Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία
που μου δίνετε να βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, στην παρουσία δύο πολύ αγαπητών
φίλων και συνεργατών, της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Ζέτας
Αμιλιανίδου και του Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην
Κύπρο κ. Γιώργου Μαρκοπουλιώτη,
Σήμερα μπορούμε με
βεβαιότητα να διαπιστώσουμε ότι ενώ η Ευρώπη προσπαθεί να ανακάμψει από μια
σοβαρή οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση, η δέσμευσή της να προωθήσει το
μεγαλεπήβολο στόχο της και να μετατραπεί σε μια έξυπνη, αειφόρο και χωρίς
αποκλεισμούς κοινωνία επαναβεβαιώνεται. Αναγνωρίζοντας ότι οι νέες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί
κάτω από το πρίσμα της οικονομικής ύφεσης επηρεάζουν αρνητικά την προσφορά
καλής ποιότητας εργασίας, συνεχούς εκπαίδευσης, μαθητείας ή άσκησης, με την
υλοποίηση των πρωτοβουλιών που θα παρουσιαστούν σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επανατοποθετεί
τους πολίτες της Ένωσης στο επίκεντρο των στρατηγικών της αποφάσεων
μεταφέροντάς τους ένα δυνατό μήνυμα ελπίδας και αλληλεγγύης. Αναγνωρίζει την επιτακτική ανάγκη ότι οι ευρωπαίοι
πολίτες θα πρέπει να έχουν τις ευκαιρίες, αλλά και τη δυνατότητα να αναπτύξουν
τις δεξιότητες εκείνες που θα τους βοηθήσουν να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις
μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης αγοράς εργασίας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην
ανάπτυξη και την ταχύτερη έξοδο της οικονομίας από την κρίση.
Επειδή οι ραγδαίες
αλλαγές δεν παρουσιάζονται αποκλειστικά και μόνο στο εργασιακό περιβάλλον αλλά
και στις κοινωνίες μας, τα σύγχρονα
συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης έχουν υποχρέωση να παρέχουν τη δυνατότητα
στους πολίτες τους να αποκτήσουν τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις
απαραίτητες ικανότητες, ώστε να καταστούν ικανοί, δημιουργικοί και ενεργοί
πολίτες. Πολίτες που θα είναι σε θέση να προσαρμόζονται στις νέες εξελίξεις και
να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις διάφορες αλλαγές. Για να επιτευχθεί, όμως,
ο στόχος αυτός χρειαζόμαστε ευέλικτα, υψηλής ποιότητας προγράμματα εκπαίδευσης
και κατάρτισης που να ανταποκρίνονται τόσο στις σημερινές και όσο και στις
μελλοντικές προκλήσεις.
Η διημερίδα «Ευρωπαϊκές
Ημέρες Εργασίας – Νεολαία σε Κίνηση 2013»
παρέχει τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να διερευνήσουν όλες τις πιθανότητες που προσφέρει η
Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων των διάφορων ευρωπαϊκών
προγραμμάτων και δικτύων ενημερώνοντάς τους για τα πλεονεκτήματα
και τις ευκαιρίες της κινητικότητας στην εργασία και στη μάθηση εντός της
ευρωπαϊκής οικογένειας.
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να σημειώσω ότι
οι νέοι της Κύπρου αντιλαμβάνονται με διαφορετικό τρόπο τη δύσκολη περίοδο που
διανύουμε, εξαιτίας των διαφοροποιημένων δεδομένων που καλούμαστε να
αντιμετωπίσουμε ως κράτος. Η απότομη αλλαγή και η υποχρέωσή μας να προσαρμοστούμε
άμεσα στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η ξαφνική διαφοροποίηση του οικονομικού
και κοινωνικού γίγνεσθαι στη χώρα μας έχει αποθαρρύνει τους νέους μας και
ταυτόχρονα τους έχει απογοητεύσει. Ως εκ τούτου εμείς, ως οι άμεσα εμπλεκόμενοι
στη χάραξη πολιτικών και στρατηγικών, καλούμαστε εδώ και τώρα, να
αντιμετωπίσουμε την κοινωνική αντίδραση των νέων μας και να τους προσφέρουμε
ελπίδα για το μέλλον. Για να διασφαλίσουμε μακροπρόθεσμα τη βιώσιμη οικονομική
ανάπτυξη, το υψηλό επίπεδο ευημερίας, τη δημοκρατική συνοχή της κοινωνίας και
την οικονομική ευρωστία της χώρας μας, θα πρέπει να δώσουμε στους νέους μας
ευκαιρίες και δυνατότητες.
Εμείς
πρώτοι, με τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειές μας, θα πρέπει να βρούμε τους
τρόπους διατήρησης της συνοχής του κοινωνικού ιστού από τον οποίο οι νέοι δεν
μπορούν να είναι αποκομμένοι, δίνοντάς τους τα
απαραίτητα εφόδια και κίνητρα. Και επειδή οι
προκλήσεις είναι τεράστιες, οι λύσεις δεν μπορεί να είναι ούτε απλές ούτε και
μονοδιάστατες. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που η διοργάνωση δραστηριοτήτων με στόχο
την ενημέρωση και την πληροφόρηση των νέων αναφορικά με την υλοποίηση
προγραμμάτων τα οποία προσφέρουν ευκαιρίες επιμόρφωσης, επιπρόσθετης κατάρτισης
ή επανακατάρτισης και ένταξης στο εργασιακό περιβάλλον θα πρέπει να εντατικοποιηθούν
και να ενισχυθούν.
Είναι, λοιπόν, καιρός για δράση. Γι’ αυτό και η
πρωτοβουλία «Νεολαία σε κίνηση» έχει αποφασιστική σημασία για την επίτευξη των
κυριότερων στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη
2020», στοχεύοντας στη μείωση του ποσοστού των νέων που εγκαταλείπουν πρόωρα το
σχολείο από το 15% στο 10% και στην αύξηση του ποσοστού των νέων που συνεχίζουν
τις σπουδές τους στην τριτοβάθμια, ή ισοδύναμη με αυτή εκπαίδευση, από το 31%
σε τουλάχιστον 40%. Στόχους που ευελπιστούμε να πετύχουμε εντός των επόμενων επτά
ετών, δηλαδή μέχρι το 2020.
Οι δράσεις της
πρωτοβουλίας «Νεολαία σε κίνηση» θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να
επιτύχουν τον κεφαλαιώδη στόχο της ΕΕ για απασχόληση σε ποσοστό 75% στα επόμενα
δέκα χρόνια, διασφαλίζοντας ότι οι νέοι
θα διαθέτουν τα κατάλληλα προσόντα για τις θέσεις εργασίας του αύριο. Το 2020, για
παράδειγμα, οι σημερινοί μαθητές και φοιτητές θα βρίσκονται ακόμη στην αφετηρία
της σταδιοδρομίας τους και θα έχουν να διανύσουν τουλάχιστον 30 χρόνια
επαγγελματικού βίου, ορισμένοι σε επαγγέλματα που δεν υπάρχουν σήμερα, την ίδια
ακριβώς στιγμή που εκατομμύρια ενήλικες θα παραμένουν στην αγορά εργασίας για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Νέοι και νέες, τώρα το μέλλον σας θα έχει εγγύηση. Η Σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Εγγύηση για τη Νεολαία» (Youth
Guarantee) θα ξεκινήσει να
υλοποιείται το πρώτο τρίμηνο του 2014 και αναμένεται να προσφέρει στους νέους ηλικίας από 15
έως 24 ετών, που δε βρίσκονται σε εργασία, εκπαίδευση ή κατάρτιση, μία προσφορά
καλής ποιότητας εργασίας, συνεχούς εκπαίδευσης, μαθητείας ή πρακτικής άσκησης,
εντός ενός τετραμήνου από τη στιγμή που καθίστανται άνεργοι ή εξέρχονται από
την επίσημη εκπαίδευση.
Η συγκεκριμένη Σύσταση που αποφασίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επικυρώθηκε από το
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο του 2013, θα στηριχτεί με κοινοτικούς πόρους. Για τον σκοπό αυτό η ΕΕ έχει ήδη αποφασίσει την αποδέσμευση έξι δισεκατομμυρίων ευρώ για τη
χρηματοδότηση αυτών των προγραμμάτων. Το ποσό αυτό θα κατανεμηθεί σε περιοχές
όπου το ποσοστό ανεργίας των νέων ξεπερνά το 25%.
Για την Κύπρο, το ποσό που της αναλογεί ανέρχεται στα 22 εκατομμύρια ευρώ
(συμπεριλαμβανομένων και των εθνικών πόρων), τα οποία θα διατεθούν για την
περίοδο 2014-2016.
Το Erasmus+, το νέο πρόγραμμα της ΕΕ για την εκπαίδευση, την
κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό, που πρόκειται να εφαρμοστεί στις αρχές
Ιανουαρίου, εγκρίθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2013 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Σκοπός
του προγράμματος είναι να συμβάλει στην ενίσχυση των δεξιοτήτων και της
απασχολησιμότητας και να υποστηρίξει τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης,
κατάρτισης και νεολαίας. Το πρόγραμμα θα έχει διάρκεια επτά χρόνια και προϋπολογισμό
14,7 δισεκατομμύρια ευρώ[1]. Η ΕΕ ευελπιστεί ότι περισσότεροι από τέσσερα εκατομμύρια
άνθρωποι θα λάβουν υποστήριξη για σπουδές, εργασία ή εθελοντισμό στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένα από το πρόγραμμα δυνατό να επωφεληθούν δύο εκατομμύρια φοιτητές της τριτοβάθμιας
εκπαίδευσης, 650,000 φοιτητές επαγγελματικής κατάρτισης και μαθητευόμενοι, καθώς
και περισσότεροι από 500,000 νέοι που συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγών ή
εθελοντισμού στο εξωτερικό. Οι φοιτητές που σχεδιάζουν
να πραγματοποιήσουν πλήρη κύκλο μεταπτυχιακών σπουδών (Master) στο εξωτερικό,
σπουδές για τις οποίες σπανίζουν οι κρατικές υποτροφίες ή τα δάνεια, θα
επωφεληθούν από ένα νέο πρόγραμμα εγγυήσεων δανείων που θα διαχειρίζεται το
Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων. Το Erasmus+ θα παρέχει, επίσης, χρηματοδότηση για εργαζομένους στην
εκπαίδευση και κατάρτιση, για νεαρούς εργαζόμενους και για συμπράξεις μεταξύ
πανεπιστημίων, κολεγίων, σχολείων, επιχειρήσεων και οργανώσεων μη κερδοσκοπικού
χαρακτήρα.
Αγαπητοί νέοι και νέες,
Αναγνωρίζουμε ότι για να ξανακερδίσουμε την εμπιστοσύνη σας θα πρέπει να εκσυγχρονίσουμε
τους θεσμούς, θα πρέπει να υιοθετήσουμε νέες καινοτόμες πολιτικές και εμείς είμαστε
αποφασισμένοι να γυρίσουμε σελίδα, δίνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα αλληλεγγύης και
συνεργασίας βασισμένο στις αξίες του σεβασμού και της αλληλοϋποστήριξης. Μόνο με τη συνεργασία και τη συμπόρευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, σε
αυτή τη δύσκολη προσπάθεια, θα μπορέσουμε να κάνουμε ξανά
το όνειρο πραγματικότητα οικοδομώντας ένα καλύτερο μέλλον που θα στηρίζεται
στον ενθουσιασμό, τις γνώσεις, τις ικανότητες και τις καινοτόμες ιδέες της νέας
γενιάς, προωθώντας την ανάπτυξη και την ευημερία στον τόπο μας.
Κλείνοντας τη σύντομη αυτή
παρέμβασή μου θα ήθελα να συγχαρώ όλους όσοι συνέβαλαν στην άρτια διοργάνωση της
διημερίδας και να ευχηθώ η προσπάθεια αυτή να αποτελέσει εφαλτήριο και για
άλλες παρόμοιες εκδηλώσεις ενημέρωσης.
---------------------------
[1] Το ποσό αυτό είναι
σε τρέχουσες τιμές, λαμβάνεται δε υπόψη ο κατ’ εκτίμηση πληθωρισμός της
περιόδου 2014-2020.
Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με 13 δισεκατομμύρια ευρώ σε σταθερές τιμές του 2011.
