Συγκεντρωθήκαμε σήμερα, με την επιβαλλόμενη σεμνότητα
αλλά και με συναίσθηση του χρέους και της εθνικής ευθύνης απέναντι στην
ιστορία και τον τόπο, για να αποτίσουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής σε
έναν πολιτικό και συνάμα σε έναν αγνό αγωνιστή της ιδιαίτερης μας
πατρίδας.
Στον έντιμο πατριώτη που έντεκα χρόνια πριν, μια αποφράδα μέρα του Μάρτη, με δάκρυα στα μάτια αποχαιρετήσαμε. Έντεκα χρόνια μετά, είναι ακόμη εδώ.
Γιατί οι άνθρωποι δεν φεύγουν όσο οι ψυχές τους μιλάνε
ακόμη με τις ψυχές εκείνων που συνεχίζουν να τους μνημονεύουν. Και οι
ηγέτες είναι παρόντες όταν η ζωή και το έργο τους γίνει παρακαταθήκη για
τους επόμενους και το όραμά τους ταυτιστεί με το όραμα ενός ολάκερου
λαού.
Στον έντιμο πατριώτη που έντεκα χρόνια πριν, μια αποφράδα μέρα του Μάρτη, με δάκρυα στα μάτια αποχαιρετήσαμε. Έντεκα χρόνια μετά, είναι ακόμη εδώ.
Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο αείμνηστος Σπύρος Κυπριανού. Λεμεσιανός γέννημα-θρέμμα, απόφοιτος Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών και Νομικής, ακούραστος εργάτης, γενναίος μαχητής, αγνός οραματιστής, ένθερμος πατριώτης, ανήσυχο πνεύμα, ήρεμη παρουσία, αξιοπρεπής στη ζωή και στον θάνατο.
Κι ένας τέτοιος ηγέτης. Στην υπηρεσία του λαού και της πατρίδας μας από τα νεανικά του χρόνια, σε καιρούς χαλεπούς. Φοιτητής ακόμη στο Λονδίνο, ίδρυσε την Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων Αγγλίας, διετέλεσε Γραμματέας του αείμνηστου Εθνάρχη Μακάριου στο Λονδίνο και το 1954 ανέλαβε το Γραφείο Εθναρχίας στο Λονδίνο για τη διαφώτιση της κοινής γνώμης για το Κυπριακό.
Ήταν ο πρώτος Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας και αυτός που δεν δίστασε να παραιτηθεί όταν ήρθε σε ρήξη με τη Χούντα των Αθηνών.
Ιδρυτής και Πρόεδρος, από το 1976 έως το 2000, του Δημοκρατικού Κόμματος, εξελέγη στο ύπατο αξίωμα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας και εργάστηκε σκληρά, συνεχίζοντας το έργο του προκατόχου του. Συνέβαλε τα μέγιστα στην αναγέννηση της οικονομίας, στην κοινωνική ανάπτυξη και την πρόοδο του λαού της Κύπρου μετά την εισβολή του 1974.
Ως Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων λειτούργησε με σεβασμό προς όλες τις παρατάξεις, εξασφαλίζοντας την αναγκαία συναίνεση για την ομαλή και παραγωγική λειτουργία του Σώματος.
Από αυτό το τελευταίο μετερίζι του αγώνα του και την τελευταία ομιλία του στη Βουλή στις 19 Απριλίου του 2001, λίγο πριν αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική δράση και ένα περίπου χρόνο πριν νικηθεί από την επάρατη νόσο, είναι τα λόγια που ακολουθούν:
«Αυτός ο λαός αξίζει πολλά. Αξίζει να δει τον ήλιο να λάμπει πάνω από μια ελεύθερη και ενωμένη Κύπρο. Αξίζει να απολαμβάνει όλα όσα δικαιούται να απολαμβάνει κάθε ελεύθερος λαός. Αξίζει να εργάζεται, να δημιουργεί, να κοιμάται και να ξυπνά στη γη των πατέρων του ήσυχος, χωρίς την απειλή, χωρίς την κατοχή, χωρίς την αβεβαιότητα για το μέλλον. Αυτός ο τόπος και αυτός ο λαός αξίζουν ένα καλύτερο μέλλον για να μπορούν απρόσκοπτα να βαδίζουν με αισιοδοξία προς την πρόοδο και την ευημερία. Πιστεύω ακράδαντα στις δυνάμεις του τόπου μας και του λαού μας. Όσο αυτός ο τόπος μπορεί να αντέχει και αυτός ο λαός να αντιστέκεται, αυτός ο λαός ποτέ δεν θα λυγίσει κι αυτός ο τόπος ποτέ δε θα χαθεί. Τρεις χιλιάδες χρόνια η Κύπρος αγωνίζεται τον αγώνα τον δίκαιο. Οι σημαιοφόροι αλλάζουν, οι αγωνιστές ανανεώνονται, ο αγώνας συνεχίζεται».
Αυτή είναι η παρακαταθήκη που μας άφησε ο Σπύρος Κυπριανού και αυτό τον δρόμο θα ακολουθήσουμε. Τον δρόμο της ελευθερίας, της αισιοδοξίας, της πίστης στις δικές μας δυνάμεις, της πίστης στον δίκαιο αγώνα.
Λέξεις που σήμερα, στην εξαιρετικά δύσκολη περίοδο που διανύει ξανά ο τόπος μας, ακούγονται τόσο επίκαιρες. Φράσεις που αντηχούν σαν ψίθυρος παρηγοριάς και την ίδια στιγμή ακουμπούν τους ώμους μας σαν βαρύτατο χρέος και ιερό καθήκον:
Να αντιμετωπίσουμε παλιές και νέες προκλήσεις και να παλέψουμε για άλλη μια φορά για την οικονομική, κοινωνική και εθνική μας επιβίωση.
Να αναλάβουμε, ο καθένας από εμάς, αλλά και όλοι μαζί, σε αυτό το κομμάτι της Ιστορίας που μας αναλογεί, την ατομική και συλλογική μας ευθύνη για το μέλλον της πατρίδας μας.
Σε αυτή τη νέα εποχή που ξημέρωσε για τον τόπο μας πρέπει να δώσουμε τα χέρια, προκειμένου να πετύχουμε την ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Την ευρύτερη δυνατή συνεργασία και συνεννόηση μεταξύ του λαού, των θεσμών αλλά και μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων.
Γιατί το εθνικό μας θέμα δεν προσφέρεται ούτε για μικροπολιτική εκμετάλλευση ούτε για κομματικές αντιπαραθέσεις. Αυτό που από μέρους μας χρειάζεται είναι ενότητα, συλλογικότητα, πανεθνικός σχεδιασμός και βούληση.
Σε αυτή τη δύσκολη για τον τόπο ιστορική συγκυρία που διανύουμε θα πρέπει όλοι να συνδράμουμε για να διασφαλίσουμε την οικονομική σταθερότητα και να επαναφέρουμε την ανάπτυξη. Θα πρέπει να διορθώσουμε τα κακώς έχοντα και να εξυγιάνουμε τα δημόσια οικονομικά, χωρίς όμως να πληγούν περαιτέρω οι ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού και χωρίς να ασκηθεί πρόσθετη υφεσιακή πίεση στην οικονομία μας.
Θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να εξέλθουμε από την κρίση το συντομότερο δυνατόν. Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να ισχυροποίησουμε τη διαπραγματευτική μας θέση στο Κυπριακό στη βάση μιας ολοκληρωμένης και διεκδικητικής στρατηγικής, αξιώνοντας αυτό που δικαιούμαστε, αυτό που μας αξίζει.
Φίλες και φίλοι,
Οφείλουμε να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Ναι, η κατάσταση είναι δύσκολη και οι συνθήκες πιεστικές. Τα θαύματα δεν γίνονται από τη μια μέρα στην άλλη, θέλω να είμαι ξεκάθαρος.
Δεσμευόμαστε όμως να αναλώσουμε το άπαν των δυνάμεων για να ξαναφέρουμε αυτόν τον τόπο εκεί που του αξίζει. Να αποκαταστήσουμε τη χαμένη μας υπερηφάνεια και να ξαναδώσουμε στην πατρίδα και στον λαό μας την ελπίδα και την προοπτική. Γιατί περάσαμε και δυσκολότερες στιγμές στην ιστορία μας και μπορέσαμε όχι μόνο να επιβιώσουμε, αλλά και να μεγαλουργήσουμε.
Ο δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε είναι μεγάλες. Θα εργαστούμε όμως σκληρά.
Με το ίδιο σθένος και την ίδια αποφασιστικότητα που εργάστηκε και μόχθησε ο Σπύρος Κυπριανού αλλά και σύσσωμος ο κυπριακός ελληνισμός τα χρόνια που ακολούθησαν την βάρβαρη τουρκική εισβολή το 1974.
Ήταν τότε μια εποχή ακόμα πιο δύσκολη. Γεμάτη από αγώνες και αγωνία, γεμάτη από αντιξοότητες και δυσπραγία. Τα καταφέραμε τότε, θα τα καταφέρουμε και σήμερα.
Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,
Έντεκα χρόνια πριν -για να δανειστώ τα τρεμάμενα τότε λόγια του Γλαύκου Κληρίδη όταν εκφωνούσε τον επικήδειο του αείμνηστου Σπύρου Κυπριανού - «η νύχτα κάλυψε τα χρώματα του δειλινού».
Δεν κατάφερε όμως να καλύψει το μεγαλείο ενός ηγέτη που έδωσε όλες του τις δυνάμεις για την εξυπηρέτηση της εθνικής μας υπόθεσης και των καλώς νοουμένων συμφερόντων του κυπριακού λαού.
Το μεγαλείο ενός ανθρώπου που όραμα και σκοπός της ζωής του ήταν να δει «τη μικρή μας πατρίδα ελεύθερη κι ευτυχισμένη και τον λαό μας ελεύθερο να διαφεντεύει τον τόπο του και να ορίζει το μέλλον του και το μέλλον των παιδιών του».
Αείμνηστε Σπύρο Κυπριανού,
Αν μας ακούς, εκεί που βρίσκεσαι παρέα με τον Ευαγόρα, τον Ονήσιλο και τον Φιλόκυπρο και τους άλλους σπουδαίους προγόνους μας, σε διαβεβαιούμε πως αυτό το δικό σου όραμα είναι και δικό μας.
Είναι το όραμα μιας λύσης που θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις ώστε, απαλλαγμένοι από τα δεσμά της τουρκικής στρατιωτικής κηδεμονίας, να προοδεύσουμε μέσα σε μια μεγάλη, ευημερούσα, ισχυρή και ενωμένη Ευρώπη. Μιας λύσης που θα διασφαλίζει την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού και τη διαφύλαξη της εθνικής μας ταυτότητας.
Αυτή θα είναι και η καλύτερη επιμνημόσυνη προσφορά που μπορούμε να καταθέσουμε στη μνήμη σου. Αιωνία σου η μνήμη.