3/10/12

Ομιλία του Υπουργού Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού κ. Νεοκλή Συλικιώτη στο “European Gas Policy Forum 2012”, στις Βρυξέλλες

Κυρίες – κύριοι σύνεδροι,

Εκπροσωπώντας την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ σας ευχαριστώ θερμά γι’ αυτή σας την πρόσκληση. Είναι με ιδιαίτερη ικανοποίηση που χαιρετίζω το σημερινό Φόρουμ, το οποίο θα ασχοληθεί με τον ρόλο του αερίου του σχιστόλιθου στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της ΕΕ και στην ανάπτυξη δράσεων για καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.

Η συμμετοχή στις εργασίες του Φόρουμ τόσων αξιόλογων επιστημόνων, επιχειρηματιών και πολιτικών αποτελεί απόδειξη του ενδιαφέροντος της ΕΕ για να μελετήσει σε βάθος όλα τα θέματα που σχετίζονται με την αξιοποίηση μη συμβατικών πηγών αερίου.

Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να συγχαρώ τους διοργανωτές, το Forum Europe και το Centre for European Policy Studies, γι’ αυτή τους την πρωτοβουλία και την ευκαιρία που δημιουργούν για συζήτηση όλων των ανοικτών τεχνολογικών και περιβαλλοντικών θεμάτων, στα οποία η Ευρώπη αναζητά σήμερα απαντήσεις για την περαιτέρω προώθηση των μη συμβατικών πηγών αερίου. Αναμφίβολα, τέτοιες διοργανώσεις συμβάλλουν τόσο στην ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των επιστημόνων και των πολιτικών όσο και στην προώθηση νέων νομοθετικών και εμπορικών ρυθμίσεων για κοινές πρωτοβουλίες και επενδύσεις στην ενιαία αγορά ενέργειας της ΕΕ.

Αν και το δυναμικό μη συμβατικών πηγών είναι γνωστό εδώ και αιώνες, μόνο με τις πρόσφατες τεχνολογικές βελτιώσεις έχει καταστεί οικονομικά βιώσιμη λύση η εξαγωγή των συγκεκριμένων πόρων.

Σε σύγκριση με το συμβατικό φυσικό αέριο, οι ταμιευτήρες μη συμβατικού αερίου εκτείνονται σε πολύ ευρύτερες περιοχές, όμως είναι συχνά δύσκολη η εξεύρεση των σωστών σημείων στα οποία η παραγωγή φυσικού αερίου να είναι οικονομικά εφικτή και συμφέρουσα. Ήδη στον ευρωπαϊκό χώρο παρέχονται σημαντικές χρηματοδοτήσεις για μη συμβατικές πηγές φυσικού αερίου, ωστόσο, η εξερεύνηση και η εξόρυξη των πόρων αυτών είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο. Για κάτι τέτοιο, χρειάζεται να γίνει περισσότερη εργασία για να καθοριστεί κατά πόσον υπάρχουν εμπορικά διαθέσιμα αποθέματα και εάν ναι, πού βρίσκονται ακριβώς τα κύρια ελκυστικά αποθέματα. Οι διάφορες μελέτες που διεξάγονται για την ακριβή καταγραφή των μη συμβατικών πηγών φυσικού αερίου θα συμβάλουν θετικά προς αυτή την κατεύθυνση, αν και είναι σχεδόν βέβαιο πως θα περάσουν αρκετά χρόνια πριν την πλήρη αξιοποίηση του υπάρχοντος δυναμικού.

Όπως είναι γνωστό, η Ευρώπη αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη αγορά φυσικού αερίου στον κόσμο, με σταθερά αυξητική τάση, δεδομένου ότι είναι το κύριο καύσιμο προτίμησης για σκοπούς ηλεκτροπαραγωγής. Το φυσικό αέριο είναι, συνεπώς, μια σημαντική πηγή ενέργειας για την ΕΕ, συμβάλλοντας στη μετάβαση της σε ένα ανταγωνιστικό, ασφαλές και κλιματικά ουδέτερο ενεργειακό τομέα.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, τα παγκόσμια αποθέματα φυσικού αερίου είναι περίπου της τάξης των 920 τρισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, αλλά μόνο τα 35 τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα εντοπίζονται στην Ευρώπη.

Είναι επίσης γνωστό, ότι στο πλαίσιο υλοποίησης της ενεργειακής της πολιτικής, η ΕΕ προωθεί μέτρα και πολιτικές που, μεταξύ άλλων, εγγυώνται την ενεργειακή της ασφάλεια. Μέρος αυτής της προσπάθειας είναι και οι δράσεις που λαμβάνονται σχετικά με τη δημιουργία νέων ενεργειακών διαδρομών, οι οποίες δίνουν έμφαση στην ανάπτυξη των αγωγών του πετρελαίου ή και των αγωγών φυσικού αερίου από την Κεντρική Ασία και την Κασπία Θάλασσα προς την Ευρώπη. Ταυτόχρονα, η πρόθεση για απελευθέρωση των αποστολών υγροποιημένου φυσικού αερίου από τη Βόρεια Αμερική προς την Ευρώπη αναμένεται ότι θα διευρύνει την προοπτική ασφάλειας του ενεργειακού μας εφοδιασμού.

Βέβαια, οι προοπτικές ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης για τον εφοδιασμό της με φυσικό αέριο δεν εξαντλούνται εδώ. Οι πρόσφατες ανακαλύψεις μεγάλων ποσοτήτων φυσικού αερίου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και, συγκεκριμένα, στη λεκάνη της Λεβαντίνης, προσφέρουν νέες ευκαιρίες και δίνουν νέα ώθηση στη δυνατότητα δημιουργίας ενός ακόμη ενεργειακού διαδρόμου που θα συμβάλει στην περαιτέρω διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο. Συνεπώς, η προοπτική δημιουργίας του Νοτιοανατολικού μεσογειακού διαδρόμου που θα συνδέει τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη θα πρέπει να χαιρετιστεί από την ΕΕ, συμβάλλοντας στην υλοποίησή του.

Κυρίες και κύριοι,

Είμαι βέβαιος ότι μέσα από την ανταλλαγή απόψεων κατά το σημερινό Φόρουμ, θα προκύψουν επιχειρηματικές ευκαιρίες και κοινές επενδύσεις για την περαιτέρω αξιοποίηση τόσο των μη συμβατικών όσο και των συμβατικών πηγών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με γνώμονα την ενεργειακή ασφάλεια, τη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, αλλά και τη στροφή της ΕΕ προς την αειφόρο ανάπτυξη.

Από πλευράς της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι έχουμε θέσει ψηλά στις προτεραιότητες μας όλα αυτά τα θέματα.

Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, προωθούμε την υιοθέτηση Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, αξιοποιώντας προς αυτή την κατεύθυνση την Ανακοίνωση που πρόσφατα εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τίτλο «Ανανεώσιμη Ενέργεια: Ένας σημαντικός παράγοντας της Ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς». Τα Συμπεράσματα θα αντανακλούν την κοινή διαπίστωση των διαφόρων θεσμικών οργάνων της ΕΕ ότι η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας θα συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της Ένωσης και στην απανθρακοποίησή της. Αυτό το δεδομένο μας επιβάλλει να δούμε το όλο θέμα στην προοπτική του χρόνου και σίγουρα πέραν των υποχρεωτικών στόχων που θέσαμε για το 2020.

Επιπρόσθετα, στον τομέα της ενέργειας, η Κυπριακή Προεδρία έχει θέσει ως βασική προτεραιότητα της την προώθηση της πρότασης Κανονισμού για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές με στόχο την επίτευξη συμφωνίας σε πρώτη ανάγνωση. Μια πρόταση που αποσκοπεί στον καθορισμό κανόνων για τον προσδιορισμό και επιλογή, τη ρυθμιστική μεταχείριση, τη χορήγηση των αδειών και την επιλεξιμότητα για τη χρηματοδότηση των ’έργων κοινού ενδιαφέροντος’. Μια πρόταση, δηλαδή, που απαντά και στη βασική προτεραιότητα που θέσαμε ως Ένωση για μια ισχυρή, έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Η χάραξη αυτής της νέας πολιτικής για τις ενεργειακές υποδομές βρίσκεται σε πλήρη συνάρτηση με τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 4ης Φεβρουαρίου 2011, όπου τονίστηκε η ανάγκη για τη διασυνοριακή διασύνδεση των δικτύων ως μέτρο λειτουργικής αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, αλλά και διασφάλισης ότι κανένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν θα παραμείνει απομονωμένο από τα ευρωπαϊκά δίκτυα αερίου και ηλεκτρισμού μέχρι το 2015 ή θα θέσει σε κίνδυνο την ενεργειακή του ασφάλεια λόγω απουσίας των κατάλληλων συνδέσεων.

Η αντιμετώπιση της παρούσας δύσκολης οικονομικής συγκυρίας που έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη επιβάλλει από την πλευρά μας δραστικές κινήσεις προσέλκυσης επενδύσεων και αναθέρμανσης της ανάπτυξης. Ο εκσυγχρονισμός, η αναβάθμιση και προσαρμογή των ενεργειακών μας υποδομών στις νέες ανάγκες και, φυσικά, η εξέλιξη και διαφοροποίηση του ενεργειακού μας μείγματος αναδεικνύονται κομβικής σημασίας προς αυτή την κατεύθυνση.

Είναι σε αυτό το πλαίσιο και στη βάση αυτών των παραμέτρων για το κοινό καλό που η Κυπριακή Προεδρία θα συνεχίσει να εργάζεται συναινετικά με τα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ μέχρι τη λήξη της εξάμηνης θητείας της.