Χαιρετισμός του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νεοκλή Συλικιώτη στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δήμων Κύπρου, στη Λευκωσία
08/11/2011
Κύριε Πρόεδρε της Δημοκρατίας,
Κύριε Πρόεδρε της Ένωσης Δήμων,
Φίλοι μου μέλη της Ένωσης Δήμων,
Κυρίες - κύριοι, καλή σας μέρα,
Ευχαριστώ γι’ αυτή την πρόσκληση, και σας ευχαριστώ θερμά για την άριστη συνεργασία που έχουμε αναπτύξει με τις Αρχές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και την αρμονική μας συμπόρευση σε στόχους και επιδιώξεις με γνώμονα την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του θεσμού, έτσι που να ανταποκρίνεται με επάρκεια στον σύγχρονο πολυσχιδή του ρόλο. Με αυτή την κατάθεση ήθελα να αρχίσω τον χαιρετισμό μου στην Ετήσια Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δήμων Κύπρου και με τη διαβεβαίωση πως θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μέσα στο ίδιο πνεύμα εποικοδομητικής και παραγωγικής συνεργασίας.
Όπως με κάθε ευκαιρία άλλωστε, τονίζουμε, οι Τοπικές Αρχές αποτελούν τον φυσικό σύμμαχο της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Εσωτερικών στην επιτυχή υλοποίηση ενός ευρύτατου φάσματος κρίσιμων και καινοτόμων πολιτικών που υλοποιούμε, όπως για παράδειγμα:
· Τον επανασχεδιασμό του τομέα της ανάπτυξης με στόχο την ορθολογική, ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη στις αστικές περιοχές και στην περιφέρεια.
· Τον επαναπροσδιορισμό και αναβάθμιση του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στις διεργασίες επανασχεδιασμού του όλου τομέα της ανάπτυξης, αλλά και αλλού, μέσα από τη διεύρυνση των διαδικασιών διαφάνειας και συμμετοχικής δημοκρατίας, η οποία εκφράζεται με την άμεση εμπλοκή του πολίτη σε όλα τα στάδια των ακολουθούμενων διεργασιών.
· Τη ριζική μεταρρύθμιση του χάρτη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
· Τη στρατηγική για ολοκληρωμένη διαχείριση των στερεών οικιακών αποβλήτων και των υλικών από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις.
· Την αποτελεσματική εφαρμογή μέτρων κοινωνικής στήριξης των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.
· Την ανάδειξη των πραγματικών αναγκών των πολιτών και την προώθηση πρακτικών που να συμβάλλουν στην ουσιαστική αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους.
· Τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής με την ομαλή ένταξη των μεταναστών και των πολιτικών προσφύγων στις τοπικές κοινωνίες.
· Την εφαρμογή Σχεδίου Αποχέτευσης Ομβρίων Υδάτων των Μείζονων Περιοχών των Πόλεων.
Για ευνόητους λόγους οι Τοπικές Αρχές, και ειδικότερα οι Δήμοι, διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο και έχουν μια ουσιαστική ευθύνη όσον αφορά την αστική ανάπτυξη, τη διαχείριση των αποβλήτων, τη διατήρηση, αξιοποίηση και προβολή της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Αν θα επικεντρωνόμουν στον τομέα της ανάπτυξης, είναι αντιληπτό πως οι αναπτυξιακοί στόχοι και σχεδιασμοί του κεντρικού κράτους δεν είναι ανεξάρτητοι από αυτούς των Δήμων, όπως για παράδειγμα:
§ Στην εκπόνηση, αναθεώρηση και οριστικοποίηση των Σχεδίων Ανάπτυξης Πόλεων.
§ Στην εκπόνηση μελετών για διάφορα έργα που αφορούν τις πόλεις, όπως είναι η χωροθέτηση ψηλών κτιρίων και η ενθάρρυνση της οικιστικής ανάπτυξης στα αστικά κέντρα.
§ Στην αναζωογόνηση των περιοχών της Πράσινης Γραμμής.
§ Στη χωροθέτηση αναπτυξιακών έργων για προώθηση της παιδείας, της έρευνας και της καινοτομίας, όπως η χωροθέτηση Ερευνητικού Τεχνολογικού Πάρκου.
§ Στην κατασκευή πολεοδομικών πάρκων, πλατειών και χώρων στάθμευσης.
§ Στην αναδόμηση, επιδιόρθωση, ενίσχυση και ριζική βελτίωση κυβερνητικών οικισμών και συνοικισμών αυτοστέγασης.
§ Στην ετοιμασία τοπικών επιχειρησιακών σχεδίων, τα οποία υλοποιούνται με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
Η θέση μας για περαιτέρω τόνωση και ενίσχυση της ανάπτυξης είναι δεδομένη. Για αυτό, άλλωστε, και το Υπουργείο Εσωτερικών διαθέτει από τον ετήσιο του προϋπολογισμό δεκάδες εκατομμύρια κάθε χρόνο για την κατασκευή αναπτυξιακών έργων και έργων υποδομής σε όλους τους Δήμους και τις Κοινότητες μας.
Είναι, ωστόσο, σαφές πως για να υπάρχουν γερά θεμέλια στην κοινή μας προσπάθεια στα θέματα ανάπτυξης απαιτείται μια πολύπλευρη στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το κεντρικό κράτος. Στο πλαίσιο αυτό, πέρα από την απευθείας ετήσια χορηγία που προσφέρουμε στους Δήμους, η Κυβέρνηση εξακολουθεί να επιχορηγεί την ανέγερση νέων Δημοτικών Μεγάρων, να παρέχει οικονομική βοήθεια προς τις Τοπικές Αρχές έναντι της απώλειας κτηματικού και επαγγελματικού φόρου, να ενισχύει οικονομικά τους κατεχόμενους δήμους, να καλύπτει το 50% του κόστους μηχανογράφησης όλων των Δήμων, ενώ προχωρούμε και με την υλοποίηση του προγράμματος ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μέσω του οποίου θα συνδέονται όλοι οι Δήμοι.
Σημαντικός πυλώνας πολιτικής της Κυβέρνησης παραμένει και η διά βίου μάθηση στελεχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στο πλαίσιο αυτό προωθήσαμε, μέσω της Κυπριακής Ακαδημίας Δημόσιας Διοίκησης, εκπαιδευτικό πρόγραμμα για 1500 και πλέον (αιρετά και μη) μέλη των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για θέματα που αφορούν την ανάπτυξη διοικητικών και ηγετικών ικανοτήτων. Ένα έργο του οποίου η υλοποίηση αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2012, συνολικού κόστους €2,0 εκ. περίπου με συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο κατά 85%. Και όλα αυτά παρά τις οικονομικές δυσχέρειες που αντιμετωπίζουμε ως απόρροια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Η πρόσφατη υπογραφή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου του Χάρτη, με το οποίο τα Συμβαλλόμενα Μέρη καλούνται να πάρουν όλα τα αναγκαία μέτρα έτσι ώστε να διασφαλίσουν στους πολίτες τους το δικαίωμα και τη δυνατότητα ουσιαστικής συμμετοχής στις υποθέσεις των Τοπικών Αρχών αποτελεί άλλη μια έμπρακτη απόδειξη της αναγνώρισης μας ως προς το ρόλο που διαδραματίζει η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Και αυτό σε συνέχεια της υπογραφής και κύρωσης με νόμο του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που προώθησε το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Λαμβάνοντας υπόψη το νέο αυτό σκηνικό που διαμορφώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο προς όφελος της αναβάθμισης του ρόλου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η Κυβέρνηση Χριστόφια έχει θέσει ως μια από τις άμεσες προτεραιότητες της τη ριζική μεταρρύθμιση του θεσμού αυτού στον τόπο μας. Μια μεταρρύθμιση που θα προάγει τη διαφάνεια, την αξιοκρατία, και την άμεση δημοκρατία.
Υλοποιώντας αυτή μας τη στρατηγική επιλογή, το Υπουργείο Εσωτερικών, μετά και από όσα συμφωνήθηκαν στον διάλογο που εγκαινιάσαμε με τα Κοινοβουλευτικά Κόμματα, τις Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων και άλλες ομάδες πολιτών, έχει ήδη καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων δύο σχετικά νομοσχέδια. Aναφέρομαι στο νομοσχέδιο που προνοεί τη συμπλεγματοποίηση σε εθελοντική βάση Κοινοτήτων και την ενοποίηση και κωδικοποίηση των Νόμων περί Δήμων και Κοινοτήτων, αλλά και το νομοσχέδιο που προνοεί τη σύσταση, τις δομές και αρμοδιότητες των Επαρχιακών Συμβουλίων ως δευτεροβάθμιων οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Μέσα από τις πρόνοιες αυτών των νομοσχεδίων εμείς θέλουμε να ενώσουμε δυνάμεις και να αποκεντρώσουμε τις εξουσίες, μεταφέροντάς τις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αυτή, άλλωστε, είναι και η πεμπτουσία της μεταρρυθμιστικής μας πρότασης. Θέλω να πιστεύω, πως η Βουλή θα εγκρίνει έγκαιρα τα δύο αυτά νομοσχέδια, έτσι που τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια που θα προκύψουν από τις εκλογές του Δεκεμβρίου να μπορέσουν να λειτουργήσουν στη βάση αυτού του νέου ενοποιημένου νομοθετικού πλαισίου το οποίο θα κωδικοποιεί και τις πρόνοιες για τη σύσταση των νέων θεσμικών δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Καταλήγοντας, δεν έχω παρά να σας ευχηθώ κάθε επιτυχία στις εργασίες της Γενικής σας Συνέλευσης και να σας διαβεβαιώσω πως ως Υπουργείο Εσωτερικών θα συνεχίσουμε να έχουμε ψηλά στις προτεραιότητες μας τη διατήρηση της άριστης συνεργασίας μας για το καλό πρώτα και κύρια της ίδιας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.