ είναι
771.900) είναι μη Κύπριος.
Παράλληλα
υπάρχει υπογεννητικότητα και παρατηρείται συνεχώς μείωση των γεννήσεων από τα
Ε/Κ ζευγάρια το 2013 (μέχρι 27/11/2013 ανήρχοντο σε 6.603 το 1993 ανήρχοντο
σε 9.990, ποσοστό μείωσης 33.9%).
Οι μη Κύπριοι
που γεννήθηκαν στην Κύπρο το 1993 ανήρχοντο σε 10, το 2013 ανήλθαν σε 1,397.
Είναι ξεκάθαρο
ότι η αύξηση του πληθυσμού στις ελεύθερες περιοχές οφείλεται αποκλειστικά
στην μετανάστευση.
Ο πραγματικός
αριθμός των Ελληνοκυπρίων που ζουν στις ελεύθερες περιοχές είναι 572.000.
Λαμβάνοντας
υπόψιν τους αριθμούς που έχουν παρατεθεί διαπιστώνεται ότι οι Ε/Κύπριοι
αποτελούν μειονότητα στην πατρίδα μας, αν ληφθούν υπόψιν και αριθμοί στις
κατεχόμενες περιοχές.
Στο πιο πάνω
πρόβλημα θα πρέπει να προστεθεί και η μετανάστευση Ε/Κυπρίων προς άλλα κράτη
μέλη της ΕΕ αλλά και σε άλλες χώρες που στερεί από την Κύπρο ένα μεγάλο
ποσοστό νεανικού επιστημονικού προσωπικού. Στο παρόν στάδιο δεν υπάρχουν
στοιχεία για τους αριθμούς αυτούς. Θα πρέπει να κρατούνται στοιχεία.
Εισηγήσεις
i.
Να καταβληθεί προσπάθεια από τις αρμόδιες Αρχές του
Κράτους να συγκρατηθεί αυτή η μετανάστευση δημιουργώντας θέσεις εργασίας,
προγράμματα απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων στην επιστημονική έρευνα, νεανική
επιχειρηματικότητα και εφευρετικότητα.
ii.
Για συγκράτηση των νέων επιστημόνων θα πρέπει το κράτος
να καταβάλει σοβαρές προσπάθειες προσέλκυσης κεφαλαίων αλλά και κοινοτικών
κονδυλίων για μετάφραση της θεωρίας στην πράξη. Να δοθούν κίνητρα στους νέους
ούτως ώστε να μπορέσουν να εργαστούν και να προσφέρουν στον τόπο τους.
iii.
Η Στατιστική Υπηρεσία της Δημοκρατίας θα πρέπει να
εξεύρει τρόπους και να τηρεί στοιχεία για τους Ε/Κ νέους που μεταναστεύουν
για εξεύρεση εργασίας ή όταν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους και παραμένουν και
εργάζονται στις χώρες όπου ολοκληρώνουν τις σπουδές τους.
|
||||
|
|
Πανεπιστήμια και Εκπαιδευτικά Ιδρύματα
Το
Πανεπιστήμιο Κύπρου όπως και τα άλλα ιδιωτικά Πανεπιστήμια να αξιοποιήσουν τα
Διαρθρωτικά Ταμεία της ΕΕ για εφαρμογή προγραμμάτων έρευνας και νεανικής
επιχειρηματικότητας. Η γεωπολιτική θέση της Κύπρου στην λεκάνη της
νοτιανατολικής Μεσογείου προσφέρεται για την ανάπτυξη και την σύνδεση των
χωρών που γειτονεύουν μαζί της και κατ’ επέκταση με την ΕΕ.
Οι καιρικές
συνθήκες, η ηλιοφάνεια, ο άνεμος και η θάλασσα προσφέρονται για την ανάπτυξη
πράσινης ενέργειας και θέσεων εργασίας. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθούν και
οι προοπτικές ανάπτυξης μέσω των φυσικών πόρων της Κύπρου στην Κυπριακή ΑΟΖ
όπου θα φέρουν την οικονομική ανάκαμψη και προσφορά χιλιάδων θέσεων εργασίας.
Ολοκληρώνοντας
τα θέματα που μας απασχόλησαν μέσω αυτής της Ημερίδας, πέραν των άλλων
εισηγήσεων που παρατίθενται πιο πάνω, εισηγούμαστε όπως:
-
Το Κράτος θα πρέπει άμεσα να χαράξει νέα μεταναστευτική
πολιτική που να καλύπτει όλους τους τομείς της απασχόλησης αλλοδαπών από
τρίτες χώρες στους διάφορους τομείς της Κυπριακής οικονομίας βάσει του
Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος
-
Να εφαρμόσει κριτήρια για την απασχόληση κοινοτικών
υπηκόων τα οποία δεν πρέπει να αντιστρατεύονται το Κοινοτικό Κεκτημένο και
την οδηγία για την ελεύθερη διακίνηση Ευρωπαίων πολιτών και των εξαρτώμενων
τους στα κράτη μέλη της ΕΕ
-
Να δημιουργηθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών κλάδος μελέτης
της δημογραφικής κατάστασης όπως εξελίσσεται για την Κύπρο και να λαμβάνονται
υπόψιν τόσο οι ελεύθερες περιοχές όσο και τα κατεχόμενα
-
Να εξεταστεί και αναλυθεί το πρόβλημα της
υπογεννητικότητας των Ε/Κυπρίων ζευγαριών και η αύξηση των γεννήσεων των
μεταναστών με σκοπό τη λήψη των αναγκαίων μέτρων
-
Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στα νεαρά ζευγάρια για να
αυξηθούν οι γεννήσεις και όχι να μοιρολατρούμε επικαλούμενοι πάντοτε την
οικονομική κρίση που μαστίζει την Κύπρο και τις υποχρεώσεις προς την Τρόϊκα
-
Η εφαρμογή της νέας πολιτικής για παραχώρηση κουπονιών
για κάλυψη βασικών αναγκών αντί παραχώρησης χρηματικών ποσών, όπως και
καταβολή ενοικίων απευθείας στους ιδιοκτήτες των υποστατικών είναι μια καλή
λύση. Μια άλλη λύση είναι να ενοικιαστούν παγκύπρια πολυκατοικίες ή
ξενοδοχεία τύπου Hotel Apartments που είναι κλειστά ή άλλου είδους
υποστατικά για την διασπορά των αιτητών ασύλου ή ατόμων που τους παραχωρήθηκε
το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας σε όλη την Κύπρο για να μην
δημιουργούνται περιοχές τύπου γκέτο. Θα πρέπει να γίνεται και περιοδικός
έλεγχος στους χώρους διαμονής των ατόμων αυτών. Η διαδικασία αυτή είναι
εγκεκριμένη από την Ε.Ε. και υπάρχει και σχετική συγχρηματοδότηση και κάλυψη
εξόδων από το Ταμείο Προσφύγων μέσω των Ταμείων Αλληλεγγύης. Εάν δεν μπορεί
να εφαρμοστεί η πιο πάνω διαδικασία, να γίνει επέκταση της χωρητικότητας του
Κέντρου Υποδοχής Μεταναστών και Αιτητών Ασύλου στην Κοφίνου, όπως αναφέρθηκε
και πιο πάνω.
-
Έχει παρατηρηθεί ότι έχει δοθεί πληθώρα αδειών Γραφείων
Εξεύρεσης Εργασίας από το Υπουργείο Εργασίας. Θα πρέπει να επανεξεταστούν
όλες οι άδειες που έχουν δοθεί ή και να αλλάξουν τα κριτήρια. Η εισήγηση αυτή
γίνεται γιατί διαπιστώνεται ότι αρκετά από τα γραφεία αυτά παραβιάζουν τους
Νόμους και ενεργούν ως γραφεία εμπορίας ανθρώπων.
Η εισήγηση αυτή
γίνεται γιατί τα γραφεία αυτά εξασφαλίζουν τις θεωρήσεις για άδεια εργασίας,
φέρνουν εργάτες γεωργίας/κτηνοτροφίας και οικιακές βοηθούς, και λόγω του ότι
δεν πληρούν τα κριτήρια που απαιτούνται από τους εργοδότες, τις μετακινούν
συνέχεια σε άλλο νόμιμο ή μη νόμιμο εργοδότη και κάθε φορά χρεώνουν τον «νέο»
εργοδότη τους, εν γνώσει τους παραβιάζουν τους Νόμους και Κανονισμούς.
Πρόσφατα περιήλθε
στην αντίληψη μας και επιβεβαιώθηκε ότι κάποια ιδιωτικά γραφεία προσεγγίζουν
εργοδότες και τους προτρέπουν να τους φέρουν εργάτες ή οικιακές βοηθούς χωρίς
να καταβάλουν έξοδα ή εγγυητικές επιστολές τις οποίες βάζουν οι αλλοδαποί ή
ιδιωτικά γραφεία στις χώρες προέλευσης, προφανώς θα μπαίνουν υποθήκες
περιουσίας. Οι εργαζόμενοι όταν έρθουν στην Κύπρο αποστέλλουν τον μισθό τους
στους agents στην χώρα τους μέχρι
και για δύο χρόνια για να εξοφλήσουν τα χρέη τους.
-
Η συνέχιση της έκδοσης αδειών απασχόλησης αλλοδαπών θα
πρέπει να τοποθετηθεί σε νέα βάση και να αρχίσει η δραστική μείωση των
υπηκόων τρίτων χωρών προς την Κύπρο.
Υπάρχουν βάσει στατιστικών
στοιχείων, πέραν των 200,000 κοινοτικών υπηκόων και από τρίτες χώρες οι
οποίοι εργάζονται και απομυζούν από τον πλούτο της χώρας. Η ανεργία που
καλπάζει στην Κύπρο συνεχώς και η ύπαρξη πέραν των 70 χιλιάδων ανέργων
επιβάλλει την άμεση λήψη μέτρων μείωσης της καθόδου εργατικού δυναμικού από
όπου και αν προέρχεται.
-
Στατιστικά στοιχεία για τους ευρισκόμενους στην Κύπρο
μπορεί να μην είναι ακριβή γιατί κάθε Υπηρεσία καταγράφει τους κοινοτικούς
υπηκόους και από τρίτες χώρες με διαφορετικό τρόπο (Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού
και Μετανάστευσης, Υ.Α&Μ., Υπουργείο Εργασίας, Τμήμα Κοινωνικής
Ευημερίας, Αεροδρόμια και Κλιμάκια). Για να μπορούν να εξάγονται ακριβή
συμπεράσματα και στατιστικά δεδομένα θα πρέπει να γίνει σύνδεση όλων αυτών
των Τμημάτων με ηλεκτρονικό σύστημα που υπάρχει σε όλες τις προαναφερθείσες
Υπηρεσίες.
Το κάθε Τμήμα τηρεί
δικό του αρχείο με στοιχεία τα οποία λαμβάνει όπως πιστεύει ότι είναι
καλύτερα ή εξυπηρετεί το κάθε Τμήμα. Πρέπει να γίνει πρώτα μια κοινή εφαρμογή
του συστήματος εγγραφής (how to keep and how to check the indexes) και να ακολουθήσει
η διασύνδεση των Αρχείων για να γνωρίζουν όλα τα συναρμόδια Τμήματα τα ίδια
δεδομένα για το κάθε άτομο. Η άδεια του Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών
Δεδομένων είναι επιβεβλημένη.
-
Καλύτερος έλεγχος των εισερχόμενων και εξερχόμενων στα
κατεχόμενα μέσω των οδοφραγμάτων.
Να βελτιωθεί ο τρόπος ελέγχου
εισόδου/εξόδου μέσω των οδοφραγμάτων.
Το Ινστιτούτο
παραμένει προσηλωμένο στο Καταστατικό και τους στόχους του που είναι τα καλώς
νοούμενα συμφέροντα του τόπου και η παροχή εισηγήσεων για βελτίωση της
υφιστάμενης κατάστασης όσον αφορά το δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η
Κύπρος τόσο στις ελεύθερες περιοχές όσο και στα κατεχόμενα μέρη της πατρίδας
μας.
Η
μεταναστευτική πολιτική χρήζει τροποποίησης και αναθεώρησης λόγω του
βεβαρημένου οικονομικού κλίματος που υπάρχει στην Κύπρο αλλά και τις
πραγματικές ανάγκες της Κύπρου.
Παραμένουμε
στην διάθεση όλων των ενδιαφερόμενων μερών του Κράτους και είμαστε έτοιμοι να
δώσουμε πρόσθετες απόψεις και εισηγήσεις για βελτίωση της κατάστασης όπως
παρουσιάζεται σήμερα.
|
||||
13 Απριλίου, 2014
