Ο Αντιπρόεδρος της ΕΕ και το Υπουργός Εσωτερικών απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά την τελετή υπογραφής του Μνημονίου Συναντίληψης
Διεξήχθηκε σήμερα τελετή υπογραφής του Μνημονίου Συναντίληψης για τη διαχείριση του μεταναστευτικού μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά το πέρας της οποίας, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής μας κ. Μαργαρίτης Σχοινάς, ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής και η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων κα Ύλβα Γιόχανσον προέβηκαν σε δηλώσεις (βλ. ανακοίνωση).
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για το πώς πρακτικά θα υλοποιηθούν οι τρείς άξονες του Μνημονίου Συναντίληψης, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απάντησε ότι φιλοδοξία στις Βρυξέλλες είναι κάποια στιγμή «να σταματήσουμε να δουλεύουμε με τη λογική της πυρόσβεσης, αλλά να μπούμε στη λογική της αρχιτεκτονικής». Δηλαδή να έχουμε ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο μέσα από το οποίο θα μπορούμε χωρίς να χρειάζεται να δράσουμε σε συνθήκες κρίσης και πίεσης, να έχουμε όλα τα εργαλεία και όλες τις απαντήσεις, εξήγησε.
Σημείωσε ότι αυτό δεν το έχουν καταφέρει ακόμα, όμως, «έχουμε τις προτάσεις για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου στο τραπέζι, το οποίο στη μετα-πανδημική εποχή πιστεύω ότι οι δια ζώσης επαφές των Υπουργών θα επιταχύνουν τις εξελίξεις».
Πρόσθεσε πως η Γαλλική Προεδρία και ο Πρόεδρος Μακρόν έχουν δεσμευτεί στην επιτάχυνση αυτών των συζητήσεων και «εγώ φιλοδοξώ η Κύπρος να είναι πρωταγωνιστής σε αυτή τη μεγάλη ευρωπαϊκή συμφωνία».
Ανάφερε ότι σε πρακτικό επίπεδο, πρέπει να ασχοληθούμε με τα σημεία εκκίνησης των ροών.
Σημείωσε ότι τα σημεία αυτά ξέρουμε πού είναι. Στο παρελθόν είχαμε βρει, είπε, ένα πεδίο συνεννόησης με την Τουρκία και άλλες χώρες προέλευσης που μας επέτρεψε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα φαινόμενα. Εξέφρασε την πεποίθηση να επαναληφθεί αυτή η θετική προδιάθεση της Τουρκίας και των τουρκικών αερογραμμών να συνεισφέρουν σε μια συνεργασία. Ενημέρωσε δε ότι αρχές Μαρτίου θα είναι στην Κωνσταντινούπολη και πως θα έχει ένα σημαντικό πεδίο επαφών για αυτό το θέμα.
Ανάφερε στη συνέχεια πως δεύτερο πρακτικό θέμα είναι η πράσινη γραμμή. «Δεν μπορεί κανένας να καταλάβει την πράσινη γραμμή αν δεν πάει εκεί» είπε λέγοντας πως πρόκειται για ένα αχανές όριο, που δεν είναι όριο, μιλάμε για εκτάσεις, χωράφια, περάσματα.
Σημείωσε ότι εκεί πρέπει να υπάρξει ένας συνδυασμός τεχνολογικών και άλλων μέσων, που ήδη δρομολογήθηκαν και θα επιτρέπουν την παρακολούθηση και την αυστηροποίηση των διαδικασιών διέλευσης.
Εξαιρετικά σημαντικό σημείωσε για τις επιστροφές είναι πως η Κύπρος έχει ξεκινήσει ήδη με επιτυχία ένα κύμα επιστροφών. «Θα πρέπει να γίνει περισσότερο γνωστό ότι το κάνετε με επιτυχία και σας αξίζουν συγχαρητήρια για αυτή τη δυναμική αρχή», τόνισε ο Αντιπρόεδρος.
«Τώρα, με τη βοήθεια και της Frontex και τη δικιά μας, θα πρέπει αυτές οι επιστροφές να ενισχυθούν», σημείωσε και πρόσθεσε πως δεν θα υπάρξει μεταναστευτική πολιτική στην ΕΕ χωρίς ένα πολύ πειστικό πλαίσιο για επιστροφές.
Πρόσθεσε ότι οι μετανάστες που δεν έχουν λόγο να είναι κάτω από την προστασία ασύλου της ΕΕ, πρέπει να επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης τους.
Κλείνοντας είπε ότι στο μεταναστευτικό δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, αλλά χρειάζεται πολύ σκληρή δουλειά, πολύ-παραγοντική και «ξέρουμε απόλυτα τι πρέπει να γίνει και θα το κάνουμε».
Στην ίδια ερώτηση ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής δήλωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δομήσει και έχει αναβαθμίσει τη μεταναστευτική της πολιτική.
Σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία διαθέτει τα εργαλεία και αυτό αποδεικνύεται από τις επιδόσεις της, αναφέροντας ότι το έτος 2021 ήταν τριπλάσιος ή τετραπλάσιο ο αριθμός διαχείρισης των αιτήσεων ασύλου.
Μέσα από την ακτινογράφηση του προβλήματος ξέρουμε πλέον ξεκάθαρα τη γενεσιουργό αίτια του προβλήματος και αυτή ακούει στο όνομα Τουρκία, τόνισε ο Υπουργός.
«Από τη στιγμή που γνωρίζουμε από πού προέρχονται και ποιες βεβαίως είναι οι δυνατότητές μας, αφού δεν υπάρχει συνεργασία με την Τουρκία, εστιάζουμε το ενδιαφέρον και τα αιτήματά μας προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε πολύ συγκεκριμένα θέματα», ανάφερε.
Πρώτο είπε είναι το θέμα της διαχείρισης της πράσινης γραμμής. Σημείωσε ότι δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές, λέγοντας ότι είναι κάτι που «το έχουμε δει στη Λιθουανία, στην Πολωνία, στην Εσθονία και σε άλλες χώρες». «Η αναγκαιότητα ύπαρξης φυσικών εμποδίων λειτουργεί και είναι αποτρεπτικός παράγοντας για τις διελεύσεις», ανάφερε.
Δεύτερο θέμα είναι η τεχνολογία και τρίτο η επιτήρηση, είπε ο Υπουργός προσθέτοντας ότι όλα αυτά συνιστούν τον τρόπο με τον οποίο θα κινηθούμε στο θέμα της πράσινης γραμμής.
Σε ό,τι αφορά στο θέμα των επιστροφών, ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τη σύναψη συμφωνιών με αριθμό τρίτων χωρών που δεν συνεργάζονται, είπε ο κ. Νουρής, συμπληρώνοντας πως αυτό είναι αίτημα και των 27 κρατών μελών.
Αν δεν υπάρξουν εκροές θα έχουμε τεράστιο πρόβλημα, ιδιαίτερα σε μια χώρα όπως η Κύπρος, που δεν ανήκει στον χώρο του Σένγκεν και που είναι αποκλεισμένη από τη θάλασσα, σημείωσε.
Καταλήγοντας είπε πως ό,τι συμβαίνει στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης θα πρέπει να συμβεί και στην πράσινη γραμμή, ενώ για το θέμα των επιστροφών τόνισε ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στην Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο πρόβλημα.
Σε ερώτηση απευθυνόμενη προς τον Αντιπρόεδρο της ΕΕ, κατά πόσο θεωρείτε ρεαλιστικό να πειστεί η Τουρκία να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές, ο κ. Σχοινάς απάντησε ότι «όλες οι χώρες προέλευσης και διέλευσης και κυρίως οι άμεσα γειτονικές χώρες, πρέπει να ξέρουν ότι έχουν πολλά να κερδίσουν δουλεύοντας μαζί μας στη διαχείριση του μεταναστευτικού και έχουν τα πάντα να χάσουν, δουλεύοντας απέναντι στην Ευρώπη».
Αναφέρθηκε στην κρίση στον Έβρο την Καθαρά Δευτέρα του 2020, όπου ήταν ένα σημείο που αυτό το μήνυμα έγινε erga omnes, όπως είπε. «Από εκείνη τη στιγμή και μετά, όλοι καταλάβανε ότι η Ευρώπη είναι πολύ μεγάλη για να μπορέσει να απειληθεί και να γίνει αντικείμενο εκβιασμών», ανάφερε ο κ. Σχοινάς.
«Εγώ είμαι σχετικά αισιόδοξος, αλλά τίποτα δεν είναι δεδομένο. Μέσα στο ευρύτερο πλαίσιο όπου οι γείτονες αντιλαμβάνονται την αξία της συνεργασίας, θα κάνουμε κάθε προσπάθεια για να πετύχουμε τους διαπραγματευτικούς μας στόχους», κατέληξε ο κ. Μαργαρίτης Σχοινάς.
