Χαιρετισμός του Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Δημήτρη Ηλιάδη στην προβολή της ταινίας του Πασχάλη Παπαπέτρου «Κυπρίων Ελαία και Έλαιον», στη Λευκωσία
10/01/2011
Ευχαριστώ πολύ την Ελληνική Τράπεζα και τους παραγωγούς για την ευγενική τους πρόσκληση να χαιρετίσω την προβολή της ταινίας του Πασχάλη Παπαπέτρου «Κυπρίων Ελαία και Έλαιον».
Το ντοκιμαντέρ που προβάλλεται απόψε αποτελεί έμπρακτη έκφραση σεβασμού και αγάπης για τη φυσική και πολιτιστική μας κληρονομιά που αναδεικνύεται μέσα από την τέχνη του κινηματογράφου, όπου και καταγράφεται με υπεύθυνο επιστημονικό τρόπο, αλλά και με καλλιτεχνική ευαισθησία η πολυαίωνη ιστορική μας διαδρομή.
Η Ελληνική Τράπεζα αγκαλιάζει και στηρίζει πολύπλευρα την επιστημονική, πνευματική και καλλιτεχνική δημιουργία και στους φιλόξενους χώρους της είναι συνεχείς οι διοργανώσεις εκθέσεων, εκδηλώσεων, διαλέξεων, προβολέων, συναθροίσεων που προάγουν το πνεύμα και τον πολιτισμό. Είναι μια σημαντική κοινωνική προσφορά από ένα σοβαρό οικονομικό οργανισμό που στέλνει τα σωστά μηνύματα.
Η ελιά είναι το κατ΄εξοχήν δέντρο του μεσογειακού χώρου και συνδέεται με την Κύπρο από την πρώιμη κιόλας νεολιθική περίοδο και από τα πανάρχαια χρόνια αποτελεί βασικό στοιχείο της αγροτικής παραγωγής και οικονομίας και βασικό συστατικό της διατροφής των Κυπρίων. Η ελιά μαζί με το σιτάρι και το αμπέλι συμβολίζουν τα κατ΄ εξοχήν προϊόντα της κυπριακής γης που είναι συνώνυμα με την επιβίωση και την ευημερία του λαού μας.
Εξάλλου, οι θεραπευτικές ιδιότητες του λαδιού είναι γνωστές από την αρχαιότητα και πριν ακόμη από την εποχή του Ιπποκράτη. Ήταν γνωστό ως μαλακτικό, επουλωτικό και ως βάση παρασκευής φαρμάκων και αρωμάτων.
Το ντοκιμαντέρ του Πασχάλη Παπαπέτρου είναι το τελευταίο μιας τριλογίας. Μετά τις «Ρίζες του Κρασιού» και «Το Ψωμί των Κυπρίων», η «Κυπρίων Ελαία και Έλαιον» ολοκληρώνει ένα σημαντικό κύκλο δημιουργίας. Με ξεχωριστή ευαισθησία ανασυνθέτει την καθημερινή ζωή της αγροτικής υπαίθρου και ξαναζωντανεύει τα ήθη και τα έθιμα των ανθρώπων της. Μέσα από μια θαυμάσια εικόνα και μια υποβλητική μουσική, με γλαφυρή αφήγηση παρουσιάζει τη διαδρομή από το φύτεμα και την καλλιέργεια της ελιάς, ως τη συγκομιδή του καρπού, την εξαγωγή του ελαιολάδου και τις πολλαπλές χρήσεις του.
Το ντοκιμαντέρ, εκτός από την ενημέρωση που παρέχει, έχει αυτόνομη καλλιτεχνική αξία, αρτιότητα από κάθε άποψη, είναι γυρισμένο με επαγγελματισμό, με εξαίρετη τεχνική και αγάπη για το θέμα του. Άλλωστε, οι επιστημονικοί σύμβουλοι της ταινίας, με τη βαθιά τους κατάρτιση, ήταν εχέγγυο για το υψηλό επίπεδο του αποτελέσματος. Η ελιά και το λάδι συνδέονται από τα πανάρχαια χρόνια με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τη λατρεία και τα θεία μυστήρια. Η θέση της ελιάς είναι κεντρική στη Βίβλο και τη θρησκευτική μας ιστορία: Η προσευχή του Ιησού στο Όρος των Ελαιών, η Κυριακή της Ελιάς εις ανάμνηση της εισόδου στην Ιερουσαλήμ, ακόμη και στον Κατακλυσμό το κλαδάκι της ελιάς είναι εκείνο που μαρτυρά τον τερματισμό της θεομηνίας.
Με την ελιά και το ελαιόλαδο συνδέεται όχι μόνο η θρησκευτική λατρεία, αλλά και η ίδια η Εκκλησία. Όπως αναφέρεται στην ταινία, πολλά ελαιοτριβεία σε αρκετά χωριά βρίσκονται στον περίβολο εκκλησιών, αφού η ίδια η Εκκλησία ήταν ιδιοκτήτης μεγάλων εκτάσεων γης με ελαιόδεντρα.
Αξίζει, επίσης, να αναφέρουμε ότι στη σημαία και το έμβλημα της Κυπριακής Δημοκρατίας απεικονίζονται δύο κλάδοι ελιάς, σύμβολο ειρήνης και ελπίδας.
Παρά το γεγονός ότι η δομή της οικονομίας μας έχει τις τελευταίες δεκαετίες αλλάξει ριζικά, μετακινούμενη στις υπηρεσίες και τον τουρισμό, η ελιά παραμένει πάντα βασικό προϊόν της αγροτικής μας παραγωγής και ένα υγιεινό έδεσμα της καθημερινής μας ζωής. Η ελαιοκομία είναι ένας από τους σημαντικότερους κλάδους της γεωργίας μας όπου διαπιστώνουμε ότι όχι μόνο οι καλλιεργούμενες εκτάσεις ελιάς αυξάνονται με τον χρόνο, αλλά και η βιοκαλλιέργεια κερδίζει συνεχώς έδαφος.
Τελικά η ελιά και το ελαιόλαδο παραμένουν πάντα δεμένα με τη ζωή και τη θρησκευτική λατρεία του λαού μας. Το κλαδί της ελιάς παραμένει πάντα ο πολύτιμος κότινος της νίκης και το αιώνιο σύμβολο της ειρήνης.
Ο σκηνοθέτης Πασχάλης Παπαπέτρου με τον Νίκο Αβρααμίδη στη διεύθυνση της φωτογραφίας, τη μουσική του Μιχάλη Μόζορα, τους επιστημονικούς συμβούλους Σοφοκλή Χατζησάββα και Ευφροσύνη Ριζοπούλου-Ηγουμενίδου και την αφήγηση του Κώστα Χαραλαμπίδη, μας παραδίδουν ένα έργο άριστο, αντάξιο της θεματολογίας του. Ο ίδιος λέει πως μέσα από την ταινία του «έψαξε ένα κόσμο ξεχωριστό, ένα κόσμο παλαιό, που διατηρεί άθικτες τις αρχέγονες δοξασίες του, ένα κόσμο διαφορετικό από αυτό που ζούμε σήμερα, με άλλα σημεία αναφοράς, που διατηρεί άσβεστη τη μνήμη μιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί».
Κι εμείς προσθέτουμε ότι, χάρις σε έργα όπως αυτό του Πασχάλη Παπαπέτρου, αυτός ο κόσμος αναβιώνει όχι σαν μια γλυκιά ανάμνηση, αλλά σαν ένα έντονο βίωμα που περνάει από γενιά σε γενιά και δεν χάνεται ποτέ, γιατί είναι δεμένος με τις ρίζες μας, με το σήμερα και το αύριο του λαού μας.
