Χαιρετισμός της Υπουργού Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κας Ζέτας Αιμιλιανίδου στο Συνέδριο της ΣΕΓΔΑΜΕΛΙΝ–ΠΕΟ – 80 Χρόνια από την ίδρυση της Συντεχνίας
Ευχαριστώ την Συντεχνία Εργατοϋπαλλήλων Γεωργίας, Δασών, Μεταφορών, Λιμενεργατών, Ναυτεργατών και συναφών επαγγελμάτων Κύπρου της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας για την πρόσκληση να χαιρετήσω το Παγκύπριο Συνέδριο σας που φέτος τιμά τα 80 χρόνια από την ίδρυση της Συντεχνίας.
Η ογδοντάχρονη πορεία σας αποτελεί αναγνώριση της πολύχρονης και ουσιαστικής συμβολή σας στα εργασιακά δρώμενα και στην ευημερία των εργαζομένων των κλάδων σας, με δίκαιη εκπροσώπηση και προάσπιση των συμφερόντων και δικαιωμάτων τους.
Μέσα από το σύστημα εργασιακών σχέσεων της Κύπρου, το οποίο βασίζεται κυρίως στον κοινωνικό διάλογο και στην εποικοδομητική βούληση των κοινωνικών εταίρων, έχει επιτευχθεί μέσα σε δύσκολους καιρούς να διατηρηθεί η εργατική ειρήνη και η σταθερότητα στις εργασιακές σχέσεις.
Τα θετικά αποτελέσματα των τελευταίων ετών στην οικονομία oφείλονται στις προσπάθειες όλων. Με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους κοινωνικούς εταίρους για τη μέχρι σήμερα θετική μας συνεργασία προς επίλυση των προβλημάτων των εργαζομένων και του τόπου μας.
Ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία προς τον στόχο αυτό, είναι ο Κώδικας Βιομηχανικών Σχέσεων, ο οποίος δικαίως χαρακτηρίζεται ως ορόσημο στην υγιή ανάπτυξη των εργασιακών σχέσεων στην Κύπρο, αφού αποτελεί ένα εξαιρετικό δείγμα του τι μπορεί να επιτύχει η τριμερής συνεργασία.
Η συνεργασία Κυβέρνησης και κοινωνικών εταίρων, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό θεσμό και η επιτυχία της βασίζεται στον αλληλοσεβασμό, στην αλληλοκατανόηση και στην συλλογική προσπάθεια. Απτό παράδειγμα, η πρόσφατη επίλυση των διαφορών που προέκυψαν στα Λεωφορεία Λευκωσίας και Λάρνακας. Μέσα σε αυτό το πνεύμα εξάλλου, επιτεύχθηκε πέρσι τον Οκτώβριο η ανανέωση της Συλλογικής Σύμβασης των Λιμενεργατών στα Λιμάνια Λεμεσού και Λάρνακας.
Μέσω αυτού του κοινωνικού διαλόγου και της υπεύθυνης στάσης όλων, έγινε κατορθωτό να διασφαλιστεί το ύψος του κατώτατου μισθού ως ένα σημαντικό εργασιακό κεκτημένο, ενώ παράλληλα, έχουμε όλοι προωθήσει και υποστηρίξει επίμονα και συστηματικά την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων, μέσω συμφωνιών εργοδοτών-εργαζομένων σε όλους τους κύριους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας όπως στην ξενοδοχειακή και οικοδομική βιομηχανία και με την Νομοθετική πλέον κάλυψη βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Καθοριστικής σημασίας και καταλυτικό ρόλο στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων διαδραματίζει και ο αναγκαίος έλεγχος και επιθεώρηση της αγοράς εργασίας. Το νομοσχέδιο που η Κυβέρνηση είχε καταθέσει για τη σύσταση και τις αρμοδιότητες της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεωρήσεων έχει εγκριθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων τον περασμένο Ιούνιο και τίθεται σε πλήρη εφαρμογή από 1η Δεκεμβρίου 2020, βάσει των διατάξεων του Νόμου. Με τη νέα νομοθεσία, αυξάνονται και ενισχύονται οι δυνατότητες επιθεώρησης στους χώρους εργασίας και τόσο η προσπάθεια για πάταξη της παράνομης και αδήλωτης εργασίας, όσο και ο έλεγχος για την εφαρμογή των εργατικών νομοθεσιών αναβαθμίζεται, με τη δυνατότητα εφαρμογής συστήματος ανάλυσης κινδύνου, στοχευμένων επιθεωρήσεων και αυστηρότερου ελέγχου της αγοράς εργασίας με αποτρεπτικές ποινές και διοικητικά πρόστιμα για τους παρανομούντες.
Η διαχείριση των προκλήσεων που έχουν δημιουργηθεί τους τελευταίους μήνες λόγω της πανδημίας, έχει φέρει τόσο την κοινωνία όσο και τους θεσμούς του κράτους αντιμέτωπους με πρωτόγνωρες καταστάσεις, οι οποίες έχουν το χαρακτηριστικό του επείγοντος, καθώς επηρεάζουν με άμεσο τρόπο την υγεία αλλά και την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των εργαζομένων και των επιχειρήσεων. Μέσα σε αυτές τις πρωτόγνωρες και δύσκολες συνθήκες, αμέσως μετά την πανδημία, τον περασμένο Μάρτιο και με επείγουσες ενέργειές μας εστιάσαμε στην προστασία πρωτίστως της υγείας αλλά και στη στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων ούτως ώστε να μην μείνει κανένας εργαζόμενος χωρίς εισόδημα, να στηριχθούν οι επιχειρήσεις και να αποφευχθούν οι οποιεσδήποτε μαζικές απολύσεις.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων μας έχουν εφαρμοστεί, μεταξύ άλλων, σειρά Ειδικών Σχεδίων για τη στήριξη της απασχόλησης και των εργαζομένων, όπως τα Ειδικά Σχέδια Πλήρους και Μερικής Αναστολής Εργασιών της Επιχείρησης, Ειδικής Άδειας για Φροντίδα Παιδιών, Ειδικής Άδειας Ασθενείας για εργαζόμενους σε καραντίνα ή αυτοπεριορισμό ή και ευάλωτες ομάδες πληθυσμού, Στήριξης Αυτοτελώς Εργαζομένων Προσώπων καθώς και το Ειδικό Σχέδιο για Στήριξη Ανέργων.
Βάσει των ανωτέρω Σχεδίων, στηρίχθηκαν κατά τους μήνες Μάρτιο μέχρι Μάιο 2020 πέραν των 200.000 εργαζομένων, δηλαδή η σημαντική πλειοψηφία των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και σημαντικός αριθμός ανέργων οι οποίοι δεν μπόρεσαν να εργοδοτηθούν καθώς δεν υπήρξε έναρξη της τουριστικής περιόδου όπως τις προηγούμενες χρονιές.
Επιπλέον των πιο πάνω, εφαρμόστηκαν και εξειδικευμένα Σχέδια από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα, όπως για ξενοδοχειακές μονάδες και τουριστικά καταλύματα, για επιχειρήσεις που θεωρούνται συνδεόμενες με την τουριστική βιομηχανία σε μεγάλο βαθμό καθώς και για ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες επιχειρήσεων ή αυτοτελώς εργαζομένων που αποδεδειγμένα είχαν επηρεαστεί ιδιαίτερα από την κατάσταση που δημιούργησε η πανδημία, ενώ παραχωρήθηκε και στοχευμένη εφάπαξ βοήθεια ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ στις επιχειρήσεις που είχαν επηρεαστεί από την πανδημία, για κάλυψη λειτουργικών εξόδων.
Απαραίτητη και σημαντικότατη προϋπόθεση για τη συμμετοχή οποιουδήποτε εργοδότη σε όλα τα ανωτέρω Σχέδια, ήταν η αποφυγή οποιασδήποτε απόλυσης, εκτός για πολύ συγκεκριμένους λόγους, π.χ. σοβαρά πειθαρχικά ή ποινικά παραπτώματα, που καθορίζονται αυστηρά και περιοριστικά στη σχετική νομοθεσία. Η προϋπόθεση αυτή, ως επίσης και η τήρηση των προνοιών των εργατικών νομοθεσιών και ιδιαίτερα της περί Προστασίας των Μισθών Νομοθεσίας, έχει επεκταθεί μέχρι το τέλος του 2020 με την απόφαση της Κυβέρνησης για επέκταση και παράταση των Ειδικών Σχεδίων που έχει ανακοινωθεί.
Συγκεκριμένα, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την παράταση των υφιστάμενων Σχεδίων μέχρι και το τέλος Οκτωβρίου 2020, ενώ για την περίοδο από το Νοέμβριο 2020 μέχρι τον Μάρτιο 2021 έχει καταρτιστεί ένα συνεκτικό και αλληλοσυμπληρούμενο πλέγμα Σχεδίων και Πολιτικών με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, καθώς και του ύψους των μισθών, με την κρατική στήριξη και βοήθεια εκεί και όπου χρειάζεται καθώς και με αξιοποίηση ευρωπαϊκών κονδυλίων αλλά και κονδυλίων από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού. Το πλέγμα των πολιτικών που έχουν αποφασιστεί περιλαμβάνει:
- Ειδικά Σχέδια Κατάρτισης Εργαζομένων για την περίοδο που αρχίζει μετά το τέλος Οκτωβρίου 2020 με στόχο 1.000 Μικρές και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις, οι οποίες λόγω της πανδημίας έχουν υποστεί σημαντική μείωση του κύκλου εργασιών, να καταρτίζουν, κατά μέσο όρο μια βδομάδα του μήνα, τους εργαζόμενους τους με την καταβολή από το Σχέδιο του κόστους κατάρτισης,
- Πρόγραμμα Επαγγελματικής Κατάρτισης Ανέργων, με επικέντρωση σε ανέργους του Ξενοδοχειακού Τομέα,
- Σχέδιο Παροχής Κινήτρων για την Εργοδότηση Ανέργων με επιδότηση του μισθολογικού κόστους για νέες προσλήψεις,
- Σχέδιο Παροχής Κινήτρων για Εργασιακή Αποκατάσταση Αποφυλακισθέντων,
- Σχέδιο Παροχής Κινήτρων για την Απασχόληση Νέων ηλικίας από 15 έως 29 ετών που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (για άμεση πρόσληψη),
- Σχέδιο Παροχής Κινήτρων για την Κατάρτιση Νέων ηλικίας από 15 έως 29 ετών που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (για κατάρτιση και πρόσληψη).
Επιπρόσθετα, θα αρχίσουμε Κοινωνικό Διάλογο για τις απαραίτητες τροποποιήσεις στα υφιστάμενα Ειδικά Σχέδια ώστε να εφαρμοστούν με τον πιο κατάλληλο τρόπο και για την περίοδο από τον Νοέμβριο 2020 μέχρι τον Μάρτιο 2021 τα Ειδικά Σχέδια Πλήρους και Μερικής Αναστολής των Εργασιών της Επιχείρησης που εφαρμόζονται για τις Ξενοδοχειακές Μονάδες και τις Συνδεόμενες με τον Τουρισμό Επιχειρήσεις.
Στόχος, αλλά και προϋπόθεση για την συμμετοχή επιχειρήσεων στα σχέδια αλλά και την εφαρμογή όλων των ανωτέρω, είναι η αποφυγή απολύσεων αλλά και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων από οποιεσδήποτε μονομερείς αποφάσεις, οι οποίες δεν θα ακολουθήσουν τις θεσμοθετημένες διαδικασίες του Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων και της περί Προστασίας των Μισθών Νομοθεσίας.
Κλείνοντας, θέλω να σας διαβεβαιώσω πως το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων παραμένει δίπλα σας, έτοιμο πάντοτε να συμβάλει όσο το δυνατό περισσότερο και στο πλαίσιο πάντοτε των δικών του αρμοδιοτήτων, στην επίλυση των όποιων προβλημάτων/ζητημάτων προκύπτουν.
Με τις σκέψεις αυτές, εύχομαι καλές επιτυχίες στις εργασίες του Συνέδριου σας και να σας συγχαρώ για το Λεύκωμα το οποίο έχετε εκδώσει για τα 80 χρόνια της ίδρυσης της Συντεχνίας.
Σημ.: Τον χαιρετισμό διάβασε, εκ μέρους της κας Υπουργού, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κ. Αντρέας Ζαχαριάδης.
