8/11/12

Ομιλία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού κ. Νεοκλή Συλικιώτη στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα “Ο νέος ενεργειακός χάρτης και προκλήσεις στρατηγικής για την ΕΕ και τους γείτονες της στη νοτιο-ανατολική λεκάνη της Μεσογείου”, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Διάσκεψης που διοργανώνει η ΔΕΟΚ 08/11/2012

Ευχαριστώ τους διοργανωτές για την πρόσκληση σε αυτή τη Διάσκεψη που έχει ως κύρια θεματική τις προκλήσεις, αλλά και τις αναπτυξιακές προοπτικές, που ανοίγονται μπροστά μας λόγω των σημαντικών και ραγδαίων εξελίξεων που σημειώνονται στον τομέα των υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Η αναβάθμιση του ρόλου της Κύπρου στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη αποτελεί πλέον αδιαμφισβήτητο γεγονός.

Η ανακάλυψη φυσικού αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη και το ενδιαφέρον που επέδειξαν μερικές από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές εταιρείες στον κόσμο κατά τον 2ο Γύρο Αδειοδότησης, προσδίδουν στη χώρα μας σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα, φέρνοντας μας ακόμη πιο κοντά στην επίτευξη του στόχου που θέσαμε για μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια στον τομέα της έρευνας υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου, έγιναν μεγάλα και ουσιαστικά βήματα. Καταρχήν αναγνωρίστηκε από όλες τις κυπριακές κυβερνήσεις η σπουδαιότητα της ανάληψης πρωτοβουλιών για οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής μας Ζώνης με τις γειτονικές χώρες, ενεργοποιώντας τις σχετικές πρόνοιες της Διεθνούς Συνθήκης για το Δίκαιο της Θάλασσας, και κατανοήθηκαν πλήρως τα μελλοντικά οφέλη και πλεονεκτήματα που θα προέκυπταν.

Η συναινετική στάση που επέδειξε το σύνολο του πολιτικού συστήματος οδήγησαν στο σημερινό αποτέλεσμα, δηλαδή, στο να έχει η Κυπριακή Δημοκρατία υπογράψει Συμφωνίες οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Αίγυπτο το 2003, τον Λίβανο το 2007 και το Ισραήλ το 2010.

Ο παράγοντας αυτός είναι καθοριστικός στην προσέλκυση και δραστηριοποίηση εταιρειών για έρευνα υδρογονανθράκων στον θαλάσσιο χώρο της Κύπρου.

Από τα τέλη Δεκεμβρίου του περασμένου χρόνου και ύστερα από τις εργασίες ανόρυξης της πρώτης ερευνητικής γεώτρησης εντός του τεμαχίου αρ.12, ανακοινώθηκε από την εταιρεία Noble Energy International Ltd, η ανακάλυψη κοιτάσματος φυσικού αερίου σε όγκο που εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ των πέντε και οκτώ τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών. Αυτό που απομένει πριν από την ανάπτυξη του εν λόγω κοιτάσματος για την παραγωγή φυσικού αερίου είναι η ανόρυξη επιβεβαιωτικής γεώτρησης, που αναμένεται να ξεκινήσει εντός του πρώτου τριμήνου του 2013, καθώς και η αξιολόγηση του ταμιευτήρα.

Σε συνέχεια της σημαντικής αυτής ανακάλυψης, η Κυβέρνηση προχώρησε στον δεύτερο Γύρο Αδειοδότησης, ο οποίος έληξε με απόλυτη επιτυχία τον περασμένο Μάιο. Τα αποτελέσματα αυτού του δεύτερου γύρου αδειοδότησης ξεπέρασαν πραγματικά τις προσδοκίες μας, αφού υποβλήθηκαν 33 αιτήσεις για χορήγηση αδειών έρευνας υδρογονανθράκων, από 15 εταιρείες/κοινοπραξίες, για 9 τεμάχια που βρίσκονται εντός της ΑΟΖ της Δημοκρατίας.

Μόλις πριν από λίγες ημέρες και ύστερα από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης των αιτήσεων από την αρμόδια Συμβουλευτική Επιτροπή, λήφθηκε η πολιτική απόφαση για καταρχήν χορήγηση τεσσάρων αδειών έρευνας υδρογονανθράκων για ισάριθμα τεμάχια στις εταιρείες/κοινοπραξίες ΕΝΙ-KOGAS, Total και Total-Novatek-Gazprom Bank.

Ήδη, με επιστολή μου προς τις εταιρείες τους έχω κοινοποιήσει τις αποφάσεις της Κυβέρνησης και τις αμέσως επόμενες ημέρες αρχίζουμε τις διαπραγματεύσεις. Παράλληλα, έχω συστήσει μια συμβουλευτική ομάδα από τεχνοκράτες και εμπειρογνώμονες, οι οποίοι θα ενεργούν υποβοηθητικά προς τον Υπουργό κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Έχοντας υπόψη μου τα δεδομένα που υπάρχουν μπροστά μας, και αναφέρομαι στο πρότυπο συμβόλαιο αναλογικού καταμερισμού το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο και καλά μελετημένο κείμενο, αλλά και τις γνώσεις και εμπειρίες που ήδη έχουμε αποκτήσει από το παρελθόν, είναι ρεαλιστικό να αναμένω ότι εντός του 2013 οι διαπραγματεύσεις αυτές θα ολοκληρωθούν και οι προαναφερόμενες εταιρείες θα είναι σε θέση να ξεκινήσουν την υλοποίηση των ερευνητικών τους προγραμμάτων. Όμως, ακόμη και για πολιτικούς λόγους που είναι ευνόητοι, θα πρέπει να προχωρήσουμε χωρίς καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας και τη χορήγηση αδειών στα ερευνητικά τεμάχια που επιλέξαμε.

Αναμφίβολα, όλα αυτά δημιουργούν για την Κυπριακή Δημοκρατία νέες προοπτικές και νέα δυναμική όσον αφορά τον ρόλο της στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, καθώς και στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. Ο εντοπισμός και αξιοποίηση των εγχώριων αποθεμάτων υδρογονανθράκων:

• Εντάσσουν την Κύπρο στο διεθνές προσκήνιο στον τομέα του φυσικού αερίου,
• Είναι καθοριστικής οικονομικής σημασίας, καθώς συμβάλλουν ουσιαστικά στην ενεργειακή αυτονομία της χώρας, η οποία είναι βασική προϋπόθεση για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, και
• Δημιουργούν τις προϋποθέσεις να καταστεί η Κύπρος περιφερειακός ενεργειακός κόμβος και να αναδειχθεί ως ένας εναλλακτικός διάδρομος τροφοδοσίας της ΕΕ με φυσικό αέριο.

Η Κυβέρνηση, στοχεύοντας στην ενδυνάμωση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, στην ενίσχυση της ενεργειακής της αυτάρκειας, καθώς και στη θωράκιση του γεωστρατηγικού της ρόλου, έχει καθορίσει ως σαφή στρατηγικό στόχο τη μετατροπή της Κύπρου σε περιφερειακό ενεργειακό κέντρο για αποθήκευση, επεξεργασία, διέλευση ή/και διαμετακόμιση ενεργειακών πόρων από τη γύρω περιοχή στις διεθνείς αγορές.

Ταυτόχρονα, η Κύπρος, σε συνεργασία και με τον ευρύτερο χώρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, φιλοδοξεί να καταστεί πρόσθετη πηγή τροφοδότησης των ενεργειακών αναγκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βασική προϋπόθεση για την επιτυχή υλοποίηση αυτού του στόχου μας είναι η δημιουργία των αναγκαίων θεσμών, αλλά και ενεργειακών υποδομών. Η απόφαση της Κυβέρνησης για τη δημιουργία μονάδας παραγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στην περιοχή του Βασιλικού είναι μια τεχνικά εφικτή υποδομή που θα διασφαλίσει τη γεωστρατηγική, γεωπολιτική και γεωοικονομική θέση της Κύπρου ως περιφερειακό κέντρο ενέργειας. Είναι σαφές πως για τη δημιουργία τέτοιας υψηλής εντάσεως κεφαλαίου υποδομής, επιδιώκεται πολυμερής συνεργασία με την εμπλοκή και άλλων σημαντικών χωρών ή/και μεγάλων εταιρειών στον τομέα της ενέργειας, ενώ ο πρωταγωνιστικός ρόλος που θα έχει το κράτος στο τερματικό υγροποίησης φυσικού θα πρέπει να θεωρείται δεδομένος.

Μια σημαντική πτυχή που δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει είναι ο παράγοντας χρόνος. Το τερματικό ΥΦΑ θα πρέπει να είναι έτοιμο μέχρι το 2019, και για λόγους εμπορικής αξιοποίησης του φυσικού μας αερίου στις ευρωπαϊκές και διεθνείς αγορές, αλλά και για λόγους διατήρησης του στρατηγικού πλεονεκτήματος που αποκτά η Κύπρος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Για να ανταποκριθούμε σε αυτά τα δεδομένα, η ίδρυση της Κρατικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων αποτελεί κλειδί, γι’ αυτό και έχω εξηγήσει πως δεν συναίνεσα και δεν θα συναινέσω στις όποιες προσπάθειες τεχνητών αναβολών και καθυστερήσεων.

Η σωστή διαχείριση αυτής της ελπίδας που έχει δημιουργηθεί για τον λαό μας και ονομάζεται φυσικό αέριο απαιτεί πολύ μεγάλες προσπάθειες και σε πολλά επίπεδα. Πέρα από όσα θέματα έχουμε προχωρήσει, και αναφέρομαι στον δεύτερο γύρο αδειοδότησης, την επιλογή και την επικείμενη έναρξη των διαπραγματεύσεων με τις εταιρείες για τέσσερα ερευνητικά τεμάχια, τη σύσταση της κρατικής εταιρείας υδρογονανθράκων, είναι και μια σειρά άλλα θέματα που προωθούμε. Αναφέρομαι:

• στις διαπραγματεύσεις που διεξάγουμε με την Noble Energy International Ltd σχετικά με τους τρόπους αξιοποίησης του φυσικού αερίου στο τεμάχιο 12,
• τη συμμετοχή στο τεμάχιο 12 μετά από σχετικό αίτημα της Noble των δύο ισραηλινών εταιρειών Delek και Avner,
• την ανάθεση στο πολύ γνωστό ΜΙΤ, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, διεξαγωγής μελέτης τόσο για σκοπούς εμπορικής εκμετάλλευσης των γηγενών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, όσο και την ένταξη τους στο ενεργειακό μείγμα της Κύπρου,
• την ανάπτυξη στρατηγικών σχέσεων συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας με τις γειτονικές μας χώρες, αξιοποιώντας προς αυτή την κατεύθυνση και την Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ. Σχετικά με αυτό το θέμα ήταν τα ταξίδια μου σε Ισραήλ, Λίβανο και Αίγυπτο, η τριμερής συνάντηση Κύπρου-Ελλάδας-Ισραήλ σήμερα στη Λευκωσία, αλλά και η διοργάνωση στην Κύπρο, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Υπουργικής Διάσκεψης με τη συμμετοχή των κρατών μελών και των χωρών της Νοτιο-ανατολικής Μεσογείου,
• την ανάθεση στη νομική υπηρεσία για τη διαμόρφωση σχετικού νομοσχεδίου για την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Υδρογονανθράκων, το αποθεματικό του οποίου θα χρησιμοποιείται για την ανατροφοδότηση της βιομηχανίας υδρογονανθράκων, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών, τη διάθεση ενός ποσοστού στον Ετήσιο Κρατικό Προϋπολογισμό, και την επένδυση ενός άλλου ποσοστού για τις μελλοντικές γενεές των Κυπρίων πολιτών.

Παράλληλα, βέβαια, όπως γνωρίζετε έχουμε προχωρήσει και με τις διαδικασίες για την εισαγωγή φυσικού αερίου στην Κύπρο, ως ενδιάμεση λύση μέχρι να έχουμε το δικό μας φυσικό αέριο, για σκοπούς φθηνότερης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που θα τονώσει και την οικονομία ευρύτερα.

Προς αυτή την κατεύθυνση βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις που έχουμε με το Ισραήλ, ενώ μόλις την προηγούμενη εβδομάδα έληξε η προθεσμία υποβολής προτάσεων για εισαγωγή φυσικού αερίου, το συντομότερο δυνατόν και ανεξαρτήτως τεχνολογίας, μια διαδικασία την οποία έχει αναλάβει η ΔΕΦΑ. Το γεγονός ότι έχουμε 17 αιτήσεις με εμπλοκή πολύ μεγάλων εταιρειών είναι μια σημαντική και ελπιδοφόρα εξέλιξη.

Αναμφισβήτητα, όλα τα πιο πάνω διαμορφώνουν ευοίωνες προοπτικές για την πολιτική ισχυροποίηση της χώρας μας, αλλά και για μεγάλη και μακρόχρονη οικονομική ανάπτυξη του λαού μας λόγω τόσο των εσόδων που θα προκύψουν από την πώληση των ποσοτήτων υδρογονανθράκων, όσο και των επιχειρηματικών ευκαιριών που θα δημιουργηθούν είτε σε συναφείς είτε σε υποστηρικτικούς κλάδους της βιομηχανίας ενέργειας, αλλά και ευρύτερα σε διάφορους τομείς της οικονομίας μας, εξέλιξη που θα συνεπάγεται βέβαια και τόνωση της απασχόλησης. Για να μην διαψεύσουμε τον λαό μας, όλοι εμείς, και αναφέρομαι στον πολιτικό κόσμο της Κύπρου, έχουμε μια υποχρέωση. Να δρούμε μέσα σε πνεύμα συναίνεσης και διορατικά, με γνώμονα πάντα το καλό του λαού μας και της χώρας μας.