Ομιλία της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κας Αννίτας Δημητρίου σε εκδήλωση του Εθνικού Συλλόγου «Ο Φάρος» Ακροπόλεως για την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου
Το περήφανο και ηρωικό «ΟΧΙ» των Ελλήνων, τον Οκτώβριο του 1940, συμπυκνώνει την αντίσταση ελεύθερων ανθρώπων απέναντι στον φασισμό. Την ιερή υπεράσπιση της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας απέναντι στις δυνάμεις του σκότους.
Με τιμάει ιδιαίτερα λοιπόν που βρίσκομαι σήμερα εδώ μαζί σας για να εκφωνήσω τον πανηγυρικό της εθνικής μας επετείου. Και σας ευχαριστώ θερμά όλους: Τον Πρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα και τα μέλη του Εθνικού Συλλόγου «Ο Φάρος» Ακροπόλεως για την πρόσκληση.
Φίλες και φίλοι,
Το χάραμα της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο ανατριχιαστικός ήχος των σειρήνων ανακοίνωνε την επίθεση της φασιστικής Ιταλίας στην Ελλάδα. Ο Ιταλός Πρέσβης Γκράτσι είχε ήδη μεταφέρει στον Μπενίτο Μουσολίνι τη λακωνική σπαρτιάτικη απάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού, στο θρασύτατο τελεσίγραφο του με το οποίο αξίωνε την άνευ όρων παράδοση και υποδούλωση της Ελλάδας.
Ο Ιωάννης Μεταξάς δεν μπορούσε παρά να υπηρετήσει την ελληνική ομοψυχία και την εθνική συνέπεια στην απόκρισή του: το ΟΧΙ που ακούστηκε στις Θερμοπύλες, στο Ζάλογγο, στο Μεσολόγγι ήταν η λιτή και αγέρωχη απάντηση που έλαβε ο δικτάτορας Μουσολίνι, με τον ελληνικό λαό να αναδεικνύεται κυρίαρχος της γης και της ελευθερίας του.
Το ιστορικό «ΟΧΙ» σηματοδότησε την είσοδο της Ελλάδας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων και την έναρξη του έπους του ’40. Παλληκάρια από όλες τις γωνιές της Ελλάδας έτρεξαν να υπερασπιστούν τα ιερά και όσια στο αλβανικό μέτωπο. Οι νίκες τους διαδέχονταν η μία την άλλη. Η ιαχή «ΑΕΡΑ» δονούσε τα χιονισμένα βουνά της Πίνδου. Η μαρτυρική Βόρεια Ήπειρος ανέπνευσε τον αέρα της λευτεριάς. Κάθε μάχη και θρύλος, κάθε κορυφή και μια σημαία ελληνική να ανεμίζει περήφανα.
Ηρωική και αξιομνημόνευτη ήταν και η συμβολή του άμαχου γυναικείου πληθυσμού στο μέτωπο: η γυναίκα της Πίνδου, η Ελληνίδα μάνα, με εθνική υπερηφάνεια και αγωνιστική διάθεση, μετέφερε πολεμοφόδια, τροφές, νερό και ρουχισμό σε μέρη δύσβατα, στους ηρωικούς μαχητές, συντελώντας έτσι με την αυτοθυσία της στη νίκη.
Για ακόμη μια φορά το έθνος μας ξεπέρασε τον εαυτό του και η υποδουλωμένη τότε Ευρώπη έστρεψε με ελπίδα το βλέμμα στη μικρή αλλά ηρωική Ελλάδα, που τόλμησε να αντιταχθεί στον ιταλικό φασισμό. Οι νίκες των Ελλήνων αποτέλεσαν φάρο αγωνιστικότητας και δικαίωσης στην ανθρωπότητα. Σύσσωμος ο παγκόσμιος τύπος ανέδειξε τα ηρωικά κατορθώματα και παρομοίασε τον αγώνα της Ελλάδας κατά του Μουσολίνι με αυτόν του Λεωνίδα, στις Θερμοπύλες, κατά του Ξέρξη.
Ο Ουΐνστον Τσώρτσιλ, Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, προχωρά μάλιστα σε μια ιστορική παραδοχή: «Στο εξής δε θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες αλλά οι ήρωες σαν Έλληνες».
Η νίκη των ελληνικών δυνάμεων στο αλβανικό μέτωπο αποτέλεσε ένα ιστορικό θαύμα. Ο μέχρι τότε ανίκητος στρατός του Άξονα συνετρίβη στα ηπειρωτικά βουνά από μια μικρή χώρα. Η απόκρουση της ιταλικής επίθεσης και η επέλαση των Ελλήνων στα αλβανικά βουνά αποτέλεσε την πρώτη νίκη του ελεύθερου κόσμου κατά του φασισμού και του ναζισμού. Δίκαια χαρακτηρίστηκε η ελληνική νίκη ως νίκη του πολιτισμού και της ελευθερίας, καθώς άλλαξε τον ρου της ιστορίας του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, επιβραδύνοντας τη γερμανική επίθεση και δίνοντας πολύτιμο χρόνο στους Συμμάχους να ανασυνταχθούν και να ετοιμάσουν την άμυνά τους.
Στην προσπάθεια του να διασώσει από τον διασυρμό τον σύμμαχο του Μουσολίνι και να υποτάξει την «ατίθαση» Ελλάδα, ο Χίτλερ έχασε πολύτιμο χρόνο, με αποτέλεσμα ο ρωσικός χειμώνας να τον προλάβει και να μετατρέψει σε πανωλεθρία την επίθεση που επί μήνες οργάνωνε κατά της Ρωσίας.
Το «ΟΧΙ» των Ελλήνων εμφύσησε θερμή την πνοή της αντίστασης απέναντι στον φασισμό, σε κάθε γωνιά της γης και δεν άφησε, φυσικά, ασυγκίνητη την αγγλοκρατούμενη Κύπρο. Απ’ την πρώτη μέρα ο κυπριακός λαός κατέβηκε σε αυθόρμητες διαδηλώσεις με ελληνικές σημαίες διακηρύσσοντας τη θέληση του να συμμετάσχει στον κοινό αγώνα για την προάσπιση της ελευθερίας. Οι Άγγλοι αποικιοκράτες καλούσαν τους Κυπρίους «να πολεμήσουν διά την Ελλάδαν και την ελευθερίαν», διαβεβαιώνοντας μάλιστα με νόημα πως «πολεμώντας για την ελευθερία των λαών, πολεμάτε για τη δική σας ελευθερία».
Περισσότεροι από τριάντα χιλιάδες Ελληνοκύπριοι, Τουρκοκύπριοι, Μαρωνίτες, Αρμένιοι και Λατίνοι, ανάμεσά τους και πολλές γυναίκες, κατατάχθηκαν εθελοντικά στον αγγλικό στρατό, ενώ αρκετοί Ελληνοκύπριοι μετέβησαν στην Ελλάδα και κατετάγησαν στον ελληνικό στρατό. Κάτω από τα λάβαρα των συμμαχικών δυνάμεων, περίπου τριάντα επτά χιλιάδες Κύπριοι, αριθμός εξαιρετικά σημαντικός, καθώς αντιπροσώπευε το 10% περίπου του τότε πληθυσμού του νησιού, πολέμησαν σε όλα σχεδόν τα μέτωπα της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής.
Αγωνιζόμενοι με ηρωισμό και αυταπάρνηση στο πλευρό των Συμμάχων, οι Κύπριοι εθελοντές ανέδειξαν τη μικρή Κύπρο ως τη χώρα με τη μεγαλύτερη κατ’ αναλογία πληθυσμού συμμετοχή στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εξίσου σημαντική ήταν και η υλική συνεισφορά των Κυπρίων, κυρίως για οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας και κατά τα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Οι Έλληνες δοκιμάστηκαν από την πείνα, τα βασανιστήρια, τις εκτελέσεις, αλλά δε συμβιβάστηκαν με τους κατακτητές. Με την αδάμαστη ελληνική τους ψυχή, πιστοί στο ύψιστο ιδανικό της ελευθερίας, συνέχισαν να αντιστέκονται μέχρι την απελευθέρωση, στις 12 Οκτωβρίου 1944, όταν η γαλανόλευκη άρχισε ξανά να κυματίζει περήφανα από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης.
Κυρίες και κύριοι,
Το ελληνικό «ΟΧΙ» του ’40 δεν ήταν μια τυχαία, αυθόρμητη εκδήλωση αντίστασης, αλλά συνειδητή έκφραση πεποιθήσεων καλά ριζωμένων στην αντίληψη του ελληνικού έθνους. Η έννοια της ελευθερίας είναι αποτυπωμένη στο DNA των Ελλήνων από τα βάθη των αιώνων και η ύψιστη νίκη της ελληνικής ψυχής, η ύψιστη κατάκτηση της ελευθερίας ορίζεται και αρχίζει από τη δύναμη και το σθένος της αντίστασης.
Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε εθνικό χρέος και ιερό καθήκον να παραδειγματιστούμε από τη δύναμη και το σθένος των αγωνιστών του ’40. Να μεταδώσουμε στις νέες γενιές τη φλόγα της αντίστασης, αλλά και την ελπίδα της δικαίωσης. Σήμερα που η κατοχική Τουρκία εντείνει τις προκλητικές και πειρατικές ενέργειες της στην Κυπριακή ΑΟΖ, ενώ υπό την καθοδήγηση της η Τουρκοκυπριακή ηγεσία εμμένει στη λύση των δύο κρατών και δημιουργεί νέα τετελεσμένα στη Αμμόχωστο, με στόχο όπως μόλις προχθές ανακοίνωσε ο Ερσίν Τατάρ τον εποικισμό της.
Το αγέρωχο «ΟΧΙ» του Ελληνικού λαού, επίκαιρο όσο ποτέ, αντηχεί ακόμα ως οικουμενικό προσκλητήριο για υπεράσπιση της διεθνούς νομιμότητας και της ελευθερίας των λαών. Οφείλουμε λοιπόν να συνεχίσουμε και θα συνεχίσουμε τον αγώνα για ανατροπή των τετελεσμένων, για απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας. Για μια λύση βασισμένη στις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και στις Ευρωπαϊκές αρχές και αξίες.
Φίλες και φίλοι,
Ο φάρος της ελπίδας και η φλόγα της ελευθερίας δεν πρέπει να σβήσουν ποτέ απ’ την ψυχή του ελληνισμού. Έχουμε ιερό χρέος απέναντι στους ήρωες μας. Απέναντι στην παρακαταθήκη που μας άφησαν οι πρόγονοι μας. Ο αρχαίος Έλληνας ιστορικός, ο Θουκυδίδης καταδεικνύει με μια μικρή φράση τη μοναδική οδό που έχουμε να επιλέξουμε: «Το εύδαιμον το ελεύθερον το δ’ ελεύθερον το εύψυχον». Η ευτυχία περνάει μέσα από την οδό της ελευθερίας και η ελευθερία μέσα από την οδό της γενναιότητας.
