| Χαιρετισμός
της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας
Χαραλάμπους στην κοινή σύνοδο της Βουλής των Γερόντων και της
Παιδοβουλής με την ευκαιρία του Ευρωπαϊκού Έτους Ενεργού Γήρανσης και
Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών
28/04/2012 |
|
Αποτελεί
για μένα ιδιαίτερη τιμή η πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στην κοινή
σύνοδο της Βουλής των Γερόντων και της Παιδοβουλής στο πλαίσιο των
εκδηλώσεων που προωθούνται για το Ευρωπαϊκό Έτος Ενεργού Γήρανσης και
Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών.
Η κοινή σύνοδος αυτή σηματοδοτεί μια
σημαντική συνεργασία μεταξύ των γενεών της Κύπρου. Είναι μια απόδειξη
ότι την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών όχι μόνο την προωθούμε αλλά και την
πράττουμε.
Ο θεσμός της Βουλής των Γερόντων και ο
θεσμός της Παιδοβουλής αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμοι και επωφελείς.
Από τη μια οι ηλικιωμένοι πολίτες της Κύπρου και από την άλλη τα παιδιά,
που είχατε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συμμετοχή στους θεσμούς αυτούς,
αποδεικνύετε ότι μπορείτε να λειτουργήσετε ως δραστήριοι
προβληματιζόμενοι πολίτες με υπεύθυνη και ουσιαστική συμμετοχή στο
κοινωνικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι.
Τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι της σύγχρονης
κοινωνίας αποτελούν δύο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που έχουν να
αντιμετωπίσουν ένα μεγάλο αριθμό προκλήσεων ανάμεσα στις οποίες είναι η
ηλικιακή διάκριση, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός, που
επιτείνονται με την οικονομική κρίση, τα θέματα ποιοτικής φροντίδας και
υγείας, οι οποίες μπορούν να επιφέρουν επιπτώσεις, όπως τη μη ενεργό
συμμετοχή των ομάδων αυτών του πληθυσμού στην κοινωνία και στο δικαίωμα
αξιοπρεπούς διαβίωσης.
Καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις
αυτές έτσι ώστε τα παιδιά να μπορούν να μεγαλώνουν σε ένα υγιές
περιβάλλον και να αναπτυχθούν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους και οι
ηλικιωμένοι να απολαμβάνουν μια υγιή και ποιοτική ζωή.
Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού του
Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, την οποία η Κύπρος έχει υπογράψει και
κυρώσει, είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικά δεσμευτικός κώδικας για τα
δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Θέτει στοιχειώδεις
αρχές για την ευημερία των παιδιών σε όλα τα στάδια εξέλιξής τους. Με
την εφαρμογή της Σύμβασης διασφαλίζονται τα δικαιώματα του παιδιού όπως
το δικαίωμα ζωής, ονόματος, εθνικότητας, γλώσσας, πρόσβασης στην
εκπαίδευση, στις υπηρεσίες υγείας, συμβίωσης με τους γονείς του, το
δικαίωμα συμμετοχής σε θέματα που το αφορούν και πολλά άλλα.
Το κράτος έχει ευθύνη να εξασφαλίζει πως τα
δικαιώματα των παιδιών προστατεύονται μέσω των πολιτικών αποφάσεων και
άλλων μέτρων που λαμβάνει. Τα παιδιά έχουν ανάγκη από την προστασία και
τη φροντίδα μας καθώς επίσης και την ανάγκη να ακούγονται οι απόψεις
και οι επιθυμίες τους, έτσι ώστε να τους δοθούν οι μέγιστες δυνατές
ευκαιρίες να αναπτύσσονται ομαλά και να πραγματοποιούν τα όνειρα και τις
επιθυμίες τους για να μπορέσουν να είναι ενεργά μέλη της κοινωνίας.
Αυτό μπορούμε να το πετύχουμε μέσω των παροχών ποιοτικής φροντίδας και
παιδείας προσαρμοσμένων στις σύγχρονες ανάγκες των παιδιών, λαμβάνοντας
υπόψη και τις ιδιαίτερες ανάγκες των ευάλωτων παιδιών.
Η Ενεργός Γήρανση, από την άλλη, ορίζεται
από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως η διαδικασία της βελτιστοποίησης
των ευκαιριών για την υγεία, τη συμμετοχή και την ασφάλεια, προκειμένου
να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής καθώς οι άνθρωποι γερνούν. Η ενεργός
γήρανση βασίζεται στη φιλοσοφία της αξιοποίησης των δυνατοτήτων των
ανθρώπων για ευημερία σε όλα τα στάδια της ζωής τους και της συμμετοχής
στην κοινωνία ανάλογα με τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τις δυνατότητές
τους, ενώ παράλληλα προϋποθέτει επαρκή προστασία, ασφάλεια και στήριξη,
όταν χρειάζεται.
Το 2005, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το
Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τους Ηλικιωμένους ως σύνοψη της πολιτικής και
στρατηγικής του κράτους στον τομέα της ευημερίας ηλικιωμένων και
εξουσιοδότησε τα αρμόδια Υπουργεία να προχωρήσουν στην υλοποίηση
προγραμμάτων και δράσεων που περιλαμβάνονται σε αυτό.
Το Σχέδιο στοχεύει στην κάλυψη των αναγκών
των ηλικιωμένων, ιδιαίτερα σε θέματα ασφάλισης, απασχόλησης, υγείας,
φροντίδας, προσβασιμότητας σε δημόσιους χώρους και διά βίου μάθησης. Οι
βασικοί άξονες του σχεδίου είναι, μεταξύ άλλων, οι ακόλουθοι:
• Σύστημα κοινωνικής προστασίας για τη διασφάλιση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για τους ηλικιωμένους.
• Παραγωγική απασχόληση των ηλικιωμένων.
• Εξασφάλιση προσιτού και υποστηρικτικού
περιβάλλοντος για τους ηλικιωμένους μέσω της επέκτασης της κατ΄ οίκον
και ιδρυματικής φροντίδας, των κέντρων ημερήσιας φροντίδας, της
υποστήριξης οικογενειών για τη φροντίδα των ηλικιωμένων μελών τους, κ.ά.
Στην Ευρώπη το προσδόκιμο όριο ζωής
αυξάνεται κατά πέντε ώρες την ημέρα. Ως το 2050, πάνω από το 1/5 του
πληθυσμού, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και του παγκόσμιου πληθυσμού, θα
είναι άνω των 60 ετών.
Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση του
προσδόκιμου ζωής είναι μια επιτυχία των κοινωνιών της Ευρώπης. Υπάρχουν
όμως προκλήσεις που συνοδεύουν αυτό το γεγονός, ειδικότερα προκλήσεις
για τα συστήματα κοινωνικής προστασίας, για τα συστήματα συνταξιοδότησης
και υγειονομικής περίθαλψης, για την αγορά εργασίας. Αυτές τις
προκλήσεις χρειάζεται να τις αντιμετωπίσουμε ως κοινωνία βασισμένη στις
αρχές της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. Η προώθηση της αλληλεγγύης
προϋποθέτει αλλαγές στις αντιλήψεις και τα στερεότυπα σχετικά με τον
ρόλο που κάθε γενεά έχει στην κοινωνία και στην εργασία.
Οι κοινωνίες θα πρέπει από τη μια να
προσαρμοστούν στις ανάγκες του γηράσκοντος πληθυσμού τους, και από την
άλλη θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσουν τις νέες προκλήσεις που
αντιμετωπίζουν οι άλλες ηλικιακές ομάδες, έτσι ώστε όλες οι γενεές να
είναι σε θέση να συνεχίσουν να υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον και να ζουν
μαζί για την δημιουργία μιας κοινωνίας στη βάση της κοινωνικής συνοχής
χωρίς αποκλεισμούς.
Πολύ συχνά η γήρανση αντιμετωπίζεται - τόσο
από τα άτομα όσο και από τις κοινωνίες - ως απειλή και όχι ως επίτευγμα
Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας θεωρούνται βάρος για τους πιο νέους
εργαζομένους. Και όμως, σήμερα η υγεία των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας
τείνει να είναι πολύ καλύτερη από αυτήν των προηγούμενων γενεών. Επίσης,
οι νεότεροι σε ηλικία μπορεί να επωφεληθούν από τις πολύτιμες
δεξιότητες και εμπειρίες των γηραιότερων. Το κλειδί για να
αντιμετωπίσουμε το θέμα της γήρανσης είναι να στοχεύουμε στην ενεργό
συμμετοχή των πολιτών σε όλα τα στάδια ζωής τους.
Η δημιουργία συνοχής μεταξύ των γενεών
απαιτεί προσπάθειες για ενοποιημένες δράσεις όπως της διά βίου μάθησης
μέσω ενεργών πολιτικών που θα διατηρούν τα άτομα της τρίτης ηλικίας
ενεργά, της επένδυσης στα νεαρά άτομα, στους τομείς της παιδείας και της
εργασίας και ταυτόχρονα της αξιοποίησης των γνώσεων, δεξιοτήτων και
εμπειριών των γηραιοτέρων με τη μετάδοσή τους στη νέα γενιά, της
προώθησης μέτρων για ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των γενεών και
για περιορισμό των αρνητικών αντιλήψεων και στερεοτύπων για τον ρόλο της
κάθε γενιάς στην κοινωνία. Άλλες σημαντικές δράσεις αφορούν την
προώθηση ποικίλων μέτρων για στήριξη της οικογένειας, ώστε άνδρες και
γυναίκες να καθίστανται ικανοί για συμμετοχή στην αγορά εργασίας,
ελαχιστοποιώντας με αυτό τον τρόπο το φαινόμενο της φτώχειας και του
κοινωνικού αποκλεισμού και ενθαρρύνοντας την αύξηση της γεννητικότητας,
και την προώθηση της συμφιλίωσης της οικογενειακής και επαγγελματικής
ζωής μέσω «φιλικών προς την οικογένεια» μέτρων καθώς και μέτρων για τη
φροντίδα των παιδιών και των ηλικιωμένων μελών της οικογένειας ή των
εξαρτώμενων μελών τους με αναπηρίες.
Το φετινό Ευρωπαϊκό Έτος Ενεργού Γήρανσης
και Αλληλεγγύης μεταξύ των Γενεών έχει ως στόχους τη μεγαλύτερη
ευαισθητοποίηση, τη διάδοση ορθών πρακτικών, την ενθάρρυνση των φορέων
χάραξης πολιτικής και των ενδιαφερόμενων μερών σε όλα τα επίπεδα. Η
Κύπρος στο πλαίσιο της άσκησης της προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το
δεύτερο εξάμηνο του 2012 έχει ως ένα από τους βασικούς της στόχους την
ενδυνάμωση της κοινωνικής συνοχής της Ευρώπης. Στο πλαίσιο αυτού του
στόχου θα προωθήσουμε συμπεράσματα του Συμβουλίου Απασχόλησης και
Κοινωνικής Πολιτικής στον τομέα της ευημερίας των παιδιών και της
διαγενεαλογικής αλληλεγγύης.
Η παρούσα Κοινή Σύνοδος της Βουλής των
Γερόντων και της Παιδοβουλής δείχνει με τον πιο παραστατικό τρόπο ότι
όταν οι νέοι ενώνουν τις δυνάμεις τους με τους γηραιότερους, μπορούν να
προκύψουν πραγματικά υπέροχες συνεργασίες.
|
|
|
