Ομιλία της Υπουργού Εξωτερικών δρος Ερατούς Κοζάκου-Μαρκουλλή στην παρουσίαση του βιβλίου «Δανία-Κύπρος: Όταν οι Βίκινγκς συνάντησαν την Αφροδίτη», στη Λευκωσία 04/09/2012

Είναι με μεγάλη χαρά που παρουσιάζω τον τόμο «Δανία-Κύπρος: Όταν οι Βίκινγκς συνάντησαν την Αφροδίτη», προϊόν της συνεργασίας του Υπουργείου Εξωτερικών με το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Η έκδοση αποτελεί μια φιλική κατάθεση της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη Δανική Προεδρία που προηγήθηκε, για τις πολύχρονες σχέσεις μεταξύ της Δανίας και της Κύπρου. Το βιβλίο επιμελήθηκαν οι καθηγητές νεότερης ιστορίας του Πανεπιστημίου Κύπρου Γιώργος Γεωργής και Γιώργος Καζαμίας, υπεύθυνοι του ερευνητικού προγράμματος «Ευρωδακτύλιος», το οποίο αποσκοπεί στη δημιουργία μιας τράπεζας πληροφοριών για τις σχέσεις της Κύπρου με τις χώρες μέλη της ΕΕ και την ανάδειξή τους στο πλαίσιο της ευρύτερης ιστορικής, πολιτικής, οικονομικής και πολιτιστικής κατανόησης, συνεργασίας και δημιουργίας. Το βιβλίο αποτελεί μια πτυχή της πολιτιστικής διπλωματίας που μπορεί να αποβεί ουσιαστικής σημασίας για την περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων των δύο χωρών μας.

Όπως αναφέρουν οι επιμελητές στην εισαγωγή του βιβλίου, ξεκίνησαν την έρευνα με στόχο μια μικρή έκδοση και κατέληξαν όμως, τελικά, σε έναν ογκώδη τόμο. Το ερευνητικό ταξίδι για τις σχέσεις της Κύπρου με τη Δανία έδωσε πλούσιους καρπούς. Είναι πραγματικά εντυπωσιακές οι πληροφορίες και τα νέα στοιχεία που έφεραν στο φως οι ιστορικοί και ερευνητές που συμμετέχουν με κείμενά τους στην έκδοση. Το περιεχόμενο του βιβλίου είναι μια γοητευτική περιήγηση μέσα στον χρόνο το οποίο καταδεικνύει πως οι δύο χώρες, τόσο μακριά η μια από την άλλη, είναι ταυτόχρονα τόσο κοντά. Υπάρχουν κεφάλαια για τους Δανούς αρχαιολόγους που εργάστηκαν στην Κύπρο, για τις κυπριακές αρχαιότητες στα μουσεία της Δανίας, για τον θάνατο του Δανού Βασιλιά Έρικ Α’ του Πάντοτε Αγαθού στην Πάφο, για τις σχέσεις στα μεσαιωνικά χρόνια, για την προξενική παρουσία της Δανίας στην Κύπρο από τα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας, για την πολιτισμική επικοινωνία, τις εμπορικές, τουριστικές, οικονομικές και διπλωματικές σχέσεις, για τις επίσημες επισκέψεις πολιτικών αξιωματούχων και άλλα. Κεντρικός άξονας, αποβαίνουν τα κεφάλαια για το δανικό απόσπασμα της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και για τις εμπειρίες και τις μαρτυρίες των Δανών στρατιωτών που υπηρέτησαν στην Κύπρο.

Οι Βίκινγκς, που έφτασαν στο νησί της Αφροδίτης, ήταν στρατιώτες της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. Από το 1964 μέχρι το 1992, 22.623 Δανοί ειρηνευτές υπηρέτησαν στην Κύπρο. Εικοσιπέντε από αυτούς άφησαν την τελευταία τους πνοή στο νησί. Το βιβλίο «Δανία-Κύπρος: Όταν οι Βίκινγκς συνάντησαν την Αφροδίτη» είναι αφιερωμένο σε όλους τους Δανούς που υπηρέτησαν στην Κύπρο, τους στρατιώτες της ειρήνης, και στη μνήμη εκείνων που πέθαναν στο νησί.

Η Κύπρος είναι σήμερα το μοναδικό κράτος της Ευρώπης με εδάφη υπό ξένη κατοχή, την κατοχή της Τουρκίας, με πολίτες που έχουν εκδιωχθεί από τις εστίες και τις περιουσίες τους, με μια πόλη, την Αμμόχωστο, η οποία παραμένει περίκλειστη στο συρματόπλεγμα και απαγορεύεται στους πολίτες της να την προσεγγίσουν, με πόλεις και χωριά που παραμένουν σκλαβωμένα, εκκλησίες και μοναστήρια λεηλατημένα και μια πρωτεύουσα, τη Λευκωσία, που εξακολουθεί να είναι μοιρασμένη, όπως παλιότερα το Βερολίνο. Η Κυπριακή Κυβέρνηση και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Δημήτρης Χριστόφιας καταβάλλουν συνεχείς και άοκνες προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού προβλήματος και για την επανένωση του νησιού και του λαού της Κύπρου, ούτως ώστε να επανέλθει η ομαλότητα, η ειρήνη και η πρόοδος για όλους τους Κύπριους ανεξάρτητα από γλώσσα, θρησκεία και καταγωγή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει την πρόοδο και την ευημερία των ευρωπαίων πολιτών, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλη την επικράτειά της, την ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμεσα στους πολίτες και ανάμεσα στα κράτη μέλη. Η Κυπριακή Δημοκρατία βασίζεται πάνω σε αυτές τις αρχές της ΕΕ και στη συνεργασία με το κάθε κράτος μέλος για να επικρατήσει και στην Κύπρο ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η ευημερία των πολιτών της.

Θέλω να ευχαριστήσω θερμά τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου καθηγητή Κώστα Χριστοφίδη για τη στήριξη που παρέχει στο ερευνητικό πρόγραμμα και για την όλη συνεργασία του Πανεπιστημίου Κύπρου με το Υπουργείο Εξωτερικών. Να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τον Αναπληρωτή Καθηγητή της Νεότερης Ιστορίας Γιώργο Γεωργή, που έχει τη διεύθυνση και τον συντονισμό του προγράμματος καθώς και τον Αναπληρωτή Καθηγητή της Ευρωπαϊκής Ιστορίας Γιώργο Καζαμία για τη συμβουλευτική συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Ευχαριστώ επίσης όλους τους μεταπτυχιακούς συνεργάτες στο πρόγραμμα, τους συγγραφείς των κειμένων στην Κύπρο και τη Δανία, καθώς και όλους όσοι παρείχαν πληροφορίες, έγγραφα, φωτογραφίες και άλλο υλικό για να γίνει αυτή η έκδοση πραγματικότητα. Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνω στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών και ιδιαίτερα στην Υπηρεσία Φωτογραφικού Αρχείου και Αρχείου Εγγράφων για την άμεση ανταπόκριση και εξυπηρέτηση, στον εκδοτικό οίκο «Εν Τύποις» για την άρτια επιμέλεια και εμφάνιση της έκδοσης, καθώς και στη ζωγράφο Ερατώ Χατζησάββα που φιλοτέχνησε το εξώφυλλο του βιβλίου. Τέλος, επιθυμώ να ευχαριστήσω τη δική μας Ανδρούλα Λανίτη, Διευθύντρια της Υπηρεσίας Διαφώτισης του Υπουργείου Εξωτερικών, η οποία συντονίζει εκ μέρους του Υπουργείου, τόσο το ερευνητικό πρόγραμμα όσο και την όλη προσπάθεια για την έκδοση των τεσσάρων τόμων που κυκλοφόρησαν μέχρι τώρα.

Είναι με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση που παρουσιάζω σήμερα το βιβλίο για τις σχέσεις της Κύπρου με τη Δανία, το τέταρτο στη σειρά μετά από τα βιβλία για τις σχέσεις της Κύπρου με την Ισπανία, την Ουγγαρία και την Πολωνία, γιατί βλέπω να γίνεται πραγματικότητα η έμφαση που επιθυμούσα πάντα να προσδώσω στην ανάπτυξη της πολιτιστικής διπλωματίας και την προβολή των σχέσεων της Κύπρου με τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Παραδίδω στην Πρέσβειρα της Δανίας στην Κύπρο κα Kirsten Rosenvold Geelan το πρώτο αντίτυπο αυτού του βιβλίου, με την παράκληση να το διαβιβάσεις στον Υπουργό Εξωτερικών Villy Søvndal με τα θερμά μου συγχαρητήρια για μια καθόλα επιτυχημένη Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.