Χαιρετισμός του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νεοκλή Συλικιώτη στο Συνέδριο του Συμβουλίου της Ευρώπης για την παράνομη θανάτωση άγριων πτηνών, στη Λάρνακα
06/07/2011Καλωσορίζω στη χώρα μας και στο ευρωπαϊκό αυτό συνέδριο τους φιλοξενούμενους μας συνέδρους και σας εύχομαι καλή παραμονή στην Κύπρο. Το συνέδριο, που συνδιοργανώνει το Συμβούλιο της Ευρώπης και η Κυπριακή Δημοκρατία, επικεντρώνεται σε ένα πολύ επίμαχο και ευαίσθητο θέμα, αυτό της παράνομης θανάτωσης άγριων πτηνών στις χώρες της Ευρώπης.
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για το Υπουργείο Εσωτερικών και την Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας του Ταμείου Θήρας, η απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης να επιλέξει την Κύπρο γι’ αυτό το συνέδριο, όπως και η εδώ παρουσία μιας τόσο σημαντικής ομάδας επιστημόνων, ερευνητών, τεχνοκρατών και υπηρεσιών πάταξης και εφαρμογής της νομοθεσίας. Ευχαριστώ ιδιαίτερα το προσωπικό της Γραμματείας της Σύμβασης της Βέρνης για την άψογη συνεργασία μας.
Το κυνήγι των πτηνών και, κυρίως, των μεταναστευτικών, εντασσόταν στις δραστηριότητες των Κυπρίων από την αρχαιότητα, καλύπτοντας μια βασική διατροφική τους συνήθεια. Στο αρχαιότερο ανθρώπινο καταφύγιο που ανακαλύφθηκε και ανασκάφηκε στην Κύπρο σε απόκρημνη παραλία στην τοποθεσία «Αετόκρεμμος» στο Ακρωτήρι, και καταμαρτυρεί μια ιστορία 11.000 χρόνων περίπου, βρέθηκαν χιλιάδες τεμάχια οστών θηλαστικών, πτηνών και ερπετών. Μεταξύ αυτών και 3.205 τεμάχια οστών άγριων πτηνών, από τα οποία αναγνωρίστηκαν τα 502. Αυτά ανήκουν σε τουλάχιστον 73 διαφορετικά είδη πτηνών, όπως πάπιες, χήνες, διάφορα άλλα παρυδάτια πτηνά, κουκουβάγιες, αγριοπερίστερα, ακόμα και μια τσίχλα.
Σήμερα, σε παγκόσμια κλίμακα, είναι αποδεδειγμένο ότι η κυριότερη απειλή των άγριων πτηνών εστιάζεται στις αλλαγές των χρήσεων γης και της υποβάθμισης σημαντικών περιοχών των πτηνών. Η συντριπτική πλειοψηφία των αλλαγών αυτών προέρχονται από ανθρωπογενείς επεμβάσεις, ενώ στην Κύπρο η αλλαγή των χρήσεων γης την τελευταία 20ετία έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις και επηρεάζει δυσμενώς τα πουλιά.
Η διάσπαρτη δόμηση, η εντατική γεωργία και η χρήση φυτοφαρμάκων, οι μεμονωμένες κατοικίες στην ύπαιθρο, το εκτεταμένο οδικό δίκτυο, τα καλώδια μεταφοράς υψηλής τάσης εντός σημαντικών περιοχών και μεταναστευτικών διαδρομών για τα πουλιά, έχουν ως αποτέλεσμα τον κατακερματισμό και την καταστροφή σημαντικών βιότοπων με τις επιπτώσεις τους να είναι άμεσες. Ήδη, μερικά είδη πτηνών που απαντούν στην Κύπρο βρίσκονται «υπό απειλή», όπως ο γύπας, το περδικοσιάχινο, ο νησόγλαρος και η πουρτάλλα, λόγω αυτών των αλλαγών. Πολλά άλλα είδη, ακόμα και είδη που θεωρούνταν κοινά τα προηγούμενα χρόνια, όπως ο κορυδαλλός, βρίσκονται σε φθίνουσα κατάσταση, λόγω των αλλαγών των χρήσεων γης. Σε μια προσπάθεια αναστροφής αυτής της φθίνουσας κατάστασης, η Κυπριακή Δημοκρατία καθόρισε και διαχειρίζεται 29 περιοχές ως ζώνες ειδικής προστασίας των άγριων πτηνών.
Η παράνομη θανάτωση και παγίδευση άγριων πτηνών είναι ένα σημαντικό επιπρόσθετο πρόβλημα, ειδικά σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης, όπου ακόμα ο άνθρωπος χρησιμοποιεί συστηματικά παράνομες μεθόδους για τη θανάτωσή τους. Στην Κύπρο, το πρόβλημα είναι ακόμα υπαρκτό, παρά τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του κράτους. Η παράνομη θανάτωση ενεργεί αθροιστικά στα πολλά άλλα προβλήματα που απειλούν τα άγρια πτηνά σήμερα.
Από το 2004, όταν η Κυπριακή Δημοκρατία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφαρμόζουμε πλήρως τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα άγρια πτηνά και σε ό,τι αφορά την προστασία των οικοτόπων των αγρίων πτηνών, αλλά και σε ό,τι αφορά τις παράνομες μεθόδους θανάτωσης πτηνών που κρίνονται προστατευόμενα. Η Κυπριακή Δημοκρατία δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα και προτεραιότητα στην εφαρμογή της νομοθεσίας. Το Ταμείο Θήρας, η αρμόδια Υπηρεσία του κράτους που έχει την κύρια ευθύνη εφαρμογής της νομοθεσίας περί των άγριων πτηνών, κάθε χρόνο καταγγέλλει σημαντικό αριθμό υποθέσεων λαθροθηρίας, ενώ μεγάλος αριθμός από αυτές τις υποθέσεις αφορούν την παράνομη θανάτωση προστατευόμενων πτηνών με παράνομα μέσα, όπως με δίκτυα, ξόβεργα, αλλά και τη χρήση ηχοπαραγωγικών συσκευών. Βέβαια, τόσο τα προστατευόμενα όσο και τα θηρεύσιμα είδη απειλούνται από αυτές τις παράνομες μεθόδους σύλληψης, ενώ παράνομες μεθόδους χρησιμοποιούνται και κατά την εξάσκηση του κυνηγίου.
Πέραν του Ταμείου Θήρας, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει επαναλειτουργήσει από το 2007 τον Ουλαμό Πάταξης της Λαθροθηρίας της Αστυνομίας με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος και την ουσιαστική συνδρομή του στην πάταξη της παράνομης παγίδευσης άγριων πτηνών.
Η πώληση και γενικά το εμπόριο προστατευόμενων άγριων πτηνών και το παράνομο κέρδος είναι ίσως μια από τις πηγές του προβλήματος. Είναι γι’ αυτό τον λόγο, που τα δύο τελευταία τουλάχιστον χρόνια, το Ταμείο Θήρας, σε συνεργασία με τον Ουλαμό Πάταξης της Λαθροθηρίας της Αστυνομίας, έχουν καταγγείλει, μετά από συντονισμένες επιχειρήσεις, αρκετούς ιδιοκτήτες εστιατορίων. Να είστε βέβαιοι, πως αυτή η δράση θα συνεχιστεί και θα εντατικοποιηθεί, έτσι ώστε να περάσουν τα ορθά μηνύματα.
Η ενεργοποίηση των διωκτικών αρχών για την εφαρμογή της νομοθεσίας αποτελεί, όμως, μόνο τη μια πτυχή του όλου θέματος. Γιατί μια άλλη, ίσως πολύ πιο σημαντική πτυχή, είναι η ευαισθητοποίηση σε αυτό το θέμα της κοινωνίας ως σύνολο. Θα πρέπει, δηλαδή, η κοινωνία να αντιληφθεί το μέγεθος και την ουσία του προβλήματος, αλλά και το έγκλημα που συντελείται για να συμβάλει με τη σειρά της στην εξάλειψή του. Γι’ αυτό τον σκοπό επιβάλλεται η διοργάνωση σχετικών εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού.
Ως Κυβέρνηση έχουμε την πολιτική βούληση να προχωρήσουμε προς την ορθή κατεύθυνση και ήδη εργαζόμαστε εντατικά προς αυτή την κατεύθυνση, έτσι που να πατάξουμε κάθε μορφή παρανομίας και να εκπληρώσουμε τις υποχρεώσεις μας που απορρέουν από διάφορες νομοθεσίες και συμβάσεις, όπως είναι και η Σύμβαση της Βέρνης. Επιπρόσθετα, η Κυπριακή Δημοκρατία ως Προεδρεύουσα χώρα του Συμβουλίου της ΕΕ, το δεύτερο εξάμηνο του 2012, έχει θέσει ως στόχο την επίτευξη σημαντικής προόδου και την ελαχιστοποίηση του προβλήματος, το οποίο, είναι αλήθεια, σε ορισμένες περιπτώσεις εκθέτει την χώρα μας διεθνώς.
Η Κύπρος αποτελεί έναν από τους κύριους σταθμούς και προορισμούς των μεταναστευτικών πτηνών. Η διαχείριση και προστασία τους, ωστόσο, δεν αποτελεί αποκλειστική ευθύνη της Κύπρου, αλλά όλων μας. Γι’ αυτό και στις επιδιώξεις του παρόντος συνεδρίου, πέραν από όσα έχουν τεθεί αρχικά, θα πρέπει να είναι η συνεργασία μεταξύ των χωρών μας, αλλά και με άλλους διεθνείς οργανισμούς, για την ανταλλαγή γνώσης και εμπειριών με στόχο την προστασία και διατήρηση των άγριων πτηνών και την εξάλειψη της παράνομης θανάτωσής τους.
Κλείνοντας, εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου και προσδοκώ να μελετήσω τα συμπεράσματά του.
