Τις δύο τελευταίες εβδομάδες βρεθήκαμε στη δυσάρεστη θέση να πάρουμε περιοριστικά μέτρα για να αναχαιτίσουμε τη διασπορά του ιού σε ολόκληρη την Κύπρο, ιδιαίτερα στις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου όπου η επιδημιολογική επιβάρυνση ήταν αυξημένη.
Η εικόνα που έχουμε ενώπιόν μας, μάς επιτρέπει να προχωρήσουμε σε κάποιες διαφοροποιήσεις χωρίς να ξεφύγουμε καθόλου από τον στρατηγικό στόχο για την αναχαίτηση του ιού και για τη διαφύλαξη του Συστήματος Υγείας.
Σε αντίθεση με όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες η Κύπρος δεν προχώρησε σε ένα δεύτερο ολικό lockdown κι αυτό ακριβώς επειδή, παρά την επιδημιολογική επιβάρυνση, θεωρούμε ότι επί του παρόντος μπορούμε να κρατήσουμε για εφεδρεία αυτό το έσχατο μέτρο, σε περίπτωση που χρειαστεί.
Δεν θέλω να ωραιοποιήσω την εικόνα. Το τελευταίο διάστημα το Σύστημα Υγείας δέχεται πίεση. Οι νοσηλευόμενοι που περιθάλπουμε σήμερα είναι τα θετικά περιστατικά κορωνοϊού που είχαμε πριν 10 μέρες και παρουσίασαν επιδείνωση. Κατά τον μήνα Νοέμβριο έγιναν 26 εισαγωγές ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, ενώ 22 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της νόσου. Σχεδόν οι μισοί θάνατοι (48 σύνολο) από την αρχή της πανδημίας καταγράφηκαν τον Νοέμβριο. Ένα αρνητικό στοιχείο που μας επιβάλλει να αναζητούμε τρόπους αναχαίτισης νέων εξάρσεων.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι στην Επαρχία Λεμεσού, παρά τη μείωση, η κατάσταση εξακολουθεί να είναι επιβαρυμένη επιδημιολογικά, και ότι στις υπόλοιπες Επαρχίες παγκύπρια σημειώνεται αύξηση, αξιολογήθηκαν όλα τα δεδομένα και αποφασίστηκε η λήψη έκτακτων μέτρων που θα έχουν παγκύπρια ισχύ από την 1η Δεκεμβρίου μέχρι τις 13 Δεκεμβρίου 2020. Ουσιαστικά, τα μέτρα που είναι σε ισχύ στη Λεμεσό και Πάφο, επεκτείνονται σε παγκύπρια κλίμακα με κάποιες διαφοροποιήσεις όπως:
1. Απαγόρευση κυκλοφορίας μεταξύ 9 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρα, εξαιρουμένων των περιπτώσεων μετάβασης για σκοπούς εργασίας με τη χρήση του Έντυπου Βεβαίωσης Κυκλοφορίας Εργαζομένου ή για μετάβαση σε νοσηλευτήριο, φαρμακείο, κτηνίατρο για επείγοντα ιατρικά περιστατικά.
2. Ο εκκλησιασμός και άλλες μορφές θρησκευτικής λατρείας σε θρησκευτικούς χώρους, καθώς και οι θρησκευτικές τελετές τελούνται με μέγιστο αριθμό προσώπων τα 75 πρόσωπα και τηρουμένων των κατευθυντήριων οδηγιών του Υπουργείου Υγείας.
3. Επιτρέπονται οι θρησκευτικές τελετές (γάμοι, βαπτίσεις, κηδείες) με μέγιστο αριθμό τα 10 πρόσωπα.
4. Απαγορεύεται η διεξαγωγή γευμάτων / δείπνων και οποιονδήποτε άλλων εκδηλώσεων για γάμους και βαφτίσεις (πέραν εκδήλωσης σε οικία με μέγιστο αριθμό 10 προσώπων περιλαμβανομένων των ανηλίκων παιδιών)
5. Επιτρέπεται λειτουργία όλων των χώρων εστίασης (εστιατόρια, ταβέρνες, καφετέριες, μπυραρίες, σνακ-μπαρ και μπαρ, καφενεία και χώρoι εστίασης εντός κυλικείων ή/και αθλητικών ομίλων, πολιτιστικών ομίλων, σωματείων, συλλόγων, κλπ) με εξαίρεση τις υπηρεσίες τους που αφορούν σε κατ΄ οίκον διανομή και take away μέχρι τις 7 το βράδυ. Μετά τις 7 μ.μ. επιτρέπεται μόνο κατ’ οίκον διανομή.
6. Αίρεται η απαγόρευση μετακίνησης προσώπων από και προς τις Επαρχίες Λεμεσού και Πάφου καθώς και μεταξύ των δύο Επαρχιών.
Επιτρέπεται:
- η λειτουργία του λιανικού εμπορίου, υπερκαταστήματα και πολυκαταστήματα καθώς και τα μεγάλα καταστήματα, με περιορισμό στη φυσική παρουσία των εξυπηρετούμενων (1 άτομο ανά 10τμ με ανώτατο αριθμό ταυτόχρονης φυσικής παρουσίας).
- η λειτουργία κέντρων αισθητικής και δερματοστιξίας.
- η λειτουργία κομμωτηρίων και κουρείων.
- η λειτουργία Σχολών Οδηγών.
- Η λειτουργία αρχαιολογικών χώρων, μουσείων, ιστορικών χώρων.
- Η λειτουργία υπαίθριων και κλειστών θεάτρων, αιθουσών θεαμάτων και κινηματογράφων σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους με πληρότητα στο 50% της χωρητικότητάς τους.
- Η λειτουργία εμπορικών κέντρων (malls) (1 άτομο ανά 10τμ με ανώτατο αριθμό ταυτόχρονης φυσικής παρουσίας).
- Η λειτουργία γκαλερί, πινακοθηκών, εικαστικών εκθέσεων.
Επιπρόσθετα, και εάν και εφόσον η επιδημιολογική εικόνα παρουσιάσει βελτίωση, θα προχωρήσουμε σε χαλαρώσεις σε παγκύπρια βάση από τις 14 Δεκεμβρίου 2020 μέχρι και τις 7 Ιανουαρίου 2021. Ενδεικτικά, σημειώνω τα ακόλουθα:
1. Απαγόρευση της μετακίνησης προσώπων από τις 11 το βράδυ μέχρι τις 5 το πρωί της επόμενης μέρας, εξαιρουμένων των περιπτώσεων μετάβασης από και προς χώρους εργασίας, μετάβασης ιατρικό κέντρο ή νοσηλευτήριο ή φαρμακείο ή κτηνίατρο για επείγοντα ιατρικά περιστατικά.
Με μοναδική εξαίρεση στις 24 Δεκεμβρίου 2020 (παραμονή Χριστούγεννα), 31 Δεκεμβρίου 2020 (παραμονή Πρωτοχρονιάς), η απαγόρευση μετακίνησης διαφοροποιείται και ισχύει από τις 2 τα μεσάνυχτα μέχρι τις 6 το πρωί
2. Επιτρέπεται η παρουσία σε συναθροίσεις προσώπων σε οικίες, με μέγιστο αριθμό συναθροιζομένων τα 10 άτομα ανά οικία, συμπεριλαμβανομένων των ανήλικων.
Από το μέτρο εξαιρείται η περίοδος από τις 23 Δεκεμβρίου 2020 μέχρι και την 1η Ιανουαρίου 2021, που ο μέγιστος αριθμός ατόμων ανά οικία ορίζεται στα 15 άτομα.
3. Θα επιτρέπεται η λειτουργία των χώρων εστίασης μέχρι τις 10.30 το βράδυ.
Από το μέτρο εξαιρούνται η παραμονή Χριστουγέννων (24 Δεκεμβρίου) και η παραμονή Πρωτοχρονιάς (31 Δεκεμβρίου), οπότε και η λειτουργία των χώρων εστίασης θα επιτρέπεται μέχρι τις 12.30 τα μεσάνυχτα.
4. Επιτρέπεται η λειτουργία κλειστών και ανοικτών αθλητικών εγκαταστάσεων, γυμναστηρίων, σχολών χορού και άλλων ειδών σχολών και αθλημάτων, χωρίς την παρουσία θεατών και χωρίς τη χρήση αποδυτηρίων.
Κυρίες και κύριοι,
Τα μέτρα αξιολογούνται καθημερινά, ενώ παράλληλα παρακολουθείται στενά η κατάσταση στο νοσοκομείο αναφοράς και τα υπόλοιπα νοσηλευτήρια και κυρίως οι εισαγωγές στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Αυτή τη στιγμή η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη, ωστόσο οι συνθήκες της πανδημίας είναι ευμετάβλητες και τα δεδομένα μπορεί να ανατραπούν προς το χειρότερο ανά πάσα στιγμή, όπως βλέπουμε να συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες. Θέλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας: Εάν υπάρξει επιδείνωση της κατάστασης δεν θα έχουμε άλλο δρόμο από την επαναφορά αυστηρότερων μέτρων, εάν κριθεί ότι αυτή είναι η ενδεδειγμένη απόφαση.
Τα μέτρα που λήφθηκαν πριν δύο βδομάδες, αλλά και αυτά που αποφασίστηκαν σήμερα, στηρίχθηκαν σε κοινωνικο-ψυχολογικούς παράγοντες. Αναγνωρίζω ότι έχει επέλθει κούραση και ότι η αβεβαιότητα που προκαλεί η πανδημία αναστατώνει την καθημερινότητα όλων μας και μας επηρεάζει σε ψυχολογικό επίπεδο. Αναγνωρίζω επίσης ότι λόγω της κόπωσης, η τήρηση των μέτρων καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη. Όμως ως Κυβέρνηση έχουμε καθήκον να θέσουμε την προστασία της Δημόσιας Υγείας στο επίκεντρο των αποφάσεών μας. Μια τόσο μεγάλη κινητοποίηση είναι αδύνατον να μην έχει λάθη και παραλείψεις, για τα οποία ζητώ συγγνώμη από τους πολίτες για την ταλαιπωρία των τελευταίων ημερών. Το μέλημά μας είναι η θωράκιση του Συστήματος Υγείας, ώστε να μπορέσει να ανταποκριθεί στις ανάγκες των ασθενών μας.
Έχουμε πει πολλές φορές ότι αυτή η προσπάθεια απαιτεί μεγάλες αντοχές. Ο συναγερμός θα λήξει μόνον όταν υπάρξει εμβολιαστική κάλυψη μιας μεγάλης μερίδας του πληθυσμού. Τα νέα από την επιστημονική κοινότητα μάς γεμίζουν αισιοδοξία ότι το εμβόλιο θα είναι έτοιμο πιο γρήγορα από το αναμενόμενο. Όπως γνωρίζετε η Κύπρος έχει μεριμνήσει έγκαιρα για να εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες. Αυτές τις μέρες διαμορφώνεται το εμβολιαστικό πρόγραμμα που θα εφαρμόσουμε στην Κύπρο, ώστε να δώσουμε προτεραιότητα στους συνανθρώπους μας που είναι ευάλωτοι, δηλαδή στους χρόνιους ασθενείς μας, στους ηλικιωμένους μας, τους γονείς, τις γιαγιάδες και τους παππούδες μας, τους επαγγελματίες υγείας.
Σας απευθύνω θερμή έκκληση. Ζητώ την κατανόηση και την βοήθειά σας. Οι φετινές γιορτές θα είναι πρωτόγνωρες και ίσως θα στερηθούμε αγαπημένα πρόσωπα και πράγματα. Χρειάζεται όμως να μείνουμε προσηλωμένοι στη μεγάλη προσπάθεια να σώσουμε την υγεία μας. Να προφυλάξουμε το Σύστημα Υγείας για να αντέξει για εκείνους που το έχουν ανάγκη. Αυτά τα Χριστούγεννα ας τα χαρίσουμε στους ανθρώπους που αγαπούμε, σε όλους εκείνους που οφείλουμε να στηρίξουμε και να προστατεύσουμε.
Σας ευχαριστώ πολύ και είμαι στη διάθεσή σας.
