Με ιδιαίτερη συγκίνηση βρισκόμαστε σήμερα
συγκεντρωμένοι στον ιερό αυτό χώρο για να αποτίσουμε τον οφειλόμενο φόρο
τιμής στον ήρωα μαθητή Πετράκη Κυπριανού που θυσίασε τη ζωή του στη
διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ.
Η θύμηση μας πηγαίνει πίσω, σε καιρούς λεβεντιάς και αντρειοσύνης, σε χρόνους αξιοσύνης και παλικαριάς. Αναβιώνουμε την ώρα τούτη το έπος του 1955 – 59. Ξαναζούμε το πάθος της ψυχής και δοκιμάζουμε πάλι το πύρωμα της καρδιάς των αντρειωμένων, όλων των μαχητών που θεμελίωσαν και απαθανάτισαν το θρύλο της ΕΟΚΑ. Τότε που ο λογισμός και το όνειρο συνέπαιρνε ολόκληρο τον κυπριακό λαό.
Ήταν 21 του Μάρτη του 1957 όταν οι Έλληνες της Κύπρου γνώριζαν την Ορά και νιώθανε να κρατάνε στα χέρια τους, σαν το άγιο φως, το αίμα του δεκαεπτάχρονου ήρωα Πετράκη Κυπριανού. Το είχε υποσχεθεί στη μητέρα του, όταν του επισήμανε ότι ήταν μικρός στην ηλικία και εάν συλλαμβανόταν πιθανόν να μην άντεχε στα βασανιστήρια: «Μην ανησυχείς, μάνα, ότι θα με βασανίσουν οι Άγγλοι και θα ομολογήσω επειδή είμαι μικρός. Μην ανησυχείς, γιατί ουδέποτε θα συλληφθώ. Θα πέσω πολεμώντας».
Πενήντα έξι χρόνια από τότε κρατάμε ακόμα στη μνήμη μας την αγνή κι αέρινη μορφή του Πετράκη Κυπριανού, του έφηβου ήρωα. Εδώ στην Ορά κτύπησε ο τελευταίος παλμός της καρδιάς του, εδώ ψιθύρισε τα τελευταία του λόγια: «Πέστε της μάνας μου να μη λυπάται, γιατί ο γιος της πεθαίνει για την πατρίδα».
Ο Πετράκης Κυπριανού γεννήθηκε στη Λάρνακα. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο στη γενέτειρά του και ήταν μαθητής στην τρίτη τάξη της Αμερικανικής Ακαδημίας Λάρνακας όταν αποβλήθηκε προσωρινά από το σχολείο του με την κατηγορία ότι έριχνε φυλλάδια της ΕΟΚΑ, ύψωνε την ελληνική σημαία και ξεσήκωνε τους συμμαθητές του σε διαδηλώσεις. Μελετούσε στο μεταξύ μόνος του ενώ, παράλληλα, εντάχθηκε στις ομάδες κρούσεως και εκτελεστικού της ΕΟΚΑ, στη Λάρνακα.
Ο καθηγητής του σχολείου, Γουίαρ, προειδοποίησε τη μητέρα του ήρωα: «Λυπούμαι για ό,τι θα σας πω, γιατί είσαστε μια αξιότιμος οικογένεια, όμως πρέπει να σας πω ότι ο γιος σας αναστατώνει το σχολείο. Τοποθετεί σημαίες, ρίχνει φυλλάδια, ξεσηκώνει τους άλλους μαθητές σε διαδηλώσεις… ως εκ τούτου θα μείνει σπίτι για λίγο καιρό».
«Νομίζεις, κύριε Γουίαρ, ότι θα κάμψεις τα αισθήματα του λαού αποβάλλοντας το παιδί μου;», του απάντησε περήφανα η μάνα του παλληκαριού, Άννα Κυπριανού.
Την Κυριακή, 23 Σεπτεμβρίου 1956, πήρε μέρος σε επίθεση εναντίον Άγγλου λοχία και αναγνωρίστηκε, αλλά διέφυγε τη σύλληψη και ενώθηκε με τους αντάρτες στην ορεινή περιοχή της Λάρνακας, όπου πήρε μέρος σε πολλές αποστολές και επιθέσεις εναντίον των κατοχικών δυνάμεων.
Τον Μάρτιο του 1957 προδόθηκε το κρησφύγετό του μεταξύ Λάγιας και Ακαπνούς. Οι αντάρτες όμως διέφυγαν τη σύλληψη και αφού περιπλανήθηκαν μερικές μέρες κυνηγημένοι από τους Άγγλους, κατέληξαν στην Αναφωτίδα. Για λόγους ασφάλειας ο τομεάρχης χώρισε τους καταζητούμενους με ευθύνη δράσης σε μικρότερες περιοχές. Ο Πετράκης ορίστηκε για την περιοχή που περιλαμβάνεται μεταξύ των χωριών Χοιροκοιτίας, Βάβλας, Οράς, Βαβατσινιάς και προωθήθηκε προς τα εκεί.
Θα κατασκεύαζε το δικό του κρησφύγετο και θα δρούσε με τις τοπικές ομάδες των χωριών της περιοχής του. Στην πορεία του στάθμευσε για δυο μέρες στο χωριό Βάβλα και μετά κατευθύνθηκε στην Ορά, όπου είχε οδηγίες από τον τομεάρχη του για κατασκευή κρησφυγέτου στην περιοχή. Τη δεύτερη μέρα μετά την άφιξή του εκεί, στις τρεις το απόγευμα, περικυκλώθηκε από τρεις χιλιάδες Άγγλους στρατιώτες που επέβαλαν κατ’ οίκον περιορισμό στο χωριό, αναζητώντας τον.
Ο Πετράκης Κυπριανού συνειδητά επέλεξε να πολεμήσει, γνωρίζοντας ότι τούτο σήμαινε βέβαιο θάνατο. Ταμπουρωμένος σε ένα ακατοίκητο σπίτι στο οποίο είχε καταφύγει, πολέμησε για δυόμιση ώρες με ένα κυνηγετικό όπλο και είκοσι επτά φυσίγγια που διέθετε. Όταν χρησιμοποίησε και το τελευταίο φυσίγγιο επιχείρησε έξοδο, προσπαθώντας να σπάσει τον κλοιό των στρατιωτών, που τον παραμόνευαν παντού και τον πυροβόλησαν σκοτώνοντάς τον. Ήταν ο πρώτος αντάρτης της ΕΟΚΑ που μετουσίωσε σε πράξη το πνεύμα της θυσίας του Αυξεντίου, που είχε προηγηθεί στις 3 Μαρτίου.
Ο φίλος του Πετράκη, αγωνιστής Γεώργιος Κωνσταντίνου περιγράφει τις τελευταίες στιγμές του παλληκαριού:
«Η περίπολος προσπέρασε, χωρίς να μπει μέσα. Βράδιασε και φύγαμε. Φτάσαμε στην Ορά κουρασμένοι, γιατί προχωρούσαμε αργά, προσεκτικά μέσα από τα βουνά. Ήταν Τρίτη. Την Τετάρτη, κατά τις τρεις το απόγευμα, άρχισαν να καταφθάνουν αγγλικά στρατεύματα και να καταλαμβάνουν θέσεις γύρω από το χωριό, στα υψώματα. Σε λίγο φώναζαν για επιβολή 'κέρφιου'. Έκλεισα το μαγαζί και πήγα σπίτι. Τον ρώτησα αν ήθελε να τον οδηγήσω έξω από το χωριό. Έστειλε την αδελφή μου να του φέρει μια σακούλα. Του την έφερε. 'Όχι', είπε, 'μετάνοιωσα. Δεν θα βάλω το όπλο μου μέσα. Θα βγω κρατώντας το στο χέρι και ό,τι θέλει ο Θέος. Εσύ', μου είπε, 'να πεις της μάνας μου ότι ο γιος της πεθαίνει με το χαμόγελο στα χείλη. Εκπληρώνω τους πόθους μου. Ήλθε κι εμένα η σειρά μου να θυσιαστώ για την πατρίδα, όπως τον Αυξεντίου'.
Ζήτησα να πάω μαζί του. 'Όχι', μου είπε. Εγώ, μόλις βγω έξω, θα σκοτωθώ. Εσύ πήγαινε στον τόπο συγκεντρώσεως στο σχολείο. Θα σε χρειαστεί η πατρίδα'.
Αγκαλιαστήκαμε, φιληθήκαμε… Τον είδα να κάνει τον σταυρό του και να φιλά το όπλο του. Ήταν συγκινητικό, πολύ συγκινητικό για μένα. Ξεκίνησα για το σχολείο, όπου είχαν μαζευτεί και οι άλλοι χωριανοί μου, και ο φίλος μου χύθηκε έξω με το δάκτυλο στη σκανδάλη. Άρχισαν τότε αντιπυροβολισμοί μεταξύ τους. Τρεις και πλέον χιλιάδες Άγγλοι στρατιώτες, οπλισμένοι σαν αστακοί, εναντίον ενός δεκαεπτάχρονου παιδιού με όπλο κυνηγετικό!
Κανείς δεν τολμούσε να τον πλησιάσει. Σε κάθε τους κίνηση απαντούσε με πυροβολισμό. Τελείωσαν τα 27 φυσίγγιά του σε μισή ώρα περίπου, οπότε έτρεξε προσπαθώντας να ξεφύγει τρέχοντας. Τον πέτυχαν, όμως, τα πυρά των στρατιωτών, που παραμόνευαν στις στέγες των σπιτιών, και τον σκότωσαν. Όταν πέθανε, ένας Άγγλος στρατιώτης, λυσσασμένος, του έριξε στο στήθος αρκετούς πυροβολισμούς.
Έτσι έπεσε ο Πετράκης. Κανένας Άγγλος στρατιώτης δεν μπόρεσε να τον αγγίξει όσο ζούσε».
Τιμώντας σήμερα τη θυσία του ήρωα του απελευθερωτικού μας αγώνα Πετράκη Κυπριανού, δεν έχουμε παρά να υποκλιθούμε μπροστά στο μεγαλείο της αυτοθυσίας και της φιλοπατρίας του. Υπήρξε πραγματικό πρότυπο αρετής και μοναδικό παράδειγμα αληθινού και αγνού αγωνιστή. Έπεσε πολεμώντας ηρωικά για την ελευθερία της πατρίδας στα 17 του χρόνια, στην πιο καλή και όμορφη ώρα της ζωής του.
Όμως, ο υπέροχος αγώνας και οι θυσίες των παλληκαριών της Κύπρου δεν έφεραν το ποθητό αποτέλεσμα. Η ελευθερία, για την οποία έπεσε μαχόμενος ο ηρωικός έφηβος μαθητής Πετράκης Κυπριανού και οι άλλοι ήρωες μας, δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί στη μαρτυρική μας πατρίδα.
Τριάντα εννέα χρόνια από το τραγικό καλοκαίρι του 1974, η μνήμη μας στρέφεται και σήμερα και κάθε μέρα στην κατεχόμενη γη μας, που εξακολουθεί να είναι αντικείμενο σφετερισμού, λεηλασίας και διαρπαγής από τις κατοχικές δυνάμεις. Δεν ξεχνούμε τα χωριά και τις πόλεις μας, δεν διαγράφουμε την πικρή προσφυγιά, το δράμα των αγνοουμένων μας, τις δοκιμασίες των εγκλωβισμένων μας και όλα τα δεινά που έχει επισωρεύσει στον τόπο και το λαό μας η τουρκική εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή των πατρογονικών μας εδαφών.
Συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για την εξεύρεση μια ειρηνικής και βιώσιμης λύσης στο κυπριακό πρόβλημα που θα απαλλάσσει το νησί μας από την τουρκική κατοχή, τα ξένα στρατεύματα, τα επεμβατικά δικαιώματα και τους εποίκους. Θέλουμε μια λύση η οποία να διασφαλίζει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα όλων των Κυπρίων στη βάση των ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Αυτές οι μέρες είναι οι κρισιμότερες μετά το 1974 για την πατρίδα μας. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια δύσκολη θέση ως αποτέλεσμα ωμών εκβιασμών. Κάποιοι επιδιώκουν να μετατρέψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση από Ευρώπη της αλληλεγγύης, της κοινωνικής συνοχής και του αλληλοσεβασμού σε μια Ευρώπη της αδικίας, της κοινωνικής αναλγησίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, θέλουν μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων με ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ Βορρά και Νότου.
Μέχρι χθες η εθνική ενότητα μπορούσε να είναι ένα απλό κι ίσως όχι πιστευτό σύνθημα. Τώρα είναι μια υπέρτατη αναγκαιότητα. Η πατρίδα μας υφίσταται μία απρόκλητη, άδικη και προσχεδιασμένη επίθεση. Οφείλουμε όλοι μας να την υπερασπίσουμε ενισχύοντας τις γραμμές άμυνάς της με το ακαταμάχητο όπλο της ενότητας και της ομοφωνίας μας. Η απάντησή μας στις προκλήσεις δεν μπορεί παρά να είναι μία, ενιαία και εθνική.
Εμείς δίνουμε το μήνυμα πως πιστοί στο νόημα της θυσίας του Πετράκη Κυπριανού δεν θα υποστείλουμε τη σημαία του αγώνα. Σήμερα ξαναμετρούμε τις δυνάμεις μας και συναισθανόμαστε τις ευθύνες μας. Συνειδητοποιούμε πως δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον αγώνα και τη διεκδίκηση των δικαίων μας.
Μόνο έτσι θα δικαιωθούν οι θυσίες των ηρώων μας και θα καταξιωθούν οι πολύχρονοι αγώνες του λαού μας. Μ’ αυτή την ελπίδα και μ’ αυτή την προσδοκία, αποτίουμε σήμερα τον ελάχιστο φόρο τιμής στον ηρωικό έφηβο αγωνιστή της ΕΟΚΑ Πετράκη Κυπριανού.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του.
