Ευχαριστώ
για την πρόσκληση να χαιρετίσω στην Ημερίδα για το Ευρωπαϊκό Έτος
Ενεργού Γήρανσης και Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών 2012, το οποίο
διοργανώνεται από τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας. Συγχαίρω τις
Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας για την πρωτοβουλία τους αυτή, η οποία
προστίθεται στις δράσεις για το Ευρωπαϊκό Έτος.
Η Δημογραφική Έκθεση του 2010 έδειξε ότι ο
πληθυσμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει ξεπεράσει το όριο των 500
εκατομμυρίων, παρουσιάζοντας αυξητική τάση στα μεγαλύτερα σε ηλικία
άτομα. Το 2009, η μέση ηλικία του πληθυσμού ήταν τα 40,6 έτη και
προβλέπεται να φτάσει τα 47,9 έτη μέχρι το 2060.
Μέχρι το 2014 ο πληθυσμός εργάσιμης ηλικίας
(20-64) θα αρχίσει να συρρικνώνεται, καθώς τα άτομα που γεννήθηκαν
αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (baby boomers) εισέρχονται τώρα στο
εξηκοστό έτος της ηλικίας τους και αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν. Ο
αριθμός των ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω στην Ευρωπαϊκή Ένωση
αυξάνεται κατά δύο εκατομμύρια κάθε χρόνο, περίπου το διπλάσιο του
ποσοστού που είχε παρατηρηθεί πριν από τέσσερα χρόνια.
Κάθε χρόνο περίπου 5 εκατομμύρια παιδιά
γεννιούνται στην Ευρώπη και πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι
μεταναστεύουν από τρίτες χώρες. Το 2008, το προσδόκιμο ζωής για την
Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 ήταν τα 76,4 έτη για τους άνδρες και τα 82,4 έτη
για τις γυναίκες.
Οι σημαντικές αυτές αλλαγές στη δημογραφία
της Ευρώπης φέρνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμέτωπη με μια σειρά
προκλήσεων στην κοινωνική προστασία, και στα συστήματα συνταξιοδότησης
και υγειονομικής περίθαλψης, τις οποίες καλούμαστε όλοι να
αντιμετωπίσουμε. Λιγότεροι εργαζόμενοι πρέπει να στηρίξουν τον
αυξανόμενο αριθμό μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων τόσο στο επίπεδο
διατήρησης της οικονομικής βιωσιμότητας των συστημάτων αυτών, αλλά και
στο επίπεδο διασφάλισης των απαραίτητων υπηρεσιών προς τα άτομα αυτά.
Ο σημερινός γηράσκων πληθυσμός είναι
υγιέστερος και διαθέτει καλύτερη μόρφωση και καλύτερες προοπτικές
ενεργού συμμετοχής στην κοινωνική και οικογενειακή ζωή (μέσω του
εθελοντισμού, της διά βίου μάθησης, της πολιτισμικής έκφρασης και του
αθλητισμού), από τον αντίστοιχο πληθυσμό των προηγούμενων δεκαετιών. Η
γήρανση συνιστά αδιαμφισβήτητα ένα επίτευγμα και μια πρόκληση για
ολόκληρη την κοινωνία και για όλες τις γενεές στην Ευρώπη και είναι
άρρηκτα συνδεδεμένη με το ζήτημα της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και
του θεσμού της οικογένειας.
Έχοντας αυτές τις προκλήσεις μπροστά μας,
είναι καιρός να στηρίξουμε υφιστάμενες και να εισάξουμε νέες πολιτικές
δράσεις. Σε μακροπρόθεσμη βάση, η διαδικασία της γήρανσης θα απαιτήσει
αλλαγές στη συμπεριφορά και στον επαναπροσδιορισμό των ατομικών και
κοινωνικών αξιών. Απαιτούνται μεταρρυθμίσεις και νέες πολιτικές δράσεις,
οι οποίες θα απαντούν τόσο στα θέματα βιωσιμότητας των πολιτικών
συντάξεων και κοινωνικής προστασίας, όσο και σε θέματα όπως το
περιβάλλον εργασίας, σε θέματα υγειονομικής περίθαλψης, αυτονομίας,
διαβίωσης των ηλικιωμένων, δια βίου μάθησης και συμμετοχής των
ηλικιωμένων στα κοινωνικά δρώμενα.
Οφείλουμε να διαμορφώσουμε εκείνο το πλέγμα
των πολιτικών που θα βοηθούν τα ηλικιωμένα άτομα να μεγαλώνουν
δημιουργικά και την υπόλοιπη κοινωνία, να μπορεί να αξιοποιεί στο έπακρο
τις εμπειρίες και τις γνώσεις των ηλικιωμένων. Σημαντικό ρόλο στην
επιτυχία του στόχου για μια κοινωνία για όλες τις ηλικίες χωρίς φραγμούς
και αποκλεισμούς, διαδραματίζει η αλλαγή στις αντιλήψεις και στη
συμπεριφορά μας προς τα γηραιότερα μέλη των κοινωνιών μας. Τα γηραιότερα
μέλη των κοινωνιών μας δεν θα πρέπει πλέον να εκλαμβάνονται ως παθητικά
μέλη της κοινωνίας και πάνω από όλα δεν πρέπει να θεωρούνται ως μια
κοινωνική και οικονομική επιβάρυνση. Τα άτομα αυτά μπορούν να συμβάλλουν
με τη γνώση και την εμπειρία τους στην κοινωνία. Η ισότητα μεταξύ
ανδρών και γυναικών και των ίσων ευκαιριών, πρέπει να είναι βασικές
προϋποθέσεις για την ίδρυση μιας νέας αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών.
Το Ευρωπαϊκό Έτος για την Ενεργό Γήρανση και
την Αλληλεγγύη μεταξύ των Γενεών 2012, είναι μια εξαιρετική ευκαιρία
για ευαισθητοποίηση στα θέματα των δημογραφικών προκλήσεων που
αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για προώθηση των
δράσεων της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών που μπορούν να ανταποκριθούν
καλύτερα στις προκλήσεις αυτές. Το Ευρωπαϊκό Έτος Ενεργού Γήρανσης και
Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών, το οποίο διανύουμε τώρα είναι ένα
σημαντικό ορόσημο στις προσπάθειες μας αυτές.
Η ενεργός γήρανση δεν αφορά μόνο στα άτομα
μεγαλύτερης ηλικίας του σήμερα, αλλά και σε εκείνα που ακολουθούν. Το
Ευρωπαϊκό Έτος Ενεργού Γήρανσης και Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών,
πρέπει να είναι ένα έτος για την προώθηση της ενεργού γήρανσης του
πολιτισμού στην Ευρώπη ως ένα σύνολο αξιών, στάσεων, στόχων και
πρακτικών που να συμμερίζονται όλοι οι Ευρωπαίοι. Το Ευρωπαϊκό Έτος
πρέπει να συμβάλει στην αλλαγή νοοτροπίας και στην ανάπτυξη διαρκούς
υποστήριξης μεταξύ όλων των γενεών. Η Κύπρος αναλαμβάνοντας την Προεδρία
του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοχεύει στην προώθηση μιας
καλύτερης Ευρώπης που να χαρακτηρίζεται από την ανάπτυξη, την
αλληλεγγύη, τη συνοχή. Ιδιαίτερα σήμερα στις συνθήκες όξυνσης των
επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, χρειάζεται να κινητοποιήσουμε πόρους
και δυνάμεις προς την επίτευξη αυτών των στόχων.
Κλείνοντας θα ήθελα να σας συγχαρώ για τη
δράση σας αυτή και να σας ευχηθώ καλή επιτυχία στις προσπάθειές σας για
προώθηση του Ευρωπαϊκού Έτους 2012. |
|
