Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στην τελετή έναρξης της Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία
18/10/2010
Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα μαζί σας στην τελετή έναρξης της Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία. Μιας εκδήλωσης που αφορά την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας των εργαζομένων, των ανθρώπων που μέσα από τη δουλειά τους συμβάλλουν στην ευημερία της οικογένειάς τους και ταυτόχρονα στη συνολική ευημερία και πρόοδο αυτού του τόπου.
Η αναγκαιότητα ακόμα και σήμερα για υπόμνηση της σημασίας που πρέπει να αποδίδεται στην ασφάλεια και υγεία στην εργασία αποδεικνύει ότι η αξία της ζωής των εργαζομένων δυστυχώς δεν έχει ακόμα εκτιμηθεί από όλους σωστά. Οι συνθήκες εργασίας, παρόλο που έχουν βελτιωθεί σημαντικά, δεν πρέπει να μας αφήνουν ικανοποιημένους. Η καταγραφή έστω και ενός θανάτου στην εργασία θα πρέπει να θέτει όλους μας σε συνεχή εγρήγορση. Μόνο τότε θα μπορούμε να ησυχάσουμε όταν οι δείκτες των εργατικών ατυχημάτων καταστούν μηδενικοί.
Η εποχή που διανύουμε είναι ιδιαίτερα δύσκολη τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους και τον κόσμο ολόκληρο. Η ανάγκη για διαφύλαξη των δικαιωμάτων των εργαζομένων, και ιδιαίτερα της ασφάλειας και της υγείας τους προβάλλει ακόμα πιο επιτακτική σήμερα γιατί σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να δεχθούμε να χρησιμοποιηθούν τα προβλήματα που η οικονομική κρίση έχει επιφέρει ως αιτία για ελαχιστοποίηση των απαιτήσεων στα θέματα ασφάλειας και υγείας.
Θέλω να πιστεύω ότι κανένας εργοδότης που θέλει να βλέπει την επιχείρησή του να προοδεύει δεν μπορεί να ανέχεται καταστάσεις που παραβιάζουν τους στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας και οδηγούν σε κινδύνους, στην απώλεια ζωών, σε δυστυχία τους εργοδοτουμένους του.
Μετά τον παγκόσμιο συγκλονισμό από την πρόσφατη τραγωδία σε ανθρακωρυχείο στη Χιλή θα πρέπει όλοι να αναθεωρήσουμε τις προτεραιότητές μας και να δούμε πού μπορεί να οδηγήσει μια αμέλεια ή παράλειψη αναφορικά με τους κανόνες υγείας και ασφάλειας.
Στις μέρες μας, με την εμφάνιση νέων παραγωγικών διαδικασιών και μορφών εργασιακής οργάνωσης και την αύξηση των ρυθμών εργασίας, ελλοχεύουν νέοι κίνδυνοι οι οποίοι δεν είναι εύκολα και άμεσα αναγνωρίσιμοι με αποτέλεσμα να μη λαμβάνονται υπόψη μέχρι να παρουσιαστούν τα προβλήματα. Ακόμα και οι αλλαγές που επέρχονται στις κλιματικές συνθήκες έχουν επηρεάσει δραματικά την εργασιακή ασφάλεια.
Όλοι αυτοί και πολλοί άλλοι λόγοι μας υποχρεώνουν να αντικρύσουμε το πρόβλημα της ασφάλειας και υγείας στην εργασία κατάματα. Να αλλάξουμε αντιλήψεις και πρακτικές. Να αποδώσουμε, επιτέλους, στα θέματα ασφάλειας και υγείας τη βαρύτητα που τους αρμόζει.
Το κόστος των εργατικών ατυχημάτων επηρεάζει άμεσα και έμμεσα όλους, το ευρύτερο κράτος, τις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και κατ΄ επέκταση τον καθένα από εμάς. Είναι κόστος κοινωνικό, ανθρώπινο και οικονομικό. Μόνο με επένδυση στα μέτρα ασφάλειας και υγείας και με την αυστηρότητα στη συμμόρφωση στον νόμο μπορούμε να εξαλείψουμε αυτό το κόστος.
Στην Κύπρο, μέσα από τη στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, έχουμε πετύχει πολλά στον τομέα της ασφάλειας και της υγείας στην εργασία, όχι όμως τόσα που να μας επιτρέπουν να εφησυχάζουμε.
Η δέσμευση του Προγράμματος Διακυβέρνησης για ενίσχυση του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας υλοποιείται, βεβαίως μέσα στα πλαίσια της γενικότερης περισυλλογής στα δημοσιονομικά θέματα και τις υπάρχουσες οικονομικές δυνατότητες. Παράλληλα, προωθούνται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων σχέδια και δράσεις που στοχεύουν στην ουσιαστικότερη εμπλοκή των εργαζομένων στα θέματα ασφάλειας και υγείας στην εργασία, μέσα από τη διαβούλευση και τον διάλογο τόσο στο επίπεδο της επιχείρησης όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Επίσης, το Υπουργικό Συμβούλιο έχει υιοθετήσει την Εθνική Στρατηγική της Κύπρου στην Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία που είναι ευθυγραμμισμένη με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία 2007-2012 και η οποία έχει υπογραφεί, όπως γνωρίζετε, από όλους τους κοινωνικούς εταίρους. Στη Στρατηγική έχουν τεθεί τόσο ποσοτικοί όσο και ποιοτικοί στόχοι με βασικότερο τη μείωση του δείκτη συχνότητας των εργατικών ατυχημάτων κατά 25%. Ο στόχος αυτός, χωρίς να είναι ανέφικτος, αποδεικνύεται ότι χρειάζεται σκληρή δουλειά για να επιτευχθεί, αφού μεταξύ 2007 και 2009 ο δείκτης συχνότητας των ατυχημάτων μειώθηκε μόνο κατά 1,15%, παρόλο που την τελευταία πενταετία μειώθηκε κατά 15,1%.
Βασικοί άξονες της εν λόγω Στρατηγικής είναι η ενσωμάτωση των θεμάτων ασφάλειας και υγείας σε άλλους τομείς πολιτικής όπως η εκπαίδευση, οι μεταφορές, το περιβάλλον, η απασχόληση και βεβαίως η στενή συνεργασία Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και κοινωνικών εταίρων, που αποτελεί και τον ακρογωνιαίο λίθο της όλης πολιτικής του Υπουργείου και της Κυβέρνησης γενικότερα.
Ήδη μέσα στα πλαίσια της Στρατηγικής ετοιμάστηκε και υλοποιείται σχετικό πρόγραμμα δράσης με βραχυπρόθεσμους στόχους όπως είναι η κατάρτιση εργοδοτών και εργαζομένων, μεσοπρόθεσμους στόχους όπως είναι η βελτίωση του νομικού πλαισίου, και μακροπρόθεσμους στόχους όπως είναι η ένταξη των θεμάτων ασφάλειας και υγείας στον τομέα της εκπαίδευσης.
Με ευχαρίστηση σημειώνω ότι μέσα στο πλαίσιο υλοποίησης της Στρατηγικής υπεγράφη από τους Υπουργούς Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Εσωτερικών και Συγκοινωνιών και Έργων και τους εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων και άλλων φορέων, Κοινή Δήλωση Πολιτικής για τη μείωση των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών στον τομέα των κατασκευών. Αυτή η ενέργεια είναι πολύ σημαντική αφού στον τομέα των κατασκευών έχουμε το ένα τρίτο του συνόλου των εργατικών ατυχημάτων και μεγάλο ποσοστό των θανατηφόρων εργατικών ατυχημάτων. Στο σημείο αυτό θέλω να τονίσω ότι στην προσπάθειά σας αυτή θα με βρείτε ενεργό συμπαραστάτη.
Στις δύσκολες αυτές μέρες που διέρχεται ο τόπος μας, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που όπως αναμενόταν χτύπησε και τη δική μας πόρτα, όλοι οι εργοδότες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι το ανθρώπινο δυναμικό μιας επιχείρησης αποτελεί το σημαντικότερο κεφάλαιό της και ότι η διατήρηση υψηλών επιπέδων ασφάλειας και υγείας σε καμιά περίπτωση δεν υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα και επικερδότητα μιας επιχείρησης. Αντίθετα, είναι επένδυση.
Ιδιαίτερη μνεία θέλω να κάνω σ΄ ένα φαινόμενο το οποίο είναι ανησυχητικό. Έχει παρατηρηθεί ότι πολλές φορές στους ξένους εργάτες ανατίθενται εργασίες με αυξημένο κίνδυνο χωρίς να λαμβάνονται τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας αφού, όπως φαίνεται από τα στοιχεία θανατηφόρων ατυχημάτων, τα μισά περίπου από αυτά συμβαίνουν σε αλλοδαπούς εργαζομένους. Τέτοιες ενέργειες είναι καταδικαστέες και απαράδεκτες. Κανένας εργαζόμενος, ανεξάρτητα από καταγωγή, δεν πρέπει να εργάζεται κάτω από ελλιπή μέτρα ασφάλειας.
Ταυτόχρονα, θέλω να απευθυνθώ και στους εργαζομένους υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει να ικανοποιούνται με μια θέση εργασίας που τους εξασφαλίζει ένα μισθό αλλά η οποία θέτει σε κίνδυνο τη ζωή, την αρτιμέλεια αλλά και την εργασιακή τους ευημερία. Πρέπει να απαιτούν μέτρα ασφάλειας και προφύλαξης.
Η Κυβέρνηση, μέσα από την κοινωνικοοικονομική της πολιτική, επιδιώκει να χτίσει μια πιο δίκαιη κοινωνία. Και για την Κυβέρνηση πιο δίκαιη κοινωνία σημαίνει κοινωνία που στο κέντρο της προσοχής και των προτεραιοτήτων της έχει τον άνθρωπο και την ευημερία του. Ο τομέας της ασφάλειας και της υγείας είναι δείκτης αξιολόγησης της προσπάθειας που καταβάλλει κάθε κοινωνία για την ποιοτική ευημερία των μελών της. Συνεπώς, ας αξιολογήσουμε ο καθένας τον εαυτό μας και ας προχωρήσουμε ένα βήμα μπροστά. Το οφείλουμε στον κάθε εργαζόμενο, Κύπριο ή οικονομικό μετανάστη, που συμβάλλει με την εργασία του στην κοινωνική πρόοδο και ευημερία του τόπου μας. Η δική μας δέσμευση για συνεχή βελτίωση της εφαρμογής των νόμων είναι δεδομένη.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να ευχηθώ κάθε επιτυχία στους στόχους της ευρωπαϊκής εκστρατείας καθώς και στις εργασίες της παγκύπριας συνδιάσκεψης που ακολουθεί και να συγχαρώ όσους βραβεύθηκαν αλλά και όσους συμμετείχαν στους διαγωνισμούς που προκήρυξε το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, τόσο από τον τομέα της εργασίας όσο και από τον τομέα της εκπαίδευσης.
Με τα λόγια αυτά κηρύσσω την έναρξη της Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία 2010.
