Επιμνημόσυνος λόγος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια στο μνημόσυνο των σφαγιασθέντων εθνομαρτυρών της 9ης Ιουλίου 1821 Γεωργίου και Ανδρέα Μανσούρ Δαυίδ, των τριών πεσόντων παρά το ύψωμα Μαλή και άλλων στις μάχες Τηλλυρίας το 1964, στο εκκλησάκι Αγίου Θεοδώρου του Στρατηλάτη Μανσούρα
06/06/2010
Με ιδιαίτερη συγκίνηση βρισκόμαστε σήμερα εδώ, στην ηρωική Μανσούρα, για να τιμήσουμε τους εθνομάρτυρες της 9ης Ιουλίου 1821 Γεώργιο και Ανδρέα Μανσούρ Δαυίδ, τους τρεις πεσόντες παρά το ύψωμα Μαλή και όλους τους πεσόντες στις μάχες Τηλλυρίας του 1964. Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να τιμήσουμε όλους όσοι θυσιάστηκαν υπερασπιζόμενοι την πατρίδα μας, την ελευθερία και τα ιδανικά.
Η ηρωική Μανσούρα δήλωνε πάντοτε παρούσα στους μεγάλους σταθμούς της Ιστορίας του τόπου μας. Όταν στις αρχές του 19ου αιώνα στην Ελλάδα σχεδιαζόταν η επανάσταση για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, η Κύπρος είχε τη δική της συνεισφορά. Στις 9 Ιουλίου 1821, ο Οθωμανός κυβερνήτης της Κύπρου, κατόπιν άδειας από τον Σουλτάνο και παρά την ηρεμία που επικρατούσε τότε στο νησί, συνέλαβε και εκτέλεσε προεξέχοντα μέλη τής ελληνικής κοινότητας. Ανάμεσα στους εκτελεσθέντες ήταν ο Γεώργιος και ο Ανδρέας Μανσούρ Δαυίδ από τη Μανσούρα.
Μετά την ανεξαρτησία του 1960 κι ενώ η πατρίδα μας, με πρώτο Πρόεδρο τον αείμνηστο Εθνάρχη Μακάριο άρχισε μια καινούρια ειρηνική πορεία προς το μέλλον με όραμα την πρόοδο και την ευημερία ολόκληρου του κυπριακού λαού, τα ξένα συμφέροντα και οι ντόπιοι υπηρέτες τους δεν έπαυσαν ποτέ να βυσσοδομούν και να συνωμοτούν σε βάρος της εθνικής κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας του νησιού μας. Η σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου έχει καταγράψει σωρεία σχεδίων και συνωμοσιών για την κατάλυση της Δημοκρατίας και για την επιβολή διχοτομικών λύσεων στο νησί μας.
Οι συνωμοσίες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα νέους αγώνες και νέες περιπέτειες που σημάδεψαν ανεξίτηλα την περίοδο των πρώτων χρόνων της κυπριακής ανεξαρτησίας και βάφτηκαν με το αίμα και τις θυσίες των παλικαριών της Κύπρου. Το 1963-'64 έχουμε την εκδήλωση της τουρκοκυπριακής ανταρσίας, σε όλες τις πόλεις της Κύπρου, την οποία κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι νόμιμες δυνάμεις του κράτους και πολλοί εθελοντές.
Στην περιοχή Κοκκίνων – Μανσούρας, όπου οι δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς και των εθελοντών έσπευσαν για να αποκαταστήσουν το νόμο και την τάξη, η τουρκική αεροπορία έσπειρε το θάνατο και την καταστροφή, δίνοντας στο λαό μας μια πρώτη γεύση της τουρκικής θηριωδίας που θα βιώναμε δέκα χρόνια αργότερα, το 1974.
Όλα άρχισαν όταν οι Τούρκοι προσπάθησαν να δημιουργήσουν προγεφύρωμα στην περιοχή Κοκκίνων – Μανσούρας, το οποίο ενισχυόταν συνεχώς από ένοπλους τρομοκράτες της ΤΜΤ και τμήματα του τουρκικού στρατού. Ο αντικειμενικός τους σκοπός ήταν η δημιουργία κατάλληλου χώρου για απόβαση τουρκικών στρατευμάτων στην περιοχή της Τηλλυρίας.
Στο πλαίσιο των στόχων αυτών, οι τουρκικές δυνάμεις στις 10 Ιουλίου 1964 προωθήθηκαν στην περιοχή του Λωρόβουνου που δεσπόζει της περιοχής, οπότε η νεοσύστατη Εθνική Φρουρά ανέλαβε το έργο της ανακοπής της τουρκικής προώθησης. Ύστερα από μια επιχείρηση τριών ημερών, από τις 6-8 Αυγούστου 1964, έγινε κατορθωτή η απώθηση των τουρκικών δυνάμεων και η κατάληψη του Λωρόβουνου και του υψώματος Μάλη, βορειοδυτικά της Μανσούρας.
Κι ενώ η νικηφόρα επιχείρηση της Εθνικής Φρουράς για την εξάλειψη του προγεφυρώματος των Κοκκίνων συνεχιζόταν, τα τουρκικά αεροπλάνα έκαναν ξαφνικά την εμφάνισή τους στον εναέριο χώρο της μαρτυρικής Τηλλυρίας και σκόρπισαν παντού το θάνατο και την καταστροφή. Οι βόμβες ναπάλμ έκαιγαν τα πάντα στο πέρασμά τους και δεκάδες στρατιώτες και άμαχοι πλήρωσαν με τη ζωή τους την κορύφωση της τουρκικής βουλιμίας και προκλητικότητας εκείνο το τραγικό καλοκαίρι του 1964.
Ανάμεσα στους πεσόντες της Τηλλυρίας, τη θυσία των οποίων τιμούμε και μνημονεύουμε σήμερα, περιλαμβάνονταν και τρία παλικάρια που έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι στο ύψωμα Μάλη: ο Κώστας Αγαπίου, ο Σάββας Νεοφύτου και ο Σταύρος Δημοσθένους, τρεις εθελοντές αγωνιστές της Μανσούρας, που αυτόβουλα έτρεξαν να υπερασπιστούν τα πάτρια εδάφη, αφήνοντας την τελευταία τους πνοή στο ύψωμα Μάλη πριν από 44 χρόνια, στις 7 Αυγούστου του 1964.
Μαζί με τα τρία αυτά ηρωικά παλικάρια της Μανσούρας αποτίνουμε σήμερα τον οφειλόμενο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης σε όλα τα παλικάρια μας που θυσιάστηκαν στις μάχες της Τηλλυρίας για την προάσπιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τιμούμε ακόμα και μνημονεύουμε όλα τα τραγικά θύματα της τουρκικής αεροπορικής επιδρομής που προκάλεσε μεγάλες απώλειες και ανάμεσα στον άμαχο πληθυσμό της περιοχής Τηλλυρίας. Το αίμα των αθώων αμάχων έσμιξε με το αίμα των άλλων ηρωικών νεκρών, των Εθνοφρουρών και των εθελοντών Κυπρίων και Ελλαδιτών, οι οποίοι πέρασαν στην αθανασία της δόξας και της τιμής.
Κι ενώ η Κύπρος θρηνούσε τα παλικάρια της και το δάκρυ δεν είχε στεγνώσει ακόμα στα μάτια των πονεμένων και μαυροφορεμένων μανάδων, νέα δεινά και νέες εκατόμβες αίματος μεθόδευαν για το μαρτυρικό λαό μας οι εχθροί της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αποκορύφωμα της δράσης ενάντια στην Κύπρο και το λαό της υπήρξε το προδοτικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 που οργάνωσαν στο νησί μας η ξενοκίνητη χούντα των Αθηνών και η εγκληματική και παράνομη οργάνωση ΕΟΚΑ Β’. Ως αποτέλεσμα του πραξικοπήματος, άνοιξαν οι κερκόπορτες της προδομένης πατρίδας για να εισβάλει στο νησί μας ο τουρκικός Αττίλας που τόσα χρόνια καραδοκούσε για να επιβάλει στην Κύπρο τα επεκτατικά σχέδια της Άγκυρας.
O τραγικός απολογισμός του δίδυμου εγκλήματος σε βάρος του νησιού μας ήταν μια πρωτόγνωρη τραγωδία που όμοιά της δεν γνώρισε ποτέ η Κύπρος στη νεότερη Ιστορία της. Νεκροί, αγνοούμενοι, αιχμάλωτοι, εγκλωβισμένοι, προσφυγιά και συνεχιζόμενη εδώ και 36 χρόνια τουρκική κατοχή του 37% των πατρογονικών μας εδαφών είναι ο απολογισμός της μεγαλύτερης συμφοράς που γνώρισε ποτέ η πατρίδα μας στη σύγχρονη Ιστορία της.
Τιμώντας σήμερα τη μνήμη των ηρωικών νεκρών της Μανσούρας, δίνουμε την υπόσχεση πως θα αγωνιστούμε με συνέπεια και επιμονή ως την ώρα της λύτρωσης και της τελικής δικαίωσης της πατρίδας μας. Θέλουμε να ζήσουμε σε μια πραγματικά ελεύθερη πατρίδα, χωρίς ξένα στρατεύματα και εγγυήσεις, χωρίς συρματοπλέγματα μίσους και διαχωρισμού, μέσα σε συνθήκες ασφάλειας, ειρήνης, δημοκρατίας και δικαιοσύνης. Σε μια Κύπρο επανενωμένη, κοινή και ευτυχισμένη πατρίδα για όλους τους κατοίκους της, Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους.
Η επανένωση της πατρίδας μας περνά μέσα από τη λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας στη βάση των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου του 1977 και ’79, των περί Κύπρου ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αρχών του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Διεκδικούμε και αγωνιζόμαστε για να πετύχουμε μια λύση που θα αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού μας. Αγωνιζόμαστε για μια λύση που θα καθιστά το λαό μας πραγματικό αφέντη στον τόπο του, όπου ο ίδιος θα αποφασίζει για το μέλλον του χωρίς καμιά ξένη δύναμη να έχει το δικαίωμα να επεμβαίνει στα εσωτερικά ζητήματα της χώρας μας. Από τις ξένες επεμβάσεις είδαμε και πάθαμε πολλά και δεν θα θέλαμε να ξαναζήσουμε τις τραγικές και τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος, τις οποίες, δυστυχώς, ζούμε ακόμα.
Στις κρίσιμες στιγμές που διανύουμε, ηρωικές μορφές όπως οι εθνομάρτυρες της 9ης Ιουλίου 1821 και οι ηρωικώς πεσόντες κατά τις μάχες της Τηλλυρίας μάς γεμίζουν δύναμη στην προσπάθεια να επιτύχουμε το στόχο της επανένωσης της πατρίδας μας μέσα από μια ειρηνική, δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση στο κυπριακό πρόβλημα.
Εμείς δεν συμβιβαζόμαστε με το στάτους κβο και τη διχοτόμηση. Κανείς δεν έχει το ηθικό δικαίωμα ούτε απέναντι σε αυτούς που αγωνίστηκαν ούτε απέναντι στις νέες γενιές, να αποδεχθεί ένα τέτοιο συμβιβασμό. Δεν μπορούμε να υποθηκεύουμε την ίδια την ύπαρξη της πατρίδας μας και το μέλλον των παιδιών μας με τη συνέχιση της παρουσίας χιλιάδων κατοχικών στρατευμάτων και τη συνεχή και ανεξέλεγκτη έλευση χιλιάδων εποίκων.
Ο στόχος μας στο Κυπριακό είναι ένας και μοναδικός: Η επίτευξη λύσης που θα τερματίζει την κατοχή και τον εποικισμό και να επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία. Μια λύση που θα αποκαθιστά και θα διασφαλίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες ολόκληρου του λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Αυτή μπορεί να επιτευχθεί στη βάση των Συμφωνιών Υψηλού Επιπέδου του 1977 και 1979 και των περί Κύπρου Ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Στο πλαίσιο διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως αυτή καθορίζεται στα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που θα διασφαλίζει την ενότητα του κράτους, με μια και μόνη κυριαρχία, μια και μόνη διεθνή προσωπικότητα και μια και μόνη ιθαγένεια.
Πάνω σε αυτή τη βάση, την οποία επαναβεβαιώσαμε με τον τότε ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ξεκινήσαμε τον Σεπτέμβριο του 2008 τις απευθείας συνομιλίες με στόχο να ανοίξουμε ένα παράθυρο ελπίδας που θα οδηγήσει στη λύση του Κυπριακού και την επανένωση της πατρίδας. Με τον κ. Ταλάτ είχαμε συμφωνήσει επίσης ότι η λύση θα αποτελεί προϊόν συμφωνίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων της Κύπρου, στις συνομιλίες που διεξάγονται υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, μακριά από επιδιαιτησίες και τεχνητά χρονοδιαγράμματα. Αυτή η συμφωνία θα τεθεί ενώπιον του λαού για έγκριση σε ταυτόχρονα ξεχωριστά δημοψηφίσματα.
Σήμερα στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας βρίσκεται ο κ. Έρογλου.
Στις 26 Μαΐου είχαμε την πρώτη μας συνάντηση με τον κ. Έρογλου και τη νέα διαπραγματευτική του ομάδα στο πλαίσιο των απευθείας συνομιλιών. Εμείς επαναβεβαιώνουμε ότι είμαστε απόλυτα δεσμευμένοι στο στόχο της λύσης του Κυπριακού και προσηλωμένοι στις αρχές που πρέπει να τη διέπουν. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σκληρά και να καταθέτουμε προτάσεις εποικοδομητικές που να ανοίγουν το δρόμο προς την επανένωση, συνεχίζοντας από εκεί που έχουμε σταματήσει.
Την ίδια πολιτική βούληση και το ίδιο πνεύμα συνεργασίας αναμένουμε στην πράξη και από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, ούτως ώστε να καταλήξουμε σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση που θα επανενώνει την πατρίδα μας.
Εμείς είμαστε έτοιμοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων. Είμαστε έτοιμοι για έναν έντιμο συμβιβασμό και θα δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις για να υπάρξει αίσια κατάληξη στις συνομιλίες.
Θέλω να διαβεβαιώσω όλους σας ότι το χρέος μας προς τους ήρωες δεν σταματά εδώ. Είναι καθημερινή πυξίδα μας στον αγώνα που διεξάγουμε για εξεύρεση λύσης και τελική δικαίωση. Γιατί γνωρίζουμε ότι μόνο αυτή θα δικαιώσει τους αγώνες και τις θυσίες τους.
Ας είναι αιώνια η μνήμη τους.
Σημείωση: Το χαιρετισμό διάβασε ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κ. Λουκάς Λουκά.
