Ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στα εγκαίνια της πρώτης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της επαρχίας Αμμοχώστου και Μητρόπολης Κωνσταντίας- Αμμοχώστου με θέμα: «50 χρόνια Κυπριακής Δημοκρατίας», στο Παραλίμνι
31/10/2010Να μη μεταδοθεί πριν τις 6.30 μ.μ.
Θέλω καταρχάς να συγχαρώ θερμά τον Μητροπολίτη Κωνσταντίας- Αμμοχώστου Βασίλειο για τη διοργάνωση της πρώτης Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου στην επαρχία Αμμοχώστου. Ιδιαίτερα θα ήθελα να συγχαρώ τον Πανιερώτατο, για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει και έχουν ως στόχο την πνευματική καλλιέργεια των ανθρώπων στην ευρύτερη περιοχή της ελεύθερης Αμμοχώστου.
Το βιβλίο υπήρξε, από την ανακάλυψη της τυπογραφίας μέχρι και σήμερα, το βασικότερο εργαλείο για τη μόρφωση και την πνευματική καλλιέργεια της ανθρωπότητας. Σε μια περίοδο που στην ημικατεχόμενη Κύπρο αξίες και ιδανικά δέχονται επίθεση από την υποκουλτούρα και τον άκρατο ατομικισμό, η διοργάνωση τέτοιου είδους εκδηλώσεων, οι οποίες μάλιστα δημιουργούν ένα καινούργιο θεσμό όπως η πρώτη Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Αμμοχώστου, αποτελούν ουσιαστικό στήριγμα στη προσπάθεια για βελτίωση του πολιτισμικού και πνευματικού επιπέδου του λαού μας.
Η έκθεση είναι αφιερωμένη στα 50 χρόνια από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας τα οποία γιορτάζουμε φέτος. Στα 50 χρόνια που πέρασαν καταγράψαμε επιτυχίες ως κυπριακός λαός και η Κυπριακή Δημοκρατία εδραιώθηκε στο διεθνές σκηνικό ως ανεξάρτητο κράτος. Δυστυχώς, όμως, αυτά τα 50 χρόνια, ο λαός μας βίωσε καταστροφές και επιβουλές που αιματοκύλισαν το όμορφο νησί μας.
Η Κυπριακή Ανεξαρτησία υπήρξε αποτέλεσμα σκληρών αγώνων και θυσιών του κυπριακού λαού μέσα σε δύσκολες κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες με κυριότερό τους χαρακτηριστικό τη φτώχια και την ανέχεια. Το πέρασμα από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στη Βρετανική Αυτοκρατορία δημιούργησε θερμές προσδοκίες για απελευθέρωση της Κύπρου και τη δημιουργία μιας νέας ζωής για τον κυπριακό λαό. Ακολούθησαν δεκαετίες αγώνων για την πολυπόθητη απελευθέρωση μέσα σε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες, τις οποίες ενίοτε δυσχέραιναν περαιτέρω τα κατασταλτικά μέτρα των αποικιοκρατών.
Η κυπριακή ελευθερία κτίστηκε πάνω στους αγώνες και τις θυσίες του λαού μας. Ιδιαίτερα εκείνων των Κυπρίων που προσέφεραν ως θυσία την ίδιά τους τη ζωή.
Τα χρόνια της κυπριακής ανεξαρτησίας υπήρξαν χρόνια ταραγμένα. Η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας, τα σχέδια άλλων ξένων κέντρων για να καταστήσουν την Κύπρο αβύθιστο αεροπλανοφόρο υπό τον έλεγχό τους στην κρίσιμη περιοχή μας, δημιουργούσαν διαρκείς κινδύνους και αναταραχές στη νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία.
Δυστυχώς, τα άνομα σχέδια των ξένων κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και κατά του κυπριακού λαού βρήκαν στηρίγματα από ακραία εθνικιστικά στοιχεία και στις δύο κοινότητες. Οι θέσεις, η δράση, τα εγκλήματα αυτών των ακραίων στοιχείων υπήρξαν ο καλύτερος συνεργός στους σχεδιασμούς των ξένων για έλεγχο της Κύπρου.
Τα εκπονημένα σχέδια κατά της Κύπρου από ξένα κέντρα βρήκαν τελικά εφαρμογή με τη μεγάλη προδοσία της 15ης του Ιούλη, το φασιστικό πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄ και την καθ’ όλα παράνομη τουρκική εισβολή που ακολούθησε, τη μαύρη ημέρα της 20ης Ιουλίου. Ένα μεγάλο κομμάτι της Κυπριακής Δημοκρατίας βρίσκεται σήμερα υπό κατοχήν, ο εποικισμός απειλεί τη δημογραφική σύνθεση του νησιού και τα κατοχικά δεδομένα παραβιάζουν κάθε έννοια δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Σε αυτήν την πορεία μας υπήρξαν, βεβαίως, και μεγάλες επιτυχίες του κυπριακού λαού. Σηκωθήκαμε όρθιοι μετά την προδοσία και την εισβολή του 1974 αναστυλώνοντας την οικονομία και την κοινωνία μας. Η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει τον διεθνή της ρόλο υπηρετώντας τις αρχές της ειρήνης και της συνεργασίας, ενταγμένη μάλιστα, ως πλήρες μέλος, στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εμβαθύναμε στην πατρίδα μας τη δημοκρατία και την ισοπολιτεία. Δημιουργήσαμε συνθήκες στις οποίες μπορούν να επιτευχθούν η ευημερία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Φίλες και φίλοι
Η ιστορία μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό οδηγό για τις προσπάθειες και τις επιδιώξεις μας. Η ιστορία, όμως, πρέπει να αντικρίζεται αντικειμενικά και συνολικά και όχι να γίνεται προσπάθεια να προσαρμοστεί στις πολιτικές σκοπιμότητες του σήμερα. Αντικρίζοντας σήμερα κάποιος τα 50 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα πρέπει ισορροπημένα να λαμβάνει υπόψη τόσο τους σχεδιασμούς και τις επιβουλές των ξένων όσο και τα δικά μας λάθη και παραλείψεις.
Προσεγγίσεις, οι οποίες αγνοούν τις έξωθεν επιβουλές και θεωρούν ότι η δική μας πλευρά είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος των δεινών του λαού μας ή προσεγγίσεις που θεωρούν ότι η δική μας η πλευρά υπήρξε σε αυτήν τη διαδρομή αλάνθαστη και για όλα ευθύνονται μόνο οι έξωθεν επιβουλές, δεν μπορεί να είναι αντικειμενικές. Το μόνο το οποίο μπορούν να επιτυγχάνουν είναι να εξυπηρετούν σκοπιμότητες του παρόντος είτε προς την κατεύθυνση της απόρριψης της λύσης ως τέτοιας, είτε προς την κατεύθυνση της αποδοχής της όποιας λύσης, ανεξάρτητα από τις αρχές που αυτή θα πρέπει να σέβεται.
Βέβαια κυρίαρχο στοιχείο στη δημιουργία και ύπαρξη του κυπριακού προβλήματος μέχρι σήμερα, αποτελεί η εισβολή και η συνεχιζόμενη κατοχή της Τουρκίας.
Σήμερα, η πορεία του λαού μας βρίσκεται σε μια πραγματικά κρίσιμη καμπή. Βασικός στόχος παραμένει η απαλλαγή από την κατοχή και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας. Είμαστε έτοιμοι για ένα ιστορικό συμβιβασμό. Είμαστε έτοιμοι για τη μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε Ενωμένη Ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία, όπου θα γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού. Είμαστε πανέτοιμοι για λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα, όπως αυτή ορίζεται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η λύση του Κυπριακού πρέπει να αίρει την κατοχή και τη διχοτόμηση. Η λύση του Κυπριακού πρέπει να στηρίζεται στο διεθνές και στο ευρωπαϊκό δίκαιο, να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων των Κύπριων πολιτών. Η λύση του Κυπριακού πρέπει να διασφαλίζει την ενότητα του κράτους, την ενότητα του λαού, την ενότητα των θεσμών και της οικονομίας. Ένα κράτος με μια κυριαρχία, μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Ο συμβιβασμός αυτός είναι απαραίτητος για να αποσείσουμε από τις πλάτες του λαού την καταστροφική διχοτόμηση που υποθηκεύει το μέλλον του.
Πρόσφατα, προβήκαμε στην εκτίμηση ότι η Τουρκία δεν είναι έτοιμη αυτήν τη χρονική στιγμή για λύση του Κυπριακού, για λύση η οποία να στηρίζεται στις αρχές που έχω προαναφέρει. Τονίσαμε ότι η δική μας πλευρά είναι πανέτοιμη για τη λύση και όσοι μας αμφισβητούν ας μας δοκιμάσουν και θα εκπλαγούν. Δυστυχώς, οι πρόσφατες τοποθετήσεις του Τούρκου Υπουργού Επικρατείας και Επικεφαλής των Διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση κ. Εγκεμέν Μπαγίς στο Ευρωκοινοβούλιο επιβεβαιώνουν την εκτίμηση αυτή. Οι δηλώσεις αυτές καταδεικνύουν την έλλειψη καλής θέλησης και πολιτικής βούλησης από μέρος της Τουρκίας να προχωρήσει σε λύση στην παρούσα συγκυρία. Τι άλλο μπορεί να αποδεικνύουν οι αναφορές σε δύο κράτη και δύο λαούς στη Κύπρο την ίδια στιγμή που λεκτικά Τούρκοι αξιωματούχοι αναφέρονται στην ανάγκη για λύση του προβλήματος μέχρι το τέλος του χρόνου.
Η πρόκληση αυτή δεν στρέφεται μόνο κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στρέφεται κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην οποία η Τουρκία φιλοδοξεί να καταστεί πλήρες μέλος και την ίδια στιγμή αρνείται να αναγνωρίσει ένα κράτος μέλος όπως η Κυπριακή Δημοκρατία. Η πρόκληση στρέφεται και κατά του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υπό την αιγίδα του οποίου διεξάγονται διαπραγματεύσεις για την επίτευξη λύσης διζωνικής και δικοινοτικής ομοσπονδίας και όχι λύση δύο κρατών, όπως ζητά ο κ. Μπαγίς και άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι.
Η στάση αυτή της τουρκικής πλευράς δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας ξεστρατίσει από τον στρατηγικό μας στόχο. Δεν πρέπει να μας οδηγήσει σε θέσεις που έχουν ως πηγή τους τα συναισθήματα και, τελικά, στην απόρριψη της μόνης εφικτής λύσης, της Ομοσπονδίας. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να μας οδηγήσει στην απογοήτευση, στον συμβιβασμό με την κατοχή και στην αποδοχή των διχοτομικών δεδομένων. Η διχοτόμηση θα είναι καταστροφή για τον κυπριακό λαό στο σύνολό του, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους.
Με μια πολυεπίπεδη πολιτική, η οποία συνδυάζει διεκδικητικότητα σε ζητήματα αρχών και ευελιξία στην τακτική μας, δίνουμε με επιμονή μάχες καταγράφοντας και θετικά βήματα προόδου. Δώσαμε και δίνουμε μάχες σε συνεργασία με τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου και τους Κύπριους Ευρωβουλευτές ενάντια στον λεγόμενο κανονισμό για το απευθείας εμπόριο, με τα γνωστά πρόσφατα αποτελέσματα, τα οποία δεν μπορούν να δημιουργούν οποιοδήποτε εφησυχασμό, αλλά σίγουρα αποτελούν μια θετική εξέλιξη.
Δίνουμε μάχες για να γίνει αποδεκτή η πρότασή μας για άνοιγμα της Αμμοχώστου υπό τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για τους νόμιμους κατοίκους της, με ταυτόχρονα άνοιγμα του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέση η οποία βρίσκει ενθαρρυντική ανταπόκριση διεθνώς, ακόμη και από δυνάμεις στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, γιατί ακριβώς εξυπηρετεί τα συμφέροντα και των δύο κοινοτήτων. Δώσαμε μάχες με επιμονή και πετύχαμε τη διάνοιξη του οδοφράγματος του Λιμνίτη μετά από δύο χρόνια σκληρών προσπαθειών, εξέλιξη που επιτρέπει στους κατοίκους της Τιλλιρίας να αναπνέουν πιο ελεύθερα και, ταυτόχρονα, δημιουργεί ένα ακόμα ρήγμα στο τείχος της κατοχής και της διαίρεσης.
Με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, πριν ακόμη το άνοιγμα του οδοφράγματος, εργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε να γίνεται δυνατή και η μεταφορά προϊόντων μέσω του οδοφράγματος, το άνοιγμα του οποίου σίγουρα δεν είναι δώρο- άδωρο όπως ελέχθη από κάποιους.
Δίνουμε μάχες για να διευρύνουμε και να ενδυναμώσουμε τις διεθνείς μας σχέσεις, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο και τις προσπάθειές μας για επίτευξη της λύσης του Κυπριακού. Αναλαμβάνουμε προς αυτήν την κατεύθυνση πληθώρα πρωτοβουλιών. Η πρόσφατη επίσκεψη του Ρώσου Προέδρου στην Κύπρο, η πρώτη επίσκεψη Ρώσου Προέδρου εδώ και 50 χρόνια, οι αναμενόμενες επισκέψεις εδώ στη Κύπρο άλλων ηγετών σημαντικών κρατών για τη διεθνή σκηνή, οι επισκέψεις ηγετών γειτονικών κρατών σημαντικών για την ειρήνη και την ασφάλεια στην ευρύτερή μας περιοχή, αποδεικνύουν ότι οι μάχες που δίνουμε, οι πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουμε φέρνουν αποτελέσματα.
Αναφέρθηκα σε κάποιες θετικές εξελίξεις του τελευταίου χρονικού διαστήματος γιατί ανασκοπώντας τα 50 χρόνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, μαζί με την αναγκαία περίσκεψη θα πρέπει να έχουμε και την αναγκαία αισιοδοξία για τη δύσκολη προσπάθειά μας να απαλλάξουμε τον τόπο από την κατοχή και να επανενώσουμε την πατρίδα και τον λαό μας. Το όραμα για απελευθέρωση και επανένωση καθοδηγεί όλες μας τις προσπάθειες κι όλη μας τη δράση. Η απελευθέρωση και η επανένωση της πατρίδας και του λαού μας είναι και ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τα 50χρονα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
