16/8/12

Ομιλία του Υπουργού Υγείας δρος Σταύρου Μαλά στο μνημόσυνο των πεσόντων της κοινότητας Αραδίππου στους αγώνες για την ελευθερία της Κύπρου, χθες 16/08/2012

Κάθε χρόνο τέτοιες μέρες ανακαλούμε το οδυνηρό καλοκαίρι του 1974. Την τραγωδία, την προδοσία, την εισβολή, την κατοχή, τη βίαιη διχοτόμηση, τον εποικισμό, τους πρόσφυγες, τους αγνοούμενους, τους εγκλωβισμένους, τη βεβήλωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, των ιερών και των οσίων μας.
Ιούλης και Αύγουστος έχουν σημαδευτεί στη μνήμη και στην καρδιά μας ως οι μαύροι μήνες της κυπριακής ιστορίας. Μήνες σημαδεμένοι από την προδοσία και το έγκλημα, στιγματισμένοι από το θάνατο και την προσφυγιά. Τούτες τις μέρες ολόκληρη η Κύπρος πενθεί. Πενθεί, μνημονεύει και τιμά τους ήρωες της, τα παιδιά της, τους νέους της. Τους ήρωες που έτρεξαν να την υπερασπιστούν από τις επιβουλές του Αττίλα. Τους νέους που ανοχύρωτοι, άοπλοι και προδομένοι προσπάθησαν να αποτρέψουν την καταστροφή. Δυστυχώς το μέγεθος της προδοσίας ήταν τόσο μεγάλο που τίποτα δεν μπορούσε να σταματήσει τη συμφορά.
Το φασιστικό προδοτικό πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’ ήταν τα προεόρτια της καταστροφής. Οι πραξικοπηματίες με την εγκληματική ενέργεια τους άνοιξαν την πόρτα στην Τουρκία να εισβάλει, να σκοτώσει, να βιάσει, να καταστρέψει, να προσφυγοποιήσει. Τα σχέδια ήταν από καιρό γνωστά. Γι’ αυτά προειδοποιούσαν οι προοδευτικές δυνάμεις του τόπου. Κι όμως, οι λίγοι έφεραν τη συμφορά
Η Αραδίππου πλήρωσε με βαρύ φόρο αίματος και πόνου στην προσπάθεια για να κρατηθεί όρθια η Κυπριακή Δημοκρατία. Ο τραγικός απολογισμός των οκτώ πεσόντων από τους Τούρκους εισβολείς, των δύο εν ψυχρώ δολοφονηθέντων από τους Τούρκους εκτελεστές, αλλά και των δέκα αγνοούμενων, αποδεικνύει τη θέληση, την αγωνιστικότητα και τον πατριωτισμό των κατοίκων της Αραδίππου.
Ο Παύλος Μιχαηλάς γεννήθηκε στις 17 Απριλίου του 1938. Ήταν το πρώτο ηρωικό τέκνο της Αραδίππου που έπεσε μαχόμενο. Έφηβος ακόμη ο Παύλος λαμβάνει μέρος στον απελευθερωτικό αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-59, στη διάρκεια του οποίου συλλαμβάνεται και φυλακίζεται για τρεις μήνες από τους Άγγλους. Αργότερα, ως εθελοντής, παίρνει μέρος στις μάχες της Μανσούρας όπου και έπεσε μαχόμενος στις 7 Αυγούστου 1964.
Μια μέρα αργότερα, στις 8 Αυγούστου 1964, ο Παντελής Κοντός είχε ραντεβού με την αιωνιότητα. Οικοδόμος στο επάγγελμα, ο γεννηθείς στις 26 Μαΐου 1944 Παντελής πήρε μέρος στις μάχες της Μανσούρας ως απλός πολίτης, μέλος της τότε νεοσύστατης Εθνικής Φρουράς. Πολέμησε με σθένος και έδωσε τη ζωή του για την ελευθερία της πατρίδας.
Στις 20 Ιουλίου του μαύρου Ιούλη του 1974 έχασε τη ζωή του αγωνιζόμενος για τα ιδανικά της ελευθερίας, σε ηλικία 20 μόλις ετών, ο Γεώργιος Ττόουλος. Ήταν επιπλοποιός στο επάγγελμα και ως στρατιώτης της 182 Μοίρας Πυροβολικού πήρε μέρος στις μάχες ενάντια στον Τούρκο εισβολέα στην περιοχή Κερύνειας.
Βαρύ ήταν το τίμημα για την κοινότητα Αραδίππου και στη δεύτερη φάση της άνανδρης και απρόκλητης επίθεσης των Τούρκων εισβολέων. Η περιοχή Καϊμακλίου έγινε τόπος θυσίας για δύο ακόμα παλικάρια.
Πρώτος έσυρε τον χορό των αθανάτων ο Τάσος Παπαθανασίου. Γεννημένος στις 18 Μαΐου 1956, ήταν οικοδόμος στο επάγγελμα. Έπεσε μαχόμενος μαζί με το φίλο του Μάριο Σιαρή στις 14 Αυγούστου 1974.
Ο Μάριος Σιαρής γεννήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 1956 και ήταν ελαιοχρωματιστής. Υπηρετώντας τη στρατιωτική του θητεία πήρε μέρος στις μάχες για απόκρουση του Τούρκου εισβολέα στην περιοχή Καϊμακλίου, όπου και έπεσε στις 14 Αυγούστου 1974.
O Κυριάκος Καλλικά γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1955. Όταν έγινε η τουρκική εισβολή υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στο 251 Τάγμα Πεζικού στην περιοχή της Κερύνειας. Για 33 χρόνια το όνομα του Κυριάκου συγκαταλεγόταν στον μακρύ, μαύρο κατάλογο με τα ονόματα των αγνοουμένων μας. Το καλοκαίρι του 2007 τα οστά του Κυριάκου ανευρέθηκαν και ενταφιάστηκαν στο Νέο Κοιμητήριο Αραδίππου
Ο Στέλιος Ελευθερίου (Λειβαδιώτης) γεννήθηκε στις 13 Ιουνίου 1949 και τελείωσε την Αμερικανική Ακαδημία Λάρνακας. Τα ίχνη του χάθηκαν στην περιοχή Παλαίκυθρου τον Αύγουστο του 1974. Η ταυτότητα του Στέλιου διακριβώθηκε με την μέθοδο DNA και τα οστά του ήρωα ενταφιάστηκαν στο Νέο Κοιμητήριο Αραδίππου στις 8 Αυγούστου 2010.
Την ψυχή του για την πατρίδα έδωσε και ο Λευτέρης Γεωργίου. Ο Λευτέρης γεννήθηκε στις 14 Ιουνίου 1947 και με την επιστράτευση κατατάχθηκε και πολέμησε στην περιοχή Παλαίκυθρου, όπου χάθηκε τον Αύγουστο του 1974. Η ταυτότητα του διακριβώθηκε με την μέθοδο DNA. Τα οστά του ήρωα ενταφιάστηκαν στο Νέο Κοιμητήριο Αραδίππου στις 14 Αυγούστου 2010.
Μαζί με τα οκτώ αυτά ηρωικά παλικάρια τιμούμε και μνημονεύουμε επίσης σήμερα και τους εν ψυχρώ δολοφονηθέντες από τους Tούρκους το 1958 Αραδιππιώτες Παντελή Μιχαηλά και Ιωάννη Καρίπη.
Ο Ιωάννης Καρίπης γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1936 και ήταν βοσκός στο επάγγελμα. Δολοφονήθηκε από τους Τούρκους στις 19 Ιουλίου 1958 ενώ έβοσκε το κοπάδι του στην περιοχή Σιεμισιή, κοντά στα Κελλιά.
Ο Παντελής Μιχαηλάς, δερματέμπορος στο επάγγελμα, γεννήθηκε το 1902. Με την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα του 1955-59 ανέλαβε ενεργό δράση, παρέχοντας προστασία σε αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Δολοφονήθηκε από Τούρκο εκτελεστή, στην οδό Γετιλέρ (Τουρκική συνοικία της Λευκωσίας) στις 4 Αυγούστου του 1958.
Η σημερινή μέρα αποτελεί παράλληλα μέρα θύμησης για τους αγνοούμενους μας. Στον μακρύ κατάλογο των αγνοούμενων της Κύπρου περιλαμβάνονται και 10 παλικάρια από την κοινότητα Αραδιππου που έδωσαν το «παρών» τους στις μάχες απέναντι στην υπέρτερη πολεμική μηχανή του Αττίλα. Δημήτρης Φιλής, Σαββάκης Χατζηματθαίος, Δημήτρης Κοντονικόλας, Μιχάλης Παγώνης, Γιαννάκης Γιαννάτζιη, Κωστάκης Συμεού, Δημήτρης Μωϋσέως, Νίκος Κακή, Φίλιππος Ντουρή , Χρίστος Ερμογένου.
Δεν αρμόζει να μιλάμε για την «μνήμη» ενός παλικαριού όταν αυτός είναι αγνοούμενος. Αυτή η αδυναμία, όμως, είναι επίσης κομμάτι της βίας που βίωσαν και βιώνουν οι γονείς και συγγενείς των αγνοουμένων αλλά και της συμβολικής βίας που ασκείται στους αγνοούμενους. Είναι άραγε πιο αρμόζουσα η σιωπή; Μα η σιωπή δεν είναι επίσης ένοχη όταν μετά από 38 ολόκληρα χρόνια το ζήτημα των αγνοουμένων μετατρέπεται από ζήτημα πολιτικό και αίτημα ηθικό σε ένα τεχνοκρατικό βιοπολιτικό εγχείρημα ταυτοποίησης οστών; Τι ακολουθεί μετά την ταυτοποίηση και την ταφή; Ποιος θα μιλήσει για τα εγκλήματα πολέμου;
Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,

Ο αγώνας είναι δύσκολος και το χρέος βαρύ. Πρέπει, όμως, να το σηκώσουμε στους ώμους και να το φέρουμε εις πέρας. Για να δικαιώσουμε το λαό μας, τους ήρωες μας, τους παθόντες, τους εγκλωβισμένους, τους πρόσφυγες, τους συγγενείς των αγνοουμένων μας. Η μνημόνευση των νεκρών μας για 38 τώρα χρόνια αποτελεί την άσβεστη φλόγα του αγώνα για ελευθερία, δημοκρατία και δικαιοσύνη, είναι ημερολόγιο μνήμης των αγώνων του κυπριακού λαού.


Ο μοναδικός τρόπος για να μπορέσουμε να φτάσουμε στην πολυπόθητη λύση είναι ο ειρηνικός διακοινοτικός διάλογος. Είναι η κοινή προσπάθεια των δύο κοινοτήτων, για να φτάσουν σε λύση αμοιβαία αποδεκτή και συμφωνημένη. Λύση που να εξυπηρετεί τα καλώς νοούμενα συμφέροντα των δύο κοινοτήτων ολόκληρου του λαού και της Κύπρου. Για να γίνει αυτό χρειάζεται όλοι να κατανοήσουν, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, ότι η παρούσα κατάσταση αποτελεί βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της κοινής μας πατρίδας. Την ίδια στιγμή πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι η δημιουργία των συνθηκών οι οποίες θα ωθήσουν τους Τουρκοκύπριους να απαγκιστρωθούν από τα δεσμά της Τουρκίας αποτελεί μονόδρομο, αν πραγματικά θέλουμε να επανενώσουμε την πατρίδα μας.


Οι Τουρκοκύπριοι αυτή τη στιγμή ασφυκτιούν από την καταπίεση της Τουρκίας, αλλά και δεν βλέπουν και την εναλλακτική λύση. Η οικονομική ανάκαμψη στην Κύπρο, ειδικά μέσω της αξιοποίησης του φυσικού αερίου, θα εντείνει ένα ενωτικό κοινωνικό ρεύμα στους Τουρκοκυπρίους το οποίο πρέπει να καλλιεργούμε και να στηρίζουμε. Η επανένωση της χώρας μας δεν θα επέλθει μόνο μέσα από πολιτικές διαδικασίες αλλά και από κοινωνικές πιέσεις και τάσεις. Είδαμε τι έγινε στην Ευρώπη πριν από είκοσι χρόνια.

Η Κύπρος έπεσε στο παρελθόν θύμα των μεγάλων λεγόμενων πατριωτικών λόγων. Έπεσε θύμα του εθνικισμού και του σοβινισμού που λειτούργησε σαν δούρειος ίππος για να εφαρμοστούν τα τουρκικά επεκτατικά σχέδια. Η ιστορία, λοιπόν, πρέπει να διδάσκει. Τα οικτρά και τραγικά λάθη δεν πρέπει να επαναληφθούν. Οι ανέξοδες πατριωτικές κορώνες και οι βαρύγδουπες πλην ανεδαφικές τοποθετήσεις δεν προσφέρουν λύσεις. Στις προσπάθειες για επίτευξη λύσης τα μεγάλα λόγια, οι υψηλοί τόνοι, οι αυθαίρετες και αστήρικτες κατηγορίες πρέπει να αποφεύγονται. Πρέπει να κυριαρχεί η σύνεση, η ψυχραιμία και ο ρεαλισμός στηριγμένος σε αρχές. Πρέπει να κυριαρχεί η ενότητα στο εσωτερικό μέτωπο, η οποία να τρέφει και να στηρίζει της προσπάθειες της εκάστοτε κυβέρνησης.


Αυτές τις κρίσιμες, ίσως και καθοριστικές ώρες, για τον τόπο μας, ο οποίος δοκιμάζεται σκληρά και από τις συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, η ενότητα είναι αναγκαίος όρος επιβίωσης. Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε ότι δεν είναι η ώρα για τα εύκολα τα λόγια τα μεγάλα. Είναι η ώρα της ευθύνης, της μεθοδικότητας, της διεκδίκησης, της συνολικής και συλλογικής προσπάθειας. Μόνο με σοβαρότητα, αξιοπιστία και συγκεκριμένους στόχους θα επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε Κυπριακό και οικονομία.

Οι σύγχρονες κοινωνίες δεν προωθούν και δεν λύνουν τα μεγάλα προβλήματα με συνεχείς διαπληκτισμούς, ατελείωτες αντιδικίες και ασταμάτητες αντιπαραθέσεις. Προχωρούν μπροστά μέσα από τον διάλογο, τη σύνθεση και τη συναίνεση. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αντιμετωπίσουμε τα κρίσιμα υπαρξιακά μας προβλήματα. Επιβάλλεται να προχωρήσουμε μπροστά με αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία. Το οφείλουμε στο ήρωες μας και στα παιδιά μας.