Ομιλία Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Νίκου Κουγιάλη στην Ημερίδα: «Εκτίμηση επιπτώσεων στο περιβάλλον από έργα και σχέδια/προγράμματα. Παρελθόν, παρόν και μέλλον», στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Τμήματος Γεωργίας

Να μη μεταδοθεί πριν από τις 9.00 π.μ.

Τετάρτη, 5/6/2013

Ομιλία Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος

κ. Νίκου Κουγιάλη

στην Ημερίδα: «Εκτίμηση επιπτώσεων στο περιβάλλον από έργα και σχέδια/προγράμματα. Παρελθόν, παρόν και μέλλον», στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Τμήματος Γεωργίας

-------------------------------------------------------------------------------------------

Με χαρά σας καλωσορίζω σήμερα στην ημερίδα αυτή, που διοργανώνεται από το Τμήμα Περιβάλλοντος στα πλαίσια της Παγκόσμιας Μέρας Περιβάλλοντος. Στόχος της σημερινής ημέρας είναι να φέρει στην επιφάνεια την ανάγκη για διατήρηση, προστασία και αναβάθμιση του περιβάλλοντος, υποκινώντας, παράλληλα, την πολιτική προσοχή και δράση. Μέσα από τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται την βδομάδα που διανύουμε, ο πολίτης έχει την ευκαιρία δραστηριοποιηθεί, να εκφράσει το ενδιαφέρον του για το περιβάλλον, και να τονίσει την ανάγκη για αλλαγή τρόπου ζωής για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων.

Στα πλαίσια αυτά, έχουμε επιλέξει και το θέμα της σημερινής ημερίδας που είναι η εκτίμηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον από έργα και σχέδια/προγράμματα, έννοια που έχει ως στόχο την παροχή υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος με την ενσωμάτωση των περιβαλλοντικών ζητημάτων στην προετοιμασία των έργων, σχεδίων και προγραμμάτων με επιδίωξη τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Παράλληλα, εξασφαλίζεται η συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και ως εκ τούτου επιτυγχάνεται η ενίσχυση της ποιότητας των αποφάσεων.

Ο όρος "εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων" έχει διαφορετικές έννοιες σε διάφορες χώρες. Ο ορισμός που αναφέρεται συχνά είναι "να προσδιορίσει και να προβλέψει τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία και την ποιότητα ζωής του ανθρώπου, από νομοθετικές διατάξεις, προγράμματα, πολιτικές, έργα και δραστηριότητες, και να ερμηνεύσει και να γνωστοποιήσει πληροφορίες γύρω από τις επιπτώσεις αυτές".

Μέσα από την υφιστάμενη κοινοτική νομοθεσία, καθορίζεται ότι οι επιπτώσεις ενός έργου στο περιβάλλον θα πρέπει να
αξιολογούνται προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες για την προστασία της ανθρώπινης υγείας, με τη δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος για την βελτίωση της ποιότητας της ζωής, την εξασφάλιση της προστασίας της βιοποικιλότητας, και τη διατήρηση της αναπαραγωγικής ικανότητας των οικοσυστημάτων ως θεμελιώδους πόρου για τη ζωή.

Η αφύπνιση για τα περιβαλλοντικά προβλήματα των τελευταίων δεκαετιών και η προσπάθεια για ανάπτυξη με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος, οδήγησε πολλές βιομηχανικές χώρες σε πολιτικές καλύτερης αντιμετώπισης και διαχείρισης των νέων αναπτυξιακών σχεδίων. Η εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων ξεκίνησε να εφαρμόζεται στις ΗΠΑ από το 1969. Η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τη δημιουργία νέων βιομηχανιών, δρόμων, οικισμών και άλλων έργων είναι πλέον νομοθετημένη πρακτική σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1985, όταν δημοσιεύθηκε η συγκεκριμένη Οδηγία. Στην Κύπρο, η εναρμόνιση με την Οδηγία περιβαλλοντικών επιπτώσεων έγινε με σχετική εθνική νομοθεσία το 2001, ενώ από το 1991 μέχρι το 2001 υπήρχε σχετική Απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου. Με τον τρόπο αυτό θεσμοθετήθηκαν οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που αντιστοιχούν στην εκτίμηση των επιπτώσεων έργων και δραστηριοτήτων στο περιβάλλον.

Η νομοθεσία αποσκοπεί στην ενίσχυση της ποιότητας στη λήψη αποφάσεων με την παροχή μιας εστιασμένης αξιολόγησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων πριν από την προτεινόμενη δράση σε μια στιγμή που μπορεί να επηρεάσει πραγματικά το αποτέλεσμα, δηλαδή στον τελικό σχεδιασμό ενός έργου. Επίσης, βοηθά την προτεινόμενη ανάπτυξη και τον ενδιαφερόμενο, καθώς όταν η  διαδικασία της αξιολόγησης είναι πλήρως ενσωματωμένη στον κύκλο του σχεδιασμού του έργου, εντοπίζει τα περιβαλλοντικά προβλήματα σε αρχικό στάδιο, επιτρέποντας τον επανασχεδιασμό, την ελαχιστοποίηση ή ακόμα και την εξάλειψη των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον πριν από σημαντικές επενδύσεις. Ταυτόχρονα, στηρίζει την εσωτερική αγορά αποφεύγοντας έτσι δυσμενείς συνθήκες ανταγωνισμού, καθώς προβλέπεται ένας βαθμός εναρμόνισης στην παρουσίαση των έργων σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, και δίνει την δυνατότητα απασχόλησης σε σημαντικό αριθμό νέων επιστημόνων στον τομέα αυτό, ιδιαίτερα σε περιόδους ανεργίας.

Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας εδώ, και να τονίσω την αξία της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης καθώς και να υπογραμμίσω τη δέσμευσή μου για προώθηση τέτοιων εκδηλώσεων που συμβάλλουν σημαντικά στις προσπάθειες για να διασφαλίσουμε ένα περιβάλλον όπως αρμόζει στην αξιοπρέπεια και τις ευαισθησίες τόσο της δικής μας, όσο και των μελλοντικών γενεών.

Σας ευχαριστώ.

------------------------

Σημ: Τον χαιρετισμό θα διαβάσει η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κα Αίγλη Παντελάκη εκ μέρους του κ. Υπουργού.