Επιμνημόσυνος λόγος του Υπουργού Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος κ. Δημήτρη Ηλιάδη στο μνημόσυνο του ήρωα Νίκου Καρασαμάνη, στο Πελένδρι
08/08/2010
Ο Ιούλης και Αύγουστος είναι μήνες πικροί για το λαό μας. Κάθε χρόνο, τέτοιες ημέρες, η πληγή ξανανοίγει και η μνήμη είναι υποχρεωμένη να θυμηθεί πώς έγινε εκείνο το μεγάλο κακό που έφερε την τραγωδία στον τόπο μας. Πώς συντελέστηκε εκείνη η διπλή προδοσία που έφερε τις ορδές του Αττίλα στην Κύπρο, μοίρασε την πατρίδα μας, σκόρπισε πόνο και δυστυχία με νεκρούς, αγνοουμένους, πρόσφυγες και τόσες υλικές καταστροφές.
Στο ζοφερό αυτό πλαίσιο θυμούμαστε και τιμούμε τους ηρωικούς νεκρούς μας και αναζητούμε το βαθύτερο νόημα της θυσίας τους. Θέλουμε να αξιολογήσουμε την προσφορά τους όχι μόνο για να αποτίνουμε τον οφειλόμενο, ελάχιστο φόρο τιμής. Έχουμε την ανάγκη να αφομοιώσουμε τα μηνύματα από την υπέρτατη προσφορά τους για να παραλάβουμε την αγωνιστική σκυτάλη που εκείνοι μας παρέδωσαν και να τη μεταφέρουμε στο τέρμα και στη δικαίωση.
Ο Νίκος Καρασαμάνης, τη μνήμη του οποίου σήμερα τιμούμε, ήταν ένα αγνό παιδί του λαού. Ήταν φιλήσυχος, εργατικός πολύ αγαπητός στους συγχωριανούς του, που εκτιμούσαν τα αισθήματα αλληλεγγύης που είχε. Ως νέος έτρεφε τα όνειρα και τις φιλοδοξίες που έχει κάθε νέος: Να εργαστεί, να κάνει οικογένεια, να φανεί χρήσιμος στην οικογένεια, την κοινότητα και την κοινωνία. Παιδί λαϊκής οικογένειας ήταν φυσικό να ενταχθεί στο λαϊκό κίνημα, το οποίο έβλεπε ως ένα μέσο για να προσφέρει στον συνάνθρωπό του. Πάνω του, οι φτωχοί και πολύτεκνοι γονείς του επένδυαν τις ελπίδες κάθε γονιού που θέλει το παιδί του να μεγαλώνει, να ωριμάζει και να γίνεται ένα στήριγμα στα υστερινά του. Δυστυχώς, η πολυτάραχη πορεία της Κύπρου έμελλε να αλλάξει τραγικά τη μοίρα του Νίκου.
Η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής βρίσκει τον Νίκο στον Άγιο Παύλο να αγωνίζεται σκληρά με τους άλλους στρατιώτες και εφέδρους, για να ανακόψουν τις αλλεπάλληλες, λυσσώδεις, προσπάθειες των τουρκικών στρατευμάτων για προέλαση. Οι μάχες του Αγίου Παύλου έμειναν ιστορικές για την κρισιμότητα και τη σφοδρότητά τους. Εάν τα τουρκικά στρατεύματα προήλαυναν σ’ αυτή την ευαίσθητη ζώνη, η περικύκλωση της Λευκωσίας θα ήταν πολύ πιθανή. Οι στρατιώτες μας το αντιλαμβάνονται, γι’ αυτό πολεμούν παλικαρίσια μέσα σε συνθήκες προδοσίας και εγκατάλειψης από το χουντικό επιτελείο. Το εγκληματικό πραξικόπημα, που είχε ήδη δώσει το πρόσχημα για την τουρκική εισβολή, συνέβαλε και στη στρατιωτική αποδιοργάνωση της άμυνας του τόπου.
Ο Νίκος Καρασαμάνης αφήνει την τελευταία του πνοή στις 17 Αυγούστου 1974, σ’ εκείνες τις σκληρές μάχες, στην ηλικία των 22 χρόνων. Σε μια τακτική αναδίπλωση, ο Νίκος μένει τελευταίος στο φυλάκιο για να καλύψει την οπισθοχώρηση των συναδέλφων του. Αγωνιζόταν μόνος του μέχρι την τελευταία σφαίρα και, αφού περικυκλώθηκε, πέφτει νεκρός με δυο ριπές στο στήθος. Τάφηκε στο κοιμητήριο Λακατάμειας μέχρι που αναγνωρίστηκε η ταυτότητά του με τη μέθοδο DNA. Ο Νίκος με την ηρωοποίησή του συνδέεται άρρηκτα και αιώνια με την κυπριακή γη που τον γέννησε και την οποία αγάπησε πολύ.
Το καλύτερο μνημόσυνο για τους ήρωές μας και η αληθινή δικαίωση της θυσίας τους είναι να συνεχίσουμε τον δρόμο της ευθύνης και της πατριωτικής προσφοράς που εκείνοι έδειξαν. Η δικαίωση των αγώνων τους περνά μέσα από την ανατροπή της κατοχής και της διχοτόμησης και την επανένωση της πατρίδας μας. Η διαιώνιση και μονιμοποίηση της διχοτόμησης δεν ταιριάζει σε κανέναν από εμάς και, πολύ περισσότερο, δεν ταιριάζει στους ηρωικούς νεκρούς μας. Δεν έδωσαν τη ζωή τους για μια μοιρασμένη πατρίδα, αλλά για μια ελεύθερη και ενωμένη πατρίδα, με κατοχυρωμένα τα ανθρώπινα δικαιώματα του λαού μας και διασφαλισμένο, για εμάς και τα παιδιά μας, ένα μέλλον ειρηνικό και ελπιδοφόρο.
Η ελευθερία και επανένωση της Κύπρου περνούν μέσα από τη λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Πρόκειται για τον ιστορικό, οδυνηρό, αλλά έντιμο συμβιβασμό που έχουν αποδεχθεί όλες οι κυπριακές ηγεσίες σε μια ειλικρινή προσπάθεια να ανατρέψουμε τις καταστροφικές συνέπειες της κατοχής και της ντε φάκτο διχοτόμησης. Ο συμβιβασμός αυτός έχει όνομα και περιεχόμενο. Είναι η λύση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, όπως την περιγράφουν τα Ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, που προνοούν για μια και μόνη κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα και μια ιθαγένεια.
Είναι μια λύση η οποία πρέπει να εφαρμόζει τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την οποία προσδοκούμε πολλά για μια βιώσιμη διευθέτηση του Κυπριακού. Οι αξίες που διέπουν την Ενωμένη Ευρώπη είναι η αρχή της δημοκρατίας, του διαλόγου, της συναίνεσης, της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αν αυτές οι αρχές επικρατήσουν και στο Κυπριακό, τότε η λύση του είναι εύκολη. Εμείς είμαστε προσηλωμένοι σε αυτές τις αρχές και περιμένουμε από τους Ευρωπαίους εταίρους μας να μας βοηθήσουν να τις εφαρμόσουμε και στην Κύπρο. Η διευθέτηση του Κυπριακού, με άρση της κατοχής και της διχοτόμησης, θα προσδώσει κύρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τώρα που διαμορφώνει την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφάλειας. Πέρα από τον συμβολικό χαρακτήρα, ενδυναμώνει την Ευρώπη με ένα πολύ πιο χειροπιαστό τρόπο. Η Κύπρος αποτελεί το προκεχωρημένο φυλάκιο της Ευρώπης, πολιτικό και οικονομικό, στον ευαίσθητο χώρο της ανατολικής Μεσογείου.
Εάν αυτή η εστία έντασης εξαλειφθεί, τότε η Κύπρος θα καταστεί η γέφυρα της Ευρώπης στον κρίσιμο χώρο της Μέσης Ανατολής και της Ευρασίας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας συνεχίζει τη δύσκολη προσπάθεια επίτευξης αυτής της λύσης μένοντας σταθερός στις διακηρυγμένες αρχές που θα διέπουν αυτήν τη διευθέτηση. Ταυτόχρονα, με ευελιξία στην τακτική και τους χειρισμούς έχει κατορθώσει να ανατρέψει άδικες, αρνητικές εντυπώσεις που υπήρχαν διεθνώς σε βάρος της πλευράς μας. Σήμερα, ακόμα και οι πιο κακόπιστοι τρίτοι έχουν πεισθεί ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά επιδιώκει με συνέπεια και ειλικρίνεια μια λύση που θα είναι προς όφελος ολόκληρου του κυπριακού λαού, ανεξάρτητα από κοινότητα και εθνική προέλευση. Τη λύση αυτή πρέπει να τη συμφωνήσουν αυτοί που θα γευτούν τα αποτελέσματά της, δηλαδή ο ίδιος ο κυπριακός λαός, μέσω των νόμιμων εκπροσώπων του. Σ’ αυτή τη διαδικασία δεν χωρούν ούτε εκβιαστικά χρονοδιαγράμματα ούτε επιδιαιτησίες. Οι τρίτοι μπορούν να επιτελέσουν ένα θετικό ρόλο παραμένοντας αυστηρά στο πλαίσιο των αποφάσεων του διεθνούς οργανισμού και ασκώντας την επιρροή τους στην Τουρκία ώστε να μετατρέψει σε πράξη, στην τράπεζα των συνομιλιών, τις φραστικές της διακηρύξεις για σύντομη λύση, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών.
Σ’ αυτή την δύσκολη προσπάθεια, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ανάγκη τη στήριξη όλων μας. Των πολιτικών ηγεσιών, των οργανωμένων συνόλων, όλων των πολιτών. Αν η προσπάθεια ευοδωθεί, το όφελος θα είναι για όλους τους πολίτες της Κύπρου. Αν, αντίθετα, οδηγηθούμε σε ναυάγιο, δεν θα υπάρξουν κερδισμένοι και χαμένοι, αλλά όλοι θα γευτούμε τους πικρούς καρπούς της διχοτόμησης και της σταδιακής τουρκοποίησης των κατεχομένων. Η ενότητα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια επιτυχή έκβαση γι’ αυτό ας τη μετατρέψουμε από σύνθημα κενό περιεχομένου σε πολιτικό βίωμα. Ο πολίτης μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση όχι μόνο προτρέποντας τις πολιτικές ηγεσίες, αλλά και απαιτώντας την ενότητα, ως αναγκαίο όρο επιβίωσης.
Όσον αφορά εμάς, σε αυτές τις ώρες της μνήμης και τιμής, δίνουμε ξανά την υπόσχεση στο ηρωικό παλικάρι, τον Νίκο Καρασαμάνη, αλλά και σε όλους τους ήρωές μας, ότι θα φανούμε αντάξιοι της θυσίας τους. Δεν θα παραλείψουμε τίποτα, αλλά θα κάνουμε καθετί το δυνατόν για να ολοκληρώσουμε τους υπέρτατους στόχους για τους οποίους οι ήρωές μας έδωσαν τα νιάτα τους, τη ζωή τους, και αποκάλυψαν το πραγματικό νόημα της ενσυνείδητης ζωής: Ότι η ανθρώπινη ζωή τότε μόνο έχει νόημα όταν αναλώνεται για τα μεγάλα, τα ωραία, τα ουσιαστικά. Για την ελευθερία, την αξιοπρέπεια, την ευθύνη, την προσφορά. Αυτά τα οράματα και αυτές τις αξίες μας κληροδότησαν ως στόχο ζωής ο Νίκος και οι άλλοι ήρωές μας. Γι’ αυτό τους καταθέτουμε τα λουλούδια της αιώνιας εκτίμησης και ευγνωμοσύνης μας δίνοντάς τους την υπόσχεση ότι θα φανούμε αντάξιοι και θα συνεχίσουμε την προσφορά τους.
