Ομιλία του Κυβερνητικού Εκπροσώπου κ. Στέφανου Στεφάνου στο μνημόσυνο των Παναγιώτη Χαραλάμπους (Αστανιού) και Παναγιώτη Νικολάου Χρυσοστόμου, στον Ιερό Ναό Αγίου Ελευθερίου, στα Λατσιά
07/08/2011
Σεβαστό Ιερατείο,
Αξιότιμες οικογένειες των ηρώων,
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Τελούμε σήμερα το μνημόσυνο των ηρώων της κατεχόμενης κοινότητας Έξω Μετοχίου. Του Παναγιώτη Χαραλάμπους (Αστανιού) και του Παναγιώτη Νικολάου Χρυσοστόμου. Η θυσία τους φέρνει στη μνήμη τραγικές στιγμές από την πολυτάραχη ιστορία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η θυσία του Παναγιώτη Χαραλάμπους Αστανιού συνδέεται με τα γεγονότα των δικοινοτικών συγκρούσεων του 1964. Η θυσία του Παναγιώτη Νικολάου Χρυσοστόμου σχετίζεται με τα τραγικά γεγονότα του καλοκαιριού του 1974 και τη βάρβαρη τουρκική εισβολή που οδήγησε στην κατοχή του 37% σχεδόν του εδάφους της πατρίδας μας από την Τουρκία.
Τόσο οι δικοινοτικές συγκρούσεις του 1963-64, όσο και η εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974 προκάλεσαν χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες. Προκάλεσαν πόνο και οδύνη και έφεραν στον τόπο και τον λαό μας την καταστροφή. Μα πάνω απ’ όλα, αυτά τα τραγικά γεγονότα κατέστρεψαν τα όνειρα χιλιάδων νέων της πατρίδας μας που ευελπιστούσαν ότι μέσα σε συνθήκες ελευθερίας, την οποία η Κύπρος απέκτησε το 1960, θα μπορούσαν να προοδεύσουν, να βαδίσουν μπροστά με σιγουριά προς το μέλλον.
Δυστυχώς, όμως, ξένες εχθρικές προς την Κύπρο δυνάμεις είχαν διαφορετικούς σχεδιασμούς για τον λαό μας. Όπως τεκμηριώνεται από τον φάκελο της Κύπρου που πρόσφατα ανοίχθηκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων, το ΝΑΤΟ και ηγέτιδες χώρες σ’ αυτό, ήθελαν την Κύπρο στη δική τους σφαίρα επιρροής έτσι ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν τα εγωιστικά τους συμφέροντα για έλεγχο της πολύ σημαντικής περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.
Στην υλοποίηση αυτών των σχεδιασμών βρήκαν στήριξη σε αντιδραστικούς κύκλους στην Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά την επιβολή της Χούντας το 1967 και στους επεκτατικούς κύκλους της Τουρκίας. Τους σχεδιασμούς αυτών των δυνάμεων υποστήριξαν με τη δράση τους σοβινιστικά και ακροδεξιά στοιχεία που έδρασαν και στις δύο κυπριακές κοινότητες. Αποκορύφωμα αυτής της δράσης υπήρξε η τρομοκρατική και δολοφονική δράση της ΕΟΚΑ Β’ και της ΤΜΤ.
Η αντικυπριακή δράση οδήγησε τόσο στις δικοινοτικές συγκρούσεις του 1963-64 όσο και στο πραξικόπημα της Χούντας των Αθηνών και της ΕΟΚΑ Β’ και στην τουρκική εισβολή το καλοκαίρι του 1974, γεγονότα που μαυροφόρησαν χιλιάδες οικογένειες.
Ο Παναγιώτης Χαραλάμπους Αστανιός ήταν από τους πρώτους νεκρούς των μαχών που διεξήχθησαν στη Μανσούρα τον Αύγουστο του 1964. Ο Παναγιώτης γεννήθηκε το 1943 στο Έξω Μετόχι. Ήταν ένα από τα τέσσερα παιδιά της οικογένειας του Χαράλαμπου και της Μαρίτσας Αστανιού.
Ο Παναγιώτης όταν τέλειωσε το δημοτικό σχολείο, στη φτώχεια της εποχής, μπήκε στη βιοπάλη για να βοηθήσει τη φτωχή και πολύτεκνη οικογένειά του. Με την εφηβεία του, ασχολήθηκε πολύ δραστήρια με τα κοινά. Με τη δράση του έγινε στέλεχος του νεολαιίστικου κινήματος της Αριστεράς στην κοινότητά του, την ΕΔΟΝ, αλλά και της ΠΕΟ, ενώ υπήρξε και ποδοσφαιριστής στην ομάδα της ΑΕΝΕ.
Κατατάγηκε στη νεοϊδρυθείσα Εθνική Φρουρά το 1964, σε ηλικία 21 ετών. Η κλάση του έτυχε πολύ σύντομης εκπαίδευσης, μόλις τριάντα ημέρες διήρκησε αυτή στο Μπογάζι, και εστάλη στην πρώτη γραμμή των συγκρούσεων στη Μανσούρα. Έπεσε στο πεδίο της μάχης στις 6 Αυγούστου. Η κηδεία του τελέστηκε με όλες τις πρέπουσες για ένα ήρωα τιμές στην κοινότητά του Έξω Μετόχι. Προς τιμή του είχε ανεγερθεί μνημείο με έξοδα της οικογένειάς του και της κοινότητας. Τα αποκαλυπτήρια όμως του μνημείου δεν κατέστη δυνατόν να τελεστούν, λόγω της τουρκικής εισβολής και της κατοχής της κοινότητας από τον Αττίλα.
Ο Παναγιώτης Νικολάου Χρυσοστόμου ήταν επίσης τέκνο της κοινότητας του Έξω Μετοχίου. Καταγόταν από φτωχή εξαμελή οικογένεια, από την οποία όμως δεν έλειπε η αγάπη και η φροντίδα. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, που ήταν σύνηθες φαινόμενο της εποχής, ο Παναγιώτης κατάφερε να αποφοιτήσει από το κολλέγιο Παλλαρή το 1966. Ακολούθως κατατάγηκε στην Εθνική Φρουρά. Ήταν νέος φιλοπρόοδος με ανήσυχο μυαλό και έδινε πολλά στον αγώνα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και τη βελτίωση της θέσης τους στην κοινωνία. Δραστηριοποιήθηκε στο κίνημα της Αριστεράς, έγινε στέλεχος της ΕΔΟΝ και για τέσσερα χρόνια εργάστηκε ως έμμισθος στην ΠΕΟ.
Στον Παναγιώτη άρεσε πολύ η μουσική, περνούσε ώρες ολόκληρες με το μπουζούκι και την κιθάρα του και φρόντιζε πάντα να διασκεδάζει την παρέα του με τα τραγούδια του. Το 1972 αρραβωνιάστηκε την Ήβη Αχνιώτου και άρχισε να φτιάχνει το σπίτι τους στην Άχνα, όπου προγραμμάτιζαν τον γάμο τους το καλοκαίρι του 1974.
Άλλα όμως ήταν τα σχέδια του Παναγιώτη και της Ήβης κι άλλα ήταν τα σχέδια των εχθρών της Κύπρου. Με την έναρξη της εισβολής, ο Παναγιώτης κατετάγη στη Λάρνακα και ακολούθως μεταφέρθηκε στη Λευκωσία. Μέσα στην αναμπουμπούλα του πολέμου τα ίχνη του Παναγιώτη χάθηκαν. Η οικογένειά του άρχισε έναν αγωνιώδη αγώνα να μάθει για την τύχη του Παναγιώτη. Ελπίδες για την ανεύρεσή του είχαν δώσει οι φωτογραφίες που έδειχναν στρατιώτες να παραδώνονται στους εισβολείς. Με τον πόνο της προσμονής και της αγωνίας ο πατέρας του Παναγιώτη, ο Χρυσόστομος έφυγε από τη ζωή το 1978. Το ίδιο και η μητέρα του, η Θεογνωσία που πέθανε το 1997 με το παράπονο ότι δεν έμαθε τι απέγινε ο γιος της.
Τα νέα για τον Παναγιώτη έφθασαν πολύ αργότερα, το 2009. Τα οστά του ταυτοποιήθηκαν σε ομαδικό τάφο στην κατεχόμενη γη. Ο Παναγιώτης είχε δολοφονηθεί από τους εισβολείς στο χωριό Τζιάος. Η κηδεία του ήρωα τελέστηκε τον Σεπτέμβριο του 2009.
Συμπατριώτισσες, συμπατριώτες,
Ο λαός μας ακόμα ζει τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της κατοχής. Οι πρόσφυγες περιμένουν τη μέρα της επιστροφής στις πατρογονικές τους εστίες, οι εγκλωβισμένοι καρτερικά περιμένουν τη μέρα της λύτρωσης, οι συγγενείς των αγνοουμένων συνεχίζουν τον αγώνα για να μάθουν τι έχουν απογίνει τα προσφιλή τους πρόσωπα.
Για τριάντα επτά χρόνια αγωνιζόμαστε να αποτινάξουμε την κατοχή και να επανενώσουμε τον λαό μας σε μια ελεύθερη γη. Δυστυχώς, ο αγώνας μας δεν τελεσφόρησε. Η Τουρκία, με την αρνητική και αδιάλλακτη στάση της όλα αυτά τα χρόνια δεν επέτρεψε την επίτευξη λύσης στο Κυπριακό. Αντίθετα. Η Τουρκία εκμεταλλεύεται την παρέλευση του χρόνου για να παγιώνει τα κατοχικά τετελεσμένα. Συνεχώς εποικίζει τα κατεχόμενα και καταστρέφει την πολιτιστική κληρονομιά. Μαζικά οικοδομεί σε ελληνοκυπριακές περιουσίες. Αγνοεί και δεν εφαρμόζει τα περί Κύπρου ψηφίσματα του ΟΗΕ, αλλά και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Κύπρο. Η όλη συμπεριφορά της αποτελεί πρόκληση για τη διεθνή κοινότητα, η οποία επιτέλους πρέπει να αντιδράσει αποφασιστικά και να απαιτήσει από την Τουρκία όπως σεβαστεί το διεθνές δίκαιο, εφαρμόσει τις αποφάσεις και συνεργαστεί για λύση στο Κυπριακό.
Λύση η οποία να τερματίζει την κατοχή και να επανενώνει τη χώρα και τον λαό, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, στο πλαίσιο μια διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Να αποκαθιστά και να διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού. Να καθιστά τον λαό μας πραγματικό αφέντη στον τόπο μας, ο οποίος χωρίς ξένες επεμβάσεις, που τόσα δεινά έχουν επιφέρει, να οικοδομεί ελεύθερα και ειρηνικά το μέλλον του.
Αυτό είναι το όραμά μας. Αυτός είναι ο στόχος μας. Για την εκπλήρωσή του θα συνεχίσουμε τον αγώνα. Με συνέπεια σε αρχές αλλά και με την επίδειξη του απαραίτητου ρεαλισμού για επίτευξη αμοιβαία συμφωνημένης λύσης σύντομα. Με συνέχιση της διεθνούς δραστηριότητας. Με ενότητα και σύμπνοια στο εσωτερικό μέτωπο.
Η λύση του Κυπριακού είναι η δικαίωση του λαού μας. Είναι η δικαίωση της θυσίας των ηρώων μας, που έδωσαν ό,τι πολυτιμότερο είχαν για να σώσουν την πατρίδα μας, τη ζωή τους. Η λύση του Κυπριακού είναι η δικαίωση της θυσίας των παλικαριών του Έξω Μετοχίου, του Παναγιώτη Χαραλάμπους Αστανιού και του Παναγιώτη Νικολάου Χρυσοστόμου.
Αιωνία η μνήμη των παλικαριών.
Τιμή και δόξα στους ήρωες μας.
