2/6/13

Επιμνημόσυνος λόγος του Υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού κ. Κυριάκου Κενεβέζου στο μνημόσυνο των ηρώων της κοινότητας Παναγιάς 02/06/2013

Σεβαστό Ιερατείο, Ελληνίδες, Έλληνες

Κοιτάζοντας τον κατάλογο των ηρώων προς τιμήν των οποίων πραγματοποιείται σήμερα το εθνικό αυτό μνημόσυνο, αισθάνθηκα το βαρύ φορτίο που η κυπριακή ιστορία μάς έχει παραδώσει. Το μνημόσυνο σημαίνει ανάκληση της μνήμης. Πρέπει να θυμόμαστε. Η μνήμη πρέπει να διδάσκει όχι να διχάζει. Ας θυμηθούμε λοιπόν και ας διδαχθούμε σωστά.

Οι ηρωικές μορφές που τιμούμε σήμερα, αγαπητοί φίλοι και φίλες, εκπροσωπούν μια σημαντική περίοδο της σύγχρονης ιστορίας μας που σημαδεύεται από συνεχείς αγώνες του λαού για εθνική απελευθέρωση και αποκατάσταση της κρατικής κυριαρχίας. Ξεκινώντας από το 1955 όταν ξέσπασε ο απελευθερωτικός αγώνας εναντίον των άγγλων κατακτητών, περνώντας από τη μεταζυριχική, υποκινούμενη από τους Άγγλους, τουρκοανταρσία του 1963 εναντίον του νεοσύστατου κυπριακού κράτους, οδηγούμαστε στο άφρον πραξικόπημα του 1974 που κλόνισε συθέμελα τη Δημοκρατία αφήνοντας πίσω του την κερκόπορτα ανοιχτή για το επόμενο πλήγμα που ξανάφερε τους Τούρκους κατακτητές, φθάνουμε στο 2011, όταν τραγικά λάθη των τότε κυβερνώντων και ανευθυνότητα αρμοδίων έκοψαν το νήμα της ζωής 13 νέων αλλά ταυτόχρονα ακρωτηρίασαν σχεδόν θανάσιμα την κυπριακή οικονομία και κατά συνέπεια την κρατική κυριαρχία.

Γι αυτό και αισθάνομαι έντονα την επιθυμία να εκφράσω τον βαθύ μου σεβασμό στην κοινότητα της Παναγιάς τα ηρωικά παιδιά της οποίας έδωσαν διαχρονικά το αγωνιστικό «παρών» τους στις μάχες της πατρίδας μας κατά των εχθρικών επιβουλών.

Η Παναγιά γέννησε και ανάθρεψε μεγάλες μορφές, με πρώτη αυτήν του Εθνάρχη Μακαρίου, θρησκευτικού ηγέτη του Αγώνα του 1955 και πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι από εκείνες τις μορφές που η ιστορία έκρινε ως ξεχωριστές και εμπνευσμένες. Πρέπει να μας οδηγεί ως Έλληνες της Κύπρου η τελευταία του υποθήκη λίγο πριν φύγει στην ομιλία επί των επάλξεων των ενετικών τειχών της Λευκωσίας το 1977, το κάλεσμα του για μακροχρόνιο αγώνα του κυπριακού λαού μέχρι την επίτευξη της λύσης που να διασφαλίζει την επιβίωση του Ελληνισμού στα πάτρια εδάφη.

Το 1955 o Χαράλαμπος Μούσκος πέφτει μαχόμενος εναντίον των Άγγλων κοντά στους αρχαίους Σόλους και σαν άλλος Πρωτεσίλαος εγκαινίασε τον κατάλογο των ηρώων.

Ο Τάκης Σοφοκλέους καταγόταν από τον Ξερό της Επαρχίας Λευκωσίας και εγκαταστάθηκε αργότερα στην Παναγιά. Από τα μαθητικά του χρόνια έδειξε την αδάμαστη ψυχή του σε διαδηλώσεις και επιθέσεις κατά των Άγγλων και το υψηλό του φρόνημα όταν συλληφθείς κακοποιήθηκε βάναυσα. Δύο χρόνια μετά την απόδρασή του, το 1957, έπεσε από εχθρικά πυρά κατά τη διάρκεια μάχης μετά από ενέδρα στην τοποθεσία Αμπελάκια εναντίον των κατακτητών.

Σε διατεταγμένη υπηρεσία έχασαν τη ζωή τους από άνανδρα πυρά των Τούρκων οι Φίλιππος Ναθαναήλ στρατιώτης του Κυπριακού Στρατού 29 ετών το 1963, Σταύρος Σταυρινού στρατιώτης 19 ετών το 1964, Κωστάκης Αντωνίου στρατιώτης 22 ετών το 1964, Αντώνης Λεωνίδα στρατιώτης 22 ετών το 1966. Μηδέ από το χρέος μη κινούντες, όπως λέει και ο Καβάφης, με σπαρτιατική αφοσίωση στο καθήκον ως έντιμοι στρατιώτες και ως νέοι πολίτες, προασπιζόμενοι την πατρίδα και τη Δημοκρατία, όχι με βαρύγδουπους λόγους και πομπώδη ύφη, με την ίδια τους τη ζωή.

Την 15η Ιουλίου το 1974 πρόσφερε τον εαυτό του στον βωμό της πατρίδας ο Μιχαλάκης Παπαπαύλου αστυνομικός 29 ετών, υπερασπιζόμενος την έννομη τάξη και μαχόμενος για την προάσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας από προδοτικές εκ των έσω σφαίρες του χουντικού πραξικοπήματος. Λίγες ημέρες μετά, στις 27 Ιουλίου 1974, ο Γιώργος Μενελάου εκ Παναγιάς μπήκε στους αθανάτους πολεμώντας τους Τούρκους εισβολείς.

Τον 21ο αιώνα, τον αιώνα της παγκοσμιοποίησης και της ισοπέδωσης, φίλες και φίλοι, ο κυπριακός Ελληνισμός δείχνει πως παρά τις κοσμογονικές μεταβολές δεν άλλαξε. Η ελληνική ψυχή του παρά τις προσπάθειες περί του αντιθέτου εμμένει αλώβητη και άφθαρτη για να τον οδηγήσει πάλι σε νέες θυσίες. Ο κελευστής Αντώνης Χαραλάμπους 19 ετών σκοτώθηκε στις 11 Ιουλίου 2011 στη ναυτική βάση Ευάγγελος Φλωράκης στο Μαρί, σε μια απέλπιδα προσπάθεια μαζί με άλλους να κατασβέσει τη φωτιά και να αποτρέψει την τελική έκρηξη.
Η Παναγιά έχει την τιμή και την περηφάνια να δηλώνει παρούσα σε κάθε κάλεσμα της πατρίδας, χωρίς δισταγμό και σε κάθε στιγμή εκπροσωπήθηκε επάξια. Κανείς δεν ήταν ρίψασπις. Ήξεραν καλά την ελληνική ιστορία φαίνεται οι Παναγιώτες, πήραν τα λαμπρά παραδείγματα που την διανθίζουν και έγιναν οι ίδιοι λαμπάδα που φωτίζει τον δρόμο της νέας γενιάς προς τη λευτεριά της ημικατεχόμενης πατρίδας.

Ελληνίδες, Έλληνες της Κύπρου,

Ας προβληματιστούμε λοιπόν όλοι και όλες και ας ενώσουμε και πάλι τις δυνάμεις μας ειδικά στις δύσκολες τούτες ώρες που περνά η ιδιαίτερη μας πατρίδα, μακριά από μικροκομματικές σκοπιμότητες. Ας θυμηθούμε ότι μόνο μονιασμένοι και σαν μια γροθιά μπορούμε να πετύχουμε πολλά και ειδικά τη σωτηρία της πατρίδας μας. Αυτό θα είναι το καλύτερο μνημόσυνο για τους ήρωες μας.

Αιωνία τους η μνήμη.