Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Σωτηρούλας Χαραλάμπους στην παρουσίαση της ετήσιας «Έκθεσης για την Οικονομία και την Απασχόληση 2011», στη Λευκωσία
03/11/2011
Ευχαριστώ για την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή εκδήλωση για παρουσίαση της ετήσιας «Έκθεσης για την Οικονομία και την Απασχόληση 2011».
Θέλω, με την ευκαιρία αυτή, να συγχαρώ θερμά το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) και το Γενικό Συμβούλιο της ΠΕΟ για το γεγονός ότι συνεχίζουν να πρωτοστατούν και να πρωτοτυπούν με την ετοιμασία εκθέσεων που είναι επίκαιρες και χρήσιμες και συνδράμουν στον εμπλουτισμό του ερευνητικού έργου που παράγεται στην Κύπρο στον εξειδικευμένο τομέα της οικονομίας και της απασχόλησης.
Η «Έκθεση για την Οικονομία και την Απασχόληση 2011», πέραν από τη σημασία που έχει στο ερευνητικό και ακαδημαϊκό πεδίο, πιστεύω ότι συνιστά και ένα πρόσθετο εργαλείο για την αξιοποίηση των στοιχείων και δεδομένων εκείνων που είναι αναγκαία για τη λήψη αποφάσεων και τον καθορισμό πολιτικής και στρατηγικής σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από ψηλά επίπεδα ανασφάλειας και προκλήσεων στον τομέα της οικονομίας και της απασχόλησης.
Η έκθεση καταπιάνεται με θέματα άμεσου ενδιαφέροντος, όπως αυτά της βιωσιμότητας των δημοσίων οικονομικών και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, θέματα τα οποία αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες στο δυσοίωνο οικονομικό περιβάλλον που διανύουμε.
Η κυπριακή οικονομία για δεκαετίες κατάφερε να διατηρήσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, επιτυγχάνοντας, μετά την τουρκική εισβολή του 1974, ένα αξιοζήλευτο οικονομικό θαύμα. Ως μια ανοικτή οικονομία, κατάφερε να προσαρμοστεί στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον, κάνοντας ορθολογιστική χρήση των ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων στους τομείς των υπηρεσιών, του τουρισμού, και όχι μόνο. Το γεγονός αυτό διατήρησε την αγορά εργασίας, ακόμη και μετά το άνοιγμά της στους κοινοτικούς εργαζόμενους, σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης για σειρά ετών.
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι οι επιπτώσεις που δέχθηκε η οικονομία της χώρας μας από την παγκόσμια οικονομική κρίση έχουν οδηγήσει την οικονομία της Κύπρου σε ένα μεταίχμιο. Ένα μεταίχμιο το οποίο χαρακτηρίζεται από την ανάγκη των επιχειρήσεων να ανταποκριθούν σε ένα ιδιαίτερα αρνητικό επιχειρηματικό περιβάλλον και από την ανάγκη το κράτος να προχωρήσει, σε συνεννόηση πάντα με τους κοινωνικούς εταίρους, σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων που θα αντιστρέψουν την αρνητική πορεία και θα οδηγήσουν στον εξορθολογισμό των δημοσίων οικονομικών.
Δυστυχώς, οι συνθήκες ευμάρειας και θετικών εξελίξεων στο οικονομικό πεδίο των προηγούμενων χρόνων οδήγησαν σε εφησυχασμό με αποτέλεσμα τώρα λόγω της κρίσης να καλείται η παρούσα Κυβέρνηση να πάρει σημαντικές διαρθρωτικές αποφάσεις. Βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο κομβικό σημείο. Ήδη, η Κυβέρνηση έχει προχωρήσει στην υιοθέτηση σειράς διαρθρωτικών μέτρων που επιλύουν χρόνιες στρεβλώσεις που επιδρούσαν αρνητικά στα δημόσια οικονομικά. Τέτοια μέτρα είναι για παράδειγμα η ένταξη όλων των νεοεισερχόμενων υπαλλήλων του δημόσιου και ημιδημόσιου τομέα στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων κάτω από τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις με τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, η επίλυση των προβλημάτων των εκτάκτων υπαλλήλων στο δημόσιο τομέα και η εισφορά των υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα για το επαγγελματικό συνταξιοδοτικό τους σχέδιο. Στο σημείο αυτό θεωρώ υποχρέωσή μου να υπογραμμίσω τον δημιουργικό ρόλο που διαδραματίζει το συνδικαλιστικό κίνημα στην προσπάθεια για δημοσιονομική εξυγίανση και, ταυτόχρονα, να επαναβεβαιώσω την προσήλωσή μας στον κοινωνικό ρόλο για την επίτευξη λύσεων που να είναι ισορροπημένες και κοινωνικά αποδεκτές.
Στο πλαίσιο αυτού του δύσκολου οικονομικού περιβάλλοντος, η κατάθεση των Προϋπολογισμών του Κράτους για το 2012 αποτελεί ένα σημείο καμπής. Με τον προϋπολογισμό για το 2012, η Κυβέρνηση προχωρεί περαιτέρω στο κεφάλαιο της δημοσιονομικής εξυγίανσης και ταυτόχρονα διατήρησης του ρόλου της στον τομέα της ανάπτυξης και της επαρκούς στήριξης των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.
Ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι της έρευνας που θα παρουσιαστεί είναι το κεφάλαιο της απασχόλησης. Τα ευρήματα και τα συμπεράσματα γι’ αυτό το ειδικό κομμάτι της μελέτης, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα το Υπουργείο μας αφού η ανεργία και η κατάσταση στην αγορά εργασίας, είναι για μας το μείζον θέμα. Η κατάσταση στην απασχόληση είναι ιδιαίτερα δύσκολη και επιδεινώνεται λόγω της οικονομικής αστάθειας, του αβέβαιου εξωτερικού περιβάλλοντος και του προσανατολισμού της κυπριακής οικονομίας. Επηρεάζεται η κατάσταση και δυσκολεύει περισσότερο και λόγω της τάσης που επιδεικνύεται από μεγάλη μερίδα του εργοδοτικού κόσμου να επιλέγουν να καλύπτουν μεγάλο αριθμό θέσεων εργασίας με την εισαγωγή εργαζομένων από άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, αντί από άνεργους εγγεγραμμένους στις Δημόσιες Υπηρεσίες Απασχόλησης. Σε αυτό το σκηνικό, δυστυχώς, έχει συμβάλει και το γεγονός ότι την περίοδο των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης δεν λήφθηκαν τα κατάλληλα μέτρα και δεν συστάθηκαν οι αναγκαίοι μηχανισμοί για αποτροπή φαινομένων dumping και ανταγωνισμού μεταξύ εργαζομένων.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων πήρε μέτρα για αλλαγή αυτής της κατάστασης. Πολλαπλασιάσαμε και συστηματοποιήσαμε τις επιθεωρήσεις για την αδήλωτη και παράνομη εργασία, τροποποιήσαμε το πρότυπο συμβόλαιο για τα έργα του δημοσίου, εισάγουμε το έντυπο δήλωσης εργοδότησης, καταθέτουμε πρόταση στη Βουλή για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος των εργασιακών σχέσεων. Πρόσθετα, το Υπουργείο Εσωτερικών κατάθεσε τροποποιητικό νομοσχέδιο στη Βουλή με το οποίο αυξάνονται οι ποινές για την παράνομη εργοδότηση.
Η αντίστροφη μέτρηση για τη δραστική μείωση της ανεργίας θα έρθει με την επαναφορά της οικονομίας σε σταθερούς ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης και εδώ εστιάζουμε την προσοχή και τα μέτρα μας. Όμως χρειάζεται και η προσήλωση στο σύστημα εργασιακών σχέσεων και η συμμόρφωση στις νομοθεσίες και τα συμφωνηθέντα.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συνεχίζει τις ενέργειες του και ταυτόχρονα δηλώνει έτοιμο να υιοθετήσει πρόσθετες ενέργειες για αντιμετώπιση της ανεργίας.
Η δημοσιονομική εξυγίανση, η ανάπτυξη, η καταπολέμηση της ανεργίας, η στήριξη των πιο αδύνατων στρωμάτων της κοινωνίας, παραμένουν οι άξονες πάνω στους οποίους κινούμαστε.
Θα ήθελα, τελειώνοντας, να συγχαρώ και πάλι το Ινστιτούτο Εργασίας Κύπρου για την πολυσήμαντη συμβολή του στο ερευνητικό έργο στην Κύπρο και να ευχηθώ όπως η παρουσίαση της σημερινής «Έκθεσης για την Οικονομία και την Απασχόληση 2011» αποτελέσει τροφή στη δημόσια συζήτηση και τον κοινωνικό διάλογο για την πορεία της κυπριακής οικονομίας και τη θέση των εργαζομένων σε αυτή τη διαδικασία.
