Συνέντευξη Τύπου μελών της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής δρος Ζωής Δωροθέας Πανά και Καθηγητή Λεόντιου Κωστρίκη
Δεν μπαίνουμε σε έναν αγώνα δρόμου που θα τελειώσει σε 2-3 εβδομάδες ή έναν μήνα, αλλά είμαστε σε ένα μαραθώνιο και ο τερματισμός θα είναι όταν έχουμε το εμβόλιο, δήλωσαν σήμερα χαρακτηριστικά τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής (ΣΕΕ) για τον κορωνοϊό δρ Ζωή Δωροθέα Πανά και Καθηγητής Λεόντιος Κωστρίκης.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παρέθεσαν σήμερα, η δρ Πανά και ο κ. Κωστρίκης, αναφερόμενοι στη σύσκεψη της ΣΕΕ με τον Υπουργό Υγείας που πραγματοποιήθηκε νωρίτερα, ανέδειξαν τη σημασία της αυστηρής τήρησης των μέτρων ατομικής προφύλαξης και κοινωνικής αποστασιοποίησης από όλους τους πολίτες ανεξαιρέτως.
Σε αναφορά του στους ασυμπτωματικούς φορείς του ιού, ο κ. Κωστρίκης εξήγησε ότι καταγράφονται τις τελευταίες μέρες κρούσματα που αφορούν νεαρά ασυμπτωματικά άτομα, μέχρι τα 40 χρόνια. Τα άτομα αυτά, είπε, συναναστρέφονται με άλλα άτομα, με αποτέλεσμα να υπάρχει διασπορά. «Αυτό ακριβώς καθιστά δύσκολη την κατάσταση για αυτό καλούμε αυτήν την κατηγορία ειδικά των συμπολιτών μας να δείξει μεγάλη προσοχή, διότι είναι θέμα χρόνου τα άτομα αυτά να μεταφέρουν τον ιό σε πιο μεγάλους ή ασθενείς και να αρχίσουμε να έχουμε συμπτωματικούς και σοβαρά ασθενείς», υπογράμμισε ο κ. Κωστρίκης.
Μιλώντας, επίσης, για το ίδιο θέμα, η δρ Πανά είπε πως σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, φαίνεται ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ασυμπτωματικών ανθρώπων που είναι κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας «με μια συμπεριφορά που σαφώς έχει να κάνει με το καλοκαίρι και έχει οδηγήσει στο να έχουμε αυξημένη μετάδοση του ιού εντός της κοινότητας μεταξύ άλλων παραγόντων. Κατανοούμε ότι ο κόσμος είναι κουρασμένος, αντιλαμβανόμαστε ότι διανύουμε το καλοκαίρι που είναι περίοδος χαλάρωσης, όμως φέτος δεν μας επιτρέπεται να το κάνουμε. Αν πραγματικά θέλουμε να ελέγξουμε το επόμενο διάστημα την εξάπλωση θερμή παράκλησή μας να τηρούμε τα μέτρα διότι σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να μας στοιχίσει το επόμενο διάστημα και ανθρώπινες ζωές».
Σε ό,τι έχει να κάνει με τα εισαγόμενα κρούσματα και τα μέτρα που λαμβάνονται στα αεροδρόμια, η δρ Πανά υπογράμμισε ότι τις τελευταίες δεκαπέντε ημέρες έχουμε σαφή εγχώρια μετάδοση του ιού. Δηλαδή το 70,6% των κρουσμάτων αφορούν εγχώριες λοιμώξεις και μόλις το 20,6% αφορούν λοιμώξεις, οι οποίες είτε εντοπίστηκαν στις πύλες εισόδου είτε είχαν πρόσφατο ταξιδιωτικό ιστορικό. Σημείωσε ότι αναμένονται τα αποτελέσματα από τον δειγματοληπτικό έλεγχο 10,000 ατόμων και το επόμενο διάστημα θα αξιολογηθεί το μέγεθος τους προβλήματος. «Μέχρι τότε πρέπει όλοι μας οριζόντια και με ευλάβεια να τηρούμε τα μέτρα αποστασιοποίησης. Επιπρόσθετα υπάρχουν περί τα 90 πρωτόκολλα, τα οποία επίσης πρέπει οριζόντια να τηρούμε. Αυτά είναι τα όπλα μας και τα πυρομαχικά μας για τώρα και μπορεί και για πιο μετά», εξήγησε η δρ Πανά.
Από πλευράς του, ο κ. Κωστρίκης σημείωσε ότι στην Κύπρο έχουν γίνει πολλοί έλεγχοι ιδιαίτερα στις πύλες εισόδου, με πέραν των 27,000 δειγματοληπτικών εξετάσεων σε επιβάτες που αφικνούνται. Με τον τρόπο αυτό, ανέφερε, εντοπίστηκαν κρούσματα και από χώρες της Κατηγορίας Α. «Επομένως, οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι αφορούν μεγάλο αριθμό σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης, εμείς έχουμε και την Κατηγορία Β και αυτό το σύστημα που έχουμε στην Κύπρο αντιγράφεται τώρα και από άλλες χώρες», δήλωσε.
Σε σχέση με τον τυχαίο δειγματοληπτικό έλεγχο που ξεκίνησε από χθες και θα διενεργηθεί παγκύπρια, ο κ. Κωστρίκης εξήγησε ότι αυτοί οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι είναι εξαιρετικής σημασίας για την Κύπρο, «διότι μάς δίνουν μια εικόνα σε πραγματικό χρόνο και αυτό μας βοηθά αφάνταστα να γνωρίζουμε σε πιο σημείο είμαστε».
Όπως είπε, έχουν γίνει κάποιες αλλαγές για αυτό το πρόγραμμα σε σχέση με το πρόγραμμα των 4,000 δειγματοληψιών που ολοκληρώθηκε, με στόχο να βελτιωθούν κάποια κενά και σε μια προσπάθεια να εξαιρεθούν άτομα που υποβλήθηκαν σε έλεγχο διότι ήταν επαφές ή είχαν συμπτώματα. Αυτό θα βοηθήσει να σχηματίσουμε εικόνα για το επίπεδο του επιπολασμού σε κάθε πόλη.
Με τη σειρά της η δρ Πανά είπε πως θα αναμένονται τα αποτελέσματα του δειγματοληπτικού ελέγχου και αφού αναλυθούν, θα υπάρξει σχετική ενημέρωση και θα καθοριστούν τα επόμενα βήματα.
Ο στόχος μας, είπε ο κ. Κωστρίκης, είναι να επαναφέρουμε τον δείκτη μεταδοτικότητας κάτω από το 1. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται ανάμεσα στο 1,6 μέχρι 2, που σημαίνει ότι ένα άτομο στην Κύπρο μεταφέρει τον ιό μέχρι και σε δύο άτομα. Αυτό δείχνει αυξητική τάση, είπε.
«Η γενική φιλοσοφία είναι ότι δεν μπαίνουμε σε έναν αγώνα δρόμου που θα τελειώσει σε δύο, τρεις εβδομάδες ή έναν μήνα. Είμαστε σε ένα μαραθώνιο και ο τερματισμός θα είναι όταν έχουμε το εμβόλιο. Ο σκοπός μας δεν είναι το lockdown, αλλά αυτή πρέπει να είναι η φιλοσοφία μας. Όλοι περάσαμε τη δύσκολη περίοδο του εγκλεισμού και ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Πρέπει να έχουμε επαφή με περιορισμένο αριθμό ατόμων ώστε σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο κρούσμα να είναι εύκολη η ιχνηλάτηση και δύσκολη η διασπορά του ιού. Επίσης ο εφησυχασμός. Πρέπει να θυμόμαστε ότι έχουμε συνέχεια γύρω μας αυτόν τον ιό. Είναι ανάμεσα μας, διασπείρεται, μολύνει κόσμο και όλα τα μέτρα που λαμβάνει η Κυβέρνηση είναι για την προστασία και όχι για την ταλαιπωρία μας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Καθηγητής Κωστρίκης.
Ο στιγματισμός ατόμων, ομάδων και συγκεκριμένων περιοχών πρέπει να αποφεύγεται, υπογράμμισε χαρακτηριστικά η δρ Πανά. «Η επιδημία αυτή είναι μια επιδημία που θα μείνει και έτσι πρέπει ο καθένας από εμάς να εφαρμόζει τα μέτρα να μην στιγματίζει και να συμμορφώνεται», τόνισε.
Ερωτηθείσα, στη συνέχεια, εάν θα έπρεπε να επεκταθούν τα μέτρα σε άλλες Επαρχίες πέραν της Λεμεσού για να αποφευχθεί ο στιγματισμό, η δρ Πανά ξεκαθάρισε ότι «η στόχευση ειδικά στη Λεμεσό δεν έγινε για να στιγματίσουμε μια περιοχή, αλλά για να βοηθήσουμε. Από εκεί και πέρα είμαστε σε μια μικρή χώρα που ούτως ή άλλως μιλάμε για συγκοινωνούντα δοχεία και πλέον μιλάμε για οριζόντια εγχώρια μετάδοση του ιού στις περισσότερες γεωγραφικές περιοχές και, το τονίζω, δεν ευνοεί την αντιμετώπιση και δεν έχει νόημα να στιγματίζουμε γεωγραφικές περιοχές σε εμάς που είμαστε μια μικρή χώρα. Η στόχευση ήταν για να βοηθήσουμε και να ελέγξουμε την αρχική κατάσταση».
Σχολιάζοντας το γεγονός ότι ενόψει των εορτών του Δεκαπενταύγουστου, οπότε και αναμένεται να υπάρξουν περισσότερες κοινωνικές συγκεντρώσεις, η κα Πανά επανέλαβε ότι χρειάζεται να δοθεί χρόνος για να αξιολογηθεί η κατάσταση και να αποφασιστεί εάν προκύπτει ανάγκη λήψης κάποιων μέτρων. «Εκείνο που πρέπει να φθάσει στον κόσμο, είναι ότι το σημαντικό είναι η τήρηση των μέτρων από όλους μας», είπε.
Σε ερώτηση τι θα αλλάξει ως προς τον τρόπο που θα πραγματοποιείται ο τυχαίος δειγματοληπτικός έλεγχος 10,000 ατόμων, διευκρινίστηκε ότι δεν θα ανακοινώνονται τα σημεία όπου θα γίνονται οι δειγματοληψίες, διότι ακριβώς ο στόχος είναι να πετύχουμε το τυχαίο δείγμα. Η προσπάθεια είναι να αποφευχθεί εκείνο που έγινε με τις 4,000, που αρκετά άτομα είτε ήταν επαφές άλλων κρουσμάτων και έβγαιναν από την καραντίνα τους, προκαλώντας άλλα προβλήματα, ή είχαν συμπτώματα εκείνες τις μέρες ή προηγουμένως, και αυτό ίσως να μην έδωσε και πολύ ξεκάθαρη εικόνα.
Απαντώντας στην ίδια ερώτηση, ο κ. Κωστρίκης είπε ότι στόχος είναι να έχουμε μια πραγματικά τυχαία δειγματοληψία. «Θα είναι μια συνεχής παρακολούθηση και θα βλέπουμε σχεδόν σε πραγματικό χρόνο τι γίνεται σε κάθε Επαρχία», είπε, σημειώνοντας ότι το πρόγραμμα άρχισε χθες και θα ολοκληρωθεί εντός 15 ημερών.
Σημείωσε ακόμα πως πάντοτε υπάρχει χώρος για βελτίωση σε οτιδήποτε κι αν εφαρμόζεται. «Και εμείς μαθαίνουμε την πραγματική χρήση της μάσκας όσο προχωρά ο χρόνος. Αυτό που έχει αποφασιστεί σήμερα είναι ότι θα ξεκινήσουμε να κάνουμε συχνές αναφορές με σποτάκια και διαφημίσεις, όλα τα μέλη της επιστημονικής επιτροπής θα κάνουμε διαλέξεις για το σωστό τρόπο χρήσης, άρα θα είμαστε δίπλα από το κοινό για να το βοηθήσουμε να καταλάβει, διότι τη μάσκα θα την έχουμε μαζί μας μέχρι το τέλος του μαραθωνίου και πρέπει να γίνει τρόπος ζωής μας μέχρι που να καταφέρουμε να εμβολιαστούμε», υπογράμμισε ο κ. Κωστρίκης, αναφερόμενος στο μέτρο για υποχρεωτική χρήση μάσκας.
Ο ρόλος της μάσκας είχε ως σκοπό να αποτελεί ένα μηχανικό κώλυμα, ώστε να μην μπορεί να πηγαίνουν μακριά τα αναπνευστικά σταγονίδια, εξήγησε η δρ Πανά, συμπληρώνοντας πως έχοντας ως δεδομένο ότι «στην παρούσα φάση έχουμε εγχώρια μετάδοση του ιού είναι εξαιρετικής σημασίας να φοράμε όλοι τη μάσκα σε κλειστούς χώρους. Από εκεί και πέρα να μην ξεχνάμε την ορθή χρήση και απόρριψη, αλλά και τα υπόλοιπα μέτρα και την αποφυγή συνωστισμού».
Κληθείς να πει πόσο κοντά είμαστε χρονικά στην επέκταση των μέτρων σε άλλες πόλεις, ο κ. Κωστρίκης είπε ότι για την ώρα αποφασίστηκε να αναμένουμε τα αποτελέσματα του δειγματοληπτικού ελέγχου και έπειτα να ληφθούν οι όποιες αποφάσεις. «Θέλουμε να δούμε ορισμένα αποτελέσματα και άρα μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα θα έχουμε κάποια εικόνα», ανέφερε.
Στην ίδια ερώτηση, η κα Πανά είπε ότι «ανεξάρτητα από τα όποια μέτρα θα ληφθούν στο μέλλον, κομβικής σημασίας για τον κόσμο είναι να τηρεί ο καθένας από εμάς αυτά τα απλά μέτρα. Δεν πρέπει το κράτος να είναι τιμωρός, πρέπει ο καθένας από εμάς να επιδείξει υπευθυνότητα», εξήγησε.
Τέλος, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την απόφαση για τη μετακίνηση της Ελλάδας από την Κατηγορία Α στην Κατηγορία Β και σε σχόλιο ότι υπάρχουν διαφωνίες εντός της ΣΕΕ, ο κ. Κωστρίκης ξεκαθάρισε ότι είναι θεμιτό και αναμενόμενο να υπάρχουν διαφορές σε μια ομάδα. Συνεχίζοντας, είπε ότι στη σημερινή σύσκεψη αποφασίστηκε όπως μια υπο-ομάδα από την επιστημονική επιτροπή να αρχίσει εντατικές συζητήσεις με την αντίστοιχη επιδημιολογική ομάδα της Ελλάδας, ώστε να γίνει καλύτερη ανάλυση της κατάστασης. «Η Ελλάδα μπήκε στην Κατηγορία Β, αλλά αυτό δεν είναι μόνιμο. Αν οι δείκτες δείξουν ότι πρέπει να πάει στην Κατηγορία Α, θα πάει στην Κατηγορία Α», τόνισε καταληκτικά ο κ. Κωστρίκης.
