Δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών κ. Κίκη Καζαμία μετά την επίδοση του προϋπολογισμού στον Πρόεδρο της Βουλής
13/10/2011
Μετά την επίδοση του προϋπολογισμού στον Πρόεδρο της Βουλής κ. Γιαννάκη Λ. Ομήρου, ο Υπουργός Οικονομικών κ. Κίκης Καζαμίας προέβη στην ακόλουθη δήλωση:
«Εξασκώντας τη συνταγματική μου υποχρέωση ως Υπουργός Οικονομικών, από μέρους της Κυβέρνησης, της εκτελεστικής εξουσίας μόλις έχω παραδώσει στον Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων τον προϋπολογισμό του κράτους ως πρόταση, υπό μορφή νομοσχεδίου προς τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Εξέφρασα τις ευχαριστίες μου προς τον Πρόεδρο και τα μέλη του Νομοθετικού Σώματος για τη μέχρι τώρα συνεργασία και παρακάλεσα τον Πρόεδρο να επιληφθούν των μελετών του προϋπολογισμού, εκφράζοντας ταυτόχρονα τη θέληση τόσο του Υπουργού Οικονομικών και των συνεργατών του στο Υπουργείο όσο και των συναδέλφων Υπουργών να βρισκόμαστε στη διάθεση του Νομοθετικού Σώματος για οποιεσδήποτε επεξηγήσεις θεωρήσουν σκόπιμο ότι πρέπει να παρασχεθούν.
Είμαι πεπεισμένος ότι και φέτος, όπως κάθε χρόνο, η Βουλή και τα μέλη της, έγκαιρα, θα συμπληρώσουν αυτήν τη μελέτη έτσι που να τους δοθεί η ευκαιρία πριν από το τέλος της χρονιάς να εκδώσουν την ετυμηγορία τους για τον προϋπολογισμό του κράτους. Εκφράζω την επιθυμία και την παράκληση όπως η τοποθέτησή τους είναι να θετική, έτσι που να μη δημιουργηθεί οποιαδήποτε δυσκολία στην έκρυθμη λειτουργία του κράτους.
Ο φετινός προϋπολογισμός, όπως έχω ήδη πει, βρίσκεται μέσα σε πλαίσια τα οποία μας επιτρέπουν να απευθυνθούμε και προς τους Ευρωπαίους εταίρους μας και να τους πούμε ότι δεν ξεφεύγουμε από τα πλαίσια των υποχρεώσεών μας. Διατηρείται το δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω του 3% και η τελική πρόβλεψή μας είναι ότι αυτό θα κυμανθεί στο 2,8%. Θέλω εδώ να σας πω και να προτρέξω, δίνοντας απάντηση στην ερώτηση που εύλογα μπορεί να υποβληθεί, γιατί πριν από 15 περίπου μέρες τοποθετηθήκαμε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα υπολογίζετο στο 2,3%. Έχουμε διαφοροποιήσει μια βασική προϋπόθεση στην τελική πρόταση, συγκριτικά με αυτήν που προετοιμάσαμε πριν από δύο-τρεις εβδομάδες. Έχουμε υπολογίσει υλοποίηση του προϋπολογισμού με ένα ρυθμό ανάπτυξης 0,2% αντί 1,5% που είχαμε υπόψη μας προηγούμενα.
Άλλο εύλογο ερώτημα είναι: Tί έχει αλλάξει σε αυτό το μικρό διάστημα που μεσολάβησε; Το έχω ξαναδηλώσει. Οι διεθνείς οικονομικές και χρηματοπιστωτικές εξελίξεις είναι τόσο ραγδαίες που πλέον διαφοροποιούνται από ώρα σε ώρα στην κυριολεξία και δεν θα μπορούσαμε να μη λάβουμε υπόψη τα σημερινά δεδομένα συγκρινόμενα με αυτά προ 20 ημερών. Εξάλλου το ίδιο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, απλώς υποδεικνύω ότι στις αρχικές εκτιμήσεις τους για την οικονομία της Κύπρου προ δεκαπενθημέρου περίπου, υπολόγιζαν ρυθμό ανάπτυξης +1% ενώ στο πόρισμα, το οποίο αντιλαμβάνομαι σας παρουσίασαν χθες πριν από την αναχώρησή τους από την Κύπρο, το τοποθετούν στο -1%.
Ενώ με αρκετές υποδείξεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου συμφωνούμε, κυρίως με την ανησυχία η οποία εκφράζεται για το μέλλον, όχι μονάχα της κυπριακής οικονομίας άλλα και της διεθνούς, που το ένα, το δικό μας δηλαδή, ως μικρή οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την ανάπτυξη η οποία παρουσιάζεται διεθνώς και κυρίως στον τομέα της ευρωζώνης, δεν μπορούμε να μείνουμε ασυγκίνητοι και να μην τα λάβουμε υπόψη μας. Γι’ αυτό λοιπόν η βασική διαφοροποίηση της πρόβλεψης του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 2,3% που ήταν περίπου προ τριών εβδομάδων σε 2,8% περίπου που είναι καταληκτικά η προσέγγισή μας. Ο κυριότερος λόγος είναι η διαφοροποίηση στον υπολογισμό του ρυθμού ανάπτυξης από +1,5% σε μονάχα +0,2%
Μια άλλη διαπίστωση με την οποία επίσης δεν συμφωνήσαμε με τους υπολογισμούς του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου είναι η εκτίμησή τους ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα, κατά τους δικούς τους υπολογισμούς, θα είναι της τάξης του 4%. Επιμένουμε ότι με τους δικούς μας υπολογισμούς, με τα στοιχεία που σας έδωσα και με μία πρόβλεψη υλοποίησης του τακτικού προϋπολογισμού σε ποσοστό 96% και του προϋπολογισμού ανάπτυξης κατά 90%, το αποτέλεσμα για το δημοσιονομικό έλλειμμα θα είναι της τάξης του 2,8%. Θέλω επίσης να σας πω ότι στον υπολογισμό των εσόδων δεν γίνεται καμία απολύτως πρόβλεψη για νέες πηγές εσόδων, ενώ θα πρέπει να σας πω ότι έχουν ήδη ληφθεί πολιτικές αποφάσεις το αποτέλεσμα των οποίων είμαστε σχεδόν σίγουροι ότι θα επιτρέψει εισροή επιπλέον εσόδων στα δημόσια ταμεία.
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στην έναρξη, πολύ σύντομα, διαπραγματεύσεων για την εκμίσθωση επιπλέον οικοπέδων στην ΑΟΖ της Κύπρου για την εξόρυξη και εκμετάλλευση φυσικού αερίου και σε κάποιες άλλες σκέψεις όπως είναι η πιθανή προσφορά κάποιων υπηρεσιών, όπως είναι η εκμετάλλευση του κρατικού λαχείου από τον ιδιωτικό τομέα. Επαναλαμβάνω ότι αυτές είναι ενέργειες που όταν υλοποιηθούν θα αποφέρουν έσοδα στο δημόσιο ταμείο, όμως κρίναμε ότι η παρουσίαση του προϋπολογισμού θα πρέπει να δείχνει την πραγματική εικόνα με βάση τα σημερινά δεδομένα και όχι αυτά που προβλέπουμε ότι θα υπάρξουν, ακόμη ίσως και αύριο.
Οι ενέργειες θα δρομολογηθούν, οι αποφάσεις θα υλοποιηθούν, είναι καλοδεχούμενα τα οποιαδήποτε επιπλέον έσοδα και όταν έρθουν θα μας δοθεί η ευκαιρία τότε, με την ευκαμψία την οποία μας προσφέρει το Σύνταγμα και πάντοτε σε συνεργασία και με το Νομοθετικό Σώμα, θα πάρουμε τις οποιεσδήποτε αποφάσεις μας οι οποίες τυχόν να θεωρούνται ανακουφιστικές για την οικονομία του τόπου και τους Κύπριους πολίτες».
Στη συνέχεια ο κ. Καζαμίας απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων ως ακολούθως:
Σε ερώτηση αν στους υπολογισμούς της Κυβέρνησης περιλαμβάνονται και τα έσοδα από τον ΦΠΑ, ο Υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι, θεσμικά, από τη στιγμή που η εκτελεστική εξουσία έχει καταθέσει ένα νομοθέτημα με συγκεκριμένη πρόταση είναι υποχρεωμένη να το λάβει υπόψη της στο συνυπολογισμό για τον ερχόμενο προϋπολογισμό. Γι’ αυτό, πρόσθεσε, στους υπολογισμούς μας θεωρούμε ωσάν το νομοσχέδιο να έχει εγκριθεί. Αυτό επαφίεται στη Βουλή, αν τοποθετηθεί αρνητικά, τότε σημαίνει ότι στα νούμερα που έχω αναφέρει θα προστεθεί μία περίπου επιπλέον μονάδα πάνω στο δημοσιονομικό έλλειμμα. Αντί 2,8% θα έχουμε περίπου 3,8%. Αυτό όμως δεν εξαρτάται από την Κυβέρνηση, αλλά από τη Βουλή.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση ο κ. Υπουργός ανέφερε ότι η μείωση των κοινωνικών παροχών κατά €220 εκ. έχει περιληφθεί στον ολικό υπολογισμό. Όμως, επισήμανε, «λάβαμε πάρα πολύ σοβαρά υπόψη την παράκληση κάποιων κομματικών πλευρών και αυτές τις πρόνοιες τις ρυθμίζουμε με νομοθετήματα τα οποία ετοιμάζονται και θα κατατεθούν στη Βουλή. Ελπίζω και εύχομαι να συμπληρωθεί η νομοτεχνική επεξεργασία τους μέχρι την ερχόμενη Πέμπτη και να τα καταθέσουμε ξεχωριστά. Αυτό αφορά τα εισοδηματικά κριτήρια και την κοινωνική στόχευση την οποία προτείνουμε προς τη Βουλή και καλύπτει κοινωνικές παροχές όπως είναι η φοιτητική χορηγία, τα επιδόματα τέκνου κ.ά.».
Για το ύψος του ποσού των εξοικονομήσεων από τις κοινωνικές παροχές ο κ. Υπουργός, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, διευκρίνισε ότι ανέρχεται γύρω στα €160 εκ. Εξήγησε ότι «όταν καθοριζόταν η υποχρέωση της Κυβέρνησης στη συμφωνία μεταξύ Προέδρου και αρχηγών ή εκπροσώπων των κομμάτων για μείωση των κοινωνικών παροχών κατά 200 εκ., στις αρχικές σκέψεις μας ήταν και η μείωση της κοινωνικής παροχής που καλυπτόταν με την επιστροφή μέρους του ποσοστού του ΦΠΑ για την αγορά της πρώτης κατοικίας. Θέλω να σας υπενθυμίσω, είπε, ότι για την αγορά της πρώτης κατοικίας καταβάλλετο ΦΠΑ 15 % και εδικαιούντο όλοι ανεξαιρέτως να αποταθούν για να τους επιστραφεί, για συγκεκριμένο τετραγωνισμό εμβαδού, ποσοστό 10%. Αυτό πρόλαβε η Βουλή και το διαφοροποίησε με τη γνωστή πρόταση νόμου η οποία κατατέθηκε και ψηφίστηκε. Αφορούσε ένα κονδύλι της τάξης των 63 εκ. και ουσιαστικά απαλείφθηκε από μόνο του. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο ακριβώς που υπήρξε κάποια δυστοκία, τα 160 εκ. επιπλέον αποκοπές να τις συμπληρώσουμε μέχρι τα 200. Επίσης να προσθέσω, επειδή λέχθηκε ότι η Κυβέρνηση δεσμεύθηκε να αποκόψει 260 εκ. -έγιναν κάποιες δηλώσεις και αναφορά- σας υπενθυμίζω ότι η επιπλέον εξοικονόμηση προέρχεται από την ήδη ειλημμένη απόφαση και συνομολογημένη συμφωνία για μη καταβολή της ΑΤΑ για το πρώτο εξάμηνο του 2012, που συμποσούται περίπου στα 65 με 70 περίπου εκ. ευρώ.
Σε ερώτηση αν υπάρχει πολιτική απόφαση για περαιτέρω μειώσεις στο κρατικό μισθολόγιο, όπως εισηγείται το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ο κ. Υπουργός ανέφερε ότι δεν αποκλείεται τίποτε, «αν και, όταν η Κυβέρνηση επεξεργάζεται οποιαδήποτε πρόταση για μείωση απολαβών δεν το κάνει με ιδιαίτερη ευχαρίστηση. Για το αν υπάρχουν περαιτέρω περιθώρια είναι θέμα εκτίμησης και προτεραιοτήτων. Ασφαλέστατα και δεν είναι στις προτεραιότητες της Κυβέρνησης να βελτιώσει τα δημόσια οικονομικά της με περαιτέρω αποκοπές από τους εργαζόμενους. Εάν κρίνουμε, όμως, ότι αυτό είναι επιβεβλημένο εκ των πραγμάτων, δεν θα διστάσουμε να κάνουμε και άλλες προτάσεις. Και πρέπει να προσθέσω ότι, επειδή προηγουμένως πολύ σωστά αναφερθήκατε στην έκθεση του Διεθνές Νομισματικού Ταμείου, είμαι σίγουρος ότι δεν διέλαθε της προσοχής σας ότι ένας βασικός λόγος της επικινδυνότητας που διατρέχει η κυπριακή οικονομία είναι το περιβάλλον στην οικονομία και στο διεθνές χρηματοπιστωτικό τοπίο, από το οποίο η κυπριακή οικονομία δεν είναι αποξενωμένη.
Και δεν είναι τυχαία που προηγουμένως σας έχω επισημάνει ότι οι διαφοροποιήσεις πλέον είναι από ώρα σε ώρα και όχι από μέρα σε μέρα. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι παρακολουθούμε τα πράγματα με πολύ μεγάλη σοβαρότητα. Όσον αφορά το χρηματοπιστωτικό τομέα, βρισκόμαστε σε καθημερινή επαφή με τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και τους συνεργάτες του, έτσι που να είμαστε έτοιμοι σε οποιαδήποτε στιγμή κληθούμε να δράσουμε ή να αντιδράσουμε σε κάποια σενάρια, να το πράξουμε».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Καζαμίας είπε: «Σίγουρα και είμαι σήμερα σε θέση να σας πω ότι θα υλοποιήσουμε απόφαση και θα καταθέσουμε σχετικό νομοθέτημα που θα ρυθμίζει την ένταξη στο Μητρώο του Φόρου Προστιθεμένης Αξίας (ΦΠΑ) των ιατρικών υπηρεσιών, σε συντελεστή 5%. Και αυτό δεν το κάνουμε για να αυξήσουμε τα έσοδά μας εισπράττοντας ΦΠΑ, αλλά για να υποχρεώσουμε μια συγκεκριμένη επαγγελματική τάξη να είναι συνεπέστερη προς τις φορολογικές της υποχρεώσεις. Αυτή μου η προσέγγιση δεν αφήνει καμία αιχμή για μεγάλο αριθμό επαγγελματιών στον συγκεκριμένο τομέα οι οποίοι εκτελούν ευσυνείδητα τις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος. Αναφέρομαι κυρίως στους άλλους, τους ασυνείδητους, οι οποίοι δεν το πράττουν. Και παρόμοια μέτρα θα προσπαθήσουμε να εξεύρουμε πιθανόν και για άλλες επαγγελματικές τάξεις. Όμως, πέραν τούτου, είναι στις προθέσεις μας να ασχοληθούμε και με άλλους υψηλόμισθους ή υψηλο-εισοδηματίες στον ιδιωτικό τομέα».
Σε ερώτηση γιατί ο ρυθμός ανάπτυξης αναθεωρείται προς τα κάτω, ο κ. Υπουργός δήλωσε τα εξής: «Κρίνουμε ότι καταθέτοντας ένα προϋπολογισμό, το σενάριο πάνω στο οποίο οφείλει να κτίσει η Κυβέρνηση πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συντηρητικό και όχι παρουσιάζοντας την πλέον αισιόδοξη εικόνα την οποία έχουμε στο μυαλό μας. Είναι καλυτέρα να παρουσιάζουμε τα πράγματα ως έχουν με βάση τα σημερινά δεδομένα, αλλά η προσπάθεια μας θα πρέπει να παραμένει να τη βελτιώσουμε. Αν τα καταφέρουμε τόσο το καλύτερο».
