Ομιλία του Υπουργού Άμυνας κ. Κώστα Παπακώστα στο ετήσιο μνημόσυνο των πεσόντων στις μάχες της Τιλλιρίας τον Αύγουστο του 1964, στον Παχύαμμο
08/08/2010
Με βαθιά συγκίνηση ανηφορίσαμε και φέτος προς τον τόπο που, μετά τα δραματικά γεγονότα του Αυγούστου του 1964, αναδείχθηκε σε ιερό προσκύνημα. Προσήλθαμε με δέος σε αυτά τα ιερά χώματα για να αναβαπτιστούμε στα νάματα της θυσίας, όσων αναδείχθησαν άξιοι υπερασπιστές της ελευθερίας και της πατρίδας. Της πατρίδας που μας γέννησε και μας ανέθρεψε.
Τον Αύγουστο του 1964, η υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας δέχθηκε σοβαρότατη απειλή από τις αδίστακτες και πάνοπλες επιθέσεις των Τούρκων. Ο βομβαρδισμός από την τουρκική πολεμική αεροπορία υπήρξε το αποκορύφωμα ενός οργανωμένου και ολέθριου σχεδίου, που θα μπορούσε τότε να είχε αποβεί απόλυτα καταστροφικό για την πατρίδα μας.
Οι δύσκολες και ιστορικές περιστάσεις απαιτούσαν θάρρος, πνεύμα αυτοθυσίας και ανιδιοτελή πατριωτισμό. Όλα αυτά τα επέδειξαν, στον μέγιστο βαθμό, οι αξιωματικοί, οι υπαξιωματικοί και οι οπλίτες της νεοσύστατης τότε Εθνικής Φρουράς, καθώς και οι εθελοντές αγωνιστές της Τιλλιρίας και της ευρύτερης περιοχής.
Σήμερα τους μνημονεύουμε με θαυμασμό και ευγνωμοσύνη, και τους εκφράζουμε την τιμή και τη δόξα που δικαίως αρμόζει σε ήρωες.
Μια σύντομη περιδιάβαση στα γεγονότα της περιόδου του ζοφερού Αυγούστου του 1964, μας προκαλεί τη θύμηση σημαντικών στιγμών του ιστορικού μας βίου που αποτελεί απαραίτητο εφόδιο και προϋπόθεση για την επιβίωσή μας. Γιατί, δεν πρέπει να λησμονούμε πως όσοι λαοί απεμπολούν την ιστορία τους και παύουν να παραδειγματίζονται από αυτήν, οδεύουν αμετάκλητα προς τον αφανισμό.
Στόχος της Τουρκίας, εκείνην τη χρονική περίοδο, υπήρξε η δημιουργία στρατιωτικού προγεφυρώματος στην περιοχή Κοκκίνων-Μανσούρας, με πρώτο μέλημα τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για απόβαση του τουρκικού στρατού όταν θα το έκριναν σκόπιμο. Η πολεμική αυτή ενέργεια ήταν η απαρχή των καταστροφικών προθέσεων της Τουρκίας ενάντια στην Κυπριακή Δημοκρατία. Με πρόσχημα τις διακοινοτικές συγκρούσεις, που είχαν ήδη προηγηθεί τον Δεκέμβριο του 1963, η Τουρκία έθεσε σε εφαρμογή τα διχοτομικά της σχέδια.
Το τουρκικό προγεφύρωμα των Κοκκίνων που βρισκόταν υπό τον έλεγχο των ενόπλων τρομοκρατών της TMT, ομάδων ατάκτων και τμημάτων του τουρκικού στρατού, ενισχυόταν από τη θάλασσα και διευρυνόταν απειλητικά προς την περιοχή της Τιλλιρίας.
Στις αρχές του Ιούλη του 1964, οι Τούρκοι εγκατέστησαν ισχυρή δύναμη επί του υψώματος «Λωρόβουνος». Η ενέργεια αυτή ήταν επικίνδυνη διότι προκαλούσε τον αποκλεισμό των Ελληνοκυπρίων με την αποκοπή του δρόμου Σταυρού Ψώκας-Πηγαινιών.
Μέσα σ’ εκείνες τις δύσκολες συνθήκες, οι νεοσύστατες Ένοπλές μας Δυνάμεις, υπερασπιζόμενες την οντότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, πέτυχαν κατά τις βραδινές ώρες της 7ης Αυγούστου, την κατάληψη των υψωμάτων «Λωρόβουνος» και «Ακόνι». Η προέλαση συνεχίστηκε με επιτυχία έως και τα υψώματα της Μανσούρας, αναγκάζοντας τις τουρκικές δυνάμεις σε οπισθοχώρηση. Αυτή η αποτελεσματική πορεία και δράση της Εθνικής Φρουράς, τη δεδομένη στιγμή, χαρακτηρίστηκε ως άκρως αξιέπαινη, με δεδομένο το γεγονός ότι τότε η Εθνική Φρουρά δεν αποτελούσε ομοιόμορφο και οργανωμένο στράτευμα.
Ωστόσο, νωρίς το απόγευμα της 8ης Αυγούστου, και ενώ η νικηφόρος επιχείρηση της Εθνικής Φρουράς βρισκόταν σε εξέλιξη για την εξάλειψη του προγεφυρώματος των Κοκκίνων, τα γεγονότα ακολούθησαν, προς στιγμήν, δραματική πορεία.
Η τουρκική αεροπορία επενέβη και σφυροκόπησε ανελέητα την περιοχή με ρουκέτες, πολυβολισμούς και με τη χρήση των παράνομων χημικών βομβών ναπάλμ.
Μια φρικιαστική και απάνθρωπη πολεμική ενέργεια χωρίς προηγούμενο στην ιστορία του τόπου μας. Τα πυρά των Τούρκων δεν είχαν στόχο να πλήξουν μόνο στρατιωτικούς στόχους.
Βομβάρδισαν, χωρίς κανένα δισταγμό, κατοικημένες περιοχές και νοσοκομεία, σκορπώντας τον θάνατο και την καταστροφή, καίγοντας αδιάκριτα και αμάχους. Η πατρίδα μας έζησε, για πρώτη φορά, τη φρικτή δοκιμασία του αεροπορικού βομβαρδισμού και η Τιλλιρία μετεβλήθη σε πεδίο ολέθρου και απερίγραπτης καταστροφής.
Εκεί, όμως, μέσα στη φλεγόμενη Τιλλιρία, πρόβαλε αγέρωχη η παλικαριά των Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών αγωνιστών που αντιστάθηκαν μέχρις εσχάτων στην τουρκική επιδρομή. Ακλόνητοι στις φλογισμένες κορυφογραμμές, κατάφεραν να σταθεροποιήσουν τον ασφυκτικό κλοιό γύρω από τον θύλακα των Κοκκίνων.
Έτσι, οι Τούρκοι απέτυχαν να ολοκληρώσουν τις αρχικές τους προθέσεις και να εκπληρώσουν τους στόχους που είχαν θέσει.
Η ηρωική αντίσταση και οι ένδοξες σελίδες αγώνα και αυτοθυσίας που καταγράφηκαν, συγκλόνισαν την Κύπρο και το πανελλήνιο και προκάλεσαν τον θαυμασμό και την καθολική συγκίνηση. Η ακεραιότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας διαφυλάχθηκε, χάρη στην άμεση κινητοποίηση της Κυβέρνησης του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου με την ενεργοποίηση του διεθνούς παράγοντα υπέρ του νόμιμου κυπριακού κράτους.
Δυστυχώς όμως, το ίδιο δεν συνέβη τον Ιούλιο του 1974, όταν το διαιρετικό και επάρατο πραξικόπημα άνοιξε διάπλατα τις πύλες στον Τούρκο εισβολέα. Τραγικός απολογισμός του δίδυμου εγκλήματος είναι η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή της μισής μας πατρίδας. Χιλιάδες οι νεκροί και οι αγνοούμενοι, χιλιάδες οι πρόσφυγες συμπατριώτες μας, χιλιάδες οι μαυροφορεμένες μάνες, οδυνηρά απότοκα του αποτρόπαιου αυτού εγκλήματος.
Οι αιματηροί αγώνες και οι θυσίες των αγωνιστών της Τιλλιρίας θα δικαιωθούν, μόνον αν καταφέρουμε να άρουμε τις επιπτώσεις της τουρκικής εισβολής του 1974 και της συνεχιζόμενης κατοχής.
Έχοντας αυτόν τον σταθερό στόχο αγωνιζόμαστε, με πρωτεργάτη τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια, για να κλείσουμε τις πληγές της εισβολής που συνεχίζουν να αιμορραγούν και να θέσουμε τις στέρεες βάσεις για την επανένωση της πατρίδας μας.
Για να ζήσει, επιτέλους, αυτός ο τόπος και αυτός ο λαός ειρηνικά σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας. Έχουμε βαρύ ιστορικό χρέος στους ένδοξους υπερασπιστές της Τιλλιρίας, οι οποίοι τον Αύγουστο του 1964 αγωνίστηκαν για μια Κύπρο ελεύθερη και που πιστοί στις παραδόσεις του λαού μας, μάς έδειξαν τον δρόμο της ηθικής και της τόλμης που καλούμαστε τώρα εμείς να συνεχίσουμε με συνέπεια.
Αιωνία ας είναι η μνήμη όλων των ηρωικώς πεσόντων και αγωνισθέντων στις μάχες της ένδοξης Τιλλιρίας και η θυσία τους στο βωμό της ελευθερίας φωτεινό παρ
